Morgunblaðið - 11.11.1990, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUÐAGUR’ll. NÓ¥BMBER'1990
V
Brúðgumarnir og ættingjar á leið upp fjallið. Brúðgumarnir í dökku skikkjunum og með hátíðarhöfuð-
búnað.
það gefur náttúrlega ákveðna
vísbendingu um afstöðu hins fingra-
langa í Flóamálinu.
Bærinn Kakowban virðist vega
salt á fjallsbrúninni úr fjarska
séð. Þessa sjón getur að líta
víða í landinu, bæir og kastalar
uppi á ofurháum fjöllum, sums stað-
ar næstum samlit fjöllunum og eins
og vaxin inn í þau. Þetta er ekki
aðeins vegna þess að Jemenum
þyki svona skemmtilegt að vera
hátt uppi; þetta er arfur frá tímum
Tyrkja á Arabíuskaganum. Margir
undu ekki stjórn Tyrkja og brugðu
á það ráð að reisa sér bústaði uppi
á fjallatindum. Gekk þá betur að
veijast og Tyrkir réðu aldrei Jemen
fullkomlega vegna þessa. Fjallabú-
ar þekktu allar uppgönguleiðir og
höfðu gætur á þeim og ef hermenn
Tyrkjasoldáns ætluðu að ráðast til
uppgöngu sátu fjallabúar fyrirþeim
oghjuggu þá snarlega í herðar nið-
ur.
Ýmsir gamlir siðir og hefðir hafa
verið við lýði síðan, einn er sá að
brúðgumi sem hefur fastnað sér
kvonfang í fjallaborg verður að klífa
fjallið að fornum sið þó nú séu
Ungur strákur í Shibam, en bú-
inn að koma sér upp jambia-rýt-
ingnum íbjúga sem allir fullvaxn-
ir Jemenar bera hvunndags, ein-
ir araba.
„Við erum ekki ein um að hafa
farið illa út úr þessu. í Egyptalandi
hefur ferðamannaiðnaðurinn hrunið
gersamlega og sama að segja um
Jórdaníu. Ég hef áhyggjur af því
það þurfi að byija upp á nýtt með
Jemen því það var svo glænýr ferða-
mannastaður.“
Bazara gaf mér kasettur með
jemenskum þjóðlögum, myndband
frá Jemen og ókjör af pennum með
merki skrifstofunnar. Allir gestir
hans fá slíkar gjafir og pakka af
yndislegu jemensku kaffi. Ég keypti
sæmilega ökufærir vegir upp í þessa
staði. Á leiðinni upp Kakowbanfjall
var ein slík brúðgumalest að klifra,
og brúðgumar tveir frekar en einn.
Menn sungu við raust og börðu
bumbur að láta brúðirnar tvær vita
að þeirra sælu brúðgumar kæmu
senn. Með í för voru allir karlmenn
í ættinni allt frá smástrákum og
upp í aldurhnigna karla og var ekki
annað að sjá en menn væru léttstíg-
ir. Brúðgumafylkingin hafði lagt
upp frá Shibam við fjallsræturnar.
Sana’a er í rösklega 2.000 metra
hæð yfir sjávarmál og Kakawban-
fjall er um 400 metrar á hæð svo
maður er ansi hátt uppi þegar tind-
inum er náð.
w
Eg var í skóglausri skógarferð
með tveimur þýsk-jemenskum
fjölskyldum, Britu og Abdel
Muayed og Andreu og Sabri Saleem
ásámt fimm rollingum þeirra. Við
gengum um í Kakowban, þar sást
varla sála úti en glaumur og há-
reysti barst til okkar enda brúð-
Glaðir gæjar á götu í Sanaa.
Frá vinstri Malek, Abdel, Brita, Andrea og Sabri.
síðar nokkra til viðbótar að gefa
vinum. Og er ekki að orðlengja að
kaffipakkarnir var það eina sem
hvarf úr farangri mínum á heim-
leið. Ég hafði sett það í forláta
skjóðu með áprentuðum myndum
af Saleh, forseta Jemens og Sadd-
am íraksforseta þar sem þeir horfð-
ust glaðir í augu. Sem betur fer
var pokinn sjálfur látinn í friði og
kaupið að hefjast. Kakowban var
að fara í eyði fyrir nokkrum áratug-
um og unga fóikið flutti í burtu.
En eftir að vegurinn upp á fjallið
var lagfærður hefur sýnt sig að það
vill búa á þessum stað þó þar virð-
ist í fljótu bragði fátt eftirsóknar-
vert nema útsýnið sem var líka
hafíð yfír öll Iýsingarorð.
Við héldum niður í dalinn og
fundum okkur indælisból við gaml-
an árfarveg. Það var slegið upp
grillveislu, drukkin mörg tonn af
tei og vatni og svo var skipt liðum
í fótboltakeppni og endað á að karl-
mennirnir fóru að æfa skotfimi. Ég
horfði andagtug á þegar Nabil, 15
ára og smávaxinn eftir aldri, skaut
hvað eftir annað í mark og sló út
Malik bróður sinn og föður. Brita
og Andrea vildu ekki taka þátt í
að snerta skammbyssurnar en ég
ákvað að yfírvinna byssuhræðslu
mína og vera með. Ég skildi eftir
á hvers vegna allar löggur og sér-
fræðingar halda alltaf á byssunni
með báðum höndum, þessi litli grip-
ur er furðu þungur og krafturinn
þegar skotið ríður af er svo mikill
að það er eins líklegt að byssan
þeytist úr höndum manns ef ekki
er haldið þétt um hana. „Þú ert
bara efnileg," sagði Nabil kurteis-
lega þegar hann færði mér skotið
sem ég stakk ofan í vemdargripa-
pokann minn. Ekki var þó sóst eft-
ir frekari þátttöku minni.
Nabil settist undir stýri á leiðinni
heim. Brita sagði að faðir hans
hefði leyft honum að taka í bíl þeg-
ar hann var 12 ára og það væri
alsiða að krakkar og unglingar
keyrðu um eins og ekkert væri. Þó
eru einhvers konar ökuskírteini
nauðsynleg eða minnsta kosti æski-
leg þegar stoppað er við varðstöðv-
arnar sem eru með nokkurra tuga
kílómetra millibili.
Við Brita Muayed höfðum kynnst
hér fyrir fimm ámm. Hún er gift
jemenskum lækni Abdel og þau
hittust í Þýskalandi þar sem hann
var við nám. Þau bjúggu þar svo í
nokkur ár en þar kom að þau
áváðu að flytja til Jemens. Þau segj-
ast bæði vera ánægð með það.
„Mér finnst ég gera meira gagn
hér.“ segir hann blátt áfram. Hún
vinnur á stofunni hjá honum fyrir
hádegi nú orðið eftir að efnahagur
rýmkaðist og börnin em komin af
höndum, þau Nadia 7 ára, Nabil
ökuþór sem áður er minnst á og
Malik 18 ára.
Sólin skein í heiði og við gerðum
fyrst stuttan stans í Shibam við
rætur Kakowbanfjalls. Þar er mark-
aður á föstudögum og var líf í tusk-
unum. Þar var keypt kjöt til að
grilla en annars reyndust þær báðar
Andrea og Brita hafa birgðir handa
heilli herdeild. Nadiaogtværdætur
Andreu og Sabri léku sér í penum
stelpuleikjum, Nabil klifraði upp á
alla hæstu kletta sem sem hann sá
milli þess sem hann stjómaði skot-
keppni og fótboltaleikjum. Það
bærðist ekki hár á höfði og eftir
að kvennaliðið hafði beðið frækileg-
an ósigur í fótboltanum lágum við
konumar þijár í leti undir sól-
hlífínni og ég æfði mig í þýsku með
þolanlegum árangri. Eg spurði þær
um jemenskan grafíklistamann Fu-
ad Á1 Futaih sem ég hafði heyrt
um og séð verk eftir á nýju galleríi
í Sana’a sem ég hafði rekist inn á
í einni af gönguferðum mínum. Þær
sögðu að hann væri vinur þeirra;
hann reyndist vera giftur þýskri
konu. Al-Futaih er frægasti listmál-
ari Jemens og einn fárra sem hefur
hlotið nokkra viðurkenningu utan-
lands. Brita bauðst samstundis til
að hafa samband við hann og spyija
hvort ég mætti koma og skoða verk-
in hans.
Það var farið að halla góðum
degi þegar við tíndum saman pjönk-
urnar og fíkmðum okkur niður ána
og að bílunum og stefnan var stung-
in út til Sana’a.
Þegar ég kom svo aftur eftir
stutta ferð niður til Aden hafði
Brita mæit mér mót við Al-Futaih.
Frá því og sérkennilegri þáttöku
minni í jemensku brúðkaupi svo og
endurreisn gömlu Sana’a mætti
víkja að í seinni grein um Jemen.