Morgunblaðið - 29.09.1990, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 29.09.1990, Blaðsíða 10
10 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. SEPTEMBER 1990 Sömu litir úr sömu túpunum - segir Bragi Ásgeirsson um seinni sýningu sína í Gallerí Borg NYLEGA opnaði Bragi Asgeirsson listmálari seinni sýningu sína í Gallerí Borg í Austurstræti. Fyrri sýning Braga var í galleríinu Vesturgötu en þar sýndi hann stór verk. A sýningunni í Gallerí Borg eru 50 minni olíuverk. Bragi sagði í samtali við Morg- unblaðið að tilviljun hefði ráðið því að þetta hefðu orðið tvær sýn- ingar en ekki ein. Óvenjulegt sé hér á landi að halda tvær sýning- ar í röð en það sé alþekkt erlend- is. „Hér á allt að fara eftir sömu harðsoðnu formúlunum, sumum 50 ára gömlum,“ sagði Bragi. Hann sagði að hann hefði viljað koma þessum myndum frá sér en þær hefðu orðið til á sama tíma og stóru myndirnar sem hann sýndi á Vesturgötunni. Fjórar stóru myndanna á sýningunni þar hefðu selst og það hefði komið sér nokkuð á óvart. Litlu myndirn- ar í Gallerí Borg hefðu ekki orðið til án þeirra stóru og verkin væru skyldari en þau virtust í fljótu bragði. Hann kvaðst einkum beita sköfutækni í stærri verkunum en í minni myndunum pensli. „Þetta eru sömu litirnir úr sömu túpunum og af sama pallettinu," sagði Bragi. Hann sagði að mynd- irnar hefðu orðið til fyrir áhrif af útsýni úr vinnustofu hans á efstu hæð háhýsisins í Austurbrún 4. Þar er útsýni yfir sundin og sagði Bragi að þar væri aldrei sama birtan og litirnir. Hann sagði að stóru verkin hefðu verið af ljósinu og landinu, smáfuglar hefðu flog- ið fyrir gluggana og hann hefði fest þá á léreft í minni myndunum. Bragi sagðist hafa hug á því að sýna erlendis og jafnvel búa erlendis, því hér á landi væri lítill áhugi og skilningsleysi fyrir list- sköpun. Hrifist hann einkum af Berlín sem hann taldi að ætti eft- ir að verða ein mesta borg heims- ins eftir sameiningu þýsku ríkjanna. Morgunblaðið/Árni Sæberg Bragi Ásgeirsson í vinnustofunni í Austurbrún. Selfoss: Klassakvöld á hótelinu í vetur Selfossi. KLASSAKVÖLD verður á Hótel Selfoss i dag, laugardag. Þá verða tónleikar með írsku hljóm- sveitinni Diarmuid OLearys and Bards og strax á eftir stuðdans- leikur með hljómsveit Geir- mundar Valtýssonar. Hótelið hefur ákveðið að halda slik klas- sakvöld þar sem boðið er upp á skemmtiatriði sem ekki er lík- legt að bjóðist aftur í sama formi. „Þessi írska hljómsveit er svo írsk að maður kreppir hnefann ósjálfrátt utan um bjórkollu á ímyn- daðri bjórkrá á írlandi,“ sagði Jón Bjarnason skemmtanastjóri hótels- ins. „Það má vel vera að það verði hægt að komast á tónleika með þessari írsku hljómsveit og vonandi verður hægt að komast á dansleiki með Geirmundi um ókomin ár. En að blanda þessu saman verður varla gert aftur.“ Næsta klassakvöld verður 13. október þegar hljómsveit Ingimars Eydal kemur fram ásamt Þorvaldi Halldórssyni, Finni Eydal og He- lenu Eyjólfsdóttur. „Slík samkoma er sannarlega ekki daglegur við- burður heldur, sagði skemmtana- stjórinn einnig. — Sig. Jóns. Til sölu: Fellsmúli - 5 herb. Falleg íbúð á 1. hæð. Tvennar svalir. Ágæt sameign. Ákveðin sala. Einar Sigurðsson, hrl., Garðastræti 11, s. 13143 laugard. og sunnud. og 16767 eftir helgi. 120fm íbúðirtil sölu Á veðursælum stað við Grafarvog eru vel skipulagðar íbúðir til sölu. Góðar suðursvalir, stórar stofur og þvottahús á hæðinni. Bílskúr fylgir. íbúðirnar henta vel fyrir eldra fólk og seljast tilbúnar. Örn ísebarn, byggingameistari, sími31104. 511 01 07H LÁRUS Þ. VALDIMARSSON framkvæmdastjóri L I I I 0 / U KRISTINWSIGURJÓNSSON.HRL.löggilturfasteignasali Til sýnis og sölu meðal annarra eigna: Nýendurbyggð - allt sér í þríbýlish. við Digranesveg Kóp. efri hæð 5 herb. um 120 fm. Öll ný endurbyggð. Allt sér (inng., hiti, þvottah.). Frábært útsýni. Nánari uppl. aðeins á skrifst. Á vinsælum stað í Túnunum Aðalhæð 3ja herb. í fjórbhúsi. Inng. sér og hiti sér. Hæðinni fylgir ris- hæð m/2 íbherb., snyrtingu og rúmg. geymslu. Skuldlaus. Laus strax. Endaraðhús við Vogatungu á tveimur hæðum um 250 fm samt. með 6 herb. íb. á hæð, séríb. má gera í kj. Bílsk. Húsið stendur á ræktaðir lóð með háum trjám á einum vinsælasta stað Kópavogs. Eignaskipti mögul. Einbýlishús við Jöldugróf Hæð og kj. samt. 264 fm auk bílsk. 49,3 fm. Tekið til afnota, ekki fullg. Margs konar eignaskipti. Iðnaðarhúsnæði við Höfðatún Á 1. hæð 142 fm nettó auk lítillar geymslu í kj. og kaffist. í risi. Laust 1. jan. nk. Teikn. og nánari uppl. á skrifst. Suðuríbúð í lyftuhúsi 2ja herb. á 4. hæð 57 fm nettó. Stórar sólsvalir. Sérinng. af gangsvölum. Séríbúð í lyftuhúsi Stór og góð 6 herb. við Asparfell. Sérþvottah. Sérinng. af gangsvölum. 4 rúmg. svefnherÞ. Tvennar svalir. Bílsk. Góð sameign. Mikið útsýni. Frábært verð. Sérstaklega óskast á söluskrá Sérhæðir og einbýli að meðalstærð í borginni og nágr. Ennfremur góðra 3ja, 4ra og 5 herb. íbúðir, einkum með bílsk. Margs konar eignaskipti rnögul. Margir bjóða útb. fyrir rétta eign. • • • Opið í dag kl. 10.00-16.00. Viðskiptum hjá okkur fylgir ráðgjöf og traustar uppl. LAUGAVEG118 SIMAR 21150 - 21370 AIMENNA FflSTEIGHASALAH Umsjónarmaður Gísli Jónsson 557. þáttur Þar setn öllum öðrum tijám of lágt þótti að gróa, undir skuggaholtum hám, hneppt við sortaflóa, sprastu háa, gilda grön, grænust allra skóga. Þannig hefst Greniskógur- inn eftir Stephan G. Stephans- son (1853- 1927). Segja má að G-ið í nafni hans hafi tvöfalda þýðingu, því að bæði hét hann Guðmundur og var Guðmunds- son. En hyggjum aðeins að öðru. í erindinu hér að framan koma fyrir þijú náskyld orð tii viðbót- ar fyrri hluta kvæðisheitisins. Þau eru gróa, grön og grænn. Vantar ekkert nema sjálft gras- ið til þess að öll helstu orð „ætt- flokksins“ séu komin. Við getum byijað á gras og sögninni að gróa. Þarna skipt- ast á í rótinni sérhljóðin a og ó, og er það kallað sjötta hljóð- skiptaröð, eins og fara, fór eða skaði og skóð. Síðarnefnda orð- ið merkir skaðræðisgripur, skætt vopn. Gras er svo auðvitað það sem grær, en æ-ið í grær er mynd- að af „ó-hljóðinu“ í gróa með svokölluðu i-hljóðvarpi, eins og skæður af skóð. Sögnin að gróa hefur undar- lega beygingu og á að því leyti fáa sína líka: gróa — greri — gróið. I nútímamáli eru aðrar slíkar: róa — reri — róið; núa — neri — núið og snúa — sneri — snúið. Augljóst er af þessum dæmum, hvers vegna þær hafa fengið heitið ri-sagnir. í fornu máli var svo ein ri-sögn í við- bót: sá, en hún hefur „veikst“, sbr. þætti 554 og 555, og beyg- ist nú eftir 4. flokki veikra sagna: sá — sáði — sáð, nútíð framsöguháttar: ég sái. „Hann sáði, hann sáði,“ syngja nú börn- in um hann Adam sem átti syni sjö. Allar ri-sagnirnar mynda nútíð með i-hljóðvarpi græ ræ, ný, sný, og auðvitað sögðu þá gamlir menn: ég sæ (korninu í akurinn). Fleira var á annan veg fyrrum. Þá höfðu menn ö-hljóð í þátíðinni: hann snöri, röri o.s.frv. Lengi eimdi eftir af þessu —, og svo heyrði ég tala gamlan Vestur-ísiending. Mál þeirra tók ekki öllum sömu breytingum og okkar hér heima, t.d. þeirri að hætta að „kringja“ stofnsér- hljóðið í þátíð ri-sagnanna og taka til að segja sneri fyrir snöri og enn síðar snéri. Það tregðast menn að vísu við að skrifa. Enn er frá því að segja að börn sumstaðar á Norðurlandi fóru stundum með sögnina að grúfa sem ri-sögn. F-ið heyrist lítt eða ekki í framburði, og þeim heyrðist þetta ríma við snúa og núa. Nú hafði verið barið inn í þessi góðu börn að segja hvorki „núði“ né „snúði“ heldur neri og sneri (néri og snéri). Því mátti heyra krakka á Dalvík, Siglufirði og Akureyri segja í feluleik: Þú grýrð næst, ég gréri síðast. Og einhver „gréri“ sig ofan í koddann sinn og grét. ★ Nú, nú. Litur gróðursins (eða á ég að segja gróðrarins?) er auðvitað grænn, sbr. grasið í blóma sínum. Og grenitréð, sem Stephan G. ávarpar í kvæði sínu ágætu, er sígrænt. Hann ávarp- ar það reyndar með kvenkyns- orðinu grön. En fleira sprettur en grön=tré og gras, m.a. skegg á karlmönnum. Var stundum haft til marks um æsku manna að þeim væri lítt eða ekki sprottin grön. í samsetn- ingum er grön „óhljóðverpt", þar hefur ekki orðið u-hljóðvarp- ið a>ö. í Atlakviðu eru Húnar sagðir gransíðir, og granstæði Egils Skalla-Grímssonar var vítt og langt. Gransprettingur nefnist ungur maður með tjásu- legt, ræktarlaust nýskegg (þvílíkur hýjungur nefndist hálf- vitaskegg í minni sveit). Grön manna gat verið nyt- samleg á fieiri vegu en einn, og verður þó aðeins tekið hér eitt dæmi og ekki gott, því að nyt- semi granarinnar var ofmetin. í Völsungasögu segir frá því að eitrað öl var borið fyrir þá feðga Sigmund Völsungsson og Sin- fjötla Sigmundarson. Sá Sin- fjötli hvers kyns var, en munur þeirra fegða var slíkur að Sig- mundi hlýddi hvort heldur var að drekka eitur eða fá það utan á sig, en Sinfjötli þoldi það að- eins útvortis. Drakk Sigmundur fyrst fyrir son sinn, en er þriðja hornið barst og Sinfjötli taldi enn að flærður væri drykkurinn, þá var faðirinn orðinn mjög ölvaður og sagði: Lát grön sía, sonur, og sakar eigi.“ Sinfjötli reyndi þetta og beið bana þegar. En grön er ekki aðeins skegg- ið sjálft eða sambærilegur gróð- ur, heldur einnig granstæðið, snoppan, varirnar. Stundum fýla skepnur grön og bretta þá upp nasirnar. Grani var sá hestur kallaður að réttu sem hafði hárbrúsk á snoppu, og er frægastur manns- nafn, en ekki vinsælt um þessar mundir, hvort sem Grani Gunn- arsson í Njálu_ ber einhveija ábyrgð á því. Óðin sáu menn fyrir sér vel skeggjaðan og var m.a. nefndur Síðgrani, Rauð- grani og Hrosshársgrani, sbr. Svoldarrímur Sigurðar Breið- ijörðs: Hrosshársgrana hrafninn minn hefur vanann gamla sinn. Ef dverga banabjór ég finn, byijar manasöngurinn. (Fjórða ríma; hagkveðlingaháttur.) Þess eru dæmi að menn væru nefndir Grankell og Gran- mar(r), og mættu menn vera skeggprúðir til að standa undir þeim nafngiftum. Þó að tré geti orðið harla dig- ur, þegar þau reskjast, er skylt að geta þess, að lýsingarorðið grannur er talið af sömu rót og orð þau sem hér hefur verið fjölyrt um, og fellum þá „gran- tal“. ★ Aðsent: „Til samfellinga og uppkaupa á meðal fyrirtækja í víngerð sem vínyrkju kom þegar fyrir enda hins öra vaxtarskeiðs sá.“ (Tíminn, 19. sept. 1990.)

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.