Morgunblaðið - 03.11.1992, Blaðsíða 37

ií«l
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 1992
37
Þingsályktunartillaga um lækkun húshitunarkostnaðar
Ríkissjóður yfirtekur
skuldir Hitaveitu Eyra
JÓN Sigurðsson iðnaðarráðherra segir að unnið sé að því að fram-
fylgja tillögum svonefndrar orkuverðjöfnunarnefndar frá vorinu 1991.
Ráðherra greindi frá í umræðum í gær að ríkissjóður hefði yfirtekið
stóran hluta af skuldum Hitaveitu Eyra, þá var jafnframt staðfest að
byggðasamlag hefði verið stofnað um orkuveiturnar á Selfossi, Eyrar-
bakka og Stokkseyri. Iðnaðarráðherra telur einnig að hugmyndir sem
ræddar hafa verið í ríkisstjórn geti leitt til lækkunar á hitunarkostn-
aði á svonefndum köldum svæðum.
í gær var til umræðu þingsálykt-
unartillaga fjögurra framsóknar-
manna: „Alþingi ályktar að fela rík-
isstjórninni að ljúka áætlun um
lækkun húshitunarkostnaðar sem
sett var fram í tillögu til þingsálykt-
unar sem flutt var á 113. löggjafar-
þingi 1990-91, 453. máli.“ Pyrsti
flutningsmaður og framsögumaður,
Jón Helgason (F-Sl), benti á að
þáverandi og núverandi iðnaðarráð-
herra hefði haustið 1990 skipað
nefnd til að gera tillögur um verð-
jöfnun á raforku og undirbúa frum-
varp um það efni. I nefndinni hefðu
verið fulltrúar allra þáverandi stjórn-
málafiokka. Á grundvelli tillagna
nefndarinnar hefði iðnaðarráðherra
flutt tillögu til þingsályktunar um
lækkun húshitunarkostaðar. Því
miður hefði ekki náðst samstaða um
að afgreiða þessa tillögu fyrir þing-
lok en eigi að síður. hefði núverandi
ríkisstjórn tekið fyrstu skrefin í átt
til jöfnunar en síðan virtist þessum
tillögum hafa verið stungið undir
stól. Og á síðustu vikum hefðu kom-
ið fram hugmyndir og tillögur sem
margir óttuðust að myndu valda
auknum verðmismun á orku.
Jón Sigurðsson iðnaðarráðherra
vildi svara ýmsu sem fram kom í
ræðu framsögumanns. Iðnaðarráð-
herra vísaði því á bug að tillögum
svonefndar orkuverðjöfnunarnefnd-
ar hefði verið stungið undir stól.
Hann rifjaði upp að eitt af fyrstu
verkum núverandi ríkisstjórnar hefði
verið að auka niðurgreiðslur til hit-
unar íbúðarhúsnæðis og breyta
framkvæmd þeirra til jöfnunar. Með
þeirri ákvörðun mætti segja að
fyrsta áfanga af þremur í tillögum
orkuverðjöfnunarnefndar hafi komið
til framkvæmda.
ið sauðijárinnleggið. Sláturfélagið
æki við öllu því sláturfé sem menn
ildu, þar væru engar takmarkanir,
g því ekki þörf á að láta þá bændur
em keyptu hlutabréf ganga fyrir.
r arðandi svínakjötsinnleggjendur
agði Páll að þeir væru með lang-
ímasamninga við Sláturfélagið og
>eir hefðu látið heilmikið í B-stofn-
eildina.
Guðmundur Lárusson, formaður
.andssambands kúabænda, sagði að
1S væri augljóslega að gera á hlut
ramleiðenda nautgripakjöts. Hann
agði að Landssambandið hefði
annað möguleika á sölu þessara
lutabréfa en enginn möguleiki virt-
it vera til að selja þau. Guðmundur
agði að þetta væru að sínu mati
erðlausir pappírar auk þess sem
eir veittu engin réttindi í félaginu.
‘áll Lýðsson sagði að of snemmt
æri að afskrifa verðgildi hlutabréf-
nna. Enginn vissi nema þau myndu
á verðgildi um leið og félaginu tæk-
st að rífa sig upp og færi að greiða
rð. Hann tók það fram að SS myndi
kki fara gjaldþrotaleiðina.
Jón á Hálsi fékk slátrun fyrir naut-
ripi sína á Hvammstanga. Gísli í
'tri-Ásum sagðist ekki vita hvernig
ann gæti leyst sín mál. Sláturfélag
uðurlands er eini sláturleyfíshafinn
hans svæði og hann þarf að fá
;yfi hjá hreppsnefnd og sauðfjár-
eikivörnum sem hann sagði að háð
æri geðþóttaákvörðun til að flytja
gripina í önnur sláturhús. Hann sagði
óeðlilegt að þurfa að flytja nautgri-
pina úr heimabyggð til slátrunar og
það kostaði sitt. Hann sagðist þó
frekar slátra gripunum' heima en að
leggja þá inn í SS með þeim skilyrð-
um sem þar væri boðið upp á.
Iðnaðarráðherra sagðist hafa með
bréfi til stjórnar Landsvirkjunar 21.
maí 1991 áréttað markmið orku-
verðjöfnunarnefndar. 10. apríl á
þessu ári hefði hann bréflega ítrekað
ósk ríkisstjórnarinnar að heildsölu-
verð á raforku til húshitunar yrði
lækkað. í þessu bréfi hefði verið á
það bent að vegna lágs heimsmark-
aðsverðs á olíu væri kostnaður vegna
rafhitunar íbúðarhúsnæðis nú svip-
aður eða hærri en með olíukynd-
ingu, þrátt fyrir auknar niðurgreiðsl-
ur. í sama bréfi hefði einnig verið á
það bent að sá áfangi sem hefði
náðst á síðasta ári hefði fyrst og
fremst verið vegna aukinna niður-
greiðslna úr ríkissjóði og æskilegt
væri að hlutur orkufyrirtækjanna
yrði stærri. Þessi sjónarmið hefði
hann áréttað á ársfundi Landsvirkj-
unar í sama mánuði. Stjórn Lands-
virkjunar hefði enn ekki séð sér
fært að koma til móts við þessi til-
mæli. Það væri álit stjórnarinnar að
hvorki verðlagningarsjónarmið né
ríkjandi markaðsaðstæður réttlættu
slíka verðlækkun af hálfu Lands-
virkjunar. Iðnaðarráðherra viidi taka
fram að hann myndi enn halda þess-
um sjónarmiðum að stjórn Lands-
virkjunar.
MHflfil
Orkuveitur og
virðisaukaskattur
Iðnaðarráðherra vék nokkrum
orðum að vanda þeirra hitaveitna
sem hefðu hvað hæstan kostnað.
Hann vildi sérstaklega vekja athygli
á því að á föstudag í síðustu viku
hefði ríkissjóður yfirtekið stóran
hluta af skuldum Hitaveitu Eyra,
þá var jafnframt staðfest að byggða-
samlag hefði verið stofnað um orku-
veiturnar á Selfossi, Eyrarbakka og
Stokkseyri, en það hefði einmitt ver-
ið forsenda fyrir stuðningi. Þá lægi
einnig fyrir erindi frá Hitaveitu Suð-
ureyrar í Súgandafirði þar sem enn
væri óskað eftir aðstoð ríkisins. Um
það mál væri nú fjallað í iðnaðar-
ráðuneyti og fjármálaráðuneyti. Iðn-
aðarráðherra vildi einnig nefna að
nú myndi einnig fara fram athugun
á stöðu mála hjá Hitaveitu Akraness
og Borgarfjarðar.
Iðnaðarráðherra vildi einnig full-
vissa framsögumann um að ekkert
í þeim hugmyndum sem ræddar
hefðu verið í ríkisstjórn myndi valda
auknum verðmismun á orku. Hann
teldi þvert á móti að breytingar á
virðisaukaskattskilum orkufyrir-
tækja gætu leitt til þess að dregið
yrði úr verðmismun á orku. Með því
að leggja virðisaukaskatt á orku til
húshitunar mætti afla þess fjár sem
skort hefði til þess að lækka húshit-
unarkostnað á svonefndum köldum
svæðum og hjá dýrustu hitaveitun-
um.
Matthías Bjarnason
Menn viðurkenni að gengið er fallið
„SUMIR segja að gengisfellingar séu bannorð í þessu þjóðfélagi þó
að öllum sjáandi mönnum sé fært að sjá, þótt slæmt sé að viðurkenna,
að gengisfelling hefur orðið,“ sagði Matthías Bjarnason (S-Vf). Þing-
maður telur að menn hljóti að skilja að það hafi áhrif þegar sterlings-
pundið falli um 15%, „nema helst ríkisstjórnin og Seðlabankinn".
í gær var fram haldið umræðu
um frumvarp til laga um að frá og
með næstu áramótum verði óheimilt
að verðtryggja fjárskuldbindingar,
enda verði lánskjaravísitalan lögð
niður. Fyrsti flutningsmaður er Egg-
ert Haukdal (S-Sl) en meðflutnings-
maður er Matthías Bjarnason (S-Vf).
Við fyrstu umræðu hafði Jón Sig-
urðsson, iðnaðar- og viðskiptaráð-
herra, látið þá skoðun skýrt í ljós
að hann teldi þetta frumvarp óþarft
og væri hann því andvígur. Matthías
Bjarnason sagði við umræðuna í gær
að sýna yrði að Alþingi ætlaðist til
þess sama af þeim sem fjármagnið
ættu og það ætlaðist til af launþeg-
um og atvinnurekstrinum. Að haft
væri taumhald á launum og líka því
sem fjármagnið kostaði. Matthías
sagði að ofan á vextina bættist
óheyrilegur lántökukostnaður.
Matthías benti á að atvinnufyrir-
tæki landsmanna væru mjög skuld-
sett og ættu hinir háu vextir þar
mikla sök. Matthías sagði ennfrem-
ur: „Sumir segja að gengisfellingar
séu bannorð í þessu þjóðfélagi þó
að öllum sjáandi mönnum sé fært
að sjá, þótt slæmt sé að viðurkenna,
að gengisfelling hefur orðið.“
Matthías kvaðst ekki vera tals-
maður gengisfellingar en hann vildi
líta á hlutina raunsæjum augum.
Þegar pundið félli um u.þ.b. 15%
glötuðu útflutningsatvinnuvegir sem
seldu í sterlingspundum 15% af and-
virði sinnar vöru en þeir sem vildu
fá gjaldeyri til „að eyða“ kannski
að óþörfu eða í það sem mætti draga
úr, fengju hann á útsölu með 15%
afslætti.
„Við fáum ekki skilið og það skil-
ur það enginn, nema helst ríkis-
stjórnin og Seðlabankinn, að það
hafi engin áhrif, þegar sterlings-
pundið fellur. Að það eigi engin
áhrif að hafa á atvinnuvegina."
Matthías sagði einnig: „Það átti
heldur engin áhrif að hafa á atvinnu-
vegina þegar dollarinn féll. Fyrir
einu ári fengum menn 62 krónur
fyrir dollarann, núna hefur hann
aðeins risið frá því að fara niður í
53 krónur, að mig minnir. Á sama
tíma erum við að myndast við að
byggja upp nýjar atvinnugreinar.“
Matthías taldi torvelt að byggja upp
atvinnugreinar eftir slíkri og þvílíkri
gengisskráningu. Ferðamenn myndu
t.d. forðast eitt dýrasta land heims-
43. ársþing Landsambands hestamannafélaga
Þíngfækkunartíllaga naumlega felld
Guðmundur Jónsson
kosinn formaður
Hestar____________
Valdimar Kristinsson
AÐEINS munaði þremur atkvæð-
um að þingfækkunartillaga
stjórnar Landsambands hesta-
mannafélaga yrði samþykkt á
ársþingi samtakanna sem haldið
var á Flúðum um helgina. 78 þing-
fulltrúar greiddu atkvæði með
tillögunni en þar sem um laga-
breytingu var að ræða þurftu 2/s
mættra fulltrúa að greiða tillög-
unni atkvæði sitt til að tryggja
henni brautargengi. Yfir 30 tillög-
ur voru afgreiddar á þinginu sem
þótti frekar friðsamt og virðast
hestamenn nokkuð sáttir við til-
veruna um þessar mundir.
Aðalmál þingsins voru reiðvega-
mál og voru flutt þijú framsöguer-
indi um efnið. Jón Birgir Jónsson
aðstoðarvegamálastjóri mætti fyrir
hönd Vegagerðar ríkisins, Ámi Mat-
hiesen frá samgöngumálanefnd Al-
þingis og Kristján Auðunsson var
fulltrúi hestamanna. Eftir framsögu-
erindin voru pallborðsumræður sem
Kári Arnórsson fyrrverandi formað-
ur stjórnaði. Samþykkti þingið þijár
tillögur varðandi reiðvegamál. Var
þar á meðal samþykkt heimild tii
Morgunblaðið/V aldimar Kristinsson
Friður og spekt ríkti á ársþingi hestamanna og voru fulltrúar almennt ánægðir með þinghaldið í heild.
stjórnar LH að ráða sérfróðan mann
sem ynni úr þeim gögnum um reið-
vegi sem fýrir liggja og afla nýrra
upplýsinga og gera heilsteypta reið-
vegaáætlun. Þá var einnig samþykkt
áskorun til Alþingis að samþykkja
nú þegar breytingar á vegalögum
þar sem gert verði ráð fyrir að Vega-
gerð ríkisins leggi reiðvegi meðfram
akvegum með bundnu slitlagi þar
sem umferð ríðandi manna verði
ekki fyrir komið annars staðar. Að
síðustu skoraði þingið á stjórn sam-
takanna að beita sér fyrir því að
gömlum reiðleiðum sé haldið opnum
og einnig að fá opnaðar eldri götur
sem lokað hefur verið.
Þótt þingið hafi verið friðsamt var
þó nokkuð heitt í kolunum í kynbóta-
nefnd þar sem menn deildu um til-
lögu þar sem lagt var til að komið
yrði á samstarfí málsaðila um gerð
nýs dómkerfis. Komst tillagan ekki
í gegnum nefnd og var því gerð ný
tillaga þar sem lagt var til að LH
efndi til ráðstefnu um þessi mál og
var hún einnig felld.
Kári Arnórsson, Fáki, gaf ekki
kost á sér til endurkjörs í stöðu for-
manns og var Guðmundur Jónsson,
Herði, varaformaður, kjörinn for-
maður. í hans stað var Guðbrandur
Kjartansson, Fáki, kosinn varafor-
maður. Þá var Kristmundur Hall-
dórsson, Gusti, kjörinn meðstjórn-
andi og Jón Bergsson, Freyfaxa, og
Halldór Gunnarsson, Feyki, endur-
kjömir. Auk þeirra eru í stjórn Sig-
fús Guðmundsson, Smára, og Sig-
björn Björnsson, Faxa. í varastjórn
voru kjörin Ágúst Oddson, Sörla,
Marteinn Valdimarsson, Glað, Kol-
brún Kristjánsdóttir, Hring, Sigur-
geir Bárðarson, Geysi, og Stefán
Bjarnason, Létti.