Morgunblaðið - 21.09.1990, Qupperneq 44
FÖSTUDAGUR 21. SEPTEMBER 1990
VERÐ í LAUSASÖLU 90 KR.
FLUGLEIÐIR hafa farið fram á
6% hækkun á innanlandsfargjöld-
um frá 1. október vegna hækkun-
ar á eldsneyti, og verður beiðni
félagsins væntanlega tekin fyrir
á fundi verðlagsráðs í dag. í
greinargerð með hækkunarbeiðn-
inni er tekið fram að hún sé ein-
ungis sett fram til að mæta hækk-
unum á kostnaði,
^^ sögn Einars Sigurðssonar,
blaðafulltrúa Flugleiða, mun elds-
neytisverð hækka um 36,7% frá júlí-
verði 1. október og reikna mætti
með 24% hærra verði í nóvember.
„Hlutfall eldsneytiskostnaðar í
rekstri innanlandsflugsins hefur ver-
ið 11% það sem af er þessu ári, og
því hækkunarþörfin vegna eldsneyt-
iskostnaðar nú 7,1%. Framfærslu-
vísitalan hefur síðan hækkað um 1%
frá því síðasta hækkun var leyfð á
far- og farmgjöldum í júlí, og er
- j^uekkunarþörf þess vegna metin á
0,2%, eða samtals 7,3%. Gengi
Bandaríkjadals hefur síðan lækkað
um 7% frá áramótum, en kostnaður
við innanlandsflugið honum tengdur
er um 20%. Lækkun kostnaðar
vegna lækkunar í Bandaríkjadal er
því um 1,4%, og fara Flugleiðir því
fram á 6% hækkun á far- og farm-
gjöldum frá og með 1. október."
Innanlandsflug
Flugleiða:
Farið fram
m 6% hækk-
unáfar-og
farmgjöldum
t
-.1.
Kristín Kjartansdóttir og börn hennar við komuna. Börnin eru: Samieh-Vala 21 árs, Nadia 17 ára, Salah klT ára og Salma 5 ára.
Það er gott að vera komin heim
- sagði Kristín Kjartansdóttir sem kom ásamt börnunum frá Kúvæt í nótt
„ÞAÐ er gott að vera komin
heim. Eg vil þakka öllum þeim
sem hafa hjálpað mér við að
komast hingað," sagði Kristín
Kjartansdóttir, sem búsett hefur
verið í Kúvæt, þegar hún kom
ásamt Ijórum börnum sínum
með vél Flugleiða frá Lundún-
um til Islands skömmu fyrir
miðnættið í nótt. Höfðu þau far-
ið með íraskri vél frá Kúvæt í
gegnum Bagdad til Lundúna en
þangað komu þau seint á mið-
vikudagskvöld. í Lundúnum tók
íslenski sendiherrann, Helgi
Ágústsson, á móti þeim. Dvöldu
þau á heimili hans um nóttina
og í gær. Eiginmaður Kristínar,
Sameh Issa, dvelur enn í Kúvæt.
Foreldrar Kristínar, systkini og
fulltrúi frá utanríkisráðuneytinu
tóku á móti þeim á Keflavíkurflug-
velli. I flugstöðinni fagnaði þeim
Birna Hjaltadóttir, sem kom frá
Kúvæt í síðustu viku. Hún sagði:
„Guð, ég er svo fegin að sjá þig.
Það vantar bara tvo í viðbót,“ og
vísaði með þeim otðum til eigin-
manna þeirra sem enn eru í Kú-
væt.' Þær komu sér saman um að
þeir væru líklegast að elda matinn.
Áður en þær gengu út í kuldann
vafði Birna stórum rauðum trefli
um hálsinn á Kristínu og svarði
því játandi þegar Kristín spurði
hvort þar væri kominn „rauði dreg-
illinn“.
Borgarráð:
Dulskygg-nir
silji ekki einir
að salernum
Á FUNDI borgarráðs síðast-
liðinn þriðjudag var sam-
þykkt tillaga Kristínar Olafs-
dóttur, borgarfulltrúa Nýs
vettvangs, um að festa skilti
utan á heilsugæzlustöðina á
Vesturgötu 7, sem gefi til
kynna að þar séu almennings-
salerni innan dyra.
Tillaga Kristínar hljóðaði svo:
„Borgarráð samþykkir eftirfar-
andi úrbætur á Vesturgötu 7.
Merking verði sett utan á húsið
um að þarna séu almenningssal-
erni, svo að fleiri en þeir, sem
gæddir eru dulskyggnigáfu, átti
'sig á þeirri þjónustu, sem boðið
er upp á á þessum stað.“
Skýrsla Ríkisendurskoðunar:
Byggingarsjóðir ríkisins
gjaldþrota eftir 11-15 ár
EIGIÐ fé Byggingasjóðs ríkisins
verður uppurið eftir 15 ár og eig-
ið fé Byggingasjóðs verkamanna
eftir 11 ár, þó svo hætt verði strax
lánveitingum úr sjóðunum. Þetta
miðast við að staðið verði við þau
lánsloforð sem þegar hafa verið
gefín og að framlag ríkissjóðs í
sjóðina falli niður frá og með ár-
inu 1992. Eftir sem áður mun sjóð-
ina skorta verulegt fé á þessum
timamörkum til þess að standa
við þær skuldbindingar sem þeir
hafa þegar tekið á sig. Komi ekki
Bankar með tillögnr um val á
milli verð- og óvertryggðra lána
HUGMYNDIR eru nú uppi hjá viðskiptabönkum og sparisjóðum um
að bjóða viðskiptavinum sínum að velja á milli verðtryggðra og óverð-
tryggðra lána. Þessar hugmyndir hafa verið kynntar Seðlabankanum
og eru nú til frekari skoðunar, samkvæmt upplýsingum Morgunblaðs-
ins. Samkvæmt lögum sem sett voru í mars 1989 er bönkum og spari-
sjóðum nú óheimilt að verðtryggja lán sem eru til skemmri tíma en
tveggja ára. Að óbreyttum lögum yrði þannig aðeins um valfrelsi að
ræða milli lána sem eru til lengri tíma en tveggja ára.
Valur Valsson, bankastjóri ís-
landsbanka, staðfesti í samtali við
Morgunblaðið að bankar og spari-
sjóðir hefðu rætt það að undanförnu
að lánþegum yrði gefinn kostur á
að velja á milli verðtryggðra og
óverðtryggða skuldabréfalána.
„Við lítum svo á að meira jafn-
vægi hafi ríkt á fjármagnsmarkaðn-
um en verið hefur um langt árabil,"
sagði Valur. „Bankar og sparisjóðir
telja af þessum sökum tímabært að
stíga nýtt skref og að það sé tíma-
bært að gefa viðskiptavinum meira
valfrelsi en áður hefur tíðkast. Slík
stefna er í samræmi við aukið frelsi
á öllum sviðum fjármagnsmarkaðar-
ins, bæði hér á landi og erlendis, og
slíkt væri líka í samræmi við aukið
frelsi í gjaldeyrisviðskiptum. Lán til
skemmri tíma en tveggja ára hafa
eingöngu verið óverðtryggð en lán
til lengri tíma hafa þarafleiðandi
verið verðtryggð. Það er ekkert
einhlítt hvorn kostinn viðskiptavinir
mundu taka vegna þess að það er
mismunandi greiðslubyrði af lánum
eftir því hvort þau eru verðtryggð
eða óverðtryggð. Viðskiptavinir
mundu þannig sjálfir geta metið
hvort hentaði þeim betur."
aukin ríkisframlög til megi reikna
með að vextir á útlánum beggja
byggingasjóðanna eftir 1984
þurfi að liækka í 5% til að koma
í veg fyrir rýrnun eigin fjár sjóð-
anna. Þetta er niðurstaða skýrslu
Ríkisendurskoðunar sem hún hef-
ur unnið að beiðni forseta Alþing-
is vegna fyrirspurnar Þorsteins
Pálssonar, alþingismanns.
Til þess að Byggingasjóður ríkis-
ins standi við skuldbindingar sínar
að ofangreindum forsendum gefnum
þarf árlegt framlag ríkissjóðs til
hans að vera 460 milljónir króna
fram til ársins 2005 og framlagið
til Byggingasjóðs verkamanna þarf
að vera 370 milljónir króna að með-
altali fram til ársins 2016. Hætti
sjóðirnir strax útlánastarfsemi og
framlag ríkissjóðs falli niður þyrfti
í árslok 2028 að leggja þeim til 62
milljarða króna til þess að þeir geti
staðið við skuldbindingar sínar við
lánardrottna.
Ef hins vegar verður haldið uppi
óbreyttri starfsemi byggingasjóð-
anna frá því sem nú er og framlög
ríkissjóðs haldist óbreytt má gera
ráð fyrir að sjóðirnir þurfi 400 millj-
arða króna árið 2028 eða ijórföld
fjárlög íslenska ríkisins í ár til þess
að þeir geti staðið að fullu við skuld-
bindingar sínar.
Þá kemur fram í skýrslunni að
framlag ríkissjóðs' til byggingasjóð-
anna árið 1990 er 40% minna en
framlag ársins 1986 reiknað á verð-
lagi í júní í ár eða 4,2 milljarðar
samanborið við 2,6 milljarða í ár. Á
hinn bóginn hafi árlegur kostnaður
ríkissjóðs í formi vaxtaniður-
greiðslna og skattaívilnana til handa
þeim sem hafi eignast húsnæði um
það bil fjórfaldast eða hækkað úr
858 milljónum króna í 3,7 milljarða
króna.
Þá kemur fram að rekstrarkostn-
aður Húsnæðisstofnunar hafi aukist
um 92% frá árinu 1985 til ársloka
1989. Þrátt, fyrir að verkefni stofn-
unarinnar hafi vaxið að umfangi
telur Ríkisendurskoðun ástæðu til
að fram fari stjórnsýsluendurskoðun
á henni í ljósi þessa.
„Meginniðurstaðan er sú að í tíð
núverandi ríkisstjórnar hefur fjár-
hagur byggingasjóða ríkisins verið
lagður í rúst. Sjóðirnir eru einfald-
lega gjaldþrota," sagði Þorsteinn
Pálsson,