Morgunblaðið - 07.12.1990, Síða 22

MORGtmiM&ffil I-t)StW)AOUR' 71 DESEMBEH TD99ÖÍ
§1
„Falleg orð og fyrir-
heitin ein bjarga ekki
einu einasta af þessum
40 þúsund börnum sem
hrópa til okkar.“
Eitt er víst að falleg orð og fýrir-
heitin ein bjarga ekki einu einasta
af þessum 40 þúsund bömum sem
hrópa til okkar.
Er hægt að hjálpa?
Með almennum aðgerðum væri
hægt að fækka þessum dauðsföllum
um 35 þúsund á dag. Oft þarf að-
eins herslumun til að bjarga lífi
barns. T.d. getur bólusetning gegn
algengustu barnasjúkdómum og
salt-sykurblanda gegn niðurgangi
gert gæfumuninn. Sjö þúsund böm
deyja daglega vegna þess að þau
eru ekki bólusett og ellefu til tólf
þúsund böm deyja daglega úr nið-
urgangi vegna þess að salt-sykur-
blanda sem kostar aðeins fimm
krónur er ekki tiltæk. Við getum
hjálpað. Allt sem þarf til er viljinn
og verkið.
Fátækt
Megin forsenda þeirra hörmunga
sem hér um ræðir er fátækt. Millj-
ónir manna búa við sárastu fátækt
og margir deyja daglega úr skorti
einum saman. Bilið milli fátækra
og ríkra eykst stöðugt. Sagt er að
um 25% íbúa jarðar neyti um 80%
af gæðum hennar. 20% koma svo
til skiptanna fyrir 75% íbúanna.
Þetta getur ekki gengið svona öllu
lengur.
Þjóðartekjur á mann hafa minnk-
að í mjög mörgum þróunarlöndum
og voru ekki háar fyrir. Erlendar
skuldir margra þróunarlanda hafa
margfaldast og nú greiða þau þre-
falt hærri upphæð í vexti og afborg-
anir af erlendum lánum en sú fjár-
hagsaðstoð nam sem þeim féll í
skaut af nægtarborðum velferð-
arríkjanna.
Hjálpin kemst til skila
Landssöfnun Hjálparstofnunar
kirkjunnar „Brauð handa hungruð-
um heimi“ stendur nú yfir. For-
gangsverkefnin era nú sem fyrr að
stuðla að bættum kjörum þarna.
Má þar t.d. nefna byggingu munað-
arleysingjaheimilis og heimilis fyrir
þroskaheft börn á Indlandi. Hjálp-
arstofnunin hefur einnig tekið að
sér að sjá nær 200 börnum fyrir
fæði, klæðum, læknishjálp og skóla-
göngu, auk þess að byggja sjúkra-
stöð í héraði þar sem 100 þúsund
fátækir bændur búa.
í Voító-dalnum í Suður-Eþíópíu
er einnig verið að reisa sjúkraskýli
og aðra aðstöðu fyrir heilsugæslu.
Það verkefni er unnið í samstarfi
við lúthersku kirkjuna í landinu og
Samband íslenskra kristniboðsfé-
laga.
Hjálparstofnunin hvetur lands-
menn að leggja þessum málefnum
lið og þakkar fyrir þau framlög sem
þegar hafa borist. Hjálparstofnun
kirkjunnar mun sjá til þess að fram-
lögin komist vel til skila og hver
króna nýtist sem best. Og munum
að margt smátt gerir eitt stórt.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Hjálparstofnunar kirkjunnar.
■ SKJALDBORG hefur gefið út
bókina Pétur Pan og Vanda eftir
J.M. Barrie í þýðingu Vilborgar
Dagbjartsdóttur. Ævintýraper-
sónan Pétur Pan varð til um 1898
þegar J.M. Barrie sagði nokkram
krökkum frá litlum dreng, sem vildi
alls ekki verða fullorðinn. Hann
strauk að heiman og bjó með álfum
og dísum og fuglum meðal blóm-
anna í Kensingtonlystigarðinum.
Eftir því sem krakkarnir, sem J.M.
Barrie sagði sögurnar, urðu eldri
bætti hann fleiri spennandi þáttum
inn í. Upp úr þessum sögum samdi
hann leikritið Pétur Pan, sem er
sígilt og fært upp í enskum leikhús-
um á hverju einasta ári frá því að
það kom fyrst á fjalirnar árið 1904.
Pétur Pan er svo raunverulegur að
stytta af honum stendur í Kensing-
tongarðinum í London. Sagan Pétur
Pan og Vanda varð síðan til upp
úr leikritinu og kom fyrst út 1911.
Matseðill kvöldsins
Marineradur humar
Villibráðarkjötseyói
Nautalundir
Döðluís
Kaffi og konfekt
ÞÚ ÞARFT EKKI AÐ
VERA FÍFLDJARFUR
LOFTFIMLEIKAMADUR
TIL AÐ ÞORA UPPÍ
EFSTA ÞREPIÐ
Á PALLA TRÖPPU
ÞVÍ ÞÆR ERU STERKAR
06 STÖDUGAR EN SAMT
LÉTTAR OG MEÐFÆRILEGAR
Veldu vandað - Veldu Palla
Pallar hf.
Dalvegi 16, Kópavogi sími 641020 - 42322
Skólakór Kársness undir stjórn Þórunnar
Björnsdóttur syngur hátíðarsöngva.
Pantaðu borð strax í síma 22321.
FLUGLEIDIR
HÓTEL LOFTLEIÐIR
Látum verkin tala
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
^ ' ' ' ’'ffr'r 'L/ írí-’ y 7 . . ’ ■ ■ .•'"/■ ' ^ ,
Á JÓLAPAKKAKVÖLD
HÓTELS LOFTLEIÐA
8. desember
10 jólapakkar dregnir út á hverju kvöldi,
þ.m.t. ferð til Amsterdam, ferð innanlands,
matarpakkar o.fl.
eftir Jónas Þórisson
Á haustmánuðum efndu Samein-
uðu þjóðirnar til heimsleiðtogafund-
ar um börn og málefni þeirra. Mark-
mið fundarins var að draga athygli
manna að vandamálum og sorg-
legri stöðu barna víða um heim.
Eflaust má deila um gildi slíkra
funda og ekkert nýtt kom þar fram
sem þeir er að þessum málum hafa
starfað vissu ekki fyrir. En það já-
kvæða við fundinn var að nú birt-
ust þessar óhugnanlegu staðreyndir
í fjölmiðlum og vöktu athygli.
Á fundinum var fullyrt að ekki
færri en 40 þúsund böm undir fimm
ára aldri deyi á dag úr sjúkdómum
sem hægt væri að koma í veg fyrir
eða lækna, oft á mjög einfaldan
hátt. Um það bil 150 milljónir barna
eru vannærð og stór hluti þeirra
býr við lífshættulegan fæðuskoit.
Sjö milljónir barna era flóttamenn
vegna ófriðar eða hungursneyðar
og talið er að yfir 30 milljónir barna
eigi hvergi heima en lifi og hrærist
á götunni.
Koma þessar staðreyndir
okkur við?
í stefnuyfirlýsingu frá leiðtoga-
fundinum segir að leiðtogarnir muni
gera allt, sem í þeirra valdi standi,
til að lækka dánartíðni barna í öllum
löndum og meðal allra þjóða. Þeir
ætla einnig að stuðla að því að séð
verði fyrir hreinu vatni í öllum sam-
félögum fyrir öll börn ög allir fái
Jónas Þórisson
aðgang að hreinlætisaðstöðu. Þeir
ætla að vinna að því að bæta skil-
yrði barna og útrýma hungri, van-
næringu og sjúkdómum er mest
heija á börn í þróunarlöndum. í
stefnuyfirlýsingunni kemur það
skýrt fram að þessi vandamál koina
okkur öllum við og þessar hörmung-
ar verða ekki yfirstignar nema allir
leggist á eitt að hjálpa þeim sem
þjást. í lokaorðunum segir að ekk-
ert verkefni geti verið göfugra en
það að veita öllum bömum betri
framtíð. Þessi orð era sönn og kalla
okkur til ábyrgðar.
Á ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna
vora sett fram sjö markmið sem
þjóðir heims ættu að stefna að fram
að aldamótum. Allt era þetta háleit
og góð markmið svo sem að draga
úr barnadauða um þriðjung, draga
úr mæðradauða um helming, bæta
fæðu, bæta hreinlætisaðstöðu og
neysluvatn, efla almenna menntun
barna, draga úr ólæsi og fylgja eft-
ir samþykktum um réttindi þama.
„Orð eru til alls fyrst,“ segir
máltækið. Því miður hefur það ekki
reynst svo hvað varðar þessi mál.
Margendurteknar yfirlýsingar
ráðamanna bæði hér á landi og
annarsstaðar um að auka beri að-
stoð hafa lítinn árangur borið. Von-
andi stöndum við nú á tímamótum
í þessum málum og þeir er ákvörð-
unarvaldið hafa láti nú verkin tala.