Morgunblaðið - 15.09.1993, Síða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. SEPTEMBER 1993
Sjóminjasafn íslands
Lifandi starfsemi og
stóraukin aðsókn
HINN 1. október nk. er liðið eitt
ár frá því að Þjóðminjasafn Is-
lands tók við stjórn Sjóminja-
safns Islands og á þessu tæpa
ári hefur orðið mikil breyting á
þessu litla en vinalega safni allra
landsmana í Brydepakkhúsi í
Hafnarfirði.
Gert var átak í að kynna safnið,
starfsemi þess og staðsetningu,
húsið merkt að utan, efnt til sam-
starfs við aðila í ferðaiðnaði og
móttöku ferðamanna í Hafnarfirði,
sýningartíma var breytt og hann
lengdur, sett var upp lítil safnbúð,
bryddað upp á ýmsum nýjungum í
sýningarstarfi, boðið upp á
harmonikkumúsík og fleira í þeim
dúr.
Arangurinn hefur ekki látið á
sér standa því gestafjöldinn hefur
margfaldast það sem af er árinu
miðað við árið í fyrra og undanfar-
in ár. Gestir safnsins eru nú á átt-
unda þúsund þegar fjórir mánuðir
eru eftir af árinu.
Þar skiptir mestu að sett var upp
ný og vönduð fastasýning í safninu
„Fiskur og fólk“ sem opnuð var á
sjómannadaginn, 6. júní af Ólafi
Asgeirssyni, formanni Þjóðminja-
áðs. Fyrri fastasýning hafði staðið
að mestu óbreytt frá því safnið var
opnað árið 1986 og var engan veg-
inn fullnægjandi lengur. Meira úr-
val muna er nú til sýnis en áður
og þeim komið fyrir á skemmtileg-
an og aðgengilegan hátt í tímaröð
með glöggum skýringartextum á
íslensku og ensku.
Hefur sýningin hlotið góða dóma
gagnrýnenda og safnafólks og frá-
bærar viðtökur almennings, sem
sækir nú safnið heim um helgar í
mun meiri mæli en áður var. Sýn-
ingin tekur yfir mestan hluta safn-
hússins á þremur hæðum og eru
sýningargripir á fimmta hundrað í
30 sýningardeildum eða einingum.
„Fiskur og fólk“ var að öllu leyti
samin og sett upp af starfsmönnum
safnsins og var safninu aldrei lokað
meðan á uppsetningu stóð. Vönduð
sýningarskrá með skýringarmynd-
um fylgir sýningunni og fyrir er-
lenda gesti er útdráttur á fjórum
tungumálum.
Þá setti Sjóminjasafnið upp litla
og fróðlega sumarsýningu í Geysis-
húsi, „Sjósókn og sjávarfang" í
samvinnu við Ljósmyndasafn
Reykjavíkur, Árbæjarsafn og nokk-
ur fyrirtæki tengd sjávarútvegi og
stóð hún frá 6. júlí til 22. ágúst.
Þar voru meðal annars til sýnis
loftskeytaklefí í eigu safnsins af
togaranum Geir RE 241 frá árinu
1923 með öllum tækjabúnaði,
„Halakotsbáturinn“, lítill árabátur
frá Vatnsleysuströnd smíðaður árið
1904, líkön, myndir, munir og
margt fleira.
Aðsókn var góð að sýningunni i
Geysishúsi og á fímmta þúsund
gesta lagði þangað leið sína. Því
má segja að á tólfta þúsund manns
hafí skoðað sýningar Sjóminjasafns
íslands það sem af er árinu sem
er um 400% aukning frá árinu
1992.
Ekki hefur verið látið sitja við
sýningarhald og kynningarstarf því
talsvert hefur verið unnið að innri
málum safnsins og rannsóknar-
störfum. Skráningu safngripa var
mjög ábótavant, en nú hafa allflest-
ir munir verið skráðir í tölvu. Nokk-
uð hefur borist af gjöfum til safns-
ins og Ljósmyndasafn Reykjavíkur
gaf gott safn mynda á hina nýju
sýningu.
Eftir bátabrunann í Vesturvör í
vor fór fram á vegum safnsins at-
hugun á því hvað til er af gömlum
bátum og var meðal annars farið
í tvær könnunarferðir i sumar í
þessum tilgangi, aðra um Suðurnes
og hina um Breiðafjörð og ná-
grenni. Er nú mun ljósara en áður
hvað til er af gömlum bátum og í
hvað ástandi þeir eru. Nú í haust
verður sett upp lítil sérsýning í
anddyri Sjóminjasafnsins þar sem
Sjóminjasafn íslands.
árangur þessara ferða verður
kynntur í ljósmyndum og texta.
Hefur Jón Allansson safnvörður
annast þessa þætti starfseminnar
en hann nam auk sagnfræði Bæði
fornleifafræði og safnavísindi við
Gautaborgarháskóla og starfaði við
Arkeologiska Museet þar í borg um
skeið. Björn G. Björnsson annast
kynningar- og markaðsmál og sér
um daglegan .rekstur, en Bjöm
hefur unnið að kynningarmálum
um árabil.
Nú er sumartörnin að mestu að
baki og hauststarfsemin að fara í
gang og þá er skólafólk áberandi
meðal safngesta. Sjóminjasafnið
sendi öllum grunnskólum á Suður-
og Vesturlandi kynningarefni sl.
haust ásamt verkefnum fyrir mis-
munandi aldurshópa og var því
afar vel tekið. Um 2000 nemendur
heimsóttu safnið fram til vors og
líkaði bæði kennurum og nemend-
um vel. Nú verður skólum landsins
sent sameiginlegt kynningarefni
fyrir öll þijú söfnin; Sjóminjasafnið,
Nesstofusafn og Þjóðminjasafn ís-
lands.
Sjóminjasafn íslands er opið alla
daga frá kl. 13-17 út september-
mánuð, en frá kl. 13-17 um helgar
eftir 1. október. Safnið er opið á
öðrum tímum eftir samkomulagi
fyrir einstaklinga eða hópa.
(Fréttatilkynning)
Kjarvalsstaðir
Sýning á málverkum
eftir Gunnlaug Blöndal
. 'ÁJáÍAl. ’i .iMLiex ' / I Í^-W-Áki,. ,
SÉRSÝNII NG
á tækjum og vélum fyrir
fiskiðnað og sjávarútveg að
SEUAVEGI2
ViS í HéSni- verslun bjóðum þér aö koma
í sýningarsal okkar og kynna þér fjölbreytt úrval
af traustum vörum og þjónustu sem íslenskur
fiskiðnaður og sjóvarútvegur hafa notið í óratugi.
Á sýningunni er m.a. Hátækni-
búna&ur til stýringar og gæslu á kæli-
og frystikerfum, vökvamótorar o.fl.
fyrir háþrýsti-vökvakerfi, vatns-, sjó-,
og slógdælur, rafsuðutæki og margt
fleira áhugavert.
Tæknimenn okkar veita jbér fúslega allar
upplýsingar um vöruna, varahlutaþjónustuna og
annað sem þig fýsir að vita.
NOTAÐU TÆKIFÆRIP OC ,
SKOÐAÐU ÞESSA SYNINGU LIKA!
= HÉÐINN =
V E R S L U N
SELJAVEGI 2 SÍMI 624260

Laugardaginn 18. september
kl. 16 verður opnuð sýning á 45
málverkum eftir Gunnlaug Blön-
dal á Kjarvalsstöðum í tilefni af
því að 27. ágúst sl. voru hundrað
ár liðin frá fæðingu hans.
Gunnlaugur Blöndal fæddist að
Sævarlandi í Þistilfirði, en fluttist
snemma með foreldrum sínum til
Hvammstanga þar sem hann ólst
upp. Hann lærði tréskurð í Reykja-
vík hjá Stefáni Eiríkssyni tréskurð-
armeistara, en hélt svo til Kaup-
mannahafnar 1913, þar sem hann
settist á skólabekk í Teknisk
Selskab Skole og nam þar teikn-
ingu. Gunnlaugur hvarf þó heim frá
Kaupmannahöfn, en tveim árum
síðar hélt hann aftur utan og þá
til Oslóar, þar sem hann komst inn
í Listaakademíuna og var þar undir
handleiðslu eins virtasta málara
Norðmanna á þessum tíma, Christ-
ians Kroghs.
í Osló komst Gunnlaugur í snert-
ingu við franska samtímalist og þá
sérstaklega verk eftir Renoir og
Matisse. Að loknu tveggja ára námi
ferðaðist hann víða um Evrópu og
kom síðan heim og 1922 hélt hann
sína fyrstu einkasýningu. Sýning-
unni var vel tekið og í framhaldi
af henni beittu nokkrir einstakling-
ar sér fyrir því að styrkja hann til
utanferðar á nýjan leik og nú til
Frakklands, þar sem hann dvaldi
„HVER ER SINNAR
GÆFE SMIÐCR'
Viltu njóta lífsins og verða
öruggari með sjálfan þig?
Ná betri tökum á
mannlegum samskiptum og
losna við áhyggjur og kvíða?
Verða góður ræðumaður og
virkja eldmóðinn?
rjárlcsliug í iiH'ii111iin
skilar |>ér arði a‘\il;ingl.
Upplýsingar í síma:
81 2411
STJÓRNUNARSKÓLINN
næstu fimm árin, eða til 1929.
í París á þessum tíma var mikil
listræn hringiða og varð Gunnlaug-
ur fyrir miklum áhrifum frá þeim
hreyfingum sem helstar voru í
gangi, s.s. expression- og kúbisma.
Hann settist að í listamannahverf-
inu Montparnasse og sótti tíma í
Akademíu André Lhote en færði
sig fljótlega yfir í „Hina fijálsu
vinnustofu" þar sem Fernand Léger
var meðal kennara hans. Gunnlaug-
ur hreifst af verkum Maurice Utril-
los og Amedo Modiglianis og fór
þess brátt að gæta í myndum hans.
I París átti sér stað uppgjör við
raunsæismálverkið sem hann hafði
tileinkað sér í Osló og reyndi hann
fyrir sér með fjölbreyttum stíl-
brögðum. Á þessum árum uppgötv-
aði Gunnlaugur nýtt myndefni —
konuna og nekt hennar — sem átti
eftir að fylgja hopum allan hans
feril.
Gunnlaugi tókst að skapa sér
rými í frönsku listalífí. Hann var
viðurkenndur sem virtur þátttak-
andi í Parísarskólanum og átti verk
á frægri sýningu á franskri sam-
tímalist sem send var til Tókýó
1926. Honum var boðið að sýna
verk sín í galleríi Billiet og Musée
National du Luxembourg í París
keypti af honum málverk sem sýndi
höfnina í Reykjavík.
Á fjórða áratugnum sýndi Gunn-
laugur víða um Evrópu, þó sérstak-
lega í Danmörku þar sem hann var
búsettur og svo á Islandi, því mynd-
efni sitt sótti hann gjarnan til Is-
lands og kom oft hingað á sumrin
og málaði.
Hann beindi athygli sinni að
fáum myndefnum á ferli sínum, en
fyrir utan konumyndir voru það
landslags-, portrett-, sjávar- og
hafnarmyndir, sérstaklega á Siglu-
fírði og fólk við fiskvinnslu.
Gunnlaugur fluttist aftur til ís-
lands eftir að stríðið skall á í Evr-
ópu og hér starfaði hann af krafti
síðustu tuttugu ár ævi sinnar.
I tilefni sýningarinnar hefur ver-
ið gefin út vönduð litprentuð sýn-
ingarskrá með grein eftir Gunnar
B. Kvaran um listamanninn og fer-
il hans.
Sýningin á Kjarvalsstöðum mun
standa til sunnudagsins 17. október
og er opin daglega frá kl. 10-18.
Kjarval í París
í BORGARLISTASAFNI Parísar, Pavillon des Arts, verður opnuð
sýning á verkum eftir Jóhannes Sveinsson Kjarval, föstudaginn
17. september. Sýnd verða 46 málverk, teikningar og vatnslita-
myndir úr eigu Listasafns Reykjavíkur, Kjarvalsstaða, Listasafns
íslands, Listasafns ASÍ og fjölda einstaklinga.
Meginþema sýningarinar er hin
fjölbreytilega sýn Kjarvals á ís-
lenska náttúru og hvernig hann
samtvinnar yfírnáttúrulegar og
jarðneskar verur landslagstúlkun
sinni. Á sýningu þessari getur að
líta mörg af meginverkefnum
meistarans svo sem „Fjallamjólk"
frá 1941 og „Krítík“ frá 1946-47.
Þetta er í fyrsta skipti sem hald-
in er sýning á verkum eftir Kjarv-
al í Frakklandi og er hún unnin í
samvinnu Kjarvalsstaða, Mennta-
málaráðuneytisins og Pavillon des
Arts.
I tilefni af sýningunni hefur
verið gefin út sýningarskrá á
frönsku með greinum eftir Kristínu
Guðnadóttur listfræðing og safn-
vörð Kjarvalsstaða, Halldór Lax-
ness og Jean-Jacues Lebel. Einnig
hefur verið prentað veggspjald.
Sýningin í Pavillon des Arts mun
standa til sunnudagsins 14. nóv-
ember.