Morgunblaðið - 23.04.1991, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. APRÍL 1991
53
Gildi skógræktar
eftir Stefán Gíslason
Á síðasta ári stóð Skógræktar-
félag Islands fyrir Landgræðslu-
skógaátaki. Undir merkjum þessa
átaks voru gróðursettar 1,3 millj-
ónir tijáplantna víða um land, eða
rúmlega 5 plöntur á hvert manns-
barn í landinu. í framhaldi af þess-
um góða árangri hefur verið
ákveðið að halda áfram á sömu
braut og efna til Landgræðslu-
skógaátaks 1991.
En hver er tilgangurinn með
þessu öllu? Varla leiðir gróðursetn-
ing tijáplantna til minnkandi verð-
bólgu, aukins hagvaxtar eða
hættra viðskiptakjara. Er þá nokk-
uð á þessu að græða? Skilar þetta
nokkrum hagnaði?
Verðbólga, hagvöxtur, viðskip-
takjör, gróði, hagnaður, öll þessi
orð skipta okkur vissulega miklu
máli, og góð efnahagsleg afkoma
þjóðarinnar er ein af undirstöðum
sjálfstæðis Islendinga. En leggjum
við ekki stundum ofurkapp á, að
allt sem við aðhöfumst ekili hagn-
aði — og það strax? Hirðum við
ekki minna um verndurnarsjónar-
mið, góða umgengni um auðlindir
jarðar og ræktun hins jákvæða í
manninum sjálfum? Og hvað er
hagnaður?
Þegar talað er um hagnað, er
nauðsynlegt að skoða hlutina í
víðu samhengi. Það er ekki nóg
að spyija um afkomu dagsins í
dag. Það þarf líka að íhuga hvort
góð afkoma í dag skerði afkomu-
möguleika framtíðarinnar.
Landgræðsluskógaátakið er
dæmi um framtak, sem ekki er
hægt að tapa á, framtak sem óhjá-
kvæmilega skilar hagnaði. Litlu
er til kostað, en þegar fram líða
stundir njótum við afrakstursins.
Við megum aldrei gleyma á
hveiju líf okkar jarðarbúa byggist.
Líf okkar byggist í einu og öllu á
orkugeislum sólarinnar, sjálfu sól-
arljósinu. Sólin veitir okkur alla
þá orku sem við þurfum, þ. á m.
orku til framleiðslu lífrænna efna,
sem eru undirstaða alls lífs og
hluti af því. Plöntur jarðar eru
einu lífverurnar, sem geta nýtt
sólarorku til framleiðslu lífrænna
efna. Hráefni framleiðslunnar eru
einkum vatn og koltvíildi, og úr-
gangurinn fyrst og fremst súrefni.
I kapphlaupi mannsins eftir
stundarhagnaði hefur á stundum
lítt verið sinnt um móður jörð.
Lífræn efni eru brennd, til brennsl-
unnar þarf súrefni, og meðal úr-
gangsefna brunans er koltvíildi.
Plöntur jarðar, þessar lifandi end-
urvinnslustöðvar, hafa engan veg-
inn náð að viðhalda fyrra jafn-
vægi; hráefni iðnaðarins ganga til
þurrðar, og magn koltvíildis í and-
rúmsloftinu eykst, með tilheyrandi
áhrifum á veðurfar og önnur lífs-
skilyrði jarðarbúa. Vandamálið er
ekki einungis það, að plönturnar
hafi ekki undan í vinnu sinni, held-
ur er þeim eytt jafnt og þétt til
að rýma fyrir enn meiri brennslu.
Færri plöntur þurfa þvi að glima
við stærri verkefni en fyrr.
ísboltar#
Festingameistarar® W @
Heildsala — smásala
SEX-
KANTAR
Allar gerðir, kúptir,
undirsínkaöir, 10.9
og 12.9
Opíð frá 8-18
_______Lauflardana9-13
STRANDGATA75
HAFNARFJÖRÐUR
15 91-652965
„Nú eigum við þess kost
að bæta landinu upp
það sem tapast hefur á
1100 árum vegna ógæti-
legrar umgengni,
óblíðrar veðráttu og
eldgosa.“
Mikið hefur verið rætt og ritað
um eyðingu regnskóga á Amazon-
svæðinu í S-Ameríku. Enn halda
menn þó áfram að fella skóginn.
Regnskógarnir eru langstærstu
koltvíildisneytendur og súrefnis-
framleiðendur jarðar. Eyðing
þeirra bitnar á öllum jarðarbúum,
óháð fótafjölda, einkum vegna
mikillar umframframleiðslu kolt-
víildis, sem eyðing skóganna hefur
í för með sér. Öll berum við vissa
ábyrgð á þessari þróun, og okkur
ber að gera það sem við getum
til að viðhalda skógum jarðar.
En eru ekki nokkrar litlar tijá-
plöntur á hinu kalda íslandi aðeins
dropi í hafið? Jú, vissulega, en án
dropanna væri heldur ekkert haf.
Með góðursetningu tijáplantna
leggjum við því okkar að mörkum
til að viðhalda lífsskilyrðum okkar
á jörðinni.
íslenskir landgræðsluskógar
skila ekki aðeins hagnaði í súrefn-
isbúskap jarðarinnar. Þeir auka
einnig framleiðslugetu landsins og
stuðla þannig að beinum þjóðhags-
legum hagnaði. Þetta gerist m.a.
með því, að skógarnir hefta uppfok
og gróðureyðingu, binda jarðveg-
inn fyrir aðrar plöntur og veita
þeim skjól. Þessum plöntum breyta
kindur og aðrir grasbítar í fyrsta
flokks kjöt, e.t.v. það heilnæmasta
í heimi. Þetta er auðlind sem ekki
má vanmeta, og landgræðsluskóg-
ar hjálpa okkur við að varðveita
hana. Ekki má heldur gleyma út-
liti landsins. Við tókum við þessu
landi fyrii' rúmum 1100 árum,
skógi vöxnu „milli íjalls og fjöru“.
Nú eigum við þess kost að bæta
landinu upp það sem tapast hefur
á 1100 árum vegna ógætilegrar
umgengni, óblíðrar veðráttu og
eldgosa. Og hver veit nema hluti
af landgræðsluskógunum verði
líka nytjaskógar þegar fram líða
stundir, skógar sem veita okkur
byggingarefni og orku, í heimi þar
sem hvort tveggja verður af skorn-
um skammti.
Landgræðsluskógar skila okkur
hagnaði, hvernig svo sem við skil-
greinum hagnað.
Höfundur er sveitarstjóri á
Hólnmvík.
Hraðvirkar.
Mjög lág bilanatíðni.
Framleiddar í
Bandaríkjunuin.
SKRIFSTOFUVELAR sund hf
NÝBÝLAVEGI16 n SÍMI 641222
-tækni og þjónustii á truustum grunni
Fádæma góð ávöxtun hjá verð-
bréfasjóðum Deutsche Bank
Þú þarft ekki að troðast í öngþveitinu í kauphöllum
erlendis til þess að njóta góðs af alþjóðlegum hluta-
bréfamarkaði.
Eurovesta
Stærð 1. mars 1991:
17.4 milljarðar.
Raunávöxtun fyrstu
3 mánuði ársins 6.97%.
Þúsundir íslenskra króna
Tiger fund
Stærð 1. mars 1991:
5 milljarðar.
Raunávöxtun fyrstu
3 mánuði ársins 19.3%.
2.8
17. des 10. jan
Þúsundir fslenskra króna
11. feb
9. mar
18. apr
Akkumula
Stærð 1. rnars 1991:
7.1 milljarður.
Raunávöxtun fyrstu
3 mánuði ársins 5.21%.
10. jan ll.feb
Þúsundir fslenskra króna
9. mar
18. apr
11. feb
9. mar
18. apr
Samsetning
sjóða:
| Hlutafé
~~j Skuldabréf
H| Lausafé
Gengi verðbréfasjóða í
vörslu Deutsche Bank
hefur hækkað stöðugt
síðan fjölþjóðaherinn
lét til skarar skríða í
átökunum við Persa-
flóa 17. janúar síðast-
liðinn.
Leitaðu nýrra tækifæra. Fáðu nánari
upplýsingar og nýttu þér sérffæðiþjónustu
Kaupþings til arðbærrar fjárfestingar á
erlendum verðbréfamarkaði.
KAUPÞING HF
Kringlunni 5, stmi 689080