Morgunblaðið - 08.01.1991, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. JANÚAR 1991
Ámi M. Jónsson lög-
fræðingiw - Minning
í dag verður gerð útför Árna
Mathiesen Jónssonar, lögfræðings, í
Reykjavík, en hann lést á jóladag,
81 árs að aldri.
Ámi Math. Jónsson, en þannig
skrifaði hann gjarnan nafnið sitt,
fæddist í Hafnarfirði 9. október
Ú909. Þar átti hann sterkar rætur,
sem aldrei slitnuðu, enda þótt dvöl
hans þar yrði ekki löng.
Foreldrar Árna, . þau Ingibjörg
Rannveig Theodórsdóttir Mathiesen
" og Jón Hinriksson, kennari og síðar
framkvæmdastjóri frá Kirkjubrú á
Álftanesi, voru búsett í Hafnarfirði
1905—1911, en fluttust þá til
Reykjavíkur og þaðan tilVestmanna-
eyja árið 1913 þar sem Árni ólst upp
í hópi fimm barna þeirra hjóna.
Árni bar nafn langafa síns, Árna
Jónssonar Mathiesens, verslunar-
manns og bónda á Jófríðarstöðum í
Hafnarfirði, en hann var einn sona
séra Jóns Matthíassonar, prests í
Arnarbæli. Langamman var Agnes
Steindórsdóttir Jónssonar, sonar-
dóttir Rannveigar Filippusdóttur sem
síðar giftist Bjama riddara Sívertsen,
en þau Bjarni riddari og Ragnheiður
komu mjög við sögu Hafnarfjarðar
á fyrstu áratugum síðustu aldar. Það
var því ekki óeðlilegt þótt Hafnar-
fjörður ætti ævinlega sterk ítök í
Árna.
Að barnaskólanámi loknu stundaði
Árni nám við Menntaskólann í
Reykjavík og síðan Háskóla íslands
og lauk embættisprófi í lögfræði
-1939. Lögfræðistöfin urðu síðan
ævistörf Árna.
Um tíu ára skeið var hann fulltrúi
hjá ríkisféhirði, síðan lögfræðingur
hjá verktökum á Keflavíkurflugvelli.
í allmörg ár starfaði hann hjá Sjúkra-
samlagi Reykjavíkur en síðustu tæpu
tvo áratugina hjá Reykjavíkurborg,
fyrst í endurskoðunardeild en síðan
í launadeild borgarinnar.
Árni var um margra ára skeið einn
kunnasti bridge-spilari landsins, þótti
sérlega snjall og mjög eftirsóttur og
skemmtilegur félagi eins og reyndar
í hinu daglega lífi. H'ann vann til
fjölda verðlauna og keppti oft í lands-
liðssveit Islands í bridge.
Ég naut nokkurrar tilsagnar Árna
þegar við frændur störfuðum saman
á Keflavíkurflugvelli um skeið. Á
kvöldin var spilað og tíminn notaður
vel, sem kom sér vel fyrir þann sem
er leikmaður í íþróttinni. Tilsögn
hans var auðfengin og mistökin not-
uð til að læra af þeim og tekin með
léttleika, en því er er nú ekki alltaf
fyrir að fara við spil.
Árni Mathiesen Jónsson kvæntist
8. nóvember 1938 Hrefnu, dóttur
Herberts Mackenzies Sigmundsonar,
prentsmiðjustjóra í Reykjavík, og
konU hans, Ólafíu Guðlaugar Árna-
dóttur. Heimili þeirra stóð í
Reykjavík þar sem fjölskyldan
stækkaði. Börn þeirra eru þijú: Her-
bert, Óiafía og Hertha, öll nú fjölskyl-
dufólk búsett í Reykjavík.
Hrefna reyndist eiginmanni sínum
hinn trausti lífsförunautur, ekki síst
þegar halla tók degi. Ég vissi að
Árni mat og dáði eiginkonu sína að
verðleikum.
Þegar frændi minn Árni Mathiesen
Jónsson er genginn berast honum
kveðjur frændfólksins úr Hafnarfirði
með þakklæti fyrir samfylgdina. Við
biðjum honum Guðs blessunar og
sendum Hrefnu, eiginkonu hans, og
börnum þeirra og fjölskyldu samúð-
arkveðjur.
Matthías Á. Mathiesen
Með Árna M. Jónssyni, lögfræð-
ingi, er genginn einn elzti og reynd-
asti starfsmaður Reykjavíkurborgar.
Eftir áratuga samstarf, lengst af
mjög náið, er mér ljúft að minnast
hans nokkrum orðum.
Árni Mathiesen Jónsson, eins og
hann hét fullu nafni, fæddist í Hafn-
arfirði 9. október 1909 og því á 82.
aldursári er hann lézt. Foreldrar
hans voru Jón Hinriksson, kennari
og framkvæmdastjóri, spnur Hinriks
Jónssonar formanns á Álftanesi, og
Ingibjörg Rannveig, dóttir Theodórs
Á. Mathiesen kaupmanns í
Reykjavík. Árni fluttist með foreld-
rum sínum fjögurra ára að aldri til
Vestmannaeyja og ólst þar upp.
Hann lauk stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum í Reykjavík og embættis-
prófi í lögfræði frá Háskóla íslands
árið 1939. Hann kvæntist árið 1938
Hrefnu' Herbertsdóttur, prentsmiðju-
stjóra Sigmundssonar í Reykjavík.
Arni og Hrefna eignuðust þijú börn:
Herbert, bifreiðarstjóra, sem kvænt-
ur er Herdísi Magnúsdóttur, hjúkr-
unarfræðingi, Ólafíu, gifta Reyni
Olsen, flugumsjónarmanni, og Hert-
hu, en sambýlismaður hennar er Ól-
afur K. Ólafsson, sölumaður. Barna-
börn þeirra eru níu og barnabarna-
börnin íjögur.
Að loknu lögfræðiprófi var Árni
fulltrúi hjá ríkisféhirði í nokkur ár.
Að því loknu vann hann á Keflavíkur-
flugvelli og síðan hjá Sjúkrasamlagi
Reykjavíkur en á skrifstofum
Reykjavíkurborgar vann hann lengst
eða í tæp þijátíu ár. Allan starfstíma
Árna á borgarskrifstofunum vorum
við saman á vinnustað og nánir sam-
starfsmenn meiri hluta þess tíma.
Sérgrein Áma var launamál og lau-
naútreikningar. Hann hafði unnið við
þau störf hjá fyrri vinnuveitendum
og bjó yfir meiri reynslu og þekkingu
á þessu sviði en allir aðrir sem ég
hef unnið með.
Er Ámi hóf störf á borgarskrif-
stofunum heyrði launadeildin undir
borgarendurskoðanda, en á þeim
tíma hafði ég með höndum kjara-
samninga borgarinnar. Eftir skyndi-
legt fráfall Guttorms Erlendssonar,
borgarendurskoðanda, var mér falið
að stjórna launadeildinni og varð
Árni þá starfsmaður minn.
Reykjavíkurborg er stórt heimili og
ótrúlega flókið og vandasamt að sjá
til þess að allir starfsmenn hennar
fái greidd rétt-laun á réttum tíma.
Þrátt fyrir störf að kjarasamningum
skorti mjög þekkingu á völundarhúsi
launaútreikninga erég tók við launa-
deildinni og ekki gat ég leitað til
fyrri yfirmanns. Var mikið lán í þess-
um sporum að hafa Árna sér við
hlið. Auk þess að vita allt sem á
undan var gengið var hann eldfljótur
að átta sig á breytingum og nýmæl-
um í kjarasamningum, sem stundum
kollvörpuðu gildandi launakerfi fyrir-
varalaust. Skarpskyggni hans og lög-
fræðikunnátta kom sér þá oft vel við
að skilja rétt blæbrigði nýrra samn-
inga og skila launum samkvæmt
þeim fljótt og vel í hendur starfs-
manna.
Miðað við mikinn starfsmanna-
flölda Reykjavíkurborgar var launa-
deild hennar skipuð ótrúlega fáum
mönnum mestan hluta þess tíma sem
við Árni unnum þar smaan. Reyndi
þá mjög á hvern og einn og blessað-
ist þetta einungis vegna þess að um
einvalalið var að ræða. Að öðrum
ólöstuðum var Árni sá starfsmaður
sem skaraði langt fram úr öðrum er
mest iá við. Hann vann þá á við
marga menn og þrátt fyrir þessi
miklu afköst var nákvæmni hans
ótrúleg. Gaf ég því stundum gaum
hvernig hann fór að þessu. Hann
skipulagði í þaula ailt sem hann gerði
og hugsaði fyrirfram hvernig Ieiða
skyldi stærra verkefni til lykta. Eitt
sinn þótti mér hann Seinn í gang að
leiðrétta nokkra mánuði aftur í
tímann laun um tvö þúsund starfs-
manna samkvæmt nýjum kjarasamn-
ingi. Kvaðst hann þá vera að velta
fyrir sér kerfi til að flýta fyrir sér
og lét ég það gott heita. Nokkrum
dögum síðar hafði hann lokið verkinu
öllu og leizt mér ekki meira en svo
á blikuna og vildi fá á þessu skýr-
ingu. Sýndi hann mér þá kerfið sem
hann hafði smíðað. Byggðist það á
því að finna út að um 80% starf-
manna féllu hver fyrir sig undir einn
af um tuttugu möguleikum sem hann
hafði reiknað. Eftir það þurfti ein-
ungis að finna hveijum manni réttan
stað í sínu dæmi og þá var 80% af
^Minning:
Oskar Pálsson
Fæddur 28. maí 1905
Dáinn 30. desember 1990
I upphafi nýs árs, kveðjum við
föðurbróður minn Óskar Pálsson.
Hann andaðist í Borgarspítalanum
að morgni 30. desember eftir
skamma legu. Óskar fæddist í Víði-
nesi á Kjalarnesi þann 28. maí 1905,
sonur hjónanna Élínar G. Þórsteins-
dóttur og Páls Yngva Níelssonar,
3ji elstur af 12 systkinum. Látin
eru: Inga, Guðlaug, Kári, Níels,
Ragnar, Jóhannes og Þorsteinn en
þau sem eftir lifa: Sveinbjörn,
Kristín, Guðlaug og Vilhjálmur.
Hann ólst síðan upp í Reykjavík þar
sem hann hefur verið búsettur alia
tíð.
Þó efnin væru ekki mikil, var
amma mín staðráðin í því að synir
hennar skyldu fá einhveija menntun
og þótt ekki yrði um langskólanám
að ræða þá hlutu þeir flestir mennt-
un í einhverri iðngrein og meistara-
réttindi í sínu fagi. Það var ekki
auðvelt að vera „nemi“ í þann tíð.
Fyrst þurfti að vinna langan vinnu-
dag og síðan var sezt á skólabekk
á kvöldin.
^ Aldamótakynslóðin sem nú er óð-
um að hverfa, er búin að Hfa svo
BLÓM
SEGJA ALLT
Mikið úrval
blómaskreytinga
fyrir öll tækifæri.
Opið alla daga frá kl. 9-22.
Sími 689070.
miklar og gagngerar þjóðfélags-
breytingar að fyrir börnin okkar
hljóma þær nánast sem einhveijar
furðusögur. Þessi kynslóð sem
frændi minn tilheyrði er búin að
byggja upp allt það sem við njótum
og teljum sjálfsagt í dag. Þetta fólk
vann hörðum hö'ndum og taldi ekk-
ert eftir sér. Óskar lærði rakaraiðn
hjá bróður sínum Níelsi og unnu
þeir saman við þau störf þar til Níels
féll frá. Eftir það vann hann í Lands-
smiðjunni í íjöldamörg ár þar sem
hann gat sér góðan orðstír. Þegar
hann var kominn á fimmtugsaldur
dreif hann sig í nám í járnsmíði og
hlaut réttindi í þeirri grein.
Hann starfaði síðan við sitt fag
hjá Sláturfélagi Suðurlands þar til
hann lét af störfum fyrir aldurs sak-
ir. Hann kom sér alls staðar vel og
var vel látinn. Margir starfsfélagar
hans — ungir sem gamlir — urðu
góðir vinir hans og sóttu hann iðu-
lega heim til þess að taka „eina
skák“ sem gat nú oft teygst í tímana
tvo. Annað stórt áhugainál hans var
laxveiði sem varð síðan sameiginlegt
áhugamál hans og konu hans.
Óskar kvæntist móðursystur
minni, Þórunni Jónsdóttur, þann 29.
nóvember 1941 og var það hjóna-
band reist á traustum grunni sem
efldist og styrktist með árunum.
Máttu þau vart hvort af öðru sjá og
var ekkert það til sem Óskai' vildi
ekki gera fyrir konu sína. Það var
eins og hann vissi að hveiju stefndi
undir það síðasta því þá dreif hann
í að bæta og standsetja allt á heim-
ili þeirra hjóna og var þá ekkert of
gott fyrir Þóru.
Þau byijuðu sinn búskap ásamt
föður mínum á Hverfísgotu 90.
Síðan fluttust þau ásamt foreldrum
mínum á Hrísateig 29 þar sem þau
bjuggu skamma hríð uns þau fluttu
í sitt eigið hús í Skipasundi 69. Það-
an eru aðeins góðar minningar.
Fljótlega eftir að þau settust að í
Skipasundinu' flutti móðuramma
mín, Pálína Jónsdóttir, til þeirra og
bjó á þeirra heimili til hinsta dags.
Sérlega náið og fallegt var samband
Óskars og tengdamóður hans, sem
hann nefndi jafnan mömmu. Þar
ríkti gagnkvæm væntumþykja og
virðing alla tíð. Sem dæmi má nefna
að eitt af því fyrsta sem hann gerði
þegar hann kom heim frá vinnu var
að vitja ömmu og spyija um líðan
hennar. Óskar og Þóra eignuðust 6
börn og eru 3 þeirra á lífi. Þau eru:
Þórarinn Jón, f. 26. apríl 1942, Elín,
fædd 8. desember 1944, og Pálína,
fædd 8. desember 1945.
Þau hjónin fóru ekki varhluta af
sorginni því 2 dætur sínar sem báð-
ar voru skírðar Elsa Sólrún, misstu
þau kornungar. Yngsta dóttir þeirra,
Aðalheiður Elsa, fædd 23. nóvember
1952, kom því eins og sólargeisli í
líf þeirra og varð uppáhald allra í
fjölskyldunni. Hún óx upp við mikið
ástríki og varð falleg og vel gerð
kona. Þegar hún er rétt rúmlega
þrítug, þá nýorðin sjúkraliði, veiktist
hún af hörmuiegum sjúkdómi og
deyr frá tveimur ungum börnum
sínum. Þetta var mikill missir og
átakanlega sár reynsla en þau hjón-
in stóðu þétt saman og studdu hvort
annað sem jafnan fyrr. Svona-missi
er í raun aldrei hægt að sætta sig
við en hvernig tekst að lifa áfram
svo vel fari, byggist mest á þeim sem
næstir standa. Það er því meira en
eiginmann sinn sem Þóra frænka
mín kveður í dag, hún kveður einnig
allra bezta vininn sinn, þann sem
stóð með henni og studdi í blíðu og
stríðu og var sterkastur allra þá
mest á reyndi. Börnin 3 sem eftir
Iifa bera foreldrum sínum gott vitni
og hefur samband þeirra við foreldr-
ana alla tíð einkennst af ástúð og
tryggð. Börnum sínum og barna-
börnum var hann alltaf sami góði
vinurinn.
' Það er af svo mörgu að taka á
yfir 40 árum en allar minningarnar
um hann frænda minn eru sveipaðar
heiðríkju og birtu. Fallega andlitið
hans, hlýjan og góðvildin til allra,
glettniblikið í bláu augunum og sér-
stæðu orðatiltækin hans sem jafnan
komu öllum í gott skap. Það var
ekki verið að búa til vandamálin og
þessi setning „fine græjer, við redd-
um þessu“, heyrðist oft ef einhvers
staðar bjátaði á. Hann talaði jafnan
við okkur börnin sem sína jafningja
og taldi ekkert eftir sér ef hann gat
orðið okkur að liði. JHér er sérstak-
lega minnisstætt hvernig hann brást
við þegar hann komst að því, með
næmni sinni, hversu myrkfælin ég
var sem barn. Þá tók hann mig afs-
íðis og sagði við mig: „Vertu aldrei
hrædd við myrkrið, frænka mín.
Kannaðu alltaf hlutina og þá kemstu
að því að það sem þú hræðist reyn-
ist vera tóm ímyndun.“ Síðan sagði
hann mér sögu af sjálfum sér sem
litlum dreng í sveit, fjarri foreldrum
sínum og hvernig góðar ráðlegging-
af móður hans reyndust honum vel.
Hvort sem það var rósemi hans eða
trúnaðartraust við mig unga, nema
hvort tveggja sé, — þá varð þetta
til þess að ég læknaðist algjörlega
og hefi aldrei fundið til myrkfælni
síðan. Eftir að ég fór að þroskast
hefur mér einnig fundist þetta hafa
allt eins verið boðskapur hans til
mín um að halda alltaf áfram en
gefast ekki upp.
Sérlega náið var samband foreldra
minna og Óskars og Þóru enda voru
þær systur og þeir bræður. Það
tengdi líka fjölskyldurnar fastari
böndum að ömmurnar bjuggu á sitt
hvoru heimilinu. Varla leið sá dagur
að ekki væri samband á milli heimil-
anna og þegar farið var í ferðalög
eða beijamó, var oft fjölmennt í
„jeppa gamla“. Þá voru bílar ekki
algeng farartæki eins og nú. Allar
hátíðir voru haldnar saman og var
þá oft glatt á hjalla. Allir ættingjar
og vinir 'voru velkomnir og ekki man
ég eftir því að þyrfti sérstök heim-
boð þá. Ættingja sem bjuggu utan
Reykjavíkur var sjálfsagt að hýsa
og voru aufúsugestir. Það var ekki
spurt um húsrými í Skipasundi 69
því þar var af hjartarými nóg og fór
húsbóndinn fremstur í flokki.
Óskar var einn sá bezti og vænsti
maður sem ég hefi þekkt. Tryggð
hans við foreldra mina alla tíð og
stuðning hans við þau í erfiðum veik-
indum föður míns, fáum við aldrei
fullþakkað. Honum var sérlega lagið
að líkna öðrum og taldi þá elðci eft-
ir sér langar setur við sjúkrabeð eða
að veita huggun þeim sem í kringum
stóðu. Það var sannarlega kærleik-
urinn í verki.
Elsku Þóra og börn. Þið hafið
mikið átt og mikið misst. En þó sorg-
in sé mikil og söknuðurinn sár, þá
eruð þið líka auðug. Því allar minnin-
garnar um ástvininn ykkar eru fal-
legar og dýrmætar perlur sem þið
getið tínt upp í htiga ykkar og þrætt
saman í undurfallega festi hlýrra og
gjöfulla minninga.
Við fjölskyldan á Langholtsvegi
144 erum sorgmædd og full eftirsjár
í dag. Foreldrar mínir þakka sam-
fylgdina og kveðja bróður, mág og
bezta vin sinn. Við systkinin og fjöl-
skyldur okkar kveðjum kæran
frænda.
Óskar var mikill náttúruunnandi
sem hafði yndi af ferðalögum og
veiðum í ám og vötnum. Hann unni
fegurð og stórbrotleika landsins síns.
Þess vegna langar okkur að leiðar-
lokum að kveðja hann með þessum
erindum úr fallega ljóðinu „Sveita-
sæla“.
Man éggrænargrundir, glitrandi silungsá.
Blómbökkum undir brunar fram að sjá.
Bændabýlin þekku, bjóða vina til.
Hátt und hlíðarbrekku, hvít með stofuþil.
Fossar falla í gljúfrum, freyðir kolblá röst.
Laxar leika í hyljum, létt með sporðaköst.
Silfurgliti sauma, smaragðlita hlíð.
’Kaldra kristals-strauma, kvíslir vors í tíð.
Heima er hægt að þreyja, hvfld þar sál mín fær;
Þar mun þægt að deyja, þýðum vinum nær.
Ljúft er þar að Ijúka lífsins sæld og þraut.
Við hið milda, mjúka móðurjarðar skaut.
(Stgr. Thorst.)
Ástvinum hans öllum vottum við
okkar innilegustu samúð og biðjum
algóðan Guð að styrkja þau.
Blessuð sé minning Óskars Páls-
sonar.
Guðlaug St. Sveinbjörnsdóttir
Mig langar til þess að kveðja
þennan aldna vin minn sem ég
kynntist á hans efri árum. Þær
stundir sem ég átti með honum á
Langholtsvegi 144 eru mér mjög
kærat'. Hann verður mér ætíð minn-
isstæður sem sannur og einlægur