Morgunblaðið - 31.10.1989, Blaðsíða 52
MORÖUNBLAÐIÐ PHIÐ3UDAGUR 33. XíKTÓBER 19R9
Með
morgunkaffinu
Þú veiddir hann. Þú Hann hefði fyrst átt að læra
étur hann ...! að nota fæturna .;.
HÖGNI HREKKVÍSI
Nagladekk
ekki
nauðsynleg
Til Velvakanda.
Nokkur umræða hefur skapast
um nagladekkin nú í vetrarbyrjun.
Staðreyndin er sú að nagladekk
fara mjög illa með malbikið, það
geta allir verið sammála um. Ég
er ekki viss um að nagládekk ein
sér skapi aukið öryggi eins og sum-
ir halda fram. Það er staðreynd að
það er mest undir ökumanninum
og aksturslagi hans komið hvort
óhapp verður eða ekki. Nýlega var
pistill í Velvakanda þar sem bent
var á að þeir sem ekki treystu sér.
til að aka öðruvísi en á nagladekkj-
um að vetrinum ættu að borga
ákveðið gjald. Þetta er góð hug-
mynd, því auðvitað er ekki hægt
að banna nagladekkin alveg.
Ég er ekki á móti hraðahindrun-
um en ég tel að þær hafi verið sett-
ar upp alltof víða. Eins er það stað-
reynd að margar þeirra eru ekki
rétt gerðar og hafa sumar valdið
tjóni á bifreiðum. Hraðahindranir
þurfa alls ekki að vera mjög brattar
til að gegna sínu hlutverki.
Ökumaður
Oskemmtileg reynsla
Til Velvakanda.
Mig langar til þess að segja frá
reynslu minni sem mér fannst svo
óskemmtileg að ég hefði ekki trúað
því hvað Islendingar eru orðnir
kaldir hveijir fyrir öðrum nema að
sannreyna það sjálf. Ég bjó í Dan-
mörku í þijú ár og á Jpeim tíma
hrósaði ég því hvað Islendingar
væru hjálpsöm þjóð, en annað væri
að segja um Dani sem borga hver
öðrum fyrir smá vinargreiða, eins
og að ýta bíl í hálku. Er þetta orð-
ið svona hérna?
Ég er þrítug kona og var að
koma af fundi rétt eftir miðnætti.
Þá varð ég bensínlaus (bensín-
mælirinn er bilaður, svo að ég var
með bensínbrúsa með mér í bíln-
um), en mér tókst ekki að opna
bensínlokið á bílnum og reyndi að
fá aðstoð við það. Ég fór út á
miðja götuna og rétti út höndina
til að biðja fólk að stoppa en það
sveigðu allir framhjá mér, ég stóð
þarna í rúman hálftíma. (Það fór
ekkert á milíi mála að ég var að
biðja um aðstoð, en ekki að biðja
um far sem puttalingur.) Að lokum
stoppaði leigubílstjóri því að farþegi
í bílnum bað hann um það og tókst
þeim að aðstoða mig en gjaldmælir-
inn gekk á meðan. Mér varð hugsað
til þess að ef ég hefði verið með
veikt barn (ég er fjögurra barna
móðir), í bílnum og þyrfti á lækni
eða sjúkrabíl að halda, það var eng-
inn sími þarna nálægt, enda eru
allir almenningssímar eyðilagðir um
leið.
Ég var orðin svo örvæntingarfull
að loksins þegar leigubílstjórinn
stoppaði, þá var ég farin að gráta.
Á heimleiðinni óskaði ég þess inni-
lega að fólkið sem keyrði framhjá
mér ætti eftir að lenda í sömu að-
stöðu, þá mun þetta sama fólk
hugsa sig kannski tvisvar um áður
en það keyrir framhjá fólki í neyð.
Ég tók eftir því að í þremur bílum
sem óku framhjá mér var kvenfólk
við stýrið. Það getur vel verið að
þær hafi hugsað að þær kynnu
hvort eð er ekki að gera við bíla.
En hefði ekki verið hægt að eyða
einni til tveimur mínútum og skrúfa
niður rúðuna -og athuga hvað vaéri
að?
Eins og ég minntist á áðan þá
var enginn nærliggjandi sími, svo
að ég hefði þegið það ef einhver
hefði hringt í manninn minn og
látið hann vita svo að hann hefði
getað sótt mig. Því að fyrir utan
að standa þarna í rúman hálftíma,
þá hef ég þjáðst af myrkfælni frá
því að ég var níu ára, því að þá
var gerð tilraun til að nauðga mér.
En ég ætla ekki að fara að rekja
ævisögu mína hérna, heldur aðeins
að minna fólk á það, að kurteisi
kostar ekkert.
Sigrún
Víkverji skrifar
Nú orðið er töluvert fjallað um
fjölmiðlana sjálfa í íjölmiðlum
og er það lofsvert enda veitir þeim
ekki síður af aðhaldi en öðrum eins
og dæmin sanna. Þessar umræður
sýna hins vegar oft, að hver kynslóð
á erfitt með að sjá út fyrir það tíma-
bil, sem hún sjálf þekkir og telur
gjaman, að upphafið sé þar sem hún
sjálf kemur til sögunnar!
Hér í Morgunblaðinu hefur verið
fjallað um ijölmiðla, bæði í daglegum
dálkum Ólafs M. Jóhannessonar og
á sérstakri fjölmiðlasíðu á sunnudög-
um, þar sem Ásgeir Friðgeirsson,
Guðrún Birgisdóttir o.fl. fyalla um
fjölmiðla frá ýmsum sjónarhornum.
Grein Ásgeirs Friðgeirssonar hér í
blaðinu í fyrradag varð Víkvetja
nokkurt umhugsunarefni um bilið á
milli kynslóða og ýmislegt fleira.'
XXX
A
Igrein sinm á sunnudag segir
Ásgeir:“Fjölmiðlar á Vesturlönd-
um og jafnvel víðar hafa á síðustu
tveimur áratugum eða svo sífellt orð-
ið óháðari stjórnmálaflokkum, hags-
munahópum og valdastofnun-
um...Hér á landi hefur þessi þróun
að miklu leyti verið borin uppi af ljós-
vakamiðlum samhliða ört vaxandi
fjölmiðlasamkeppni." Við þetta er
ýmislegt að athuga.
Ef ungir fjö 1 mið 1 afræðingar tækju
sér fyrir hendur að rannsaka upphaf
fjölmiðlabyltingarinnar á íslandi,
þ.e.a.s. upphaf þess, að fjölmiðlar
fóru að losa sig undan tengslum við
stjómmálaflokka, mundu þeir fljótt
komast að raun um, að hún hófst á
Morgunblaðinu fyrir rúmlega þremur
áratugum þegar samstarfsmenn og
lærisveinar Valtýs Stefánssonar og
Bjarna Benediktssonar hófu þá
blaðamennsku til vegs og virðingar,
sem nýr tími og breyttar þjóðfélags-
legar aðstæður kröfðust.
Óhætt er að fullyrða, að sú þróun,
sem hafði staðið yfir á Morgunblað-
inu í nær áratug áður en ríkissjón-
varpið kom til sögunnar, gerði frétta-
stofu þess auðveldar en ella að reka
opnari fréttamennsku, en tíðkazt
hafði á fréttastofu' Ríkisútvarpsins
fram að þeim tíma. Um svipað leyti
og ríkissjónvarpið kom til sögunnar
létu nýir stjórnendur Vísis til sín taka
í þessum efnum. Nokkrum árum
seinna tók Þorsteinn Pálsson, núver-
andi formaður Sjálfstæðisflokksins
við Vísi og herti enn á þeirri'þróun
að ijúfa tengslin milli Vísis og Sjálf-
stæðisflokksins. Fram að þeim tíma
hafði ritstjóri Vísis átt rétt til setu á
fundum þingflokks Sjálfstæðis-
rnanna.
xxx
Ljósvakamiðlarnir svonefndu, sem
Ásgeir Friðgeirsson talar um
hafa í raun ekki gert annað en halda
áfram á þeini braut, sem rudd var
af Morgunblaðinu í-upphafi. Ef fjall-
að er um þjóðfélagsleg áhrif þessarar
breytingar þarf varla nokkur að ef-
ast um, að sú breyting, sem orðið
hefur á Morgunblaðinu í þessum efn-
um á þremur áratugum, hefur, ásamt
tilkomu ríkissjónvarpsins, haft djúp-
stæðari áhrif en nokkuð annað. Þessi
breyting heldur áfram. Fjölmiðlar
breytast með þjóðfélaginu ekki síður
en þeir breyta því. Það er ' nauðsyn-
legt, að það unga fólk, sem um þessi
mál íjallar nú leitist við að fá yfirsýn
yfir þessa þróun á löngum tíma. Eitt
er að horfa af Heklutindi en annað
að góna af hveredagslegii hundaþúfu
og lýsa umhverfí sínu.
xxx
Annað atriði í gi-ein Ásgeirs Frið-
geirssonar, sem varð Víkveija
umhugsunarefni voru þessi orð höf-
undur :“I krafti stærðar og afls hef-
ur Morgunblaðið öðlast meira sjálf-
stæði en önnur svokölluð flokks-
blöð....Þrátt fyrir sjálfstæðið ber svol-
ítið á, að blaðið þegir yfir ýmsu, sem
pólitískir andstaeðingar gera mikið
úr.“
Hvað felst í þessum orðum? Að
Morgunblaðið sé flokksblað? Ekki er
formaður Sjálfstæðisflokksins þeirrar
skoðunar, svo að minnt sé á orð hans
í sjónvarpi fyrir nokkru, þegar hann
sagði, að Morgunblaðinu kæmi Sjálf-
stæðisflokkurinn ekki við. Um hvað
hefur Morgunblaðið þagað? Það væri
fróðlegt að sjá dæmi um það! Hitt
er svo annað mál, að mat Morgun-
blaðsins á fréttum getur verið annað
en annarra fjölmiðla en væntanlega
gerir enginn þá kröfu til Morgun-
blaðsins, að fréttamat annarra fjöl-
miðla ráði skrifum þess?!
V