Morgunblaðið - 11.11.1989, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 1989
Sterkur nuddskóli
eftir Rafh Geirdal
Fimmtudaginn 2. nóvember sl.
birtist grein í Morgunblaðinu undir
heitinu „Nuddskóli Rafns Geirdal“
og er eftir Vilhjálm Inga Árnason,
formann Sjúkranuddarafélags ís-
lands. Er þar gerð bein aðför að
skóla mínum, og einkennileg tilraun
gerð til að rægja skóla minn og það
sem ég hef byggt upp.
í fyrsta lagi byrjar hann á að
vitna á rangan hátt í grein mína
sem birtist í Mbl. 5. október sl., þar
sem hann gefur í skyn að ég haldi
þvLfram að skóli minn uppfylli nú
þegar þær kröfur sem gerðar eru
til sjúkranuddskóla. Það sem vantar
í setninguna er „ ... í Banda-
ríkjunum". Það sem hefur gerst á
undanförnum árum í Bandaríkjun-
um er að það sem áður voru nudd-
skólar hefur fengið viðurkenningu
yfirvalda sem sjúkranuddskólar.
Þau 14 fylki af 15 sem löggilda
sjúkranuddara, löggilda alla skóla
sem eru viðurkenndir af Bandaríska
eftir Margrjeti
Hjartardóttur
Mér finnst einkennilegt viðhorf
hjá Guðrúnu Helgadóttur forseta
Alþingis (hæstviitum), að hún skuli
bera það á borð fyrir þjóðina og
sérstaklega okkur konur, að hún
hafi orðið að taka tvö hundruð þús-
und króna lán til ýmissa útgjalda —
einkum og sér í lagi til fatakaupa
eða svo var á henni að heyra. Þetta
sagði Guðrún fyrir framan alþjóð
án þess að depla auga, á meðan
við kynsystur hennar láglaunaðar
margar hveijar verðum að láta okk-
ur lynda að hafa ekki nema lítinn
nuddsambandinu (AMTA). Þessir
skólar skipta nokkrum tugum, og
þeirra á meðal er nuddskólinn í
Boulder í Kólóradó sem ég og marg-
ir aðrir löggiltir sjúkranuddarar
hafa útskrifast frá. Ég hef byggt
minn skóla upp í samræmi við þess-
ar kröfur og hann væri talinn með
sterkari sjúkranuddskólum í Banda-
ríkjunum, væri hann starfræktur
þarlendis.
Málið er að það er einungis stigs-
munur á nuddi og sjúkranuddi.
Þessi aðgreining er erfið, bæði fyr-
ir fagmenn og fyrir heilbrigðisyfir-
völd. Einnig er mismunandi hvar
aðgreiningin er gerð eftir þjóðlönd-
um. Til að mynda gerir Þýskaland
geysiharðar kröfur til sjúkranudd-
ara, sem eru langt yfir þeim kröfum
sem eru gerðar í Bandaríkjunum.
Þess vegna hefur komið upp ágrein-
ingur um þessi mál, eins og kemur
fram í þessum greinaskrifum.
Spurningin er hvar á að draga
mörkin. Það er hægt að setja val-
kostina upp á tvennan hátt:
1. að leggja áherslu á að sinna
hluta af hennar launum til brýnustu
þarfa, meðal annars til fatakaupa.
Mig langar til að biðja Guðrúnu
að hugleiða, hvort sú afsökun, sem
hún gefur upp fyrir lántöku hennar
sé ekki flótti frá staðreyndum máls-
ins.
E.S. Mér þótti kasta tólfunum,
þegar Guðrún lét hafa það eftir sér
í sjónvarpsviðtali, að Alþingi réði
sér sjálft. Hún sagði, að þjóðinni
kæmi það alls ekkert við, hvað gerð-
ist í fjármálum Alþingis.
Höfundur er útivinnandi
húsmóðir.
þörfum fjölmargra skjólstæðinga
sem eiai haldnir vöðvaspennu, oft
af völdum mikillar streitu, tilfinn-
ingalegs ójafnvægis, of mikillar
vinnu, svefnleysis, og almennt
slæmra lífsvenja. Hér felst megin-
svarið í að stór hópur fagmanna
sé til staðar til að sinna þessum
þörfum strax, til að smávægilegir
kvillar þróist ekki yfir í alvarlega
sjúkdóma. Einnig þurfa fagmenn
að vera vel að sér í forvarnarstarfi
og vera vel að sér í heilsufræðslu
fyrir skjólstæðinga sína. Sjúkra-
nuddarar mennta sig þá í forvarnar-
starfi til jafns við þekkingu á sjúk-
dómum í hreyfikerfi. Læknar vísa
til þeirra sjúklingum bæði fyrir los-
un kvilla og fyrir uppbyggingu
heilsu;
2. að leggja áherslu á slæm til-
felli. Þá er megináhersla á vöðva-
bólgu, festumein, klemmdar taugar
og fleira. Sjúkranuddarar eru þá
nánir aðstoðarmenn lækna, á svip-
aðan hátt og sjúkraþjálfarar, og
starfa á ábyrgð þeirra.
Báðir valkostirnir eru nauðsyn-
legir. Seinni valkosturinn kallar á
mun viðameiri bóklega kunnáttu
og lengri verklega þjálfun í sjúkra-
nuddi. Sjúkranuddnám í Þýskalandi
og Kanada byggir á þessum kosti
og- gerir það ákaflega vel. Það er
út frá því sem greinarhöfundur
dæmir minn skóla, og reyndar
óþai-flega hart. Það fer fram fyrir
eðlilega faglega umræðu.
Nuddskóli minn er byggður upp
til að sinna fyrri valkostinum. Þetta
er einnig stefna heilbrigðisyfirvalda
í dag. Stefna þeirra er forvarnar-
starf og heilsuvernd. Þetta er betri
þjónusta fyrir heilsu okkar lands-
manna, þetta er ódýrara fyrir allt
efnahagskerfíð, þegar litið er til
verri afkasta í vinnu, veikindadaga,
lyfjatöku við allskyns verkjum og
jafnvel sjúkrahúslegu. Þessi leið er
því skynsamlegri, þegar litið er til
allra þátta. Ég legg áherslu á mikil-
vægi þess að hérlendis þurfi að
vera meir en nóg af menntuðum
nuddurum til að almenningur geti
Rafn Geirdal
„Viðurkenning nudd-
skólans er því í vand-
legri athugun innan
ráðuneyta. Spurningin
er einungis: flokkast
þetta sem nuddskóli éða
sjúkranuddskóli. Slíku
svara yfirvöld, en ekki
ófaglegar aðdróttanir í
íjölmiðlum.“
notið þjónustu þeirra áðuren vöðva-
spenna, slæm blóðrás og streita
þróast yfir í veira heilsuástand.
Einnig að almenningi standi ávallt
til boða fræðsla um eigin heilsu-
vernd, frá menntuðum nuddurum.
Nuddskóli minn er fyrsta skrefið
í þessa átt. ÖIl nuddkennsla er
byggð á hinu klassíska sænska
nuddi. Hins vegar hafa verið gerðar
mikilvægar endurbætur á þessu
nuddi á síðustu áratugum. Þessum
aðferðum hafa verið gefin ný nöfn
og eru allar viðurkenndar innan
Bandaríkjanna. Síðan eru 96
kennslustundir helgaðar nuddi á
einstaka líkamshluta (partanudd)
til að glíma við vöðvabólgu, slæma
Hvað hugsar Guð-
rún Helgadóttir?
13
blóðrás og streituverki. Það er full-
nægjandi menntun, því á undan eru
gengnar 224 kennslustundir í vand-
aðri nuddkennslu.
Bóklegar greinar skólans eru
einnig allar fullnægjandi. Þær eru
líffæra- og lífeðlisfræði, hreyfí-
fræði, sjúkdómafræði, heilbrigðis-
fræði, næringarfræði og skyndi-
hjálp. Nám í fjölbrautaskólum er
fullnægjandi, því nuddnám flokkast.
víðast hvar undir iðnmenntun. I
náminu eru tveir sérkúrsar, til að
sinna beint námi nuddara. Nudd-
skólinn hefur sótt um hæfnismat
sérskóladeildar menntamálaráðu-
neytisins, lagt inn úmsókn í heil-
brigðisráðuneyti, kynnt námið fyrir
heilbrigðisráðherra og í landlæknis-
embætti. Viðurkenning nuddskól-
ans er því í vandlegri athugun inn-
an ráðuneyta. Spumingin er ein-
ungis: flokkast þetta sem nuddskóli
eða sjúkranuddskóli. Slíku svara
yfirvöld, en ekki ófaglegar aðdrótt-
anir í Qölmiðlum.
Greinarhöfundur lýkur grein
sinni með því að vitna í bréf frá
heilbrigðisráðuneyti frá 3. október
sl. um að hér væri ekki um sjúkra-
nuddnám að ræða. Vilhjálmi Inga
virðist vera ókunnugt um fund minn
við heilbrigðisráðherra, skrifstofu-
stjóra í ráðuneytinu sem sér um
þessi mál og um bréf sem síðan var
sent 12. október sl. þar sem mér
var tilkynnt að þetta mál væri fall-
ið frá. Síðan segir orðrétt: „Hins
vegar hefur ráðuneytið sent land-
lækni erindið með hliðsjón af því
að hann ijallar um allar umsóknir
um leyfi til að fá að starfa sem
sjúkranuddari og viðurkennir því
óbeint hlutaðeigandi nám.“
Niðurstaðan er því sú að nudd-
skóli minn er mjög vandlega upp-
byggður skóli með fullnægjandi
námi í nuddi eða sjúkranuddi. í
hvom flokkinn hann fellur, verður
ákveðið af landlæknisembættinu.
Ég treysti því mati og bíð rólegur
svars. Ég skora því á formann
Sjúkranuddarafélags íslands að
biðjast afsökunar á slíkum aðförum,
og hér eftir að viðhalda faglegri
umræðu.
Höfundur er skólastjóri
oglögg. sjúkranuddari.
Vinningar
KR. 1.000.000
54264
AUKAVINNINGAR KR. 50.000
54263 54265
KR. 200.000
9853 36772 50420
KR. 50.000
5862 19363 25736 44547 52789 56071
7486 24917 30042 48126 53072 56291
9146 25534 42312 52582 53262
KR. 20.000
12 7465 13974 18830 24210 29237 34627 39375 43611 49537 54686 58361
163 7732 14153 19457 25164 29751 35168 39427 43959 50389 54812 38300
512 8031 14620 20077 25759 31184 35737 39935 43980 51253 55456 58639
691 8040 15442 20750 26148 31586 35938 40218 44165 51263 55928 59007
1031 8039 15V81 20904 27052 32305 36367 40867 45262 51295 56092 59368
2911 8465 16696 22375 27361 32499 37320 41251 45694 52248 56563 39413
4399 10463 17603 22619 27613 32520 37427 41928 46890 52534 56834 39999
4645 10801 17/10 22652 28377 32620 37687 42603 47615 52764 56993
4780 11267 17722 23191 28773 32724 37981 42647 47656 52948 37238
6060 12247 18067 23498 28959 33157 38088 43449 48319 53260 57236
6907 12380 18628 23971 29212 34337 39119 43517 49443 54459 37344
r
HAPPDRÆTTI
HASKÓLA ISLANDS
vænlegast til vinnings
91 KR. 10. 000 5294 9290 13618 17296 21713 23384 29813 33711 39039 43233 47466 51037 35693
121 5427 9318 13650 17339 21749 23389 29826 33827 39201 43278 47343 31097 33722
132 3447 9321 13685 17330 21763 23417 29874 33922 39210 43317 47331 31115 35823
162 5477 9379 13753 17339 21818 23354 30037 33964 39360 43339 47362 51146 33866
248 3506 9383 13759 17377 21821 23361 30062 34006 39390 43401 47736 31196 35903
282 5639 9397 13817 17437 21920 23590 30075 34196 39602 43431 47749 31243 33932
372 3720 9318 13869 17458 21931 23610 30182 34376 39610 43564 47774 31232 36034
383 5727 9716 13948 17509 21984 23702 30236 34574 39762 433ö7 47891 31294 56067
386 5776 9739 14000 17332 21983 23733 30317 34601 39877 43873 47892 51499 36139
409 3780 9813 14017 17374 22068 23760 30340 34646 40090 43999 47914 31333 56149
422 5826 9826 14021 17380 22138 25917 30337 34727 40118 44072 48243 31356 56340
497 3867 9834 14044 17602 22199 23930 30330 34898 40126 44205 48244 31563 36373
593 3878 9904 14073 17702 22233 25980 30399 35028 40156 44257 48253 51610 36453
600 3938 9956 14083 17819 22278 23990 30617 35058 40299 44266 48263 31782 36633
734 3958 9993 14106 17830 22303 26101 30702 35107 40406 44343 48268 31842 56671
745 6091 10141 14134 17931 22308 26281 30710 35154 40472 44367 48272 31832 56749
903 6189 10194 14195 18014 22383 26287 30718 35167 40632 44373 48337 31927 56733
962 6244 10196 14289 18149 22477 26297 30736 33213 40680 44414 48373 31941 36900
ÍOOO 6301 10207 14477 18202 22486 26373 30732 35217 40699 44443 48394 32056 36928
1016 6348 10233 14502 18258 22328 26439 30767 35269 40894 44473 48400 32059 37005
1045 6493 10247 14310 18341 22383 26462 30811 35330 40927 44346 48444 52127 57008
1118 6546 10288 14528 18430 22621 26480 30863 35436 40943 44372 48511 32194 37017
1363 6376 10461 14601 18361 22741 26368 30892 33343 40990 44676 48627 32243 37023
1408 6609 10468 14635 18641 22746 26637 30937 33567 41024 44742 48674 32236 37046
1522 6613 10303 14636 18706 22783 26680 31002 35586 41032 44810 48827 32441 37160
1594 6617 10373 14748 18708 22817 26776 31027 33703 41067 44868 48831 52346 37168
1838 6794 10629 14781 18737 22837 26821 31034 33748 41110 44922 48833 32364 37177
2024 6849 10768 14792 18900 22912 26891 31149 33841 41117 44947 48843 32637 37273
2070 6888 10803 14812 18940 22926 26894 31208 33891 41132 44960 48866 52693 37368
2133 6908 10877 14854 18986 22983 26947 31231 33945 41156 45140 48882 32761 37426
2159 6930 10991 14935 19077 23063 26972 31279 33981 41200 43322 48883 32899 37467
2410 7012 11072 14966 19164 23143 27028 31280 33984 41219 43332 48889 52903 37342
2482 7031 11093 15016 19234 23207 27164 31296 36092 41237 45330 48894 52907 37733
2559 7085 11113 13185 19260 23283 27278 31410 36107 41276 45377 48929 52929 57803
2593 7137 11123 13199 19315 23328 27297 31381 36150 41309 45473 48984 52937 37808
2637 7248 11277 15287 19322 23381 27338 31583 36164 41312 45647 49116 52978 378V3
2638 7275 11307 13344 19336 23437 27398 31589 36221 41552 45731 49135 53162 57981
2659 7278 11323 15332 19349 23488 27409 31628 36379 41568 43749 49268 33164 38129
2708 7310 11374 13417 19419 23319 27418 31652 36686 41647 43767 49345 53417 58137
2740 7336 11340 15443 19433 23321 27507 31709 36732 41764 45786 49408 33623 58226
2762 7441 11548 15433 19454 23359 27360 31738 36738 41898 43804 49446 53673 58272
2818 7442 11719 13482 19487 23663 27571 31742 36824 41937 43848 49456 53730 58369
2851 7456 11800 15484 19679 23759 27687 31746 36906 41939 43837 49471 53812 58417
3052 7478 11838 13508 19689 23793 27712 31752 37054 42171 43868 49476 33823 58421
3066 7493 11884 15546 19690 23824 27761 31904 37177 42202 43896 49674 33823 38446
3093 7506 11893 13580 19796 23930 27793 31920 37228 42203 43901 49708 53888 58313
3108 7364 11970 13636 19807 23977 27878 32008 37268 42307 45963 49778 33906 38560
3130 7678 11980 15632 19836 24048 27972 32213 37340 42329 46061 49888 34102 38676
3149 7717 12039 13681 19944 24120 28101 32294 37346 42382 46129 49917 34132 38810
3330 7726 12068 13721 19971 24137 28141 3*317 37462 42387 46200 49933 54256 38869
3394 7746 12282 13738 20121 24233 28199 32391 37473 42390 46203 30030 54360 38962
3407 7923 12313 13881 20171 24234 28231 32424 37477 42490 46233 30128 34431 38967
3476 8147 12363 13911 20192 24272 28429 32487 37590 42318 46274 30137 34682 38973
3500 8186 12698 16134 20283 24421 28433 32496 37723 42543 46320 30236 54740 38989
3980 8303 12746 16198 20290 24443 28504 32634 37893 42354 46332 30246 54750 39034
3990 8308 12873 16227 20337 24432 28693 32666 37894 42360 46354 30258 54796 39162
4111 8322 12890 16279 20734 24494 28883 32723 38050 42614 46356 30326 34803 39242
4226 8366 12927„ .16299 20817 24644 . 28923 32862 38080 42669 46411 30332 54807 39268
4238 8378 12936 16312 20882 24816 29078 32883 38161 42739 46470 30334 34893 39349
4311 8409 12997 16635 20937 24821 29149 32914 38437 42761 46573 50381 33014 39434
4397 8432 13046 16686 21013 24848 29248 32946 38312 42781 46378 30424 33041 39498
4464 8510 13081 16747 21074 24894 29237 32961 38534 42801 46676 30425 33036 39333
4471 8513 13094 16788 21097 24918 29342 33066 38644 42813 46831 30493 33163 39363
4315 8332 13123 16841 21111 23047 29388 33132 38680 42814 46882 30312 33164 39398
4619 8580 13133 16941 21219 23092 29429 33212 38766 42829 46916 30333 33176 39606
4732 8773 13168 16994 21379 23127 29448 33237 38871 42862 47036 30381 33223 39617
4758 8783 13438 17034 21474 25133 29543 33324 38874 42903 47074 30666 33243 39687
4919 8798 13480 17039 21321 25158 29566 33333 38882 42921 47083 30733 33277 39732
3108 8880 13498 17154 21533 23193 29614 33369 38916 42973 47110 50760 35317 39769
3187 9156 13628 17137 21366 25207 29644 33423 38954 43031 47137 30842 35342 39838
3223 9163 13374 17191 21393 23284 29661 33440 38981 43071 47288 30898 53350 39906
5249 9214 13394 17242 21638 25289 29710 33457 38990 43096 47349 30938 35416 39978
3273 9282 13602 17284 21641 23304 29723 33308 39019 43212 47403 31028 33390
_
I