Morgunblaðið - 11.08.1993, Síða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. ÁGÚST 1993
Hverra er ábyrgðin?
eftir Konráð
Eyjólfsson
Undanfarin ár hefur þeirri skoð-
un vaxið ört fylgi meðal knatt-
spyrnuáhugamanna að helsti
möguleiki landsmanna á að ná
lengra í íþróttinni sé að lengja
þann tíma sem hægt sé að stunda
boltann. Vænlegasta leiðin að
þessu marki hefur verið talin sú
að leggja gervigras á upphitaða
fótboltavelli og er það vel, því aðr-
ir möguleikar, svo sem yfirbygging
valla, eru óraunhæfir vegna kostn-
aðar. Bæjaryfirvöld hafa sýntþess-
um málum skilning og undanfarin
ár hefur verið lagt gervigras í
Kópavogi 1990, Hafnarfirði 1992
og nú í sumar er verið að leggja
gervigras á Leiknisvöllinn í
Reykjavík, fyrir var völlurinn í
Laugardal lagður 1986. En því er
það tiltekið að bæjaryfirvöld hafi
sýnt þessum málum skilning að
þau hafa staðið undir 80% af fjár-
mögnun þessara valla auk þess að
ábyrgjast og jafnvel lána hin 20%
af kostnaðinum.
Og þá komum við að þversögn-
inni, því að þrátt fyrir að bæjarfé-
lögin fjármagni þessar fram-
kvæmdir hafa þau ekkert með val
efna, gæði eða eftirlit með völlun-
um að gera, slíkt er alfarið látið í
hendur viðkomandi íþróttafélags
eða öllu heldur stjóma þeirra sem
enga sérþekkingu hafa á hvort
heldur gervigrasi, undirbyggingu
eða niðurlögn þessara óhemju fjár-
muna sem hér um ræðir. Breytir
þar litlu þótt viðkomandi stjómir
ráði sér verkfræðinga til umsagnar
því ákvörðunin liggur alfarið hjá
stjóm félagsins sem í hlut á.
En því er ég að vekja á þessu
athygli að ég tel að hér hafi verið
staðið ákaflega illa að verki og
tekin áhætta sem engan rétt átti
á sér, bæði í Hafnarfirði í fýrra
og nú í sumar í Breiðholti.
Rök mín eru þau að í Hafnar-
firði var ákveðið að fara í svokall-
að hefðbundið gras, þ.e. án sand-
fyllingar, slíkir vellir em vel þekkt-
ir og fátt annað að þeim en að það
er yfirlýst að þeir munu aldrei
verða samþykktir sem keppnisvell-
ir. Þessum völlum hefur hins vegar
fylgt sá dýri aukaliður að nauðsyn-
legt hefur verið að líma þá niður
til að þeir ekki fykju af í stormi
og til að fá einhveija límfestu hef-
ur þurft að malbika vellina undir
grasið. Tilraunir til að lækka
kostnað með því að sleppa malbik-
inu hafa verið gerðar svo vitað sé
bæði í Færeyjum og í Þýskalandi
og í báðum tilfellum mistókust þær
algjörlega.
Þriðja tilraunin er nú til vand-
ræða í Hafnarfirði.
Val á gervigrasi getur verið
nokkuð snúið þar sem framboðið
er mjög fjölbreytt, bæði hvað varð-
ar gerðir, efni, undirlag og vefnað,
en það auðveldar leitina að til em
stöðluð próf sem hægt er að bera
saman gerðimar í auk þess að hér
sem annars staðar er reynslan
ólygnust og hægt er að skoða flest-
ar gerðir gervigrasvalla víðs vegar
í Evrópu. Þetta er því mikilvægara
að fram hafa komið gerðir af gervi-
grasi sem alls ekki stóðust vænt-
ingar og vom jafnvel ónýtar innan
tveggja eða þriggja ára. Þessi
þekking hefur verið til staðar um
alllangt skeið og í ljósi þess hlýtur
val stjórnar Leiknis að teljast með
ólíkindum.
Leiknisvöllurinn er fyrsti völlur
sinnar gerðar í heiminum.
Það á við um gervigrasvelli eins
og önnur mannvirki að þeir þurfa
ákveðið viðhald sem reyndar er
hvorki flókið né viðamikið, sand-
grasið sem dæmi þarfnast aðeins
reglulegrar dreifingar og hreinsun-
ar sandsins. Kópavogsvöllurinn
hefur alls ekki verið hirtur sem
skyldi með þeim afleiðingum að
hann harðnar stöðugt og er nú
orðinn svo harður að það er til
óþæginda fyrir leikmenn sem er
því meiri synd fyrir það að hann
var dásamaður í hástert í upphafi
fyrir mýkt.
Hvernig staðið hefur verið að
útboðum er síðan kapítuli út af
fyrir sig sem er til skammar fyrir
þá sem að þeim hafa staðið.
Dæmi: I útboðsgögnum eru
gerðar ákveðnar kröfur sem til-
boðsgjöfum er ætlað að uppfylla.
Nokkrir leggja í þetta mikla vinnu
til að uppfylla skilyrðin, þeir mega
síðan líða að allskonar frávikatil-
boð og undanfærslum séu teknar
jafngildar þeirra boðum, jafnvel
telefax með krónutölum einum sem
berst inn á opnunarfund á síðustu
sekúndum tilboðsfrests. Síðan er
kurteisi útbjóðenda slík að þeir
hirða ekki einu sinni um að láta
tilboðsgjafa vita um endanlega
ákvörðun hvað þá að þakka fyrir
þá jafnvel hundraða klukkustunda
Konráð Eyjólfsson
„ Ákvörðunarréttinn
ætti að færa í hendur
manna með sérþekk-
ingu, samanber mann-
virkjanefnd ISI, eða
sambærilegri nefnd
sveitarfélaganna, því
það eru jú þau sem
borga.“
vinnu sem farið hefur í fullgild til-
boð.
Þó keyrði fyrst um þverbak þeg-
ar fulltrúi stjómar ákveðins
íþróttafélags gerðist svo óforskam-
maður að hringja í tilboðsgjafa sem
ég er ráðgjafi hjá á meðan tilboð
stóðu enn opin og æskja 150 þús-
unda króna ferðastyrks svo öll
Guðlaugnr Þór nær til ungs fólks
eftir Kristínu
Ólafsdóttur
Formaður og stjórn Sambands
ungra sjálfstæðismanna verða valin
á þingi sambandsins í Hveragerði
og á Selfossi um næstu helgi. Miklu
máli skiptir að vel takist til um
valið á nýrri forystusveit SUS. Fyr-
ir dyrum standa sveitarstjómakosn-
ingar á næsta ári og alþingiskosn-
ingar árið 1995, og mun næsta
stjórn SUS standa í undirbúningi
fyrir báðar þessar kosningar. Miklu
máli skiptir að tryggja fylgi ungs
fólks við Sjálfstæðisflokkinn í kosn-
ingunum, sem framundan em.
Skoðanakannanir sýna nú mikið
fylgi ungs fólks við flokkinn, en
jafnframt er stór hópur yngstu kjós-
endanna óákveðinn. Stefna Sjálf-
stæðisflokksins þarf að ná til þessa
síðarnefnda hóps.
Formaður Sambands ungra sjálf-
stæðismanna næstu tvö ár mun
stýra þessu mikilvæga starfí. Ég,
eins og fjölmargir aðrir ungir sjálf-
stæðismenn, tel Guðlaug Þór Þórð-
arson, núverandi formann SUS,
hæfastan til að gegna formanns-
embættinu.
Guðlaugur býr yfir mikilli
reynslu
Guðlaugur Þór var varaformaður
SUS frá 1989, þar til hann tók við
formannsembætti í mars síðastliðn-
um, og býr yfir mikilli reynslu af
starfi Sambands ungra sjálfstæðis-
„Félagsmönnum í SUS
hefur fjölgað í rúmlega
8.000.1 þessum fjölda
felst gífurlegur kraft-
ur, sem virkja þarf í
þágu sjálfstæðisstefn-
unnar.“
manna. Síðastliðin fjögur ár hefur
starf SUS eflst gífurlega, og á
Guðlaugur Þór ekki minnstan þátt
í því. Að undanfömu hefur hann
sem formaður SUS beitt sér fyrir
öflugu átaki í málefnastarfí og hafa
margar nýjar hugmyndir komið þar
fram, til dæmis um nútímavæðingu
í ríkisrekstri, nýjar leiðir í umhverf-
ismálum og ýmislegt fleira. Guð-
laugur Þór hefur stutt duglega við
bakið á starfshópi, sem ungar kon-
ur innan SUS settu á laggimar til
þess að virkja fleiri konur í starfi
ungra sjálfstæðismanna, en það er
ekki leyndarmál að alltof fáar kon-
ur em virkar í Sjálfstæðisflokknum,
og ekki vanþörf á að breyta því.
Gífurleg efling SUS
Félögum ungra sjálfstæðis-
manna út um landið hefur fjölgað
úr 27 í 38. Guðlaugur Þór hefur
persónulega átt þátt í stofnun
margra þessara félaga, og að rækta
tengsl forystu SUS við þau með
þrotlausum fundahöldum með ung-
Er formanni SUS ekkert heilagft?
eftir Andra Kárason
í Morgunblaðinu laugardaginn
7. ágúst skrifar Ólafur Þ. Stephen-
sen tilfinningaþrungna grein undir
fyrirsögninni „Sanngimi stjórnar
Heimdallar". Olafur brigslar þar
stjóm Heimdallar um ósanngirni
þar sem stuðningsmenn Jónasar
Fr. Jónssonar til formennsku í SUS
eru fleiri í hópi kjörinna SUS-þing-
fulltrúa en stuðningsmenn Guð-
laugs.
Sams konar aðdróttanir komu
fram hjá Arnari Þórissyni, fyrrum
stjómarmanni í ungliðahreyfingu
Borgaraflokksins, á Stöð tvö
kvöldið áður.
Nú er það vel kunn staðreynd
að Jónas Fr. á miklu meira fylgi
að. fagna meðal Heimdellinga en
Guðlaugur. í Heimdalli er stuðn-
ingur við Guðlaug ekki meiri en
svo að fylgismenn hans treystu sér
ekki til þess að fara fram á að
félagsfundur veldi þingfulltrúana.
Kröfur einungis 50 félagsmanna
þarf til þess að stjórn sé skylt að
kalla saman félagsfund, sem er
æðsta vald í málefnum félagsins
milli aðalfunda. Ég leyfi mér að
fullyrða að á félagsfundi hefðu
talsvert færri stuðningsmenn Guð-
laugs komist að en raun varð á.
Allir stjómarmenn Heimdallar
síðustu árin vom valdir á þingið.
En í félögum þar sem stuðnings-
menn Guðlaugs ráða ferðinni var
spurt um afstöðu væntanlegra
þingfulltrúa og væri afstaðan ekki
Guðlaugsmönum að skapi var ekki
hikað við að sniðganga umsóknir
fyrrverandi formanna og annarra
máttarstópla félaganna til margra
ára. Var jafnvel gengið á gefin
loforð í því efni.
Skulu nú talin upp nokkur dæmi:
Seltjarnarnes:
Seltjarnames er heimabær Guð-
laugs Þórs Þórðarsonar. Þar hefur
hann átt lögheimili um margra ára
skeið, þótt hann kynni sig sem
landsbyggðarmann á ferðum sín-
um um landið. Formaður ungra
Sjálfstæðismanna á Seltjamarnesi
1988-1991 sótti um að vera þing-
„Óvægnar árásir Ólafs
Þ. Stephensen í Morg-
unblaðinu og Arnars
Þórissonar á Stöð 2
veikja ekki framboð
Jónasar Fr. eins og til
stóð, heldur þjappa þær
stuðningsmönnum hans
saman.“
fulltrúi en var neitað. Jafnvel for-
maður fulltrúaráðs sjálfstæðisfé-
laganna á Seltjarnarnesi, fékk ekki
að vera þingfulltrúi. Formaður full-
trúaráðs er mesta virðingarstaða
innan Sjálfstæðisflokksins á hveij-
um stað. Samt var honum neitað.
Sú neitun verður að teljast einhver
ruddalegsta skoðanakúgun sem
spurst hefur af innan raða SUS.
Hér er um að ræða mann sem
hefur starfað á vettvangi SUS um
langt árabil. Þetta gerist í heimabæ
Guðlaugs Þórs.
ísafjörður:
Formaður Fylkis f.u.s. á ísafirði
styður Guðlaug Þór. Hann lagði á
það áherslu við val þingfulltrúa að
tveimur fyrrverandi formönnum
yrði neitað um að fara á þingið.
Þó var annar þeirra, stuðnings-
maður Jónasar Fr. kosinn til þing-
setu. Þegar fulltrúavalið svo skilar
sér í Valhöll, hefur formaðurinn
fyrrverandi verið færður niður í
varamannssæti.
Sauðárkrókur:
Undirritaður var formaður Vík-
ings f.u.s. á Sauðárkróki um nokk-
urra ára skeið, m.a. annars þegar
félagið hélt SUS-þingið 1989. Sem
frambjóðandi til stjórnar SUS fyrir
Norðurland vestra hef ég fengið
afgerandi stuðning um allt kjör-
dæmið. Frá því var gengið að
stjórn Víkings myndi velja mig sem
einn af þremur þingfulltrúum fé-
lagsins nú. Þegar að valinu kemur
treystir stjórnin sér ekki til að velja
mig á þingið vegna þess að Guðlag-
ur Þór Iagði ríka áherslu á það við
stjórnin gæti ferðast til útlanda
að skoða velli og tilboðsgjöfum var
jafnframt gefíð í skyn að þeirra
tilboð kæmu ekki til greina féllust
þeir ekki á þessa greiðslu.
Jafnframt lét fulltrúinn þess
getið að nokkrir hefðu þegar fallist
á þessa greiðslu. Niðurstaðan varð
sú að það væri ófært að taka þátt
í slíku en til að reyna að halda til-
boðinu inni í myndinni, var boðist
til að greiða í slíkan ferðasjóð ef
tilboðinu yrði tekið.
Af ofangreindum ástæðum og
fleirum sem ekki er pláss fyrir hér
dreg ég þá ályktun að eðlilegasta
leiðin til að koma þessum málum
í réttan farveg væri að taka þenn-
an ákvörðunarrétt úr höndum
„áhugamanna sem kjömir eru til
eins árs í stjóm félaga sinna“ og
varla em þess umkomnir að með-
höndla þessar 60 til 90 milljón
króna fjárfestingar.
Ákvörðunarrétturinn ætti að
færa í hendur manna með sérþekk-
ingu, samanber mannvirkjanefnd
ÍSI, eða sambærilegri nefnd sveit-
arfélaganna, því það eru jú þau
sem borga.
Samkvæmt baksíðufrétt DV 27.
júlí er gert ráð fyrir að Leiknisvöll-
urinn muni kosta um 90 milljónir,
það væri ærið forvitnilegt að fá
upplýstar ástæðumar fyrir því að
hann er tugum milljóna dýrari en
Breiðabliksvöllurinn sem þó var
byggður upp frá granni, byggt
hitaveituhús og hvaðeina en ekki
lagður á tilbúinn malarvöll eins og
sá í Breiðholti. Það liggur fyrir að
tilboð í gras og efni voru lægri í
Leiknisvöllinn og ekki hefur
mannakaupið hækkað svo sem al-
þjóð veit.
Höfundur er nemi í rekstrarfræði
í Tækniskóla íslands.
Kristín Ólafsdóttir
Andri Kárason
stjórnina að enginn stuðningsmað-
ur Jónasar Fr. fengi að fara á þing-
ið. Eftir sem áður skilst mér að
ég njóti enn stuðnings til stjórnar-
framboðs. Ólafur Þ. Stephensen lét
ógert að minnast þessa í grein
sinni.