Morgunblaðið - 11.11.1989, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 1989
19
N ÓVEMBERKAKTU S
— Schlumbergera — Zygocactus
Blóm vikunnar
Umsjón: Ágústa Björnsdóttir
148. þáttur
Nóvemberkaktus er nokkuð nýr
af nálinni sem inniblóm hérlendis,
en hann dregur nafn sítt einfald-
lega af því, að hann byijar að
blómstra um það leyti sem þ'essi
næstsíðasti mánuður ársins fer í
hönd, njóti hann ákveðinna skil-
yrða. Þar skipta tengsl á milli
daglengdar og umhverfishita
meginmáli. Sé hiti hærri en 22°C
þá ferst blómgun fyrir, við 15-
18°C myndast blóm óháð ljóslotu-
lengd. Blómaframleiðendur nýta
sér þessa þekkingu.
Að útliti er nóvemberkaktus
nauðalíkur venjulegum jólakakt-
usi, sem er algengur víða á heimil-
um, enda er hann að mestu leyti
afsprengi hans. Þeir sem stunda
blómakynbætur hafa farið hönd-
um um þessa jurt og afraksturinn
hefur ekki látið á sér standa. Með
víxlfijóvgunum og úrvali af-
kvæma hefur tekist að skapa
ýmsa yrkistofna sem eru mun við-
bragðsfljótari til blómgunar á
haustin og árla vetrar en jólakakt-
us. Þeir eru einnig blómfúsari og
bjóða upp á meiri litablæbrigði,
en aðallitir blóma eru rauður og
hvítur.
Nóvemberkaktus er stöngul-
kaktus með flötum, dálítið hang-
andi liðskiptum greinum sem
minna á blöð. Liðirnir eru gljá-
andi grænir og skornir þvert fyrir
og oftast greinilega tenntir og að
því leyti má greina hann frá hin-
um eiginlega jólakaktusi. Blómin
eru löng og frekar mjó og aðeins
óregluleg, en það sést best þegar
krónublöðin fara að opna sig.
Nóvemberkaktus dafnar best
og blóm hans verða skærust á lit-
inn við fremur svalt hitastig. Við
þannig aðstæður stendur hann í
blóma a.m.k. 3-4 vikur. Glugga-
sylla er því oft ákjósanlegasti
staðurinn svo fremi að ekki gæti
of mikils hitastreymis frá ofni.
Eftir að blómhnappar fara að sjást
og á meðan plantan blómstrar
þarf að fylgjast vel með vökvun.
Sé of lítið vökvað detta blóm-
hnapparnir oft af. Vissa aðgát
verður að sýna, því jurtin hefur
ekki sterkt rótarkerfi, enda upp-
N ó vemberkaktus
runalega seti á tijágróðri í heim-
kynnum sínum, Brasilíu. Forðist
því að láta vatn safnast fyrir á
skálinni undir plöntunni, rætur
kafna þá fljótlega. Eftir blómgun
er hægt mjög á vökvun og plant-
an hvíld fram á vor. Kemur þá
umpottun til álita, en loftrík og
all sendin moldarblanda á hér vel
við. Nóvemberkaktusi er ijölgað
með liðgræðlingum og oftast eru
hafðir 2-3 saman í potti.
Þess má að lokum geta að löng-
um hefur verið allmikill ruglingur
á ættkvíslarheiti plöntunnar.
Ýmist hefur hún verið skráð sem
tilheyrandi Zygocactus eða þá
Schlumbergera. Nú mun vera litið
á síðara nafnið sem hið rétta
ættkvíslarheiti.
Oli Valur Hansson

!t*ja sttm
|gg| «g KSÉ
[L_ __»__ C ns
[ - '{•*■ . ~ z~ -rafáSm
Þarna búa Einar og María.
Þau eiga fallega íbúð og úhyggjulausa framtíð.
Einar og María giftu sig fyrir 5 árum.
Þau voru heppin því þau fundu hag-
stætt leiguhúsnæði. Stefnan var sett á
íbúðarkaup eftir nokkur ár og þau
ákváðu að leita ráða hjá sérfræðing-
um Fjárfestingarfélags íslands hf. til
þess að nýta þennan tíma sem best.
Þeim var ráðlagt að kaupa KJARA-
BRÉF og það gátu þau gert fyrir sem
svaraði 50.000 kr. á mánuði.
Eftir 3 ára markvissan sparnað
hafði þeim tekist að safna sem svarar
2.200.000 kr. í húskaupasjóðinn,
jafnvel þó að þau eignuðust litla
stúlku í millitíðinni. Þau slógu til og
keyptu draumaíbúðina í fallegu,
eldra húsi í Vesturbænum. Húsnæðis-
málastjómarlánið og sjóðurinn góði
duga ekki aðeins til að tryggja að þau
geti staðið við allar greiðslur heldur
geta þau líka lagt töluvert fjármagn í
það að gera íbúðina upp í samræmi
við óskir ungra Reykvíkinga.
Til hamingju krakkar!
©
FJÁRFESÍINGARFÉIAG ÍSIANDS HF.
HAFNARSTRÆTI, S. 28566 • KRINGLUNNI, S. 689700 • AKUREYRI, S. 25000