Morgunblaðið - 07.11.1993, Qupperneq 27

MORGUNBLAÐIÐ MIIMIMIIMGAR SUNNUDAGUR 7. NÓVEMBER 1993
27
og taldi þá aldrei eftir sér tíma né
fyrirhöfn en gladdist af hjarta ef
henni fannst hafa miðað fram á
veg. En sagan er auðvitað ekki bara
þessi.
Þegar Valla kom aftur heim frá
námi gifti hún sig. Hún giftist mikl-
um sómamanni, Jóni Kolbeinssyni.
Hann var ég búin að þekkja síðan
ég var lítil. Kolbeinn faðir Jóns var
úr Kolbeinsstaðahreppi. Hann og
amma voru æskuvinir. Kolbeinn
fluttist vestur á Snæfellsnes og gift-
ist þar. Ef þau hjón, annað eða
bæði, komu til Reykjavíkur dvöldust
þau á Freyjugötunni og þegar Jón
kom suður og fór til sjós á vetrum
var hans annað heimili Freyjugatan.
Gegnum þennan yinskap komst
ég sem smástelpa í sveit á sumrin
vestur á Arnarstapa. Jón vann heima
á sumrin með foreldrum og Karolínu
systur sinni og svo hurfum við bæði
til Reykjavíkur á haustin. Mér þótti
innilega vænt um þetta fólk. Við Jón
vorum vinir. En þegar ég heyrði að
hann Nonni hefði gifst henni Völlu
frænku minni, stóð mér andartak
ekki á sama. Þetta var þó hún Valla
mín.
Þegar Valgerður varð áttræð
hafði hún opið hús. Þar kom mikið
fjölmenni. Þá stóð þar upp ásamt
fleirum Rósa Þorbjarnardóttir kenn-
ari og minntist gamla skólans síns
og kennara fyrir sína- hönd og ann-
arra nemenda. Ég hrökk við þegar
hún sagði: „Við krakkarnir vorum
ekki alveg dús við að Valgerður
hefði gift sig, við áttum hana jú.
Það tók okkur tíma“, sagði hún, „að
sætta okkur við og læra að meta
Jón.“ Ég var að hugsa um að standa
upp og viðurkenna hugrenninga-
syndir mínar en þagði. Við systkinin
svo og frænsystkini uxum úr grasi,
við giftumst, eignuðumst börn og
eigin fjölskyldur. A meðan amma
og afi lifðu hittumst við á Freyjugöt-
unni, en eftir að þau voru farin var
Valla sameiningartáknið í fjölskyld-
unni. Hún tók þátt í gleði okkar, svo
og var hún fyrst á staðinn ef eitt-
hvað var að. Börnin mín bera sama
hug til hennar og ég. Þau minnast
jólanna þegar hún kallaði á þau,
spilað var púkk og farið í leiki og
þau vissu að það var engin skírn,
afmæli eða ferming svo að Valla
frænka myndi ekki eftir litlum
frændsystkinum. Valgerður og Jón,
sem lifðu í ástríku hjónabandi, eign-
uðust ekki börn. Þau tóku þá í fóst-
ur tvær systurdætur Jóns, Ellu Kol-
brúnu og Pálínu, komu þeim til
mennta og litu alla tíð á þær sem
dætur sínar. Og þá var ég loksins
orðin svo fullorðin að ég gladdist
af hjarta yfir þessari fullnægingu í
Iífi þeirra. Og nú lýkur ákveðnum
hring í sögunni. Síðasta systkinið frá
Tröð, hún Valla frænka mín hefur
kvatt. En ég vil þakka fyrir ævi-
langa vináttu, ást og umhyggju, sem
hún sýndi mér frá upphafi og síðan
börnum mínum alla tíð. Það er mik-
il gæfa hverjum sem hlotnast.
Guð blessi hana og gefi henni
góða heimkomu.
Pálína Eggertsdóttir.
Það besta sem barni getur hlotn-
ast auk góðra foreldra eru góð
fóstra og góður kennari.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að vera nemandi Valgerðar Guð-
mundsdóttur alla mína bamaskóla-
tíð.
í minningunni var alltaf gaman í
skólanum, manni fannst maður mik-
ils virði, í kennslustundunum ríkti
vinnusemi og tillitssemi. Við vorum
þijátíu og fjögur í bekknum, getan
til bóknáms var mjög misjöfn og ef
ég ætla að reyna að rifja upp hvern-
ig hún stjórnaði verki hjá þessum
sundurleita hópi er það lífsins
ómögulegt, en alúð hennar og virð-
ing fyrir hverjum einstaklingi og
hæfileikum hans er samt það sem
mér finnst ég skynja. Mig langar
að geta rifjað upp einstök atvik frá
kennslu hennar eða heiman að frá
henni þar sem við vorum tíðir gestir
en það gengur illa. Skyldi það vera
af því að Valgerður er á einhvern
svo dýrmætan hátt samofin reynslu-
heimi góðrar bemsku og þar með
hluti af sjálfri mér? Ég næ ekki
neinni fjarlægð. Valgerður er þess
vegna alveg eins ennþá hér og nú.
Sem börn erum við á vissan hátt
ekki sjálfstæðir einstaklingar gagn-
vart okkar nánustu, við erum eigin-
lega neytendur á þá, við söfnum í
sarpinn og það sem við gefum er
ósjálfrátt. Við erum kannski eins
og hluti straumvatns sem líður fram
við mildan þrýsting og leiðsögn frá
nánustu snertiflötum. Okkur er
hjálpað að sigla framhjá skerjum,
leyft góðlátlega að hoppa og skoppa
á flúðum í sólarljósi án þess að
verða okkur sjálfum né öðrum til
tjóns. Þegar vel tekst til gerist þetta
svo mjúklega að við finnum ekki
fyrir leiðsögninni, höldum jafnvel
að allt hafi þetta gengið af sjálfu
sér vegna okkar eigin ágætis. Slík-
ur leiðsögumaður var Valgerður,
hún laðaði fram það jákvæða, leiddi
til þroska, studdi góða viðleitni, leið-
beindi um það sem betur mætti
fara, lét mann setja sig í spor ann-
arra, allt einhvern veginn þannig
að maður man ekki atvikin. Man
maðurinn þá aðeins hið óþægilega
sem hann upplifir í bernsku sinni?
Varðandi Valgerði man ég aðeins
eitt skýrt atvik, reyndar tvö. Hið
fyrra var þegar hún sagði bekknum
að hún ætlaði að giftast sínum góða
manni, Jóni. Þvílíkur sársauki og
afbrýði sem litlu nemendumir upp-
lifðu og enn man ég huggunarrík
orðin hennar eins og þau hefðu
verið sögð í gær: „Hann er góður
maður og þið verðið áfram börnin
mín.“ Hitt tilvikið var vegna þess
að bekkurinn hafði ekki hagað sér
vel við kennara sem kenndi í veik-
indaforföllum Valgerðar. Það voru
áminningar sem ekki gleymast.
Valgerður var fædd 6. apríl 1902
að Haukatungu í Kolbeinsstaða-
hreppi, henni voru alla tíð kærir
ættingjar og vinir af heimaslóð.
Valgerður stundaði nám við
Kvennaskólann í Reykjavík (3.-4.
b) 1921-1923 en slík skólaganga
var ekki sjálfsögð á þeim tímum
fyrir ungar sveitastúlkur. Hugur
hennar hefur snemma beinst að því
að leiðbeina því að samhliða starfi
á símstöðinni í Reykjavík kennir
hún smábörnum og unglingum tals-
vert þar til hún fer til náms í Kenn-
araskóla íslands 1933 og lýkur
þaðan kennaraprófi 1935. Valgerð-
ur var stunda- og forfallakennari
við Austurbæjarskólann í Reykjavík
1935-1937. Þá fer hún til ársdval-
ar í Sviss þar sem hún Ieggur stund
á smábarnakennslu, almenna
barnasálfræði og kennslufræði við
L’institut J. J. Rousseau í Genf.
Fastur kennari varð Valgerður við
Austurbæjarskólann í Reykjavík
1938 og kenndi þar til sjötugs.
Eftir það tók hún nemendur heim
á vegum Fræðsluskrifstofu Reykja-
víkur um nokkurt árabil.
Á aðfangadag 1938 giftist Val-
gerður öðlingsmanninum Jóni Kol-
beinssyni sjómanni sem látinn er
fyrir nokkrum árum. Það var yndi
að vera vitni að þeirra hlýja og
kærleiksríka sambandi, sjá þau
snerta hvort annað og gefa hvort
öðru hýrt auga fram á síðasta dag.
Valgerði og Jóni varð ekki barna
auðið en þau tóku til fósturs frá
sex ára aldri tvær systurdætur
Jóns, þær Ellu Kolbrúnu og Pálínu
Matthildi. Þær launuðu fóstrið vel
en þær og fjölskyldur þeirra voru
fósturforeldrunum miklir gleðigjaf-
ar og ellistoð. Ég sendi þeim mínar
samúðar- og þakkarkveðjur.
Rósa Björk Þorbjarnardóttir.
Elsku amma.
Mig langar til að skrifa þér
nokkrar línur nú er þú heldur af
stað úr þessum heimi í annan.
Hjartað hefur slegið sitt síðasta slag
og síðasti andardrátturinn verið
dreginn og tími er til kominn að
þú haldir á vit örlaganna og kveðj-
ir okkur í mannheimum sem höfum
orðið þess aðnjótandi að þekkja þig.
Englarnir á himnum munu örugg-
lega kætast yfír að fá að kynnast
þér, er þú kemst á áfangastað.
Hugur minn hefur að geyma
ýmsar fagrar minningar um þig og
mun ég varðveita þær allt fram á
veturdaga lífs míns. Meðal þess að
hafa fengið að kynnast þér hlaut
ég nafn þitt að gjöf og hef ég bor-
ið það stolt síðan. Við nöfnumar
munum einhvem tímann hittast á
ný og riíja upp okkar samveru-
stundir. Manstu þær?
Jólin sem við áttum saman. Dag-
ana er við sátum við stofugluggann
og biðum eftir því að afi kæmi heim
og hvernig við skreyttum þennan
sama glugga á jólunum. Eða þegar
ég, Freyja og Jói fengum að klæða
okkur í fötin ykkar afa og hvað þú
dáðist að okkur. Allir öskupokarnir
sem þú hjálpaðir okkur að sauma.
Blómin sem við töldum reglulega,
þegar kaktusinn í ganginum
blómstraði. Ferðunum á Þingvöll
og heimsóknirnar á Fellsenda.
Hvernig við nefndum allar ár og
lækjarsprænur nýjum nöfnum alla
leiðina frá Reykjavík til Ólafsvíkur.
Manstu þegar þú kenndir mér
margföldunartöfluna og þuldir með
mér allar sýslur landsins? Eða sög-
urnar sem við Freyja sömdum og
myndskreyttum og sögurnar sem
þú sagði okkur af öðru fólki og
spennandi fjarlægum stöðum?
Ég man eftir þessu öllu og mörgu
öðru, ég lærði að vísu aldrei allar
sýslurnar, en amma, ég skal læra
þær fyrr eða síðar.
Minningarnar eru svo margar.
Þegar að því kemur að ég eignast
börn, mun ég geta sagt þeim dá-
samlegar sögur af yndislegum hjón-
um sem ég þekkti og elskaði meir
en orð fá lýst. Sögur um ömmu og
afa í Hátúni.
Ég bið að heilsa afa er þú verður
á vegi hans á ný.
Ástarkveðjur og kærar þakkir
fyrir allt.
Þín nafna,
Valgerður.
Fleiri greinar um Valgerdi
Guðmundsdóttur bíða birtingar og
verða birtar í blaðinu næstu daga.
Faðir minn, bróðir og mágur,
GUÐJÓN K. EMILSSON
málari,
Lokastíg 5,
andaðist í Landakotsspítala
30. október.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk
hins látna.
Bjarni Guðjónsson,
Emilia Emilsdóttir, Kristján Friðsteinsson,
Gunnlaug Emilsdóttir, Sveinn Halldórsson,
Gunnar Emilsson.
t
Hjartkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
ÁLFHEIÐUR EINARSDÓTTIR
frá Bolungarvík,
Sólvangi,
Hafnarfirði,
verður jarðsungin fró Hafnarfjarðarkirkju þriðjudaginn 9. nóvem-
ber kl. 13.30.
Jóhanna Jónsdóttir, Sveinn Kristinsson,
Jón Rafnar Jónsson, Guðrún Sæmundsdóttir,
Bergþóra Jónsdóttir, Gunnar Gunnarsson,
Þórunn Jóni'na Jónsdóttir, Sigurleifur Kristjánsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Móðir okkar og tengdamóðir,
ÞORGERÐUR MAGNÚSDÓTTIR,
Lokastig 19,
Reykjavik,
lést á Hvítabandinu 2. nóvember sl.
Jarðarförin fer fram frá Hallgrímskirkju
fimmtudaginn 11. nóvember nk.
kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hennar, er
bent á Hallgrímskirkju.
Pálmi Kr. Jóhannsson, Ólafía Bjarnadóttir,
Jóhann Hálfdanarson, Vilhelmi'na Salbergsdóttir.
+
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
LIUA H J ARTARDÓTTIR,
Ásgarði 41,
Reykjavik,
lést þann 28. október. Útför hennar fer fram frá Fossvogskapellu
mánudaginn 8. nóvember kl. 15.00.
Garðar Sigurðsson, Margitt Sigurðsson,
Jón Hlöðver Sigurðsson,
Páll Sigurðsson, Romela V. Sigurðsson,
Kristín Unnur Sigurðardóttir, Gunnar Gunnarsson,
Sígþór Sigurðsson, Oddný Þorsteinsdóttir,
Olafur Gunnar Sigurðsson, Geirlaug Björnsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
+ Móðir okkar,
KARLOTTA JÓNSDÓTTIR ÍSDAL,
Haðarsti'g 20,
lést á heimili sfnu 13. október sl. Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey. Synir hinnar látnu.
+
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
ÁGÚST HINRIKSSON,
prentari,
Hagamel 20,
sem lést í Landakotsspítala 2. nóvember, verður jarðsunginn frá
Neskirkju mánudaginn 8. nóvember kl. 15.00.
Inga Ágústsdóttir, Guðmundur B. Lýðsson,
Lovísa Ágústsdóttir, Hermann Sigfússon,
Sigrún Valgeirsdóttir, Kristín Valgeirsdóttir, Sólveig
Valgeirsdóttir, íris Valgeirsdóttir, Elísa Ágústsdóttir, Unnar
Már Garðarsson, Kara Elvarsdóttir, Ágúst Guðmundsson,
Lýður Guðmundsson, Sigrún Guðmundsdóttir.
+
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
sonur, tengdasonur og bróðir,
EINAR ÞÓR VILHJÁLMSSON,
Rauðagerði 58,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Hallgrímskirkju
þriðjudaginn 9. nóvember kl. 13.30.
Jóhanna Magnea Björnsdóttir,
Birna Karen, Vilhjálmur Andri,
Þórey Eva, Einar Helgi,
Helga Finnbogadóttir og börn.
Þórey Ólafsdóttir.
+
Bestu þakkir sendum við ættingjum og öðrum vinum sem sýndu
okkur hluttekningu, hjálpsemi og alúð við andlát og útför móður
okkar, tengdamóður, ömmu og langömmu,
ÞURÍÐAR SIGURJÓNSDÓTTUR,
Álfheimum 46.
Einnig viljum við þakka starfsfólki Landspítalans og Heimahlynn-
ingu Krabbameinsfélagsins.
Aðstandendur.
+
Þökkum innilega samúð og hlýhug við andlát og útför fósturbróð-
ur okkar og frænda,
GUÐMUNDAR ÓLAFSSONAR
frá Erpsstöðum,
Hrafnistu, Reykjavík.
Fóstursystur
og systrabörn hins látna.