Morgunblaðið - 20.03.1991, Qupperneq 46

46
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ' 1991
Aðils R. Erlends-
son - Minning
Aðils Ragnar Erlendsson fæddist
á ísaflrði 25. nóvember 1906. Hann
var sonur Erlends Kristjánssonar
málara og Helgu Daníelsdóttur.
Annar í röðinni af þrem börnum
þeirra.
Kristján, sem var elstur, og Dór-
óthea, sem var yngst, eru nú látin
fyrir nokkrum árum. Tveggja ára
gömlum var honum komið í fóstur
að Sléttu í Sléttuhreppi, en þar
bjuggu á þeim tíma á hálfri jörð-
inni þau Guðni Hjálmarsson og
kona hans, Karitas Friðriksdóttir. A
Sléttu, meðan í byggð var, var að
þeirrar tíðar hætti allajafna rekinn
stórbúskapur, jafnt til sjós og lands.
Heimili mannmargt, alla jafna, og
þó mun mannfleira á vetrarvertíð-
um, enda þar útræði gott og stutt
að sækja á hin fengsælu mið Vest-
fjarða þegar gaf. I þessu umhverfi
óx Ragnar upp ásamt bömum
þeirra hjóna og fósturbömum, sem
vora ófá, þar til um tvítugsaldur,
að hann fer að sjá fyrir sér sjálfur.
Máltækið segir: Fár sem faðir, eng-
inn sem móðir. Þrátt fyrir gott at-
læti á heimili fósturforeldra og
þeirrar fjölskyldu má geta sér til,
hvort Ragnari hefur ekki einhvern
tímann orðið hugsað til sinna for-
eldra og systkina á þessum áram,
en á Sléttu voru börn alin upp í
guðsótta og góðum siðum og
kenndur greinarmunur á réttu og
röngu. Lá Ragnari jafnan gott orð
til fósturforeldranna, enda þau
bæði rómað drengskapar- og sóma-
fólk.
Við sem fædd erum fyrir miðja
þessa öld þekkjum ekki nema af
afspum og frásögum okkar eldri
manna hver vora kjör þess fólks
sem óx úr grasi á fyrstu árum aldar-'
innar. Við vitum með vissu að bú-
svelta var óþekkt fyrirbæri á Vest-
fjörðum, þó er mér ekki grunlaust
um að börn og unglingar, þar sem
annars staðar á þessu landi, hafi
ekki stundum getað borðað ofurlítið
meira en skammtað var hveiju
sinni. Hins vegar vitum við þó að
lífsbaráttan á Vestfjörðum, og þá
t
Sambýlismaður minn,
SVAVMUNDUR JÓNSSON
frá Skagnesi, Mýrdal,
Eyrarvegi 24, Selfossi,
lést 18. mars.
Sesselja Þorkelsdóttir.
t
Móðursystir okkar,
GUÐRÚN (DÚNNA) SVEINSDÓTTIR,
Hátúni 10a,
lést í Borgarspítalanum mánudaginn 18. mars.
Ásbjörn Þorvarðarson,
Jóna Þorvarðardóttir,
Svavar Þorvarðarson,
Hjalti Þorvarðarson.
t
Eiginkona mín, móðir okkar og tengdamóðir,
RAGNHEIÐUR KRISTINSDÓTTIR,
Fífuhvammi 29,
Kópavogi,
lést í Landspítalanum mánudaginn 18. mars sl.
Jóhannes Sigurðsson,
Hafsteinn Jóhannesson, Magnea Magnúsdóttir,
Kristinn Jóhannesson, Áslaug Erla Guðnadóttir,
Sigurður H. Jóhannesson, Brynja Guðmundsdóttir,
Haukur Jóhannesson, Eygló Kristinsdóttir.
+
Maðurinn minn,
BERGSTEINN ÁRNASON
fyrrv. lögregluþjónn,
Meðalholti 17,
andaðist á gjörgaesludeild Landspítal-
ans 18. mars.
Fyrir hönd aðstandenda,
Gíslfna Ragnheiður Kjartansdóttir.
Móðir okkar og tengdamóðir,
ÞÓRHILDUR PÁLSDÓTTIR LÍNDAL,
Bergstaðastræti 76,
verður jarðsungin frá Dófnkirkjunni fimmtudaginn 21. mars
kl. 13.30.
Páll Lindal,
Sigurður Lfndal,
Álfheiður Líndal,
Bergljót Líndal,
Guðrún Jónsdóttir,
María Jóhannsdóttir,
Hans Jetzek,
Einar Guðjohnsen.
ekki hvað síst á Hornströndum, var
mun erfiðari en víðast hvar annars
staðar í þessu landi. Matbjörg sem
sótt er í sjó eða fuglabjörg krefst
meiri árvekni og áræðis en þar sem
lífsbjörgin er sótt á landi eða við
venjulegar aðstæður.
Við þessra aðstæður ólst hann
upp og fór að vinna sínum fósturfor-
eldrum og því heimili um leið og
kraftar og þroski leifðu. Svo sem
að létta undir við skepnuhirðingu
og önnur þau bústörf er til féllu,
róa til fiskjar um fermingu eða
strax á unglingsárum. Um tvítugs-
aldur hleypir hann svo heimdragan-
um og er við sjóvinnu á Suðureyri
næstu tvö árin, en þar beygist krók-
urinn að því er síðar varð. Verk-
lægni hans og samvizkusemi gerðu
það að verkum að vinnuveitendur
hans gerðu hann að verkstjóra þar
á staðnum. En meginþátturinn í
ævistarfi hans síðar var verkstjóm
í ýmsum frystihúsum og fiskvinnsl-
ustöðvum.
Þegar vel gengur rísa vonir
mannanna hærra og um þetta leyti
sækir hann um inngöngu í Verzlun-
arskóla Islands, gengst undir inn-
tökupróf sem hann stenzt með prýði
og stundar nám í þeim skóla þann
næsta vetur. Ekki varð þó úr frek-
ara námi, í hönd fór sá tími er setti
mörgum alþýðumanninum stólinn
fyrir dymar varðandi nám og annað
sem kostaði fé. Heimskreppan sjálf
stóð við dyrnar og sagði: „Hingað
og ekki lengra."
Og árin líða við ýmiskonar störf,
á ýmsum stöðum á Vestfjörðum,
svo sem við símalagningu úr
Grannavík yfir í Jökulfirði og fleira.
Ekki varð úr frekari skólanámi, en
lífið sjálft er þeim öllum skóli er
þroskans leita og móttækilegir eru
fyrir þess boðskap. Um þessar
mundir hefjast kynni hans og eftir-
lifandi konu hans, Jónínu Elíasdótt-
ur. Hennar foreldrar vora þau hjón-
in Elías Albertsson frá Hesteyri og
Elín Árnadóttir frá Skáladal.
Þau Ragnar og Jónína eignuðust
þrjár dætur og er elzt þeirra Erla
Helga, fædd 27. október 1938, gift
undirrituðum. Þá Alfa Eyrún, fædd
4. desember 1943, gift Guðmundi
Tómasi Magnússyni lækni í Reykja-
vík. Yngst er svo Elín Herborg,
fædd 7. nóvember 1957, gift Helga
Benedikt Þoi-valdssyni verkstjóra
RARIK, búsett í Kópavogi. Samtals
eiga þær dætur Ragnars og Jónínu
9 börn, en barnabarnabörn eru 10.
Þau Ragnar og Jónína hófu bú-
skap á Hesteyri 1937. Fluttu til
Reykjavíkur og eru þar til ársins
1943. Þá aftur til Hesteyrar og eru
þar til ársins 1947, að þau flytja
til Suðureyrar við Súgandafjörð.
Þaðan flytja þau svo á Akranes,
árið 1951. Þar er Ragnar verk-
stjóri, fyrst hjá útgerð Fiskivers
hf., en lengst af hjá Haraldi Böðv-
arssyni og co.
Það er vandi að vera verkstjóri
á stóram vinnustað og ekki hvað
sízt þar sem unnið er að því verki
sem er undirstaða mannlífs í þessu
landi og gerir okkur öðru fremur
að þjóð á meðal þjóða. Á verkstjóra
hvílir sú ábyrgð að gera hráefnið
að frambærilegri vöru og vera jafn-
framt sá tengiliður verkafólks og
vinnuveitanda að hvorir tveggja
megi þar vel við una.
Ragnar heitinn var þeim vanda
vaxinn öðrum fremur. Hann kunni
vel að segja til um verk, leiðbeina
byijendum og halda uppi vinnuaf-
köstum án þess að vera nokkurn
tíma það sem kallað er að vera
harður húsbóndi.
Fyrir u.þ.b. þijátíu áram fór
Ragnar að kenna þess sjúkdóms,
sem varð þess valdandi að hann
varð að hætta að vinna og að fara
hægar í hlutina. Á afhallaridi sumri
1970 fluttu þau suður í Kópavog
og keyptu íbúð á Ásbraut 3, þar
sem þau hafa búið síðan.
Þegar nú leiðir skiljast, eftir
langa kynningu og góða, koma
minningarnar fram í hugann og
yrði langt mál upp að telja ef nú
bæri að tíunda það allt. Með foreldr-
um mínum og þeim Ragnari og
Jónínu tókst góð vinátta, sem entist
meðan þau lifðu. Ég minnist þess
að faðir minn sagði eitt sinn, eftir
að hafa yfirstigið erfíða sjúkdóms-
legu á sjúkrahúsinu á Akranesi, þar
sem hann mátti hvorki mæla eða
hreyfa sig, hve hljóðlát nærvera
Ragnars hefði haft góð áhrif á sig.
Og þegar honum fór að batna þá
var það fyrsta sem Ragnar sagði
við hann: Jæja, Guðmundur minn,
þú ætlar nú samt að hafa það af
að kjósa. Þeir voru engan veginn
sammála í pólitíkinni, þó skoðana-
munurinn væri ekki alltaf mikill,
háðu stundum reyndar rimmu án
þess þó að særa nokkurn tíma hvor
annan.
Ragnar heitinn var einstaklega
fjölskyldurækinn maður, varð helst
að vita allt um alla meðlimi sinnar
fjölskyldu, hvað hver aðhefðist og
hvernig gengi hjá hveijum og ein-
um. Sú umhyggja hans átti eflaust
rætur að rekja til þess að honum
auðnaðist ekki að alast upp á heim-
ili foreldra og systkina.
Hann var einstaklega varkár
maður í orðum og athöfnum, vildi
hafa allt sitt á hreinu, heill og sann-
ur að hverju sem hann gekk. Með
honum er genginn einn af þeim
mönnum sem reistu úr rústum það
land sem við byggjum, skiluðu því
bættu í barna hendur og færðu
björgin í grann þeirrar framtíðar-
hallar, sem við byggjum nú í dag.
Jónína kona hans bjó honum hlýtt
og notalegt heimili hvar sem þau
bjuggu, alúð þeirra og gestrisni
þekktum við bezt sem það reyndum.
Ragnar varð bráðkvaddur á
heimili sínu að kveldi þess 7. þ.m.
Að ósk hans sjálfs og í samræmi
við hans hógværa lífsstíl var hann
jarðsettur í kyrrþey 14. þ.m.
Mér þykir vel hæfa, er ég nú
kveð minn góða vin og tengdaföður
hinstu kveðju, að láta niðurlag þess-
ara fátæklegu orða minna vera úr
eftirmælum sem faðir minn kvað
um bróður sinn látinn:
Og fátækt er orðið
og fáskrúðug tjáning hver
er fetar sig áfram vor hugur
um tregans slóðir.
- En hvað mundu orð og hámæli
geðjast þér?
Hljóðastur manna varst þú,
minn vinur og bróðir.
(Guðm. Böðvarsson.)
Einlægur vinur, góður faðir og
afi er horfinn yfir móðuna miklu,
en eftir lifír minningin hrein og
flekklaus, þeim er þekktu hann
bezt.
Sigurður Guðmundsson
Minning:
Þórður Pálmason
kaupfélagssijóri
Þórður Pálmason fyrrverandi
kaupfélagsstjóri lést á Landspítal-
anum í Reykjavík sunnudaginn 10.
mars sl,, eftir skamma sjúkdóms-
legu.
Þórður fæddist 23. apríl 1899
að Höfða í Hofshreppi í Skagafírði
og hefði því orðið 92 ára í næsta
mánuði.
Þórður byijaði ungur starfsferil
sinn hjá kaupfélagi, fyrst á Sauðár-
króki, síðan í Vík í Mýrdal, en lengst
af, eða frá 1932 til 1968 sem kaup-
félagsstjóri Kaupfélags Borgfirð-
inga í Borgarnesi. Þar tók hann við
þröngu og smáu búi á krepputíma,
en skilaði kraftmiklu og myndar-
legu fyrirtæki sem gegnir lykilhlut-
verki í sínu byggðarlagi.
Þórður sat í stjórn Sambands ís-
lenskra samvinnufélaga frá 1939
til 1975 eða samtals 36 ár. Hann
var ráðagóður og traustur stjómar-
maður, sem lét sér annt um hags-
muni Sambandsins ekki síður en
eigin kaupfélags.
Við hjónin áttum því láni að
fagna að kynnast Þórði og Geir-
laugu Jónsdóttur konu hans, þegar
+
Minningarathöfn um eiginmann minn, föður okkar, tengdaföður
og afa,
GUNNAR GUÐBJARTSSON
bónda,
Hjarðarfelli,
fyrrverandi formann Stéttarsambands bænda,
verður í Dómkirkjunni fimmtudaginn 21. mars kl. 15.00.
Jarðsett verður frá Fáskrúðarbakkakirkju laugardaginn 23. mars
kl. 14.00.
Ásthildur Teitsdóttir,
böm, tengdabörn og barnabörn.
þau heimsóttu Pálma son sinn og
fjölskyldu hans í Bandaríkjunum á
árunum 1975 og þangað til Pálmi
andaðist langt um aldur fram árið
1980. Það var jafnan hátíð í bæ
þegar þau hjón komu í heimsókn.
Pálmi og Erna kona hans voru höfð-
ingjar heim að sækja og margar
góðar minningar leita á hugann um
ánægjulegar stundir í Harrisburg,
enda góður vinskapur með fjöl-
skyldu okkar Pálma.
Þórður var margfróður maður og
stálminnugur. Hann fylgdist grannt
með því sem efst var á baugi fram
til hinsta dags. Það fengum við
hjónin að sannreyna í heimsókn
okkar til Þórðar og Geirlaugar að
Kvisthaga 17, ekki alls fyrir löngu.
Samvinnumenn minnast Þórðar
með þakklæti sem dugnaðarmikils
hugsjóna- og framkvæmdamanns.
Frú Geirlaugu og ættingjum öllum
votta ég dýpstu samúð.
Guðjón B. Ólafsson