Morgunblaðið - 21.09.1990, Side 23

22
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. SEPTEMBER 1990
ISLENSKA SJAVARUTVEGSSYNINGIN
Sjávarútvegur í Nýfundnalandi:
Sala á aflakvótum er
óleyfíleg - fiskurinn er
sameign þjóðarinnar
- segir Walter Carter, sjávarútvegsráðherra Nýfundnalands

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúarritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
ÁrniJörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
BaldvinJónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122.
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 90 kr. eintakið.
Herstöðvar
lagðar niður
Bandaríkjastjóm skýrði frá
því á þriðjudag, að á
næstu árum myndi hún loka
tæplega 130 herstöðvum
sínum erlendis. 94 þessara
stöðva eru í V-Þýskalandi en
einnig hverfa stöðvar í Grikk-
landi, Kanada, Japan, Kóreu,
Bretlandi, Ástralíu og á Ítalíu
og Bermúda. Þá er ljóst, að
samningaviðræður Banda-
ríkjastjómar og stjómvalda á
Filippseyjum miða að því að
Bandaríkjamenn hverfi þaðan
með herlið sitt í áföngum.
Þessa þróun ber að rekja
annars vegar til breytinga á
heimsstjómmálum og hins
vegar til glímu Bandaríkja-
manna við mikinn halla á fjár-
lögum. Kommúnistar hafa í
áratugi sagt, að líta beri á
erlendar herstöðvar Banda-
ríkjamanna sem lið í heims-
valdastefnu þeirra. Fyrir
Bandaríkjastjóm hafi aldrei
vakað að tryggja öryggi ann-
arra en sjálfra sín og í raun
hafi herstöðvar þeirra verið lið-
ur í hemáms- og heimsvalda-
stefnu. Lýðræðissinnar hafa
c andmælt þessu og sagt, að
vamar- og öryggisnetið sem
komið var á fót á ámnum eft-
ir stríð hafi verið til þess að
spoma gegn útþenslustefnu
kommúnista.
Fækkun bandarísku her-
stöðvanna nú staðfestir enn
að lýðræðissinnar höfðu rétt
fyrir sér en kommúnistar
rangt. Hmn kommúnismans í
Austur-Evrópu og hrikaleg
vandræði í Sovétríkjunum hafa
í för með sér, að þörfin fyrir
þéttriðið öryggisnet lýðræðis-
aflanna er minni en áður.
Hættan á skyndiárás á megin-
landi Evrópu er úr sögunni;
það tæki' Sovétstjórnina marga
mánuði að skipa herafla sínum
þannig, að hann væri fær um
einhveijar slíkar aðgerðir.
Flest bendir til að Rauði herinn
hafi nóg með sjálfan sig og
vanda heima fyrir á næstu
misserum.
Um leið og þessar stað-
reyndir em viðurkenndar má
ekki gleyma hinu, að enn er
nauðsynlegt að huga að örygg-
ishagsmununum. Þeirra þarf
að gæta áfram en með öðmm
hætti. Innan Atlantshafs-
bandalagsins em til dæmis
engar raddir um að hætta
hinni sameiginlegu varðstöðu
um öryggi aðildarþjóðanna.
Innrás Iraka í Kúvæt hefur
leitt til umræðna innan banda-
lagsins um það, hvort stækka
eigi varnarsvæði þess og láta
það ná út fyrir landamæri að-
ildarríkjanna. Þar hefur komið
í ljós, hve samtakamáttur
þjóða gegn ofbeldisverkum
einræðisherra er mikilvægur.
íslendingar hafa tekið þátt
í öryggissamstarfi lýðræðis-
þjóðanna. Aðild okkar að Atl-
antshafsbandalaginu og varn-
arsamningurinn við Banda-
ríkin byggðist á ótta við út-
þenslustefnu kommúnismans.
Þegar hinar stórpólitísku
ákvarðanir voru teknar um
þessa samninga fyrir um það
bil fjórum áratugum, voru það
málsvarar heimskommúnism-
ans, sem börðust ákafast gegn
þeim; þeir réðust meira að
segja á Alþingishúsið í von um
að geta neytt þingmenn til að
hafna aðild að Atlantshafs-
bandalaginu eða hindrað af-
greiðslu málsins. Þá var lýð-
ræðislegum stjórnarháttum á
íslandi ógnað.
Vegna hnattstöðu, varnar-
samstarfs þjóðanna beggja
vegna Atlantshafs og öryggis-
hagsmuna íslands er enn
nauðsynlegt að hafa hér við-
búnað til varna. Engar hug-
myndir eru uppi um það hvorki
hjá íslenskum stjórnvöldum né
bandarískum eða innan Atl-
antshafsbandalagsins að loka
bandarísku varnarstöðinni hér.
Vigleik Eide, norski hershöfð-
inginn sem nú gegnir for-
mennsku hermálanefndar Atl-
antshafsbandalagsins, hefur
dvalist hér undanfarið í boði
stjómvalda. Hann telur að í
öryggismálum gegni Island
áfram lykilhlutverki, mikil-
vægi Keflavíkurstöðvarinnar í
hinu sameiginlega öryggi-
skerfi kunna að aukast í réttu
hlutfalli við lokun bandarískra
herstöðva á meginlandi Evr-
ópu; þeim mun brýnna verði
að tryggja öryggi á siglinga-
leiðunum um Atlantshaf.
íslendingar hafa óhikað lag-
að stefnu sína í öryggis- og
vamarmálum að breyttum að-
stæðum á undanförnum ára-
tugum. Við höfum hingað til
tekið mið af eigin öryggishags-
munum og vinveittra ná-
granna. Það eigum við að gera
áfram.
„UMFANG fiskveiða og vinnslu
er verulega umfram mögulegan
og skynsamlegan afrakstur fiski-
stofnanna og við vonumst til að
geta skapað fólki í þessum at-
vinnugreinum vinnu við annað,
svo sem vinnslu á olíu. Með þeim
hætti gætu þeir, sem við sjávarút-
veg starfa valið á milli þess að
skipta um vinnu eða halda áfram
og eiga þá möguleika á sómasam;
legri afkomu og atvinnuöryggi. I
dag eru tekjur í sjávarútvegi mun
lægri en í öðrum atvinnugreinum
og atvinnuleysi jafnframt mikið,“
segir Walter Carter, sjávarút-
vegsráðherra Nýfundnalands og
Labrador, í samtaii við Morgun-
blaðið.
Á Nýfundnalandi standa menn
frammi fyrir ýmsum vanda á sviði
sjávarútvegs. Eins og hér er mögu-
leg afkastageta veiða og vinnslu
ekki í samræmi við mögulegan af-
rakstur fiskistofnanna enda hefur
verið nauðsynlegt að draga verulega
úr þorskveiði. Þá stunda erlendar
þjóðir svo sem Portúgalir, Spánveij-
ar, Kóreumenn og fleiri undir henti-
fánum, gegndarlausa rányrkju á
miðum Nýfundnalands rétt utan
landhelginnar að sögn Carters. Hann
segir þessum veiðum hafa verið
mótmælt opinberlega og þær hafi
meðal annars verið ræddar við
íslenzka ráðmenn, sem lýst hafi
stuðningi við sjónarmið þeirra.
Útflutningsverðmæti sjávaraf-
urða frá Nýfundnalandi er nálægt
39 milljörðum króna og árlegur afli
um 500.000 tonn. Fiskveiðar eru í
grófum dráttum með tvennum hætti,
veiðar á grunnslóð og á djúpmiðum
og skiptist botnfiskaflinn um það
bil jafnt milli þessara flota. Veiði-
leyfum er síðan úthlutað eftir flóknu
kvótakerfi, þar sem kvótinn er ýmist
á fyrirtæki, skipaflokka eða báta,
en er í öllum tilfellum miðaður við
skipafjölda og er ekki framseljanleg-
ur. „Það er skýrt kveðið á um það
í lögum um fiskveiðistjórnun, að
auðlindir hafsins séu sameign þjóð-
arinnar og eftir því förum við. Kvót-
um er úthlutað endurgjaldslaust og
óleyfilegt er að hagnast á sölu
þeirra," segir Carter. Þó er mögu-
legt að kvóti færist milli staða, sé
um kaup á fyrirtækjum að ræða, en
kvótinn er engu að síður ekki verð-
lagður og áfram tengdur skipum í
eigu viðkomandi fyrirtækis. Þannig
er ekki mögulegt að kaupa fyrir-
tæki, sem á nokkur skip og færa
kvóta þeirra yfir á önnur. Hins veg-
ar er hægt að færa öll umsvif frá
því fyrirtæki, sem keypt er.
Mjög hefur verið gengið á fiski-
stofna innan lögsögu Nýfundnalands
og sem dæmi um það má nefna að
þorskveiðar hafa á skömmum tíma
verið skornar niður úr 266.000 tonn-
um í 197.000 í ár og meiri niður-
skurður er fyrirsjáanlengur. Carter
segir að í ljósi þess sé það óþolandi
með öllu að erlendar þjóðir, bæði
innan EB og utan, skuli stunda rán-
yrkju á fiskistofnunum rétt utan
landhelginnar. Þetta séu staðbundn-
ir stofnar og skýr ákvæði í alþjóða-
lögum banni veiðar af þessu tagi.
Þarna sé mest um veiðar á kola og
öðrum flatfiski, en töluvert sé einnig
tekið af þorski.
Á Nýfundnalandi eru 13.000 fiski-
menn, um helmingi fleiri en hér á
landi. Þar af eru um 1.100 á svoköll-
uðum úthafsflota og því um 12.000
sem stunda veiðar á grunnsævi eink-
um á smábátum. Veiðitímabil smáu
bátanna stendur fá því í apríl til
Walter Carter Morgunblaðið/Þorkell
haustmánaða, en veður takmarka
sókn þeirra verulega. Veiðar á ytri
miðum eru á hinn bóginn fremur
stundaðar á vetumar og framboð á
fiski þannig jafnað, en um 65%
fiskaflans er landað af smábátunum
og á það við um allar tegundir.
Helztu fisktegundir á þessum slóð-
um eru að miklu leyti þær sömu og
hér, þorskfiskar, loðna, síld, grá-
sleppa og flatfiskur, sem þar er hlut-
fallslega meiri en hér.
„Við erum að reyna að draga úr
fjölda þeirra, sem við sjávarútveginn
Funke r einn margra erlendra
geta hér á landi í tengslum við
Islenzku sjávarútvegssýninguna.
Hann er segir sýninguna mjög
áhugaverða og tákn um það með-
al annars hve framarlega á svið
tækni tengdri sjávarútvegi íslend-
ingar standi. Þeir séu í farabroddi
í sjávarútvegi og samvinna við þá
sé mikilvæg. „Okkur er Ijós sér-
staða íslands hvað varðar Evrópu-
bandalagið og styðjum málstað
ykkar. Eg tel jafnframt að hags-
munum landsins sé ekki bezt borg-
vinna. Afkastagetan er allt of mikil.
Hver um sig fær of lítið til að lifa
af og atvinnuleysi er algengt. Við
reynum því að skapa ný atvinnu-
tækifæri, þannig að fólk, sem villa
hætta í fiskinum geti það, og að
hinir, sem eftir verða, geti lifað
sómasamlega af því. í þessu hjálpar
mikið stór samningur, sem gerður
hefur verið um nýtingu olíulinda inn-
an lögsögu okkar. Vinna við það
verkefni léttir á sjávarútveginu líkt
og nýtt álver kemur til með að gera
hér á landi. Þá vinnum við einnig
að því að fá erlend fyritæki tengd
sjávarútvegi til að setja upp verk-
smiðjur eða starfsemi af því tagi hér
og hið fyrsta, Dynomar frá Noregi,
er þegar komið. Fyrir nokkrum árum
var ræddur sá möguleiki að Hamp-
iðjan setti upp netaframleiðslu hjá
okkur en ekkert varð úr því. Við
kaupum mikið af varningi og_ tækj-
um tengdum sjávarútvegi frá íslandi
og höfum áhuga á aukinni samvinnu
á milli landanna, meðal annars á
sviði hafrannsókna og mögulegri
markaðssetningu á sjávarafurðum.
Að vísu vinnum við mikið á sömu
mörkuðum, en sem dæmi má nefna
að karfaveiðar og vinnsla er að leggj-
ast af hjá okkur vegna vandkvæða
við sölu á honum. Við höfum aðal-
lega selt karfann til Sovétríkjanna,
en það er ótryggur markaður. Á
sama tíma og við eigum í þessum
vandræðum með sölu karfans, eigið
þið erfitt með að anna eftirspurn
eftir honum,“ segir Walter Carter.
ið með inngöngu í EB, heldur með
sérsamningum um tollalágmark
eða ívilnanir,“ segir Funke.
Strandlengja neðar Saxlands er
löng og þar eru fjölmargir bæir,
sem byggjast á sjávarútvegi. Cux-
haven er miðstöð viðskipta með
sjávarfang og skipasmíða og þar
er unnið að styrkingu útvegsins,
en í þeim tilgangi var í vor lokið
smíði nýs skips, sem stunda mun
veiðar á fjarlægum miðum og
landa aflanum á fiskmarkaðnum
Þýzkaland:
Islenzk fískiskíp
eru velkomin
til Cuxhaven
- segir sjávarútvegsráðherra neðra Saxlands
SJÁVARÚTVEGUR er Cuxhaven-borg í Þýzkalandi mikvægur. Þar
starfa um 5.000 manns á ýmsum starfssviðum við útveginn, sami
flöldi og í Bremerhaven. Töluvert af fiski héðan er flutt þangað í
gámum og í Cuxhaven eru einnig stórir kaupendur saltaðra ufsa-
flaka. Landanir íslenzkra fiskiskipa í Cuxhaven hafa lagzt niður,
en unnið er að því að þær vereði teknar upp að nýju vegna beiðna
héðan af landi. „Við munum reyna að koma því svo fyrir að skipin
geti að nýju hafið landanir þar, enda hafa okkur borizt óskir þar
að lútandi frá Islandi þar _sem menn telja það of ótryggt að vera
bundinir einum markaði. Islenzk fiskiskip eru velkomin til Cux-
haven,“ segir Karl Ileinz Funke, ráðherra sjávarútvegs og landbún-
aðar í neðra Saxland, í samtali við Morgunblaðið.
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. SEPTEMBER 1990
23
Samvalsvog í sælgætisframleiðslu
Ein af fullkomnustu samvalsvogum hér á landi er nú til sýnis á sjávarút-
vegssýningunni í Laugardalshöll. Hér er um að ræða samvalsvog af
gerðinni Ishida sem sælgætisgerðin Freyja hf. hefur nýlega fest kaup
á. Vogin hefur 14 vogarhöfuð þannig að hún skammtar í ailt að 100
neytendapakkningar á mínútu með innan við eins gramms nákvæmni.
Ishida er stærsti framleiðandi á heimi í sjálfvirkum samvalsvogum og
er með um 60% af heildarsölu á heimsmarkaðnum. Á myndinni sést
hvar verið er að ganga frá uppsetningu á samvalsvoginni á sjávarútvegs-
sýningunni í Laugardalshöll.
Morgunblaðið/Sverrir
Karl Heinz Funke, sjávarútvegsráðherra neðra Saxlands og Dr. Bruno
Peschau, framkvæmdastjóri fiskmarkaðsins í Cuxhaven.
í Cuxhaven. Skipið er á ýmsan
hátt sérbúið til þessa verkefnis og
gengur meðal annars mun hraðar
en venjulegir togara. Er það gert
til að tryggja betur en ella gæði
og ferksleika fisksins. Þá er einnig
unnið að frekari uppbyggingu og
tæknivæðingu fiskiðnaðar á staðn-
um.
Fiskuppboð eru daglega á fisk-
markaðnum í Cuxhaven og er þar
boðið upp á svipaða þjónustu og
í Bremerhaven að sögn Funke.
Tollar, þjónustugjöld og vinnulaun
eru hin sömu á báðum stöðunum
og erfitt um vik að lækka löndun-
arkostnað til að laða fiskseljendur
að, því samningar eru bundir við
verkalýsfélög og tollar eru ákveðn-
ir með lögum eða reglugerðum.
„Okkur er ljóst að dregið gæti úr
útflutningi á ferskum fiski í kjöl-
far þeirrar umræðu, sem nú eru á
íslandi um úthlutun útflutnings-
heimilda, en ferskfiskmarkaðurinn
í Þýzkalandi heldur áfram að vera
íslendingum mikilvægur. Sé fisk-
urinn góður, fæst hátt verð fyrir
hann, íslenzkum sjómönnum og
útgerðarmönnum til hagsbóta,“
segir Funke.
Funke gat þess einnig að í þýzk-
um sjávarútvegi væri nú töluverð-
ur vandi framundan. Með samein-
ingu Austur- og Vestur-þýska-
lands vantaði verulegar veiðiheim-
ildir fyrir austur-þýzka flotann,
sem yrði þá bundinn veiðileyfum
frá Evrópubandaginu. Eins og mál
horfðu í dag, væri kvóti Vestur-
Þjóðveija ekki nægilegur fyrir
hinn sameiginlega flota og því
yrði að finna lausn á þessum vanda
innan EB.
ísland á heiðurinn af því
að bókastefiian varð norræn
- segir Lars-Ake Engblom, forsljóri Norræna hússins
Frá Jóhanni Hjálniarssyni blaðanianni Morgunblaðsins á bókastefnunni í Gautaborg.
Undirbúningsnefnd Bóka- og bókasafnastefnunnar af íslands hálfu:
Sigrún Valbergsdótir, Anna Einarsdóttir og Lars-Ake Engblom
Lars-Ake Engblom, forstjon
Norræna hússins átti sæti í undir-
búningsnefnd Bóka- og bóka-
safnastefnunnar í Gautaborg fyr-
ir Islands hönd með Onnu Einars-
dóttur, formanni nefndarinnar,
og Sigrúnu Valbergsdóttur, full-
trúa menntamálaráðuneytisins.
Hann kvaðst vera mjög ánægður
með árangur stefnunnar. Nor-
ræna húsið liefur það m. a. á dag-
skrá að efla kynningu íslenskrar
menningar annars staðar á Norð-
urlöndum. Þrátt fyrir tillögur uin
að lækka framlög til hússins jók
Norræna ráðherranefndin fram-
lag sitt og það varð til þess að
unnt var að standa að mörgum
kynningum á þessu ári. Bóka- og
bókasafnastefnuna ber hæst, en
Islensk menningarvika í Tammer-
fors á Finnlandi í október er
næsta átak og í Álaborg var sýn-
ingin Island i síðari heimsstyrjöld
á vegum hússins. Sýningin Islensk
grafík var í Angered, úthverfi
Gautaborgar, í tengslum við bóka-
stefnuna og hún mun fara víðar
um Norðurlönd.
Sigrún Valbergsdóttir sagði að
af hálfu opinberra aðila hafi bóka-
stefnan verið góð fjárfesting. Það
hafi komið sér á óvart að sjá hundr-
uð manna standa í röðum fyrir fram-
an íslenska sýningarsvæðið í því
skyni að afla upplýsinga og spyrjast
fyrir um Island og íslenska rithöf-
unda. Mikill áhugi hafi komið í ljós
á öllum íslensku dagskráratriðunum.
Það var bókin sjálf sem stóð í sviðs-
ljósi, bætti Sigrún við, einkum verk
samtímahöfunda, en líka var spurt
um gamlar bækur. Fólk hafði mest-
an áhuga á íslandi samtímans. Við
erum farin úr loðfeldunum og lifum
svipuðu lífi og aðrir. Vissulega hefur
oft verið gefin skökk mynd af ís-
landi, en það sem gerðist í Gauta-
borg undirstrikar raunverulega
stöðu okkar.
Anna Einarsdóttir sagði að koma
Vigdísar Finnbogadóttur forseta á
stefnuna hefði haft mikið gildi, hún
hafi notið óskiptrar athygli alls stað-
ar þar sem hún kom fram. Svavar
Gestsson hafi líka staðið sig afar
vel. Það hafi verið sérstaklega
ánægjulegt að geta sagt frá að virð-
isaukaskattur af bókum væri nú
felldur niðut' á Islandi.
Anna var spurð um val höfunda
á stefnuna og hveijir bæru ábyrgð-
ina eða stjórnuðu því. Val nefndar-
innar var endanlegt, sagði Anna, en
samráð var haft við útgefendur, Rit-
höfundasamband Islands og Borgar-
bókasafnið. Eitt höfðum við sterk-
lega í huga, sagði Anna, að eitthvað
væri nýkomið út eða að koma út í
Svíþjóð eftir íslensku höfundana sem
boðnir voru til stefnunnar.
Blaðamaður lýsti þeirri skoðun
sinni að æskilegt hefði verið að fá
fleiri höfunda og fyrirlesara sem ein-
hverju mikilvægu hafa að miðla en
eru lítt þekktir í Svíþjóð og jafnvel
þá sem gagnrýnir eru á norrænt
samstarf. Ekki var tekið illa í þessa
athugasemd, þó með nokkru fálæti,
en bent á að leitað hefði verið til
að minnsta kosti eins slíks höfund-
ar, en hann hefði skorast undan af
persónulegum ástæðum.
Lars-Ake hélt því fram að slíkar
bókastefnur væru vinna sem ekki
lyki heldur héldi áfram. Fólk hefði
lagt hart að sér, ekki bara nefndin,
heldur starfsmenn forlaganna og
annað starfsfólk. Til dæmis hefðu
stúlkurnar í Café Reykjavík selt
íslenskan mat fyrir milljón króna og
fyrirhugað væri að opna Iíka Café
Reykjavík á menningarvikunni í
Tammerfors. Flatkökur með hangi-
kjöti væru vinsælar.
Anna Einarsdótir sagði að í kjöl-
far bókastefnanna bærust til bók-
sala margar pantanir á íslenskum
bókum og íslenskum bókum í erlend-
um þýðingum. Lars-Ake sagði að
fyrirspurnum til Norræna hússins
um sama efni fjölgaði og hann hefði
í huga að stuðla að menningaferðum
til íslands, ekki síst frá Gautaborg.
Gaman hefði verið að sjá hve íslend-
ingar búsettir í Gautaborg sýndu
stefnunni mikinn áhuga, en hann
teldi að hvergi í heiminum utan ís-
lands byggju jafn margir íslendingar
og í Gautaborg.
Anna sagði að bókastefnan hefði
kostað mikla vinnu nefndarinnar, en
hún hefði verið skemmtileg og sam-
vinna góð. Hún minntist sérstaklega
á Þórdísi Þorvaldsdóttur, borgar-
bókavörð, sem eins og áður hefði
verið ómetandi.
Lars-Ake taldi að íslandskynning-
ar í Angered, hefðu notið athygli.
þangað hefðu margir komið og gerð-
ar hefðu verið nokkrar sjónvarps-
dagskrár um Island, ein fimm tíma
dagskrá meðal þeirra.
Byijað er að vinna að næstu bóka-
stefnu sem kallast „Norrænt konf-
ekt“ og á henni verður lögð áhersla
á lítil málsvæði: Grænland, Færeyjar
og samabyggðir.
ísland á heiðurinn að því að al-
þjóðlega Bóka- og bókadsafnastefn-
an varð fyrst og fremst norræn,
sagði Lars-Ake Engblom að lokum.
Skiptir ekki sköpum varðandi
vaxtaákvarðanir bankanna
Yextir ríkisvíxla lækka úr 12% í 10%:
- segir bankastjóri Islandsbanka
BJÖRN Björnsson bankastjóri ís-
landsbanka segir að 2% lækkun
vaxta á ríkisvíxlum, sem ákveðin
var á miðvikudag, skipti ekki
sköpum varðandi vaxtaákvarðan-
ir bankanna, en hafi þó vissulega
áhrif. Stefán Pálsson bankasljóri
Búnaðarbanka segir, að lækkun
verðbólgunnar skipti mestu máli
í þróun nafnvaxta, og að ríkið
hafi haldið uppi raunvöxtum með
því að bjóða sérkjör á spariskírt-
einum. Nú er hætt að bjóða sér-
kjörin, en þau gilda áfram til ára-
móta hjá þeim sem keypt hafa
spariskírteini í áskrift.
Vextir á ríkisvíxlum lækkuðu í
10% úr 12%, og hafa lækkað úr 22%
frá því í febrúar. Vextirnir eru lækk-
aðir á þeim forsendum, að sögn fjár-
málaráðuneytis, að verðbólga hefur
lækkað og að ríkisvíxlar hafa selst
mikið. Þannig er verðbólgan nú um
4% og talið að verðbólguhraðinn
verði undir 6% á síðustu mánuðum
ársins.
Fjármálaráðuneytið telur að vext-
ir óverðtryggðra skuldabréfa hljóti
að taka mið af þeirri þróun sem nú
hefur orðið. Ávöxtun óverðtryggðra
skuldabréfa bankanna sé nú að með-
altali rúmlega 14 'A% meðan verð-
bólga sé talin vera 4%, og þessi
ávöxtun samsvari því 10% raunvöxt-
um. Þessir vextir eigi sér ekki stoð
í aðstæðum í efnahags- og peninga-
málum og hljóti því að lækka.
Þá segir fjármálaráðuneytið, að
aðstæður á lánsfjármarkaðinum
virðist bjóða upp á lækkun raun-
vaxta, einnig hjá bönkunum. Raun-
vextir spariskírteina ríkissjóðs í al-
mennri sölu eru nú 6% en 6,2% í
áskriftarkerfi. Fjármálaráðuneytið
segir að þessir vextir séu ekki hem-
ill á að bankar lækki verðtryggða
útlánsvexti sína, en þeir eru að með-
altali 8,2% og hafi verið að hækka.
. Morgunblðið/Þorkell
Bragi Asgeirsson opnarsýningu
ígalleríBorg
Bragi Ásgeirsson, listmálari, opnaði í gær sýningu á 56 olíumálverum
í Gallerí Borg í Pósthússtræti. Sýningin nefnist Fuglar og erótík og
eru flest verkin nýleg. Sýningin er opin dglega frá 10-18 og um helg-
ar frá 14- 18,