Morgunblaðið - 15.03.1990, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. MARZ 1990
Setið við símann
eftir Þorstein
Alfreðsson
I síðasta hefti Mannlífs ritar fyrr-
verandi lögregluþjónn viðamikla
grein er ber yfirskriftina „Löggæsl-
an í lamasessi“. Ekki er dregin í
efa þekking höfundar og áhugi fyr-
ir bættri löggæslu og minni slysat-
íðni, en strax í upphafi örlar á þekk-
ingarskorti á því efni sem höfundur
tekur fyrir. Er getið um 12 lög-
reglumenn í boðunardeild. Síðan
segir: „Samkvæmt heimildum
Mannlifs er stór hluti starfs lög-
reglumanna í boðunardeild fólginn
í því að sitja við símann og hringja
i fólk.“ Ennfremur: „En spyija má
hvort nauðsyn sé á fullgildum
menntuðum lögreglumönnum til
þess eins að sitja við símann?" (Til-
vitnun lýkur.) Síðan er bent á að
láta skrifstofufólk annast þessi
störf. Er farið inn á sömu brautir
og kemur fram í svörtu skýrslu lög-
reglufélagsins. Nú starfar einn af
höfundum hennar í boðunardeild.
Skýrslan, sem hann stóð að, mun
vera meginheimild Mannlífs en
ótrúlegt tel ég að hann vísi verkefn-
um sínum til annarra. Hann er
raunsær maður og sér nú þetta í
öðru Ijósi. Tel ég að greinarhöfund-
ur fari fijálslega með staðreyndir.
Hann átti fyrst og fremst að koma
í boðunardeild til að fá raunsæja
mynd af öllum þáttum áður en far-
ið er að geysast um blaðsíður tíma-
ritsins. Eg upplýsi að í raun starfar
helmingur af lögreglumönnum
deildarinnar fyrir borgarfógeta,
fangelsismálastofnun og dómstól í
ávana- og fíkniefnum. Þessi verk-
efni hafa verið hjá embættinu í
lengri tíma. Eftir standa 6 lögreglu-
menn að undirrituðum meðtöldum.
Ekki er þetta há prósentutala af
240 manna liði. Að miklum hluta
koma skýrslur sem gerðar eru í
upphafi til baka, í formi dóma, sátta
og sekta, því heimsendum kvaðn-
ingum er illa sinnt. Öll þessi verk-
efni fara í boðunardeild. Skiljanlega
mikill fjöldi einstaklinga en, segi
og skrifa, ætlað sex mönnum að
fást við. Þeir mega ekki vera í lama-
sessi.
Frammistaða þeirra verður ekki
tíunduð hér en hinsvegar hefði
greinarhöfundur mátt glugga
stundarkorn í ársyfirlit deildarinnar
áður en hann fór að biýna pennann.
Gagnvart þessum verkefnum
standa lögreglumenn frammi fyrir
nýjum fleti á starfinu. Sektarupp-
hæðir eru misháar og hver er
greiðslugeta hins seka? Hjá sumum
góð, öðrum erfið. Enn aðrir virðast
bláfátækir og aðstæður bágar. Hjá
mörgum gildir, orð skulu standa,
öðrum ekki. Sumir í kallfæri en
aðrir láta sem minnst á sér bera
og enn aðrir fara í felur. Lífs-
munstrið er fjölbreytt í henni
Reykjavík. Eitt er um að tala en í
Jp FYRSTA
SUMARTILBOÐ ÁRSINS
SUNBEAM GRILL F
MEÐ FJÖLMÖRGUM FYLGIHLUTUM
í HÆSTA GÆÐAFLOKKI
b* *
m
I
"Þetta er
ROLLSINN
í gasgrillum !”
segir Hilmar
B.Jónsson
matreiöslu-
meistari. Hann valdi sér
SUNBEAM gasgrill aö vel
athuguðu máli. Þaö eru
ótvíræö meömæli. Vandaöu
valiö - veldu SUNBEAM
✓ Handhægt
✓ Einfalt
✓ Vandaö
✓ Öruggt
✓ Þrifalegt
✓ Góö
varahluta-
þjónusta
TAKMARKAÐ
MAGN TIL
AFGREIÐSLU
STRAX
ROLLSINN 7 GRILLUM
Hringift og fáiö sendan islenskan myndalista í pósti
E Rrbtján»on hf
GREIDSLUKJÓB FAXAFENI 9 S. 91 - 67 88 00 GREIÐSLUKJÓR
að komast. Ef greinarhöfundur
hefði unnið að þessum málum.um
tíma væru skrif Mannlífs á annan
veg. Lögreglumenn eru ósammála
hve vel eigi að sinna þessum þætti
löggæslunnar. Margir telja hann
léttvægan og auðleystan. Auðheyri-
lega fýllir greinarhöfundur þennan
flokk en má ég biðja hann að lesa
litla grein sem ég ritaði í síðasta
Lögreglublað. . Að auka deildar-
skiptinguna, með því að láta aðra
tala fyrst við viðkomandi og síðan
gengju þessi mál til deildarinnar,
ýrði aðeins til að bæta við starfs-
mannafjöldá og stækka báknið. Þá
væri hægt að kasta pappírum á
milli með auknum þunga og kostn-
aði.enda hef ég neikvæða reynslu
af þessháttar vinnutilhögun.
En að vera hneykslast á því að
þessi lögreglumenn noti síma, er
blátt áfram hlægileg athugasemd.
Við erum nú uppi í árinu 1990 en
ekki 1904 þegar menn stormuðu
niður á Austurvöll til að mótmæla
símanum. Auðvitað nota menn í
þessari deild síma svo sem aðrir
lögreglumenn ef það kemur að not-
um og greiðir fyrir. Hver er munur
á að nota síma eða t.d. radar. Ver-
um ekki með aldamótahugsunar-
hátt. Sími er góð lausn í mörgum
tilfellum. Þrátt fyrir það fara
50-70% af starfstíma deildarmanna
fram utan lögreglustöðvarinnar. Að
draga í efa að í þessi störf þurfi
menn með menntun og reynslu, er
algjörlega út í hött og ekki viðeig-
andi skrif. Þau endurspegla viðhorf
greinarhöfundar til þeirra starfa
sem eru unnin í boðunardeild. Samt
er unnið þama að verkefnum sem
eru forsenda þess að stór hluti lög-
gæslunnar sé marktækur. Til hvers
að vera með sektar- og skýrslugerð
ef enginn þarf að taka mark á þeim?
Miklu betra að sleppa þessu. Ef til
vill líður löggæslan fyrir það í dag
hve þessi seinni hluti hefur verið
vanmetinn. Ekki skoðuð nauðsyn
þess að koma þessum málum í ein-
faldari búning, því krókaleiðirnar
hér á höfuðborgarsvæðinu til að ná
Þorsteinn Allreðsson
„Samt er unnið þarna
að verkeftium sem eru
forsenda þess að stór
hluti löggæslunnar sé
marktækur. Til hvers
að vera með sektar- og
skýrslugerð ef enginn
þarf að taka mark á
þeim?“
til einstaklinga, geta verið svo ótrú-
lega miklar og langsóttar.
Boðunardeildina sem slíka er ég
ekki að veija og ekki á neinn hátt
ástæða til að halda henni á lífi ef
hægt er að sýna fram á annan
kost betri.
Deildaskipting er óhagkvæm að
mörgu leyti. T.d. mætti varpa fram
þeirrj hugmynd hvort ekki væri
hægt að leysa hana upp og fara inn
á þá braut að hver lögreglumaður
fylgdi sínum málum eftir frá upp-
hafi til enda. Fengist betri nýting
á starfsliðinu í heild og lögreglu-
menn fengju betri innsýn í verkefn-
in.
Um þessa grejn í Mannlífi ætla
ég ekki í sjálfu sér að fjölyrða mik-
ið. Sumt hefur við rök að styðjast
og annarsstaðar er skotið langt
yfir markið. Vissulega mættu yfir-
menn vera færri en að eldri starfs-
menn séu settir út í kuldann er
fullyrðing sem Mannlíf ætti að
skoða betur. Róttækar breytingar
snerta margan starfsmanninn illa.
Þetta skipulag sem er við lýði var
ekki að fæðast í gær. „Norska til-
lagan“ var skynsamleg hvað varðar
sameiningu löggæslunnar á Stór-
Reykjavíkursvæðinu. Hvers vegna
var hún ekki framkvæmd, þegar
auðséð var að löggæslan þyrfti og
þarf á góðri nýtingu að halda við
aðstæður sem oft eru erfiðar? Þeg-
ar á átti að herða varð þetta mikið
viðkvæmnismál og þar með látið
niður falla. Allt í lamasessi og
kaldakoli hjá lögreglunni er mál-
flutningur sem ég tek ekki undir.
Mér er til efs hve sterkur leikur það
er að vera mikið að klifa í fjölmiðl-
um um vanbúnað og veikleika lög-
gæslunnar. Sennilega eykur það
fremur á afbrotatíðni. Ég get ekki
betur séð en að lögreglan hafi góð
tök á sínum verkefnum. Hinsvegar
koma upp mjög erfiðir kaflar s.s.
um helgar, þegar borgarbúar halda
út í skemmtanalífið. Það vill oft
snúast upp í andhverfu sína og upp
koma mörg verkefni og mál erfið
til úrlausnar. Þá þarf löggæslan að
vera sérlega vel í stakk búin og
mætti spyija hvort ekki væri skyn-
samlegt að koma upp traustu vara-
liði meðan þetta ástand varir. Þegar
svona úttekt er gerð eins og
Mannlífsgreinin ber með sér er
brýnt að greinarhöfundur geri það
á hlutlausan hátt og fordómalaust.
Það fer ekki vel á því að lesandinn
fái það á tilfinninguna að sumir
starfsmenn lögreglustjóraembætt-
isins séu að vinna að þáttum sem
eru lögreglunni ekkert viðkomandi.
Allt eru þetta hlekkir í keðju sem
mynduð er til að halda uppi lögum
og reglu.
Höfundur er stjórnandi í
boðunardeild í Reykja vík.
Hagstofur Norðurlanda:
Veggspjald um stöðu kynjanna
ÁRIÐ 1984 hófú hagstofúrnar á Norðurlöndum samvinnu um söfnun
hagtalna um stöðu kynja. Fyrsti árangurinn af því starfi var bækling-
urinn „Konur og karlar á Norðurlöndum 1985“ sem gefinn var út
í tilefni af Kvennaráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í Nairobi 1985. í
framhaldi af því ákváðu hagstofúrnar að unnið skyldi að gerð ítar-
legs rits með tölulegum upplýsingum um stöðu kynjanna á Norður-
löndum. Því verki lauk sumarið 1988 er ritið „Konur og karlar á
Norðurlöndum. Staðreyndir um stöðu kynja 1988“ („Kvinnor och
man i Norden. Fakta om Jamstalldheten 1988“) kom út og lagt var
fram á Kvennaráðsteftiunni í Osló í ágúst sama ár.
Norðurlanda í samvinnu við Nor-
rænu hagstofuna í Kaupmanna-
höfn. Bókin „Konur og karlar á
Norðurlöndum" er gefin út af Nor-
rænu ráðherranefndinni og er rituð
á norsku og sænsku en aftast eru
ágrip á öllum Norðurlandamálun-
um, auk ensku. Fæst hún á Hag-
stofu Islands, Hverfisgötu 8—10,
Reykjavík.
Á grundvelli þessa rits h'efur nú
verið unnið veggspjald, sem sýnir
hluta af þeim upplýsingum sem þar
er að finna um stöðu kynja á Norð-
urlöndum. Tilgangur þess er að
koma þessum upplýsingum á fram-
færi sem víðast í þjóðfélaginu til
fróðleiks og til að vekja áhuga og
umræður hjá yngri sem eldri um
þessi mál. Verður veggspjaldinu
dreift til skóla, ýmissa annarra
stofnana og hagsmunasamtaka. Er
þess vænst að því verði komið fyrir
þar sem flestir geti haft aðgang
að því, til dæmis á bókasafni, í
anddyri, matsal o.s.frv.
Veggspjaldið er gefið út á fimm
Norðurlandamálum, af hagstofum
Um virðisauka-
skattskylda vöru
Athygli framleiðenda, heildsala og annarra, sem
selja virðisaukaskattskylda vöru til endurseljenda,
er vakin á því, að á sölunótu skal ávallt koma fram
einingarverð vöru án virðisaukaskatts. Virðisauka-
skattur af andvirði sölu skal koma fram sem að-
greind upphæð á sölunótu.
Reykjavík, 13. mars 1990.
VERÐLAGSSTOFNUN.
Leiðrétting
í FRÉTT í Morgunblaðinu um vænt-
anlega tónleika bresku hljómsveit-
arinnar Happy Mondays hér á landi
var missagt að tónleika hljómsveit-
arinnar væru á fimmtudegi. Hið
rétta er að tónleikarnir verða á nk.
laugardag. Einnig mátti ráða af
fréttinni að hingaðkoma 100 Breta
væri eingöngu vegna tónleika
hljómsveitarinnar en hið rétta er
að koma þeirra er einnig í tengslum
við uppfærslu breska næturklúbbs-
ins The Brain Club í Tunglinu sömu
helgi.
Leiðrétting
Það var kór íslensku óperunnar
sem söng á hátíðartónleikum Sin-
fóníuhljómsveitarinnar, en ekki kór
Söngskólans, eins og missagt var í
tónlistargagnrýni í blaðinu á þriðju-
daginn. Beðist er velvirðingar á
þeim mistökum.