Morgunblaðið - 19.03.1992, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. MARZ 1992
39
• SLYSAVARNAFÉLAG ÍSLANDS •
„Margt er skrýt-
ið í kýrhausnum“
eftír Guðmund
Jóhannsson
Sennilega er það að bera í bakka-
fullan’ lækinn að bæta örfáum orð-
um í þá miklu umræðu sem orðið
hefur varðandi þá skerðingu sem
gerð hefur verið á velferðarþætti
þjóðarinnar, auk þess sem búast
má við að þessi orð falli í grýttan
jarðveg hjá landsfeðrunum. Með því
að undirritaður er úr þeim hópi sem
teljast til aldraðra þá er það við
hæfi að byijað verði á þeirri skerð-
ingu sem gerð hefur verið á kjörum
þeirra. Óneitanlega hefur verið veg-
ið að þessum hópi og lítið siðgæði
í þeirri valdbeitingu sem fram-
kvæmd hefur verið. Skulu nú færð
rök að þessum orðum.
Er þar fyrst til að taka að með
lögum nr. 82/1989 og reglugerð
þar að lútandi nr. 47/1990 er eftir-
launaþegum gert, ef þeir lenda á
sjúkrastofnun lengur en íjóra mán-
uði, að skyldu að greiða að vei'uleg-
um hluta dvalarkostnað sinn að
mati daggjaldanefndar, svo fremi
að viðkomandi hafi einhveijar tekj-
ur.
Nú er það svo að flestir launþeg-
ar eru í lífeyrissjóði og hafa þar
af leiðandi einhveija aura á milli
handa er þeir láta af störfum. Að
stórum hluta verða þeir að láta
þetta ganga til þeirrar sjúkrastofn-
unar, sem þeir kunna að dvelja á.
Ekki er ég alveg viss um að þetta
hafi verið hugmyndin að baki með
stofnun lífeyrissjóðanna. En hvað
sem allri hugmynd líður þá er þarna
gerður mikill réttindamunur á ein-
staklingum hvort þeir eru komnir
inn á ellilífeyrisaldurinn eða ekki.
Þessu til viðbótar er svo nýjasta
kveðjan til ellilífeyrisþega frá
stjórnvöldum, þar sem þau tekju-
tengdu ellilífeyrinn við fáranlega
lág tekjumörk. v
Bæði þessi atriði sem hér hefur
verið minnst á jaðra við eignaupp-
töku. Það skal viðurkennt að eðli-
iegt er að allar gi’eiðslur sem koma
beint frá Tryggingastofnuninni, s.s.
heimilisuppbót, tekjutrygging og
hvað það nú allt heitir renni til
dvalarkostnaðar á þeirri sjúkra-
stofnun semn einstaklingurinn dvel-
ur á. Þessar aðfarir að ellilífeyris-
þegum eru því lítilmótlegri sem vit-
að er að þessir aðilar hafa ekkert
vopn sér til varnar annað en orðsins
brand en því miður þá eru húsbænd-
urnir orðnir brynjaðir fyrir því
vopni. í Morgunblaðinu 8. þ.m.
ræðir Sólveig Pétursdóttir, varafor-
maður Tryggingaráðs, að endur-
skoða þurfi ákvörðun ráðsins frá
10. janúar sl. varðandi sparnað á
hjálpartækjum. Það er vel þegar
valdhafar sjá sig um hönd og viður-
kenna mistök sín, og það er von-
andi að fleiri taki sér þetta til fyrir-
myndar og leiðrétti gerræðis
ákvarðanir gegn ellilífeyrisþegum.
Það er krafa að mál þeirra verði
tekið til endurskoðunar.
Nokkrar spurniugar
Það hefur löngum verið vitað að
ekki á eitt og hið sama við Jón eða
séra Jón eða dettur nokkrum það
í hug. Hitt er annað að „það sem
höfðingjarnir hafast að hinir telja
sér leyfist það“.
Veist þú það, lesandi góður, að
valdhafarnir eru farnir að spara við
sjálfa sig? Guð láti gott á vita, en
betur má ef duga skal. Þessi sparn-
aður er fólginn í því að þeir fella
niður þau 20% sem bætt var ofan
á grunngjald dagpeninga fyrir
stuttu. Eru þessir dagpeningar
nokkurt ófrávíkjanlegt lögmál, því
eru þeir ekki teknir alveg af? Hver
kom þessu dagpeningarugli á?
Væri ekki eðlilegra að þessir far-
andpostular fengju greiddan ferða-
kostnað eftir reikningi, svo fremi
að þeir séu í ríkisins þágu á ferða-
lagi og séu á sínum launum sam-
kvæmt samningi. Það tekur út yfir
allan þjófabálk að konur þessara
manna geti ferðast til útlanda á
dagpeningum á kostnað þjóðarinn-
ar. Spurt er enn og aftur, því er
þetta ekki afnumið eða finnst þess-
um sérréttindaaðli notalegt að hafa
svona reglur og geta vitnað í þær
og segja að þetta sé bara svona.
Já, já, það má víða spara. Ef það
hefði farið framhjá einhveijum þá
mætti spara ráðherrabílstjórann
nema því aðeins að ráðherra sé það
fatlaður að hann hafi ekki ökurétt-
indi. Nú fyrir stuttu var tilkynnt
að forsætisráðherrann væri á förum
til Israels og í fylgd hans yrði frítt
föruneyti. A svona samdráttartíma
hefði ekki mátt spara svona ferð?
Mig minnir að biskupinn okkar hafi
afsalað sér ferð til Ítalíu á ráða-
stefnu og gera það í sparnaðar-
skyni að eigin sögn, og taki aðrir
það til fyrinnyndar.
Það kom í fréttum ekki fyrir
löngu að hið margrædda dagpen-
ingarugl hefði kostað þjóðina 1,3
milljarða króna á síðasta ári. Hefðu
þær ekki verið betur komnar í eitt-
hvað annað? Spyr sá sem ekki veit.
Miklar umræður hafa orðið um
hinar margumræddu og fræknu níu
hundruð milljónir, sem Sameinaðir
verktakar réttu híuthöfum sínum á
dögunum. Því hefur verið haldið á
loft af stjórnvöldum að lög vanti til
að leggja skatt á þetta fé. Að vísu
hefur ríkisskattstjóri látið þá skoð-
un í ljós að meirihluta þess eigi að
skattleggja. En dómstólar skulu um
það dæma hvort svo skuli vera. A
það má benda að hingað til hefur
löggjafanum, svo vitað sé, ekki orði
bumbult af að setja lög, í það
minnsta ef það hefur snert aldraða.
Margar fréttir hafa komið um það
að hinir einstöku ráðherrar séu að
skipa allskonar sérfræðinganefndir
til að gera tillögur um hitt og þetta.
Kosta þessar nefndir nokkuð? Og
hver verður sparnaður í ráðuneyt-
unum af þessu nefndafargani? Þó
einn fáfróður spyiji margs þá ætl-
ast hann ekki til að skipuð verði
nefnd til að svara. Með virðingu.
Guðmundur Jóhannsson
„Það kom í fréttum
ekki fyrir löngu að hið
margrædda dagpen-
ingarugl hefði kostað
þjóðina 1,3 milljarða
króna á síðasta ári.
Hefðu þær ekki verið
betur komnar í eitthvað
annað? Spyr sá sem
ekki veit.“
Höfundur er eftirlaunaþegi.
LIFLYKILLINN
Nytsöm lyklakippa sem getur stuðlað að
björgun mannslífa.
öll getum við einhverntíman lent í þeirri
aðstöðu að þurfa að endurlífga einhvern og
slíkir atburðir gera ekki boð á undan sér.
Innihald þessarar lyklakippu getur komið að
góðum noturn þegar blástursaðferðinni er
beitt. Þetta er grfma sem sett er yfir vit
sjúklingsins og stuðlar að réttri blástursaðferð
ásamt því að koma í veg fyrir smit. Víða
erlendis hefur "Líflykillinn" náð mikilli
útbreiðslu vegna ótta við alnæmi.
Lyklakippa er sá hlutur sem allir hafa í
vasanum og tryggir það enn frekara öryggi.
Líflykillinn er seldur til fjáröflunar fyrir SVFÍ

Aðalfundur
Aðalfundur Eignarhaldsfélagsins Iönaðarbank-
inn hf., Reykjavík, árið 1992, verður haldinn
í Súlnasal Hótel Sögu, Reykjavík, miðviku-
daginn 1. apríl nk. og hefst kl. 17.00.
Dagskrá:
1. Aðalfundarstörf skv. ákvæðum greinar
4.06. í samþykktum félagsins.
2. Tillaga um heimild til stjórnar félagsins
til útgáfu jöfnunarhlutabréfa á árinu 1992.
3. Önnur mál.
Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir
hluthöfum eða umboðsmönnum þeirra í
íslandsbanka, Kringlunni 7, 1. hæð (útibúi),
Reykjavík, dagana 27., 30. og 31. mars nk. svo
og á fundardegi. Ársreikningur félagsins fyrir
árið 1991 ásamt tillögum þeim sem fyrir fund-
inum liggja, verða hluthöfum til sýnis á sama
stað frá 25. mars nk.
Tillögur, sem hluthafar vilja leggja fyrir fund-
inn, þurfa að hafa borist stjórn félagsins skrif-
lega í síðasta lagi 24. mars nk.
Reykjavík, 16. mars 1992.
Stjóm Eignarhaldsfélagsins
Iðnaðarbankinn hf.