Morgunblaðið - 07.08.1992, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. ÁGÚST 1992 .
17
Togstreita til óþurftar
eftir Kristínu
Halldórsdóttur
Nokkur blaðaskrif hafa orðið í
tilefni af stofnun Ráðstefnuskrif-
stofu íslands, en að henni.standa
Ferðamálaráð, Flugleiðir, Reykja-
víkurborg, Samband veitinga- og
gistihúsa og Félag íslenskra ferða-
skrifstofa. Væntanlega bætast
fljótlega við fleiri rekstraraðilar,
enda mikið í húfi að leggjast á
eitt um að auka funda- og ráð-
stefnuhald, sem er ein vænlegasta
leiðin til að lengja ferðamannatím-
ann og auka gjaldeyristekjur af
ferðaþjónustu.
Stofnun Ráðstefnuskrifstofunn-
ar hefur staðið til mjög lengi og
verið vandað til undirbúnings.
Þeim mun leiðinlegra er, að þeir
hnökrar hafa orðið á endasprettin-
um, sem kunnugt er af frétta- og
greinaskrifum. Undirrituð hafði
vonast til, að nú hefði fengist frið-
ur um þetta mál, en þá birtist
grein í Morgunblaðinu 31. júlí sl.
eftir ágæta ráðskonu, Karenu Erlu
Erlingsdóttur, sem ástæða er til
að gera athugasemd við.
„Allt starfsfólk Ferða-
málaráðs vinnur af heil-
indum að málefnum ís-
lenskrar ferðaþjónustu
utan sem innan höfuð-
borgarsvæðisins, og
þar er Magnús Oddsson
engin undantekning.“
Ómakleg orð
Karen Erla er ein þeirra, sem
taldi framkvæmdastjóra Ferða-
þjónustu bænda ákjósanlegri full-
trúa Ferðamálaráðs í stjórn Ráð-
stefnuskrifstofu íslands en Magn-
ús Oddsson, markaðsstjóra Ferða-
málaráðs, og færir rök fyrir því í
grein sinni.
Til þess hefur hún vitanlega
fullan rétt, en vonandi talar hún
í raun og veru ekki fyrir munn
margra, þegar hún segir m.a.:
„ .. .mörgum fannst væntanleg
stjóm ráðstefnuskrifstofunnar
Kristín Halldórsdóttir
endurspegla valdasamþjöppun
hagsmunaaðila á höfuðborgar-
svæðinu og vildu gjama fá inn
einn aðila, sem einnig bæri hags-
muni ferðaþjónustu á landsbyggð-
inni fyrir bijósti."
Eigi að skilja þessi orð bókstaf-
lega, þá virðist Karen Erla telja,
að Magnús Oddsson markaðsstjóri
Ferðamálaráðs beri ekki hagsmuni
ferðaþjónustu á landsbyggðinni
fyrir bijósti. Þetta eru ómakleg
orð, sem ég hlýt að mótmæla.
Allt starfsfólk Ferðamálaráðs
vinnur af heilindum að málefnum
íslenskrar ferðaþjónustu utan sem
innan höfuðborgarsvæðisins, og
þar er Magnús Oddsson engin
undantekning. Ástæður þess, að
stjórn Ferðamálaráðs mælti með
Magnúsi sem fulltrúa ráðsins í
stjórn Ráðstefnuskrifstofunnar,
voru einmitt þær, að við treystum
honum manna best til að vinna
þar af fagmennsku og trúmennsku
gagnvart öllum sjónarmiðum ráðs-
manna. Sú skoðun haggaðist ekki
þrátt fyrir úrslit kosningar milli
manna á fundi Ferðamálaráðs,
auk þess sem ég hef rökstuddan
grun um, að úrslit yrðu á annan
veg, ef kosning yrði endurtekin
nú.
Mál er að linni
í grein sinni segir Karen Erla
ennfremur: „Það hlýtur að vekja
undrun, að ráðherra skuli grípa inn
í mál með þessum hætti.
Það vekur óneitanlega upp þá
spurningu, af hveiju Ferðamála-
ráð sé yfirleitt að koma saman til
þess að ijalla um og taka afstöðu
i hinum ýmsu málum, þegar ekk-
ert mark er síðan tekið á því af
þeim sem völdin hafa.“
Hér þykir mér fast að orði kveð-
ið. Núverandi samgönguráðherra
hefur aðeins haft afskipti af þessu
eina máli og hefur skýrt ástæður
sínar fyrir því, m.a. í grein i Morg-
unblaðinu.
Núverandi Ferðamálaráð hefur
haldið óvenju marga fundi og tek-
ið afstöðu í ýmsum málum, sem
hefur fengið að standa óáreitt fyr-
ir „þeim sem völdin hafa“. Ágrein-
ingurinn um fulltrúa okkar í stjórn
Ráðstefnuskrifstofunnar er und-
antekning, en valdið er vissulega
ráðherrans.
Vonandi er nú þessum ýfingum
um fulltrúa Ferðamálaráðs hér
með lokið. Núverandi ráðsfólk hef-
ur borið gæfu til þess að skiptast
hressilega og oftast málefnalega
á skoðunum og standa jafnframt
saman að eflingu ferðaþjónustu,
og ég trúi, að svo verði áfram.
Persónuleg togstreita er sjaldnast
til fagnaðar og oftast til óþurftar.
Mál er að linni.
Höfundur er formaður
- FerðamáJaráðs.
Norrænt gigtarár 1992:
Gigt og endurhæfing
eftirJakob Úlfarsson
Þjálfun og meðferð
Gigtveikir eru fjölmennasti hóp-
ur þeirra sem koma til endurhæf-
ingar og er starfsgeta skert hjá
flestum þeirra. Hefðbundin lækn-
isfræði felst í lyfjagjöfum og að-
gerðum en heilladijúgt ráð við
gigtarverkjum er hreyfing og lík-
amsrækt. Tilgangur þjálfunar er
m.a. að auka hreyfí- og starfs-
getu, minnka sársauka, fræða um
liðvemd og val og prófun á hjálp-
artækjum.
Hitameðferð er ýmist staðbund-
in eða alger. Dæmi um staðbundna
upphitun eru
heitir bakstrar
og
eða jafnvel kalda
bakstra. Æfíng-
ar og dagleg
ástundun þeirra
geta skipt sköp-
um með tilliti til
hreyfígetu og
aukins vöðva-
styrks.
Til að vinna
gegn krepptum
liðum og rýmun á vöðvum þarf
virka þátttöku í æfingum en
sjúkraþjálfarinn fylgist með að
æfíngin sé rétt gerð. Stundum er
„ Algengast er að
vöðvagigt taki sér ból-
festu í hálsi, herðum
eða í baki. Fyrirbygg-
ing fellst að miklu leyti
í því að hvetja fólk
snemma til æfinga og
þjálfunar, áður en
ástandið versnar enn
frekar.“
létt undir með sjúklingi svo hann
geti gert æfínguna en í annan tíma
er mótstaðan aukin þannig að
Jakob Úlfarsson
æfíngin þyngist. Tog á liði er not-
að til að auka liðferli í krepptum
liðum. Þess á milli sem æfíngar
eru stundaðar er góð hvíld nauð-
synleg.
Með liðverndarfræðslu fær
sjúklingurinn upplýsingar um eðli-
lega starfsemi liðamóta og stell-
ingar til að hlífa liðum og liðbönd-
um við ofálagi. Hjálpartæki til
stuðnings gigtveikum eru aðallega
stafír, hækjur, grindur og spelkur.
Oft er þörf á að hlífa sárri mjöðm
eða hné með góðri hækju eða létt-
um staf. Ýmis önnur hjálpartæki
fyrirbyggja rangt álag á liðamót.
Vöðvagigt
Algengast er að vöðvagigt taki
sér bólfestu í hálsi, herðum eða í
baki. Fyrirbygging fellst að miklu
leyti í því að hvetja fólk snemma
til æfínga og þjálfunar, áður en
ástandið versnar enn frekar.
Sjúkranudd er notað við slæma
vöðvabólgu, sérstaklega í hnakka,
hálsi og baki. í nuddi og slökun
dregur úr vöðvaspennu og vellíðan
eykst, jafnframt er ráðlagt að
stunda líkamsþjálfun. Aukin
hreyfíng þrisvar í viku dregur úr
hættu á hrömunarsjúkdómum.
Fólki er ráðlagt er að gera eitt-
hvað sem því þykir skemmtilegt,
t.d. að stunda sund og leikfimi,
ganga, skokka eða hlaupa. Með
þessu aukast vöðvakraftur, jafn-
vægi og úthald. Við styrktarþjálf-
un verða gigtveikir meira sjálf-
bjarga og fá jákvæð sálræn áhrif
í kaupbæti.
Vatnsþjálfun
Mörgum gigtveikum sem eiga
erfítt með að gera æfíngar vegna
verkja reynist það auðveldara í
vatni og þar næst oft góð hreyfi-
geta án sársauka. Hreyfíngar í
vatni veita slökun og þar er hægt
að teygja og styrkja vöðvana.
Breyting til hins betra sést oft
fljótlega eftir að meðferð hefst.
Til að auka hreyfígetu stærri
vöðvahópanna er gigtarsjúklingur
klæddur í flotvesti og án þess að
snerta botn getur hann svo gengið
eða hlaupið í vatninu. Þessar æf-
ingar eru smám saman lengdar
samkvæmt getu sjúklings úr 10
mínútum á hægum hraða, þrisvar
í viku, upp í 20-30 mínútur.
Að lokum er vert að minnast
þess að þrátt fyrir ýmis hjálpar-
tæki og meðferð jafnast fátt á við
að fólk hreyfi sig og stundi heil-
brigða líkamsrækt í baráttunni við
gigtina. Ábyrgð á heilsu þinni
hvílir á þér sjálfum.
Höfundur er sérfræðingur í
lyflækningum og gigtsjúkdómum
við Heilsustofnun NLFÍí
Hveragerði.
Hreppsnefnd Patrekshrepps:
Mótmælir skerðingn á aflaheimildum
HREPPSNEFND Patrekshrepps
sendi nýlega frá sér ályktun þar
sem hún lýsir furðu sinni á
skerðingu ríkisstjórnarinnar á
aflaheimildum.Hún bendir á að
skerðing aflakvóta á Patreks-
firði nemi 18,33% sem sé tæplega
16% umfram landsmeðaltal.
Ennfremur telur nefndin
skerðingu síðustu tveggja ára
samtals nema um 45-50 af
hundraði. Af þessum sökum er
það álit nefndarinnar að hvorki
sjávarútvegsfyrirtæki né sveit-
arfélagið þoli slika tekjuskerð-
ingu.
Nefndin átelur þessa ákvörðun
ríkisstjómarinnar og telur það sæta
furðu að engar ráðstafanir muni
koma til jöfnunar á aflaheimildum
milli svæða.
Hún líkir í ályktun sinni afleið-
ingum skerðingarinnar við aftöku
heilla byggðarlaga. Nefndin telur
það sérstaklega undrunarvert að
ráðherrar í ríkisstjóm íslands skuli
standa að slíkum ójöfnuði sem hún
telur skerðinguna augljóslega vera.
Það er ennfremur álit hrepps-
nefndarinnar að sú ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar að Byggðastofnun
skoði og skilgreini ástand mála og
geri tillögur þar að lútandi sé
gagnslaus nema til komi fjármagn
sem nýtist til jöfnunaraðgerða.
Það sé því skýr krafa hrepps-
nefndarmanna að ríkisstjómin beiti
sér fyrir aðgerðum til að mæta
skerðingu á aflakvóta og eyði þar
með því óvissuástandi sem ríkir í
atvinnu- og byggðamálum.
Hefst á morgun
\ ^ Opiðkl. 10-16
#