Morgunblaðið - 25.01.1990, Blaðsíða 35

sem 19 menn hjúfruðu sig hver að
öðrum, kaldir og blautir, vonlausir
og aðframkomnir, sumir berfættir
og á nærklæðunum.
Hitt voru móttökurnar á Fljótum,
þessi innilega hlýja og móðurlega
umhyggja, sem Fljótafólkið sýndi
þessum umkomulausu, hjálparvana
mönnum.
Menn gera sér nú ekki grein fyr-
ir afreksverkinu á Fljótum þetta
kvöld, að taka á móti 24 mönnum,
köldum og hröktum og sumum
varla sjálfbjarga í litlu baðstofunni
á Fljótum, það var afreksverk.
Þetta kvöld var sómi íslands á Fljót-
um.
Hvar hefði hið íslenska heiðurs-
merki sómt _sér betur á brjósti en
hér? Sómi íslands er ekki alltaf
klæddur í kjól og hvítt, heldur einn-
ig í snáðföt hins nafnlausa alþýðu-
manns.
Hinn „nafnlausi" í augum „kjól-
mannsins" vill oft gleymast enda
varð sú raunin á, þegar menn voru
heiðraðir í tilefni af þessu strandi,
þá gleymdist Fljótaheimilið.
Asbjörn og Sigríður fluttu að
Syðri-Fljótum 1896, og voru fyrst
í húsmennsku hjá Sigurði Sigurðs-
syni, f. 1821 á Fljótum og dó þar
1901. Tóku þau Asbjörn við jörð-
inni við lát hans.
Sigurður var orðlagður smiður á
járn, einkum voru ljáirnir hans orð-
lagðir, þeir voru taldir ganga næst
skosku Ijáunum. Á Fljótum var
feijustaður, en heldur munu tekj-
urnar hafa verið rýrar, ef nokkur
hefur þá greitt feijutoll.
En undantekning var þó, að sögn
Eyjólfs Eyjólfssonar, sem kenndur
hefur verið við Hnausa, næsta bæ
við Fljóta, og kom þangað vinnu-
maður laust fyrir aldamót. Og sag-
an er þannig:
Það var eina nýársnótt, að Sig-
urður bóndi kom ekki inn, en ára-
glamrið heyrðist alla nóttina.
Þegar hann var inntur eftir næt-
urverkunum kvaðst hann hafa verið
að feija álfa, sem voru að flytja
búferlum.
Það beið hans alltaf íjölskylda
með búslóð, þegar hann kom yfir
vatnið og þannig leið nóttin að hann
Óðinn Helgi
„Ég skora á stjórnvöld
og ráðamenn að beita
sér fyrir breytingum á
flugmálasteftiunni hið
fyrsta, það mun efla
bæði flugfélögin.“
grein landsins til frambúðar. At-
vinnugrein án ríkisstyrkja, sem hef-
ur meiri möguleika á að sækja inn
á alþjóðlega markaði heldur en þeir
inn á okkar.
Það varð mér því mikið áhyggju-
efni þegar samgönguráðherra lýsti
því yfir fyrir skömmu að ekki væri
hægt „að hrista fram úr erminni
nýja flugmálastefnu". Þessi orð
ráðherrans komu mér á óvart, því
ég hélt að loksins væri kominn í
þetta embætti sterkur aðili sem
hefði áræði og þor til að takast á
við mafíu einokunarinnar.
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. JANÚAR 1990
35
var stöðugt að feija álfa fram og
aftur yfir Eldvatnið.
Nokkrum dögum seinna kom
hann að Hnausum og var hann þá
spurður með hveiju álfarnir hefðu
borgað.
„Borgunin kemur á útmánuð-
um,“ var svarið, eftir stundar þögn
bætti Eyjólfur við: „Það rak hval á
Fljótafjöru."
Ég vona að grænfriðungar fari
ekki að setja viðskiptabann á álfana
í Meðallandinu vegna þessa feiju-
tolls.
Sigurður faðir Sigurðar, sem álf-
ana flutti, var einnig fæddur á Fljót-
um og dó þar. Hann var sonur Sig-
urðar Eiríkssonar frá Fossi á Síðu,
bónda á Fljótum.
Fljótabæirnir fór undir hraun í
Skaftáreldum og voru Syðri-Fljótar
í eyði til 1797, en þá endurbyggði
Sigurður Eiríksson bæinn á syðri
bakka hins nýja vatnsfalls, sem
myndaðist eftir Skaftárelda, Eld-
vatnsins.
Lengi var feijustaður á Fljótum
og var þar lengi í förum árabátur
af strönduðu skipi. Um 1930 kom
dragfeija á Eldvatnið og trébrú á
vatnið hjá Fljótum á stríðsárunum,
en þá rak mikið af timbri á fjörum-
ar, um 1978 var ný brú byggð á
Eldvatnið milli Hnausa og Fljóta
og sú gamla rifin.
Meðan feijan var á Fljótum var
þar mjög gestkvæmt og öllum bor-
inn beini, er að garði bar, sem var
vel þeginn, því að oft var þröngt í
búi á fyrstu árum aldarinnar.
Sveinbjörg byijaði snemma að
feija og vinna öll útistörf og var
hún karlmanns ígildi að hveiju sem
hún gekk.
Þeir munu hafa verið færri karl-
mennirnir, sem áttu nokkuð að gera
í höndurnar á henni.
Þótt Sveinbjörg ynni öll útiverkin
var hún alltaf snyrtileg til farar,
enda var hún ekki síður lagin við
hin „fínni“ innistörf en útiverkin.
1936 tók Sveinbjörg við búinu
af fóstru sinni og sama ár fluttist
Steinunn, f. 1892, systir hennar að
Fljótum, með uppeldisson sinn,
Guðmund Erasmusson, f. 1925 í
Háa-Kotey.
Ráðherra gefur einnig í skyn að
það sem torveldi þetta séu miklar
hræringar í flugmálum heims-
byggðarinnar innan fárra ára.
Það er hárrétt hjá ráðherra að
með ákvörðun Evrópubandalagsins
verður líklega stökkbreyting í f lug-
málum 1992, og einmitt þess vegna
er ekki bara þörf, heldur nauðsyn
að stjórnvöld setjist niður, taki á
þessu máli og skapi nýja flugmála-
stefnu sem þeir hafa haft mörg ár
til að gera. Það er von mín að niður-
staðan verði ekki sú sama og und-
anfarin ár, eða eins og vinur vor
Marteinn Mosdal gæti hafa sagt:
. . .Ríkisflokkurinn hefur ákveðið
að hér skuli ríkja aðeins eitt flugfé-
lag, Ríkisleiðir (hvuuuusss,
hwwuúuss), ein flugvél og einn
ákvörðunarstaður, Albanía, og eng-
in fallhlíf.
Ekki er hægt að slá botninn í
þetta nema minnast lítillega á hina
ágætu samlíkingu flugrekstrarins
við veiðikvóta. Andstæðingar rétt-
lætisins virðast ekki skilja þessa
einföldu dæmisögu nægilega vel og
hinn afkastamikli blaðafulltrúi
Flugleiða lætur hafa eftir sér þessa
fyrirsögn í Morgunblaðinu 10. jan-
úar: „Ut í hött að jafna fiugrekstr-
inum við veiðikvóta." Á miðöldum
hljómaði þetta áþekka: „ .. „-Út í
hött að jafna jörðinni við knött." í
sömu grein opinberar blaðafulltrú-
inn að Flugleiðir séu undanþegnar
eldsneytisskatti á u.þ.b. helmingi
af allri eldsneytisþörf félagsins.
.. .og ekki orð meira um þessi
fríðindi sem aðeins eitt fyrirtæki á
landinu virðist njóta.
Ég skora á stjórnvöld og ráða-
menn að beita sér fyrir breytingum
á flugmálastefnunni hið fyrsta, það
mun efla bæði flugfélögin og
treysta grunninn að öflugri at-
vinnugrein sem þjóðin getur ekki
verið án. Við núverandi aðstæður
verður ekki unað.
Hötiindur er ríkisstarfsmaður og
áhugamaður um réttlæti.
Þær systur unnu saman í Fljótum
meðan heilsan leyfði en seinustu
ár ævi sinnar dvaldi Steinunn á
Elliheimilinu Grund og andaðist
þar. Steinunn var greind mann-
kostakona.
Nú býr Guðmundur, fóstursonur
þeirra systra, rausnar- og myndar-
búi á Fljótum og þar nýtur Svein-
björg umhyggju hans og hlýju, en
Guðmundur hefur reynst henni, sem
góður sonur.
Um leið og ég áma Sveinbjörgu
heilla og hamingju á afmælisdaginn
þakka ég „alla bitana og sopana"
sem ég fékk á Fljótum í gamla
daga og enn er gott að koma að
Fljótum.
Guð blessi þig á ókomnum
tímum.
Ingimundur Stefánsson
HiaðlestrarnámskeiO
Vilt þú margfalda lestrarhraða þinn?
Vilt þú lesa meira af fagurbókmenntum?
Vilt þú hafa betri tíma til að sinna áhugamáiunum?
Vilt þú auðvelda þér námið með auknum lestrar-
hraða og bættri námstækni?
Svarir þú játandi, skaltu skrá þig á næsta hraðlestr-
arnámskeið.
Næsta námskeið, sem laust er á, hefst miðvikudaginn
7. febrúar nk.
Skráning öll kvöld frá kl. 20-22 í síma 641091.
HRADLESTRARSKQLINN