Morgunblaðið - 29.06.1990, Qupperneq 11

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. JÚNÍ 1990
11
HETJUDRAUM-
AR SIGURJÓNS
Bókmenntir
Jenna Jensdóttir
Karl Helgason: í pokahorninu.
Verðlaunabók Verðlaunasjóðs
íslenskra barnabóka 1990. Utgef-
andi: Vaka-Helgafell.
Sigurjón Jónsson, kallaður Diddi,
alltof grannur og væskilslegur mið-
að við hæð, innskeifur og hjólbein-
óttur, en kattliðugur klifurfótur —
er aðalpersóna sögunnar. Hetja
hennar og píslarvottur. í raun snýst
öll frásögnin um hann og hvernig
honum vegnar í baráttu sinni fyrir
því að vera heyrður, viðurkenndur
og dáður.
Aðrar persónur koma til leiks
sem áhrifavaldar, leiðbeinendur,
ráðgjafar eða öfundarmenn. Þær
eru á öllum aldri — allt frá litlu
systur, Sigurlaugu, fimm ára, til
Björns langafa.
Siguijón á sér persónu í sjálfi
sínu. Þá er hann hetja — Sjonni
Jonna með klifurfætur, getur klifr-
að upp fánastöng skólans alveg að
hún og hlotið aðdáun skólasystkina
sinna. Hann vill alltaf vera Sjonni
Jonna.
En útlit Sigurjóns á sér einnig
persónu í sjálfinu. Persónu sem
vakir yfir hveiju því sem minnir á
líkamsvöxt hans og ræktar úr því
minnimáttarkennd og óöryggi, sem
stundum geta haft slysalegar af-
leiðingar. Og þegar fætur hans
þvælast svo fyrir honum að hann
dettur og eyðileggur mynd skóla-
systur sinnar Hildar, sem er besti
teiknarinn í bekknum og hann dáir
mest, er mælirinn fullur. A píslar-
vættisgöngu sinni heim, hljómar
fyrir eyrum hans: „ .. .aumingi og
asni, horrengla ... myndin er ónýt,
geturðu aldrei haldið þér á löppun-
um ...“ Og bekkjarsystkini hans
voru vitni að þessu. Örvænting hans
er alger.
Sjonni Jonna gerir uppreist innra
með Siguijóni. Hann vill verða
Sjonni Jonna meðal skólasystkina
sinna — meðal allra. „Sjonni Jonna
stóð í stórræðum. Hann kom víða
við. Alls staðar þar sem veikburða
voru í vanda, þar sem hjálpar var
þörf. Þar var Sjonni Jonna, bjarg-
vættur, .hjálparhella."
Siguijón gerist nú virkur í að
hlýða Sjonna Jónna innra með sér.
Alinn upp þar sem kynslóðaskipti
eru engin, hlustar hann eftir ráðum
aldinna sem ungra. Eftir samtal við
langafa skrifar hann Jóni Páli, sem
langafi segir í sjötta-sjöunda lið við
piltinn, í von um að geta svo sýnt
skólabræðrum sínum bréf frá
„sterkasta manni heims“.
Valdi vinur Sigurjóns kemur hon-
um í kynni við frænda sinn, sem
kennir þeim bellibragð (heldur ótrú-
legt efnislega) sem hjálpar þeim til
sigurs í knattspyrnu móti helstu
óvildarstrákunum, þeim Jóa og
Svavari, sem báðir eru óvandir í
stríðni sinni og mjög harðir í horn
að taka ef að þeim er vegið. Þeir
eru býsna naskir á veika þætti í
persónuleika Siguijóns.
Siguijón finnur í vitund sinni að
óvönduð meðul í þeim tilgangi að
ná langt eru hæpin. Aftur verða
honum umhugsunarefni orð langafa
og Jóns Páls í bréfi til hans, að
leita eftir því sem hann á sjálfur
best í sínu pokahorni, án þess að
reyna að skapa úr sér ímyndaða
hetju.
Atburðarásin hagar því óvænt
þannig að Siguijón er allt í einu
settur í vanda sem þarf að leysa
umhugsunarlaust. Þá þarf engan
Sjonna Jonna til. Siguijón bjargar
af snarræði litlum kettlingi, sem er
í sjálfheldu á syllu í nánast ókleifu
klettabelti við sjóinn.
Nú finnst mér sem höfundur sjá-
ist lítt fyrir í frásögn sinni er hann
lætur Siguijón — litlu seinna -
bjarga systur sinni, sem líklega var
að komast í sömu aðstæður og
kettlingurinn, á sama stað. Atburð-
Karl Helgason
irnir eins og krækjast saman og
verða hvor um sig minna virði.
Þótt forsendur sýnist ólíkar. Við
björgun kettlingsins virðist hetju-
áráttan ásamt því að Siguijón telur
Hildi eiga kettlinginn, vera aflgjaf-
arnir í lífshættulegri björgun. En
enginn efast um hugsanir hans
þegar litla systir er annars vegar.
Höfundur er vandaður í orðavali
og framsetningu allri. Það er ljóst
að hann er málræktarmaður, sem
lætur eins og vind um eyru þjóta
slanguryrði og hæpin nýyrði, sem
æskan býr sér til og þróast vel í
skjóli þeirra fullorðnu sem taka þau
með ákefð til þess að þrykkja þau
í lesningar handa bömum. Hann
kallar eldri persónur sögunnar til
ábyrgðar í því að vanda málfar
hinna yngri. Óvirðing æskunnar
fyrir þeim sem aldnir eru finnst
ekki í þessari sögu.
Hér stígur höfundur fram — höf-
undur sem gefur ótvíræðar vonir
um hæfni sína á ritvelli. Og virðist
ákveðinn í því að flétta saman fortíð
og framtíð, bæði í stíl, hugsunar-
hætti og frásögn.
SEPTEMBER

OKTÓBER
~jókúnAn '99^
25 ______
26 JtílAtMLÍfl 23.
______________28_________
'Barnsfwnlcíl 29 .
30 -tjcLUdor p.
_____________:________3i__________________
Porsíða afmælisdagatalsins.
■ AFMÆLISDAGA TAL með
myndúm eftir Söru Vilbergsdótt-
ur er komið út. „Nöfn og fæðingar-
ár eru færð inn á dagatalið og það
síðan hengt upp á vegg þar sem
það ber oft við augu, t.d. í eldhús-
inu eða við símann," segir í fréttatil-
kynningu. Dagatalið er hvorki
bundið við ártal né vikudaga og
má því nota ár eftir ár. Sex pastel-
myndir eftir Söru Vilbergsdóttur
prýða dagatalið og er það prentað
í Odda. Afmælisdagatalið fæst í
bókaverslunum. Utgefandi er R&S.
INNLAUSNARVERÐ
VAXTAMIÐA VERÐTRYGGÐRA
SPARISKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS
Í1.FLB1985
Hinn 10. júlí 1990 er ellefti fasti gjalddagi vaxtamiða verðtryggðra
spariskírteina ríkissjóðs með vaxtamiðum í 1. fl. B 1985.
Gegn framvísun vaxtamiða nr. 11 verður frá og með 10. júlí nk. greitt sem hér segir:
Vaxtamiðimeð 5.000,-kr. skírteini kr. 476,45
Vaxtamiðimeð 10.000,- kr. skírteini kr. 952,90
___________Vaxtamiði með 100.000,- kr. skírteini_kr. 9.529,50_
Ofangreind fjárhæð er vextir af höfuðstól spariskírteinanna fyrir tímabilið
10. janúar 1990 til 10. júlí 1990 að viðbættum verðbótum sem fylgja hækkun
sem orðið hefur á lánskjaravísitölu frá grunnvísitölu 1006 hinn 1. janúar 1985
til 2905 hinn 1. júií 1990.
Athygli skal vakin á því að innlausnarfjárhæð vaxtamiða breytist aldrei eftir gjalddaga.
Innlausn vaxtamiða nr. 11 ferfram gegn framvísun þeirra í afgreiðslu Seðlabanka (slands,
Kalkofnsvegi 1, Reykjavík, og hefst hinn 10. júlí 1990.
Reykjavík, 29. júní 1990
SEÐLAB ANKIÍSLANDS
á vegum þrotabús Grundarkjörs hf.
veröur haldin í Furugrund 3, Kópavogi.
ALLAR VÖRUR SELJAST MEÐ
Salan stendur yfir í takmarkaðan tíma
Salan hefst föstudaginn 29. júní nk. kl. 9.00
Opið verður frá kl. 9.00 til kl. 18.00.