Morgunblaðið - 07.08.1992, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. ÁGÚST 1992
21
Viðræður um brottför herja
frá Eystrasaltslöndunum
Moskvu. Reuter.
Utanríkisráðherrar Eistlands
og Lettlands og Litháens telja
að þokast hafi í samkomulagsátt
í deilunni um brottför Sovétherja
frá löndunum á fundi talsmanna
Eystrasaltsríkjanna með Andrej
Kozyrev, utanríkisráðherra
Rússlands, í Moskvu í gær. „Meg-
inatriðið er að samþykkt var að
leysa þann hnút sem málið er í
núna og semja tímaáætlun um
brottflutninginn sem henti öllum
aðilum,“ sagði Janis Jurkans frá
Lettlandi á blaðamannafundi að
viðræðunum loknum.
Jurkans bætti því við að til að
ná þessum árangri hefðu menn ver-
ið reiðubúnir að „ganga berfættir
til Moskvu".
Samanlagt eru yfir 100.000 her-
menn úr fyrrverandi Sovétherjum í
löndunum og segjast Rússar ekki
geta geta kallað þá og skyldulið
þeirra heim fyrr en í fyrsta lagi
1994; skortur sé á húsaskjóli handa
fólkinu. Eftir að löndin þijú voru
innlimuð í Sovétríkin 1940 reyndi
Moskvustjómin að auka hlut ann-
arra Sovétþjóða, einkum Rússa, í
löndunum og er nú svo komið að
meira en þriðjungur íbúa í Lettlandi
og Eistlandi er af rússneskum stofni
og talar aðeins rússnesku. Ný lög
hafa verið sett til að takmarka áhrif
innflytjendanna, m.a. með því að
krefjast þess að allir embættismenn
séu mæltir á tungu meirihlutans.
Kozyrev hefur sagt að takmarkanir
á rétti Rússanna séu „öldungis óvið-
unandi“ og hann hefur einnig vísað
kröfum Eistlendinga um að fá aftur
gömul eistnesk landsvæði í Pskov-
F. v. Algirdas Saudargas frá Litháen, Andrej Kozyrev frá Rússlandi,
Jaan Manitski, Eistlandi, og lettneski utanríkisráðherrann, Janis Jurkans.
Reuter
Utanríkisráðherrar í Moskvu
héraði afdráttarlaust á bug. Koz-
yrev hvatti í gær til tilslakana og
sagði þjóðernisstefnu, jafnt í Rúss-
landi sem Eystrasaltsríkjunum,
geta ógnað lýðræðisþróuninni.
Jaan Manitski, utanríkisráðherra
Eistlands, sagði ljóst að Rússar
vildu gjarnan öðlast sinn réttmæta
sess í Evrópu og jafnframt fá fjár-
hagsaðstoð frá Vesturlöndum.
Þetta myndi Rússum ekki takast
nema þeir leystu deiluna um brott-
flutninginn sem fyrst. Itar-TASS-
fréttastofan hafði eftir Algirdas
Saudargas, utanríkisráðherra Lit-
háens, er ekki sat fundinn sjálfur,
að farið yrði vandlega ofan í kjölinn
á nýjum tillögum Rússa.
Þjóðargersemum og helstu emb-
ættismöimum skyldi bjargað
New York. The Daily Telegraph.
ÞJÓÐARGERSEMAR skyldu grafnar í jörðu, miklar fjárhæðir í
dollaraseðlum varðveittar í rammbyggilegum geymslum undir eftir-
liti hermanna og flogið skyldi með helstu ráðamenn til neðanjarðar-
byrgis í Virginíuríki. Þessar og fleiri ráðstafanir voru skipulagðar
í Bandaríkjunum í valdatíð Dwights Eisenhowers forseta á fimmta
áratugnum til að verjast kjarnorkuárás.
Meðal einstæðra muna sem arbyrgi, alls um 140.000 fermetra,
stjórnvöld voru staðráðin í að koma
í öruggt skjól ef stríð brytist út
voru sjálfstæðisyfirlýsingin, ein af
biblíum Gutenbergs og uppgjafar-
yfírlýsingin sem Japanar undirrit-
uðu 1945. Sama var að segja um
ýmis ómetanleg málverk á Þjóðar-
safninu í Washington. Seðlabank-
inn átti herbergi í öðru neðanjarð-
sem fyllt voru peningaseðlum en
sagt er að þau hafi verið tæmd um
miðjan síðasta áratug.
Þótt rúm væri fyrir þúsundir
manna í byrginu Mount Weather i
Virginíu, þar sem forsetinn og rík-
isstjómin áttu að dvelja, var ætlun-
in að eingöngu æðstu embættis-
menn fengju þar húsaskjól. Vopn-
aðir hermenn sem gættu byrgisins
höfðu fengið skipun um að skjóta
hvem þann til bana sem reyndi að
komast ólöglega inn, jafnvel þótt
um náin skyldmenni embættis-
mannanna væri að ræða. Upptöku-
herbergi fyrir sjónvarp var í byrg-
inu og þar var komið fyrir kvik-
myndaspólu með ræðu forsetans
er senda skyldi þegar út ef til styrj-
aldar drægi í von um að þannig
yrði hægt að draga úr skelfingu
almennings.
Birgðir alls kyns nauðsynja voru
á staðnum, vopn, matvæli og jafn-
vel getnaðarvamapillur.
Þjóðverjar
framleiða
hráolíu úr
notuðum
plastpokum
Bottrop. Reuter.
ÞÝSKA olíufyrirtækið VEBA
Ö1 AG hefur sett upp verk-
smiðju í borginni Bottrop til að
breyta notuðum plastpokum í
hráolíu.
„Tilraunir okkar sýna að hægt
er að breyta plasti aftur í olíu í
nógu miklu magni til að það borgi
sig,“ sagði Klaus Niemann, fram-
kvæmdastjóri Kohlöl-Anlage
Bottrop, systurfyrirtækis VEBA.
„Við hyggjumst framleiða hráolíu
og flytja hana með leiðslum í olíu-
hreinsunarstöðvar. “
Þýsk plastfyrirtæki, sem fram-
leiða um 8,6 milljónir tonna af
plasti á ári, hafa sætt vaxandi
gagnrýni umhverfisverndarsinna.
Plastúrgangurinn í vesturhluta
Þýskalands er um 2,55 milljónir
tonna á ári, þar af eru um 1,3
milljónir tonna grafnar í jörðu,
700.000 tonn brennd og aðeins
um 550.000 tonn endurunnin.
Hefðbundnar aðferðir við að
endurvinna plast hafa ekki gefist
vel því fyrst þarf að skilja að ólík-
ar plasttegundir og gæði plastsins
minnka við hveija bræðslu.
Þegar plasti er breytt í olíu
þarf ekki að aðskilja tegundimar
en helsta vandamálið er hins vegar
að ná öðrum efnum, svo sem
málmum, gleri og vatni, úr plast-
inu.
WJÚKT GEt-SÆTI
BEINT EÐA HÁTT STÝRI
svrmartilbo&s:
Örfá eintök af
metsölufjallahjólinu
smelligírarmeð
(HRAÐSKIPTITÖKKUM
ataksbremsur
KRÓMÓLÝ
lettmálmsstell
meðæviungri
^ ÁBYRÐG
stell í mörgum stærðum, átaksbremsur, svargrænt eða hvítt)
á kr. 23.654,- stgr. (áður kr. 29.727,- stgr.)
Frá SPECIAUZED, Hardrock Cruz, (21 gíra, Kómólý
stell í mörgum stærðum, átaksbremsur, dökkbátt eða hvítt)
á kr. 21.521,- stgr. (áður kr. 28.593,- stgr.)
Frá GT-USA, Outpost, (21 gíra, Krómólý léttmálmsstell í
mörgum stærðum, átaksbremsur, svart eða „inferno" rautt)
á kr. 26.974,- stgr. (áður kr. 33.439,- stgr.)
Einnig fáein dönsk úrvalshjól frá WINTHER
Dæmi: Barnahjól frá kr. 8.836,- stgr.
(áður kr. 12.938,- stgr.)
Lúxus kvenhjól, 3ja gíra, fótbremsur með öllu
kr. 20.930,- stgr. (áður kr. 29.900,- stgr.)
24" hjól (frá 8-10 ára)
26" hjól (frá 10 ára)
á kr. 19.836,- stgr.
(áður kr.24.929,-stgr.)
sterkar álgjarðir
fjallahjól.
Reiðhjó/avers/unin
SUMARTILBOÐIÐ
STENDUR AÐEINS
í 10 DAGA
mm mm R e i ð h j o / a v e r s / u n / n j~—
ORKm^
FBCT fWl opið
IsgggM l-ÆSJ LAUGARDAGA
RAÐQREIÐSLUR FRÁ KL. 10-14
SKEIFUNNI T T
VERSLUN SÍMI 679890 - VERKSTÆÐI SÍMI 679891
ALVEG EINSTAKT TÆKIFÆRI TIL AÐ EIGNAST KJORGRIP Á TOMBOLUVERÐI