Morgunblaðið - 18.07.1993, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18. JÚLÍ 1993
FJÖLMIÐLASKELMIRINN
Skæruliði fjölmiðlaheimsins hersl einn síns liðs við irú-
gjarna fjölmiðla og beitir háði og blekkingum í baráttu sinni
Joey Skaggs
kynnti sig sem
dr. phil. og for-
stjóra Sexonix-
fyrirtækisins.
Kynlífstölva
þess var sögð
styðjast við
sýndarveru-
leika og geta
uppfyllt villt-
ustu kynlifs-
drauma not-
andans. Fjöl-
miðlar gleyptu
við agninu.
Stærsta sjónvarpsstöð Torontoborgar var meðal þeirra sem gleyptu við fréttinni um kynlífstölvuna.
LEIKARINN Joey Skaggs
hefur verið kallaður skærul-
iði fjölmiðlaheimsins. Hann
berst einn síns liðs við trú-
gjarna fréttamenn sem láta
ginnast af ótrúlegum blekk-
ingum fjölmiðlaskelmisins.
Prakkarastrikin hófust sem
mótmæli gegn Víetnam-
stríðinu og því sem Skaggs
þótti ótæpileg þjónkun
bandarískra fjölmiðla við
þarlend stjórnvöld og her.
Víetnamstríðinu er löngu
lokið en Skaggs lætur ekki
deigan síga og heyr ótrauð-
ur stríð sitt gegn trúgirni
og tálsýn fréttamennskunn-
ar.
llýjasta fréttabrella Skaggs sner-
B| ist um kynlífstölvu Sexonix-
BV fyrirtækisins í New York. Sá
® “ sem vildi njóta kynlífsunaðar
með hjálp tölvunnar setti rafeind-
askjá á höfuðið og dró niður fyrir
augu, tengdi skynjara við hina ýmsu
líkamsparta og mataði tölvuna á
vilitustu kynórum sínum. I samneyti
tölvunnar átti allt að vera mögulegt
og allt leyfilegt, fullkominn unaður!
Sexonix var kynnt sem fyrsta kyn-
lífsvélin sem nýtti sýndarveruleika
(virtual reality) tölvutækninnar.
Markhópurinn var sagður einmana
viðskiptajöfrar á ferðalögum, fatlað-
ir sem bjuggu við kynlífshömlur, auk
rúmlega 5 milljarða kynlífsþyrstra
>' jarðarbúa. Að sögn doktors Joey
Skaggs átti Sexon/x-kynlífstölvan
að eiga nær ótakmarkaða sölumögu-
leika.
Það stóð til að kynna tölvumakann
óþreytandi á árlegri jólagjafasýn-
ingu í Toronto í Kanada síðastliðið
haust og vakti það að sjálfsögðu ti-
lætlaða athygli í fjölmiðlum. Því
miður var kynningarbás Sexonix-
fyrirtækisins næsta tómlegur þegar
til átti að taka. Óþreyjufullir gestir
og fjöldi blaðamanna biðu til einskis
við básinn því kanadíska tollgæslan
gerði tölvurnar upptækar við landa-
mærin, að sögn fulltrúa Sexonix-iyr-
irtækisins. Sú frétt dró ekki úr
áhuga fjölmiðlafólks á fyrirbærinu.
Fulltrúi Sexonix í Kanada, fröken
Marian Pierce, mætti í viðtal í morg-
unþætti útvarpsstöðvar í Toronto og
kynnti tölvuna. Útvarpsfólkið átti
vart orð af hrifningu og samstundis
var flugléttur fréttahaukur sendur
út af örkinni til að taka viðtöl við
fólkið á götunni. Hvað finnst þér
um kynlífstölvuna?
Nokkrum vikum seinna fjallaði
stór sjónvarpsstöð í Toronto um
Sexon/x-tölvuna í þáttaröð um kyn-
líf á ofanverðri 20. öld. Meðal ann-
ars var sýnt brot úr kynningarmynd-
bandi sem Sexon/x-fyrirtækið hafði
látið útbúa. Einnig átti stöðin stutt
símaviðtal við doktor Joey Skaggs í
New York um tólið.
Góðar viðtökur ljósvakamiðla við
fréttum af kyniífstölvunni urðu Sex-
on/x-fyrirtækinu hvatning til að
senda ítarlega kynningu til nokkurra
helstu tölvublaða í Bandaríkjunum
og víðar, þar sem útvarps- og sjón-
varpsumfjöllun var að sjálfsögðu tí-
unduð. Doktor Skaggs segir kynn-
ingarefnið hafa fengið mjög góðar
viðtökur og á hann von á góðri
umfjöllun um kynlífstölvuna.
Fréttir um kynlífstölvuna eru upp-
spuni og Sexon/x-fyrirtækið ekki til.
Kanadískir tollverðir eru saklausir
af að hafa gert kynlífstölvur upp-
tækar og Marian Pierce er ekki fjöl-
miðlafulltrúi Sexon/x heldur leik-
kona sem lék hlutverk sitt óað-
finnanlega.
Fréttin er nýjasta uppákoman á
25 ára ferli Joey Skaggs sem fjöl-
miðlaskelmis og gjörningalista-
manns. Skaggs hefur kynnt sér
vinnubrögð blaðamanna til hlítar og
komist að því hvað trúgjarnir blaða-
menn gleypa helst í gúrkutíð. Uppá-
tæki Skaggs eru ekki þess eðlis að
þau bijóti í bága við lög og oftar
en ekki smituð af kímni. Skaggs
ljóstar sjálfur upp um skammarstrik
sín í þeirri von að fjölmiðlamenn
gæti sín betur næst.
Gjörningar og mótmæli
Joey Skaggs nam myndlist í New
York þegar Víetnamstríðið stóð sem
hæst. Fyrsti gjörningur Skaggs fóist
í því að hann reisti eftirlíkingu af
víetnömsku þorpi í almenningsgarði
í New York. Síðan voru settir á svið
stríðsatburðir og hvernig bandarísk-
ir hermenn báru sig að á vígvellin-
um. Meðal annarra uppátækja
Skaggs á þessum árum var að hann
gekk með stóran viðarkross um göt-
ur New York til að mótmæla félags-
legu óréttiæti í Bandaríkjunum.
Öðru sinni hengdi Skaggs risastórán
bijóstahaldara á skrifstofubyggingu
í Wall Street til að mótmæla djarfri
kynlífsumfjöllun fjölmiðla. Eins
skipulagði hann hópferðir hippa í
betri hverfi borgarinnar til að mót-
mæla því að fjölmiðlar kynntu hippa-
menningu miðborgarinnar sem
áhugavert fyrirbæri fyrir ferðamenn
að skoða.
Það liðu nokkur ár þar til Skaggs
fann áhrifaríkustu aðferðina tii að
vekja athygli á því sem honum þótti
athugavert. Að semja trúverðuga
frétt og koma henni á framfæri við
blaðamenn og nota síðan umfjöllun
þeirra til að benda á veikleika frétta-
miðla.
Aðeins fyrir ferfætta
Árið 1976 lét Skaggs auglýsingu
í tímarit um hundavændishús. Hann
auglýsti „mikið úrval af lóðatíkum,
bæði hreinræktaðar (franska púðlan
Fífí) og blendingar (flökkutíkin
Lady). Dýralæknir á staðnum. Öfug-
uggar óvelkomnir, aðeins fyrir
hunda. Hringið í síma ...
Þegar fyrstu blaðamennirnir
hringdu útbjó Skaggs sal, útvegaði
nokkra hunda og fékk vini sína til
að ieika hundaeigendur sem komnir
voru með hvutta í smá gleðskap.
Blaðamennirnir önuðu beint í snör-
una og fréttin flaug um allan heim.
Ein sjónvarpsstöð í New York var
meira að segja tilnefnd tii Emmy-
verðlauna fyrir fréttaþátt um hunda-
vændishúsið. Skaggs ljóstaði upp um
tiltækið þegar honum var stefnt fyr-
ir saksóknará borgarinnar vegna
kæru fyrir illa meðhöndlun á dýrum.
Fjöldi biaðamanna var viðstaddur
þegar málið var tekið fyrir, þann
1. apríl 1976!
Rokkarar til undaneldis
Síðar sama ár kom Skaggs fram
á sjónarsviðið í gervi sæðisbanka-
stjórans Guiseppi Scaggoli. Þóttist
hann ráða yfir sæðisbanka með inni-
stæðum sem hefði verið tappað af
þekktum rok-kstjörnum. í fjölmiðlum
boðaði Skaggs/Scaggoli að haldið
yrði opinbert uppboð á sæðis-
skömmtum úr bankanum. Á upp-
boðsdegi streymdi hópur ungra
kvenna í uppboðssalinn í von um að
fá til undaneldis afleggjara af Mick
Jagger eða Bob Dylan. Reyndar
voru hér á ferð leikkonur sem fengn-
ar voru til að mæta. Blaðamenn létu
sig ekki vanta'og sýndu málinu mik-
inn áhuga. Því miður varð Guiseppi
Scaggoli að aflýsa uppboðinu vegna
þess að framið hafði verið bankarán
og öllum innistæðu bankans stolið.
Eftir tvö velheppnuð göbb á einu
ári lét Skaggs lítið fyrir sér fara í
nokkur ár.
Ofátsverðir og skelfiskar
Árið 1986 kom fram á sjónarsvið-
ið Jói Beinaberi (Joe Bones) og
kynnti sig sem foringja hóps vöðva-
fjalla sem byðust til að gæta mittis-
máls ofæta. Þessi gæslumenií
græðginnar buðust til að hafa vök-
ult auga með átvöglum nótt og dag
og þóttust hafa ýmis ráð við ofáti.
Virtir fjölmiðlar á borð við Washing-
ton Post og Newsweek gleyptu við
gabbinu og fréttin flaug um allan
heim.
Dr. Dick Long (Langi limur)
kynnti sig til sögunnar 1987 og var-
aði við því að skeldýrið „geoduck"
á Kyrrahafsströndinni væri í útrým-
ingarhættu vegna ásóknar Japana í
þessa sjaldgæfu lífveru. Fiskurinn í
skelinni líkist getnaðarlim og Japan-
ir sagðir hafa ofurtrú á kynjamætti
skeldýrsins, töldu það tryggja ofur-
kynorku þess sem neytti. Fréttastof-
an UPI sendi frétt um málið og
margir bandarískir fjölmiðlar lögðu
trúnað á hana.
Skalli og skriftastóll
Dr. Joseph Chenango (Skaggs)
auglýsti árið 1990 eftir þétthærðum
körlum sem vildu ánafna sköllóttum
kynbræðrum höfuðleðrinu að sér
látnum. „Græddu 1.000 dollara.
Peningana núna, höfuðleðrið
seinna... Varanleg lausn á skalla-
vandamáium." Dr. Chenango sat
fyrir á fréttamyndum skrýddur enn-
isbandi og með mynd af indjánafor-
feðrum sínum í bakgrunni. Með
fréttatilkynningum fylgdu bráð-
fyndnar myndir af nokkrum þunn-
hærðum körlum sem sýndu þá áður
og eftir að skipt var um höfuðleður,
sem í raun voru hárkollur. Ekki vant-
aði að fréttin fékk mikia athygli fjöl-
miðla.
Þegar demókratar héldu flokks-
þing sitt í New York 1992 mætti
þar maður klæddur eins og kaþólsk-
ur prestur með skriftastól á hjólum.
Séra Skaggs sagðist vera mættur á
þingið til að gefa syndugum stjórn-
málamönnum kost á að iðrast allra
sinna misgjörða og byija á ný með
hreint borð. Kvenréttindakonur á
þinginu límdu slagorð á skriftastól-
inn til að mótmæla stefnu kaþólsku
kirkjunnar í jafnréttismálum. Lög-
reglan bað prestinn afsökunar og
hjálpaði honum að hreinsa miðana
af stólnum. Fréttin um ferðaskrifta-
stólinn barst gegnum fréttastofurn-
ar AP, Reuters og CNN um allan
heim.
Trúgimi og smáatriði
Joey Skaggs hefur orðið vel
ágengt í að hæðast að trúgirni
fréttamanna. Aðferðin er sáraein-
föld, til að ná athygli fjölmiðla er
gott að egna fyrir þá með einhveiju
sem snýr að kynlífi, það hefur aldrei
brugðist. „Ég útvega fjölmiðlunum
það sem þeir eru á höttunum eftir.
Kynlíf, uppákomur, fáránlegir hlut-
ir... Þeir gleypa við þessu,“ segir
Skaggs. Hann nostrar við smáatriðin
og segir þau gera gabbið trúverð-
ugt. „Þetta er ekki eins auðvelt og
það hljómar," segir Skaggs. „Blaða-
menn stunda reyndar einhverjar
rannsóknir." Skaggs segir það
hjálpa til að hann kynnir sig sem
sérfræðing eða doktor, ekki spillir
fyrir að geta vísað í umfjöllun ann-
arra fjölmiðia um málið. „Þá dettur
fjölmiðlunum ekki í hug að efast um
sannleiksgildi þess sem ég segi. Þeir
trúa því sem þeir hafa séð í sjón-
varpi eða lesið í öðrum blöðum." Oft
gefur Skaggs vísbendingar um að
fréttirnar séu uppspuni, en blaða-
menn sjá jafnvel ekki það sem ligg-
ur í augum uppi. „Ef blaðamenn
notuðu meira þá gagnrýnu hugsun,
sem þeir hrósa sér svo mikið af, þá
ætti ég enga möguleika," segir
Skaggs.
(Byggt á Journalisten nr. 10, 1993)