Morgunblaðið - 29.07.1992, Qupperneq 32

32
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR. 29. JÚLÍ 1992
Minning:
Margrét Guðmunds
dóttir frá Heysholti
Fædd 1. nóvember 1900
Dáin 21. júlí 1992
Bjartan sumardag barst mér til
eyma andlátsfregn Margrétar
Guðmundsdóttur eða Möggu frá
Heysholti eins og hún var ávallt
nefnd í hópi ættingja og vina.
í mínum huga hæfir vel hlýr
og bjartur sólskinsdagur minning-
unni um þessa grandvöm, yfirlæt-
islausu og hjartahlýju alþýðukonu,
sem öllum vildi vel og mátti ekk-
ert aumt sjá.
Foreldrar Möggu voru Guð-
mundur Jónsson bóndi í Heysholti
í Landsveit og kona hans Gróa
Jakobsdóttir. Þau hófu búskap
1899 og aldamótaárið fæddist
þeim fyrsta bamið, sem þessar lín-
ur flalla um. Alls urðu systkinin
fímm, íjórar systur og einn bróðir.
Árið 1912 deyr Guðmundur og
ekkjan stendur uppi með barna-
hópinn. Unga konan lætur ekki
bugast og baslar ein með börnin
ungu. Þá voru ekki neinar trygg-
ingar eða bamabætur komnar til
sögunnar til að létta róðurinn. Hún
hefur þó tök á að ráða til sín vinnu-
hjú. Nokkrum áram síðar giftist
Gróa ráðsmanni sínum, Guðjóni
Þorsteinssyni að nafni. Þeim varð
ekki bama auðið, en hann átti einn
son, sem Ágúst hét og fylgdi hann
föður sínum.
Eins og nærri má geta varð það
Birting af-
mælis og
minningar-
greina
Morgunblaðið tekur afmæl-
is- og minningargreinar til
birtingar endurgjaldslaust.
Tekið er við greinum á rit-
stjórn blaðsins á 2. hæð í Aðal-
stræti 6, Reykjavík og á skrif-
stofu blaðsins í Hafnarstræti
85, Akureyri.
Möggu mikið reiðarslag að missa
föður sinn á’unga aldri. Systkina-
hópurinn tvístraðist þó ekki, og
börnin létta undir og hjálpa til við
öll algeng sveitastörf strax og
kraftar leyfa. Á unglingsárunum
vann Magga einnig utan heimilis-
ins. _
Rúmlega tvítug flyst Magga til
Reykjavíkur og átti þar síðan
heimili til dauðadags.
Fyrstu árin í höfuðborginni
vann Magga á nokkram stöðum
„í vist“ eins og það var kallað.
Állsstaðar kom hún sér framúr-
skarándi vel, sakir dugnaðar, ár-
vekni og samviskusemi. Hún var
líka einkar lipur að umgangast
böm og eignast trúnað þeirra. Við
marga, sem hún vann hjá batt hún
tryggðabönd ævilangt.
Lengst starfaði Magga hjá Kex-
verksmiðjunni Esju í Þverholtinu
eða yfir 40 ár. Þar lauk hennar
langa starfsdegi 1974.
Um langt árabil mætti Magga
til vinnu sinnar klukkan að ganga
fímm að morgni, til að kveikja
undir ofni bakarameistarans og
búa allt sem best undir starfsemi
komandi dags.
Þá bjó Magga í Barmahlíðinni
í Hlíðahverfínu og vílaði ekki fyrir
sér að ganga á milli heimilis og
vinnustaðar í hvaða veðri sem var
i svartasta skammdeginu. Það
þýddi ekki að bjóða þetta neinni
konu nú til dags. Eins og að líkind-
um lætur eignaðist Magga aldrei
á ævinni farartæki á hjólum.
Sem fyrr naut Magga velgengni
og virðingar á vinnustað, jafnt
yfírmanna sem samverkafólks.
Má í þessu sambandi geta þess
að á merkisafmælum vora henni
jafnan færðar góðar gjafír.
Það er kannski táknrænt eða
skrítinn tilviljun að skömmu eftir
að Magga lætur af störfum hjá
Kexverksmiðjunni Esju hættir fyr-
irtækið.
Magga giftist aldrei og eignað-
ist ekki böm. Lífsstarf hennar allt
var samt þjónusta við aðra af ein-
stakri trúmennsku og skyldu-
rækni. Mér fljúga í hug ljóðlínur
þjóðskáldsins:
—r—n—!—i—'—jttti—i——r—n1
„Ég finn það gegnum svefninn,
að einhver læðist inn
með eldhúslampann sinn,
og veit að það er konan,
sem kyndir ofninn minn
Hún fer að engu óð,
er ðllum mðnnum góð
og vinnur verk sín hljóð,-
Sumir skrifa í öskuna
öil sín bestu ljóð.“
(D. St.)
Eg kynntist Möggu í byijun
fimmta áratugarins er ég kvæntist
konu minni Guðrúnu Runólfsdótt-
ur. En þær vora bræðradætur.
Mér féll strax vel við Möggu,
þessa yfirlætislausu og glaðlyndu
konu. Hún var líka vel greind og
hafði yndi af góðum bókum. Mest
las hún ástarsögur og uppáhalds-
höfundur hennar var Guðrún frá
Lundi.
Brátt varð það venja að við
hjónin buðum Möggu til okkar á
jóladag. Það var fastur liður í
hátíðahaldinu. Ekki síst gladdi það
dætur okkar ungar. Magga var
vön að færa þeim mjúka böggla í
jólagjöf. Þegar leyst hafði verið
utan af pökkunum komu ætíð í
ljós, marglitar húfur, treflar, sokk-
ar eða vettlingar, sem Magga
hafði sjálf pijónað, en hún var
einkar dugleg og smekkvís pijóna-
kona. Þessar fallegu og hlýju flík-
ur komu sér vel í vetrarkuldanum.
Á sumrin buðum við hjónin
Möggu stundum með okkur til
frændfólksins austur í Heysholti,
en þar bjuggu systkini hennar,
Óskar og Sigríður. Og einnig
dvaldist Ágúst, sem fyrr getur, í
Heysholti til dauðadags.
Að Heysholti var gott að koma,
móttökur hjartanlegar og gestrisni
mikil.
Magga unni ávallt bemsku-
stöðvunum, sveitinni sinni fögra
með tilkomumikla fjallahringinn,
þar sem gimsteinninn frægi,
Hekla, skartaði hæst.
Eins og fyrr segir bjó Magga í
Barmahlíðinni í Hlíðahverfínu hér
í borg. Þar leigði hún herbergi hjá
frænku sinni Guðríði Þorsteins-
dóttur eða Gauju eins og hún var
ætíð kölluð og manni hennar Elísi
G. Víborg. Hún býr hjá þeim hjón-
um í nær þijá áratugi. Þar hafði
hún ekki aðeins húsnæði heldur
einnig fæði og aðra aðhlynningu.
Þau Gauja og Elís eiga þijú böm.
Og eins og að líkindum lætur vora
þau augasteinar frænku sinnar.
Með sanni má segja að Magga
Tf’PV
væri eins og ein af fjölskyldunni.
Frændsemin var rækt af beggja
hálfu sem best má verða og hið
myndarlega regluheimili verður
einkar ánægjulegur og einskonar
fastur punktur í lífí Möggu.
Árið 1978 flytur Magga í þjón-
ustuíbúð fyrir aldraða að Löngu-
hlíð 3. Þar undi hún einnig hag
sínum vel, enda alla tíð félagslynd
og átti gott með að blanda geði
við fólk. Margvísleg tómstundaiðja
stóð henni til boða í Lönguhlíð-
inni, en uppáhalds dægradvöl
Möggu var að grípa í spil.
Magga var ekki heilsuhraust,
sérstaklega var það slæm gikt sem
lengi hijáði hana. Fyrir allmörgum
áram varð hún fyrir því óhappi
að detta og lærbrotna og náði hún
sér aldrei til fullnustu eftir það.
Eftir um það bil áratugs dvöl í
Lönguhlíð 3 var heilsu Möggu
mjög tekið að hraka. Flyst hún
þá á öldrunardeild Landspítalans
að Hátúni 10 og þar dvelur hún
í hálft fjórða ár uns yfír lýkur.
Þótt engin væra bömin, fylgd-
ust ættingjar og vinir með líðan
Möggu og heimsóttu hana þegar
tækifæri gafst. Duglegust var fjöl-
skyldan í Barmahlíðinni að heim-
sækja hana og fylgjast með líðan
hennar allt til hinstu stundar.
Aðeins eitt systkina Möggu er
á lífi. Það er Sigríður, sem er nú
á 89. aldursári og er vistmann-
eskja á Dvalarheimilinu Lundi á
Hellu.
Síðustu árin þurfti Magga mik-
illar hjálpar og umönnunar við.
Lengst af gat hún þó klæðst með
aðstoð og hreyft sig um í hjóla-
stól. Læknum og hjúkrunarfólki
öllu á öldrunardeildinni á Hátúni
10 skulu færðar bestu þakkir fyr-
ir frábæra umönnun og hjálpsemi
við hina öldruðu heiðurskonu.
Magga hafði skilað löngu og
miklu dagsverki. Þegar kallið kom
var það henni kærkomin hvíld.
Ég vil að lokum senda aldraðri
systur og öðrum ættingjum og
vinum hennar mínar innilegustu
samúðarkveðjur.
Blessuð veri minning Margrétar
Guðmundsdóttur frá Heysholti.
Ármann Kr. Einarsson.
Þegar vinir okkar kveðja sækja
að minningar og spurningar, eins
konar uppgjör.
Fyrstu minningar æfi minnar
tengjast Margréti Guðmundsdótt-
ur, Möggu Guðmunds. Hún var’ á
heimili foreldra minna þegar ég
fæddist að hjálpa til við barnahóp-
inn. Ég held að hún hafí ekki álit-
ið að hún hafí verið í „vinnu“. Hún
var að hugsa um börnin, sívökul
og fús og hún hélt áfram að hugsa
til okkar og taka þátt í kjöram
okkar eftir að víð urðum fullorðin.
Svo kom ný kynslóð og ný böm
til að muna eftir. Líklegast hefur
henni fundist að öll bæram við
nokkra ábyrgð á bömunum á leið
okkar, óháð því hver ól þau. Ég
heyrði hana aldrei ’tala um þetta,
sennilega þarf ekki að tala um
sjálfsagða hluti, betra að lifa kenn-
inguna en tala um hana.
Margar góðar minningar sækja
fram frá liðinni tíð. Það er í rökkr-
inu heima á Laugavegi að Magga
situr með barn í fanginu, syngur
við það vísur, gælur og ljóð. Söng
hún vel? Um það hef ég ekki hug-
mynd en hún söng vel fyrir mig.
Og fyrir það er ég þakklát því að
fátt tel ég hollara ungum bömum
en að fyrir þau sé sungið. Ekki
hafði hún lesið um það af bókum,
eðlislægt vissi hún það. Svo komu
afmælin og jólin og alltaf mátti
reiða sig á að Magga kæmi með
pakka, stundum eina pakkann sem
við fengum. Hvað skyldu þau vera
mörg bömin sem hún gladdi á
þennan hátt? Ekki átti hún svo
gilda sjóði að taka af heldur það
ríkidæmi sem alltaf á nóg til að
gefa.
Nú að leiðarlokum er mér þakk-
læti fyrir umhyggjuna sem ég
naut efst í huga, þakklæti fyrir
allar góðu stundirnar saman,
þakklæti fyrir Möggu.
Bryndís Víglundsdóttir.
Þórunn Péturs-
dóttir - Minning
Fædd 29. ágúst 1946
Dáin 19. júlí 1992
Enda þótt dauðinn sé líkn fyrir
þann, sem lengi hefur þjáðst og
beðið hins óumflýjanlega, er hann
fyrir aðstandendur svo endanlegur
o g sár þegar kallið að lokum kemur.
Þórunn Pétursdóttir var fædd á
Bíldudal. Foreldrar hennar voru
Pétur Jónsson frá Hvestu í Amar-
fírði, d. 25.9. 1947, og Esther S.
Þorsteinsdóttir. Tveggja ára gam-
aili var Þóranni komið fyrir í fóstur
hjá Svanhviti Loftsdóttur og Aðal-
steini Þórðarsyni en þau eru bæði
látin og ólst hún upp í Reykjavík.
Að loknu skyldunámi fór hún 17
ára gömul í Húsmæðraskólann að
Varmalandi í Borgarfirði. Þórann á
tvö hálfsystkini, Gísla, f. 8.7. 1943,
og Maríu, f. 8.11. 1956.
Þórunn giftist Jóni Hlífari Aðal-
steinssyni frá Neskaupstað árið
1966 og eignuðust þau tvö böm,
Pétur, rekstrarhagfræðing, f. 14.9.
1966, og Svanhvíti, viðskiptafræði-
nema, f. 6.1. 1968. Þau Þórunn og
Jón slitu síðar samvistir.
Árið 1972 giftist Þórunn Júlíusi
Júlíussyni húsasmíðameistara og
einuðust þau einn son, Ólaf, nema,
f. 24.8.1972 og bjuggu þau í Hafn-
arfirði ásamt bömum Þórannar frá
fyrra hjónabandi, sem Júlíus hefur
reynst hinn besti faðir.
Fjölskyldur okkar kynntust, er
við urðum nábúar þeirra Júlíusar
og Þórannar í Hafnarfírði fyrir
tveimur áratugum. Þessi ljúfu kynni
þróuðust síðan upp í vináttu enda
svo margt sameiginlegt ungum
hjónum, sem eru að heíja búskap
með börn á sama aldri.
Á þessa vináttu hefur ekki borið
skugga þrátt fyrir, að fjölskyldurn-
ar flyttust síðar hvor í sína áttina
heldur urðu vináttuböndin tryggari.
Það er umhugsunarvert fyrir
okkur, fólk í dagsins önn, að gefa
því gaum hvaðan sá kraftur kem-
ur, er gefur fólki andlegan styrk
og kjark til þess að takast á við
ofurefli veikinda og þjáninga, er við
verðum vitni að nánast á hveijum
degi mismunandi nákomið. Niður-
staðan slíkra hugrenninga verður
sjálfsagt einstaklingsbundin, enda
skiptir hún ekki máli heldur sann-
færingin um tilveru slíks krafts.
Þórunn Pétursdóttir hafði þenn-
an styrk og kjark en fyrir um 12
árum kenndi hún fyrst þess meins,
er nú hefur borið hana ofurliði að-
eins 45 ára eftir langa og stranga
baráttu við afar sjaldgæfan og erf-
iðan sjúkdóm. Allan þennan tíma
barðist Þórunn hetjulega af æðru-
leysi þrátt fyrir að áhrif sjúkdóms-
ins ágerðust með hveiju áfallinu á
fætur öðru. Eftir á að hyggja fyrir
okkur, sem fylgdust með úr fjar-
lægð, er kannski nú ljóst, að þessi
barátta einkenndist fyrst og fremst
af þeirri viðleitni Þórannar til þess,
að skapa sér sjálfstæði þannig, að
hún íþyngdi ekki ástvinum sínum,
þar sem hún gerði sér ef til vill
betur grein fyrir en flestir að hveiju
stefndi.
Samband þeirra Júlíusar í gegn-
um þetta erfiðleikatímabil var á svo
margan sérstætt. Sú ástúð og um-
hyggja Júlíusar, sem við höfum
orðið vitni að í veikindum Þórannar
var svo einstök, að manni hlýnar
um hj'artarætur við tilhugsunina.
Kæri Júlli, Pétur, Svanhvít og
Óli, við biðjum algóðan Guð að
blessa minningu Þórannar Péturs-
dóttur og veita ykkur styrk til þess
að bera þennan harm í fullri vissu
fyrir því, að hún hefur nú fengið
hvfld í faðmi Drottins.
Fjölskyldan í Stigahlíð 46.
Með fáeinum orðum langar okkur
að minnast Þórunnar Pétursdóttur
sem andaðist á Landspítalanum 19.
júlí, aðeins 46 ára að aldri, eftir
löng og erfíð veikindi. Tóta eins og
við ávallt kölluðum hana veiktist
fyrst fyrir um 13 áram, það var
með ólíkindum hve vel henni tókst
alltaf að ná sér eftir áföllin. Kraft-
urinn í henni var ótrúlegur og við
minnumst heimsókna hennar á Mið-
vanginn með söknuði.
Við þökkum fyrir að hafa fengið
að kynnast Tótu og erum sannfærð
um að við eigum eftir að fá að hitta
hana aftur í öðru lífí. Elsku Svan-
hvít, Pétur, Óli og Júlli, Guð veri
með ykkur og blessi ykkur á þess-
ari sorgarstund.
Gugga, Grétar, Þórunn
Rannveig og Sveinn Ómar.
Þórunn Pétursdóttir er látin.
Lát hennar kom engum á óvart
sem til þekktu. í blóma lífsins var
hún hrifín á braut, en hún andaðist
að morgni hins 19. júlí sl., eftir
mikil og erfið veikindi, aðeins 45
ára að aldri.
Í mörg ár hafði Þórunn barist
við sjúkdóm sinn af miklum kjarki
og viljastyrk, en fyrir rúmum tveim-
ur árum veiktist hún mjög alvar-
lega, og nú er óréttlátri orrustu
ungrar konu um að fá að lifa lokið.
Hvílík örlög, hvílík sorg.
Ég kynntist Þóranni sumarið
1981. Hún var þróttmikil, falleg og
af henni gustaði, mikið stóð til því
um haustið ætlaði hún að opna
snyrtistofu og snyrtivöruverslun
sína Dísellu, og það gerði hún með
stórhug og glæsibrag, svo eftir var
tekið.
Nokkrum árum áður hafði Þór-
unn útskrifast sem snyrtisérfræð-
ingur. í skólanum hafði hún sýnt
náminu fádæma áhuga og lauk hún
prófi þaðan með miklum sóma. Eft-
ir skólann starfaði Þórann á Snyrti-
stofu Mæju, í Snyrtivöraversluninni
Clöru og hjá Módelsamtökunum.
Hún var vinsæl og eftirsótt í sinni
starfsgrein. Og Ioks rættist draum-
urinn, Þórunn opnaði búðina sína
eins og áður sagði haustið 1981,
en fljótlega bar méir á sjúkdómi
hennar, hún varð að selja búðina,
það voru henni erfíð spor. Tveimur
árum áður hafði hún fyrst kennt
sér meins af sínum sjúkdómi.
Þrátt fyrir veikindi Þórunnar var
lífsgleðin einna mest áberandi þátt-
ur í fari hennar. Hún og maður
hennar Július Júlíusson bygginga-
meistari, höfðu reist sér glæsilegt
heimili að Vesturvangi 36 í Hafnar-
firði. Alltaf var ánægjulegt að koma
í heimsókn til þeirra hjóna, Þórann
naut þess að halda boð og taka á
móti gestum. En smám saman
þvarr þrek hennar, sjúkrahúsvi-
i
i
i
i
(
4
i
4
4
4
4
4
4