Morgunblaðið - 04.05.1993, Blaðsíða 54

54
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. MAÍ 1993
Mjólkurkælar kúabænda í Borgarfirðinum
Hættuminni freon-
efni á kælikerfin
Morgunblaðið/Árni Helgason
UNNIÐ að vegaframkvæmdum í Stykkishólmi.
Tekið til hendinni í Stykkishólmi
Allar holur fylltar
Stykkishólmi.
FYRIR nokkru birtist frétt í
Morgunblaðinu ásamt mynd
sem sýndi hversu göturnar í
Hólminum komu undan vetri
og sérstaklega var bent á allar
holurnar sem höfðu myndast
við umferðina sem verið hefur
vaxandi.
Strax á eftir að vakin var at-
hygli á brýnni nauðsyn viðgerðar
komu á vettvang miklar og kjarn-
góðar vélar ásamt duglegum vega-
gerðarmönnum og hófu viðgerðir
og brátt verða allar göturnar orðn-
ar eins og „nýsleginn túskildingur"
eins og sagt var fyrrum.
- Arni.
Jasshátíðir í Indónesíu og Malasíu
Mezzoforte til Kuala
Lumpur og Jakarta
HLJÓMSVEITIN Mezzoforte heldur sex tónleika í Jakarta í
Indónesíu og Kuala Lumpur í Malasíu í lok ágúst og byijun
september á þessu ári. Steinar Berg ísleifsson, framkvæmda-
stjóri Steina, segir að hljómsveitin leiki á virtum jasshátíðum
í löndunum tveimur. Hann segir að tónlistarmenn eins og
Spiro Gyra og Lee Ritenour hafi komið fram á hátíðunum.
Borgamesi.
Rafverktakafyrirtækið
Lúx hf. í Borgarnesi og
Mjólkursamlag Borgfirðinga
í Borgarnesi, MSB, hafa tek-
ið upp samstarf um breyt-
ingu á mjólkurkælitönkum
hjá kúabændum í héraðinu.
-Þróuð hefur verið aðferð til
að breyta kælibúnaðinum
þannig að hægt sé að skipta
úr kælivökvanum Freon R-12
yfir í Freon R-22 sem er mun
hættuminni fyrir ósonlagið.
Samkvæmt upplýsingum frá
Umhverfisráðuneytinu mun
koma út reglugerð á þessu
Glímt við atvinnuleysi
„Nú er hart í ári og þá hefur
verið tekin sú ákvörðun að Reykja-
'víkurborg ráði leiðbeinendur helst
af atvinnuleysisskrá en ekki þá sem
er á fullum launum annars staðar,"
sagði Hjörleifur Kvaran, fram-
kvæmdastjóri lögfræði- og stjórn-
sýsludeildar. „Við erum að glíma
við stórkostlegt atvinnuleysi á öllum
sviðum og erum að reyna að finna
leiðir til að skapa því fólki sem er
atvinnulaust vinnu og það gerum
við ekki með því að ráða þá sem
eru á fullum launum annars stað-
ar.“
Uppeldisfræðinga í lykilstörf
Arnfinnur Jónsson, skólastjóri
Vinnuskólans, segir að verulega
hafí dregið úr ráðningu kennara
undanfarin ár. í fyrrasumar voru
18 kennarar starfandi við skólann
af 120 manna hópi. „Flestir þeirra
voru við störf þar sem virkilega var
(þörf fyrir uppeldisfræðilega mennt-
ári sem bannar innflutning á
kæliefninu Freon R-12. Und-
anþágur munu þó verða
veittar til notkunar gamalla
kælikerfa í einhvern tíma.
En notkun á nýjum efnum(?)
Freon R-12 á að vera hætt
alls staðar í heiminum, fyrir
1. janúar 1996.
Að sögn Hans Egilssonar vél-
stjóra hjá MSB eru um 200 mjólk-
urtankar á því svæði sem MSB þjón-
ar og flestir tankamir eru amerísk-
ir Mullertankar. Hægt sé að breyta
öllum Muller mjólkurtönkum en
ekki talið ráðlegt að breyta sænsku
un og á ég þá við lykilstörf þar sem
mikið er í húfi að vel takist til,“
sagði hann. Um er að ræða stjórn-
unarstörf, náttúruskoðun sem skól-
inn býður upp á, skipulagt félags-
starf, hóp fatlaðra unglinga og aðra
hópa unglinga sem þurfa sérstaka
umönnun.
Svipað og í fyrra
Þessa dagana er verið að ráða
leiðbeinendur til starfa og sagði
Arnfinnur að gert væri ráð fyrir
svipuðum fjölda kennara til þessara
starfa í sumar og voru í fyrra.
Auglýst var eftir starfsfólki að
Vinnuskólanum og er umsóknar-
frestur út runninn. Um 470 sóttu
um 120 störf. „Stór hluti leiðbein-
enda frá síðastliðnu sumri sótti um
aftur og í flestum tilfellum voru
þeir endurráðnir en nýir bættust
þó við,“ sagði Arnfinnur. „Einstaka
störf eru þannig að ekki er hægt
annað en að ráða fólk með uppeldis-
fræðilega menntun og ég held að
allir skilji það.“
Wedholmstönkunum. Sagði Hans
að ekki væri þörf á að eiga við tanka
sem væru í lagi en ef þeir biluðu
þá væri hagkvæmara að láta breyta
þeim heldur en að kaupa nýja.
Kostnaður við að breyta venjulegum
800 lítra mjólkurtanki væri um 150
þúsund krónur en nýr sams konar
tankur kostaði um 350 þúsund. I
breytingunni á gömlu tönkunum
væri ný kælivél innifalin, auk alls
rafbúnaðar og hrærumótor væri
gerður upp.
Rafbúnaðurinn
endurhannaður
Að sögn Ara Björnssonar rafiðn-
fræðings hjá Lúx hf. hefur fyrir-
tækið endurhannað allan rafbúnað
mjólkurtankanna, hann er raka-
þéttur og skipt er um hann allan.
Hitastillir er stafrænn með skjá sem
sýnir hitastig í tanki og nákvæmni
er mun meiri en áður var. I stað
klukku fyrir hræru er notaður tíma-
liði sem gefur mun meiri möguleika
á stillingu fyrir hrærumótorinn. Sá
möguleiki kemur sér vel til að halda
jafnri fítuprósentu mjólkurinnar.
Rafbúnaðinum er síðan komið fyrir
í rakaþéttum plastkassa á statífi
ofan á tanknum sem er til mikilla
þæginda í viðhaldi, auk þess sem
hitastig mjólkurinnarí tanknum-
blasir við þegar gengið er um mjólk-
urhúsið.
Auk þessa hefur Lúx hf. þróað
ýmsan búnað til þæginda fyrir kúa-
bændur, t.d. stjómbúnað sem sjálf-
krafa þvær rörakerfið skömmu fyr-
ir mjaltir sem minnkar hættu á
gerlamyndun í mjaltakerfinu.
Freon R-12 verður bannað
Samkvæmt upplýsingum frá
Umhverfisráðuneytinu hefur Island
undirgengist alþjóðlegar skuldbind-
ingar varðandi ósoneyðandi efni og
mun því efnið Freon R-12, sem er
á flestum minni kæli- og frystikerf-
um hérlendis, hverfa í áföngum en
í stað þess mun koma efnið Freon
R-22 sem er mun hættuminna efni.
Leyfð verður notkun á Freon R-22
fram til ársins 2030 en þangað til
verður skipulega dregið úr notkun
þess. Gefin verður út reglugerð á
þessu ári og þar mun innflutningur
á Freon R-12 verða bannaður en
undanþágur verða m.a. veittar
tímabundið til aðlögunar fyrir kæli-
iðnaðinn.
TKÞ.
Steinar sagði að þrennir tónleikar
verði haldnir á jasshátíð í Jakarta
í Indónesíu 26.-29. ágúst en að því
loknu yrði leikið á jafn mörgum
tónleikum á svipaðri hátíð í Kuala
Lumpur í Malasíu 1.-8. september.
Hann sagði að hátíðunum hefði
verið komið á fót á svipuðum tíma.
„Mér skilst að mikil samvinna sé á
milli þeirra og þær hafa verið að
vinna sig upp hvað varðar flytjend-
ur sem þangað koma. Þarna hafa
spilað flestir af þeim tónlistarmönn-
um í þessari grein tónlistar sem
hafa áunnið sér virðingu og vin-
sældir og má nefna Spiro Gyra og
Lee Ritenour," sagði Steinar.
Hann sagði að tónlist hljómsveit-
arinnar væri töluvert þekkt á þessu
svæði enda hefðu allar plötur henn-
ar verið gefnar út í Austurlöndum
fjær. Engu að síður sagði hann að
hér væri um mikinn heiður fyrir
hljómsveitina að ræða og hún myndi
leika með mjög góðum evrópskum
og bandarískum hljómsveitum á
hátíðunum.
„Salt í grautinn“
Síðasta plata Mezzoforte kom út
árið 1989. „En menn hafa verið að
sinna þessum salt í grautinn-málum
og það fer ekki alltaf saman við
spilamennsku. Sérstaklega þegar
eini markaður hljómsveitarinnar er
fyrir utan ísland. En nú er ekki
ólíklegt að hljómsveitin hristi af sér
slenið. Það mátti nú sjá þessi merki
um daginn þegar þeir fóru til Nor-
egs og spiluðu síðan í kjölfarið
héma heima. Ég held að allir þeir
sem sáu þá hér hafi séð hvers lags
gæðastaðli sveitin hefur náð og það
var ekki að sjá að nokkur skapaður
hlutur hefði gleymst þrátt fyrir tals-
vert langa eyðu. Vonandi leiðir það
af sér að sveitin fari í stúdíó til
endurreisnar og endurbyggingar,"
sagði Steinar um hljómsveitina.
Morgunblaðið/Theodór Kr Þórðarson
Breyttur mjólkurtankur
HANS Egilsson mjólkureftirlitsmaður hjá MSB og Ari Björnsson
rafiðnfræðingur hjá Lúx hf. við 1200 lítra Muller mjólkurkælitank
sem verið var að breyta.
Sumarstörf hjá Reykjavíkurborg
Stefnan að ráða ekki
kennara eða aðra
sem eru í fullu starfi
KENNARAR í fullu starfi eða aðrir sem eru á launum ann-
ars staðar verða ekki ráðnir til sumarstarfa hjá Reykjavíkur-
borg í sumar. Arnfinnur Jónsson, skólastjóri Vinnuskólans,
segir að ekki sé hægt að komast hjá að ráða fólk með uppeld-
isfræðilega þekkingu þó svo að meginstefnan sé að ráða ekki
þá sem eru á launum. 470 umsóknir bárust um 120 stöður
við skólann í sumar.
Lifnar yfír sölu laxveiðileyfa
„EFTIRSPURNIN hjá okkur eftir laxveiðileyfum hefur verið
milli 15 og 20 prósent meiri fyrir komandi sumar heldur en
í fyrra og þökkum við.það því fyrst og fremst að verulegar
verðlækkanir urðu á flestum af veiðisvæðum okkar, en á
öðrum stóð verð í stað,“ sagði Jón Gunnar Borgþórsson fram-
kvæmdasljóri Stangaveiðifélags Reylqavíkur, í samtalið við
Morgunblaðið.
Jón Gunnar sagið að landeig-
endur hafi reynst opnir fyrir því
að lækka leiguna í nokkrum tilvik-
um og koma þannig til móts við
stangaveiðimenn. „Mestu munar
hjá okkur góður samningur okkar
um Norðurá, þar var slæm nýting
í fyrra, en stefnir í mjög góða
nýtingu nú.
Nú er mánuður er til upphafs
laxveiðitímans, en fyrstu árnar
„opna“ 1. júní og eru það Norð-
urá, Þverá og Laxá á Asum.
Jón Gunnar sagði enn fremur að
mikil hreyfing hefði komist á
veiðileyfamarkaðinn er félagið
auglýsti fyrir skömmu óstaðfestar
pantanir félagsmanna. „Síminn
hefur nánast logað síðan og marg-
ir komið og gengið frá veiðileyfa-
kaupum. Þá merkjum við ekki
meiri brögð að því en áður að
menn dragi von úr viti að stað-
festa eða gera upp pantanir. Þvert
á móti virðist manni fólk vera
orðið þyrst í sumarkomu, þyrst í
útiveru og ekki síst þyrst í veiði-
skap. Það segir sína sögu að
25.000 manns komi í Perluna á
ferðakaupstefnu og á ferðakynn-
ingu sem haldin var í Listhúsinu
í Laugardal sömu daga var þvílík
örtröð að menn gátu varla snúið
sér við í húsinu," sagði Jón Gunn-
ar.
Selst ver í dýrari ár
Ekki segja allir sömu söguna
og Jón Gunnar hjá SVFR. Eftir
því sem Morgunblaðið kemst næst
hefur sala veiðileyfa gengið einna
best í þær ár sem lækkuðu mest,
s.s. fyrrnefnda Norðurá og Laxá
í Kjós. Minni ár standa nokkurn
veginn fyrir sínu þó enn sé nokk-
urt úrval veiðidaga á lausu. Það
er helst í ám í dýrari kantinum
sem lækkuðu ekki sem leigutakar
finna mest fyrir samdrættinum.
Onafngreindur aðili sem fylgist
með sölu í Þverá í Borgarfirði
sagði til dæmis í samtali við Morg-
unblaðið, að leigutakarnir þar
gætu verið nokkuð sáttir við
ástandið miðað við hvernig málin
standa svona yfirleitt, en það
væri ekki launungarmál að það
væru „dýr göt“ í dagatalinu. Við-
mælendur blaðsins töldu allir að
mikil hreyfing ætti eftir að kom-
ast á sölu veiðileyfa í júní, er vert-
íðin er hafin, því það væri mál
sérfræðinga að miklar laxagöngur
væru væntanlegar í árnar í sumar
og veiðimenn myndu ekki geta
staðist fréttair af stórveiði um
land allt.