Morgunblaðið - 16.05.1990, Blaðsíða 1

56 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
109. tbl. 78. árg.
MIÐVIKUDAGUR 16. MAÍ 1990
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Nicaragua:
Chamorro
segir landið
gjaldþrota
Biður Bush um
neyðaraðstoð
Washington. Reuter.
VIOLETA Chamorro, forseti
Nicaragua, ritaði George Bush
Bandaríkjaforseta bréf sem birt
var í gær og fór fram á sér-
staka neyðaraðstoð þar sem
Iandið væri gjaldþrota.
„Land mitt er gjaldþrota,“ sagði
Chamorro í bréfi sínu til Banda-
ríkjaforseta. Bað hún um 40 millj-
óna dollara
skyndiaðstoð,
jafnvirði 2,4
milljarða íkr.
Bush mun ekki
hafa svarað er-
indinu en emb-
ættismenn
sögðu að verið
væri að leita
leiða til að verða við óskum henn-
ar. Eftir kosningarnar í Nicaragua
í febrúar sl. þar sem Chamorro
felldi Daniel Ortega leiðtoga
sandinistastjórnarinnar lagði Bush
til við Bandaríkjaþing að það sam-
þykkti sérstaka 300 milljóna doll-
ara efnahagsaðstoð til handa Nic-
aragua. Tillagan hefur tafist í
meðförum þingsins þar sem af-
greiðsla hennar hefur verið tengd
við afgreiðslu annarra mála.
/~Y * • TT I f •• Reuter
SynirHavel verndargnpi
Móðir Teresa, kaþólska nunnan frá Kalkútta sem hlotið hefur friðarverðlaun Nóbels, er nú stödd í Tékkó-
slóvakíu. I gær gekk hún á fund Vaclavs Havels forseta og sýndi honum þá m.a. verndargripi sem hún
hafði meðferðis.
Grænland:
Vilja ekki
vínkvóta
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jörgen Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
GRÆNLENSKA landsþingið
felldi í gær tillögu um að taka
upp áfengisskömmtun á Græn-
landi. Tólf þingmenn greiddu
tillögunni atkvæði en 13 voru á
móti og tveir tóku ekki þátt í
atkvæðagreiðslunni.
í atkvæðagreiðslunni réð það
úrslitum, að lögþingsmaðurinn og
bæjarstjóri Narssaq á Suður-
Grænlandi, Torben Emil Lynge,
■greiddi atkvæði gegn tillögunni.
Hún var lögð fram eftir að ungur
maður þar í bæ myrti sjö menn í
ölæði á nýársnótt.
Andstæðingar tillögunnar sögðu
ástæðulaust að taka upp áfeng-
isskömtun þar sem áfengissala
hefði dregist saman á undanförn-
um árum.
Stjornarandstæðingar reyndu innrás í þinghúsið í Tallin:
Savisaar bað um hjálp í
beinni útvarpssendingn
Til átaka kom í gær í Mana-
gua, höfuðborg Nicaragua, milli
lögreglu og opinberra starfsmanna
sem verið hafa í verkfalli. Þar er
fyrst og fremst um að ræða stuðn-
ingsmenn sandinista-stjórnarinn-
ar. Chamorro hefur hvatt þá til
að snúa aftur til vinnu.
Moskvu. Reuter. Daily Telegraph. DPA.
EDGAR Savisaar, forsætisráðherra Eistlands, bað fólk um að koma
þingmönnum til hjálpar í beinni útvarpsútsendingu í gær er um
tvö þúsund manns sem eru mótfallin því að Eistland segi skilið við
Sovétríkin ruddust inn á lóð þinghússins í Tallin og reyndu að
komast inn í bygginguna. Sat hópurinn um þinghúsið þar til um
20.000 stuðningsmenn stjórnar landsins, sem svöruðu kalli Savisa-
ars, komu á vettvang og stökktu stjórnarandstæðingunum á flótta.
Ekki kom til átaka er stuðnings-
menn eistnesku stjórnarinnar
streymdu að þinghúsinu í Tallin.
Skoruðu þeir á stjórnarandstæð-
inga að hverfa af vettvangi. Voru
þeir teknir á orðinu, að sögn frétta-
manns Reuters-fréttastofunnar
Vei'ja 30 milljörðiim króna til
byggða á austurströndinni
Samdrattur 1 veiðum Kanadamanna:
RÍKISSTJÓRN Kanada áformar að verja 584 milljónum kanad-
ískra dala, eða sem svarar rúmum þrjátíu milljörðum íslenskra
króna, til að aðstoða einstaklinga, fyrirtæki og byggðarlög á
austurströnd Kanada á árunum 1990 til 1995 vegna erfiðleika í
kjölfar minnkandi afla á miðum Kanadamanna í Norður-Atlants-
halí. Þetta framlag kemur til viðbótar 2,2 milljörðum dala, sem
þegar hefur verið ákveðið að verja til eflingar byggðar á þessu
svæði á næstu fimm árum.
Kanadísk stjórnvöld hafa þegar
varið 130 milljónum dala til sér-
stakrar aðstoðar byggðum á aust-
urströnd landsins vegna minnk-
andi sjávarafla. Nú hefur verið
ákveðið að 426 milljónum til við-
bótar verði varið á næstu fimm
árum í því skyni að vernda fiski-
stofna, auðvelda aðlögun byggð-
arlaga og einstaklinga að breytt-
um aðstæðum vegna minnkandi
afla og til að skapa aukna fjöl-
breytni í atvinnulífinu þar sem
sjávarútvegur hefur verið aðalat-
vinnuvegurinn.
Af þessum 426 milljónum dala
verður 150 milljónum varið til
rannsókna og verndaraðgerða í
því skyni að nytjastofnar í Atl-
antshafi, einkum þorskstofninn,
nái að stækka. Auka á Veiðieftir-
lit og herða viðurlög við ólögleg-
um veiðum og einnig er ætlunin
Frá St. Anthony á Nýfundna-
landi. A miðri myndinni er
frystihús bæjarins.
að auka samvinnu við sjómenn
vegna rannsókna.
130 milljónum dala verður var-
ið til að aðstoða fiskverkafólk og
sjómenn sem missa vinnuna vegna
samdráttar í sjávarútvegi á svæð-
inu. Ætlunin er að sérstök áætlun
um þessa aðstoð verði mótuð í
samstarfi við sveitarstjórnir, fyrir-
tæki og verkalýðsfélög. Þá er fyr-
irhugað að 146 milljónir dala renni
til sköpunar atvinnutækifæra í
öðrum greinum en sjávarútvegi.
Þessar sérstöku aðgerðir
Kanadastjórnar koma til viðbótar
2,125 milljarða dala framlagi hins
opinbera, sem þegar hefur verið
ákveðið að vetja á næstu fimm
árum til að efla byggð á Atlants-
hafsströnd Kanada.
sem var inni í þinghúsbyggingunni
þegar stjórnarandstæðingar rudd-
ust inn á lóð þess. Sovétsinnarnir
tóku niður eistneska fánann á
þinghússbyggingunni og drógu
fána Sovétríkjanna að húni.
Fréttamaður eistneska útvarpsins
var einnig í byggingunni og lýsti
atburðunum í beinni útsendingu.
Las hann áskorun Savisaars til
stjórnarsinna um að koma á vett-
vang og að vörmu spori streymdu
Jieir að úr öllum áttum. Lauk uppá-
komunni við þinghúsið með því að
manníjöldinn söng þjóðsöng Eist-
lands undir stjórn Savisaars, sem
tók lagið ásamt ríkisstjórn sinni á
svölum þinghússins.
Til átaka kom í gær í Riga,
höfuðborg Lettlands, milli and-
stæðinga og stuðningsmanna að-
skilnaðar landsins frá Sovétríkjun-
um. í fyrrnefnda hópnum voru
einkum foringjar og liðsforingja-
efni úr Rauða hernum sem hugð-
ust mótmæla við þinghúsið í Riga.
Var þeim meinaður aðgangur af
stuðningsmönnum stjórnarinnar
sem slógu skjaldborg um bygging-
una.
Þingmenn frá Litháen heimsóttu
Evrópuþingið í Strasbourg í
Frakklandi í gær og skoruðu á
Vesturlönd að styðja sjálfstæðis-
baráttu Eystrasaltsríkjanna.
„Þetta er neyðarkall,“ sagði Egidij-
us Klumbys, formaður þingmanna-
nefndarinnar og leiðtogi Kristilega
demókrataflokksins í Litháen, í
ávarpi til þingsins.