Morgunblaðið - 28.12.1993, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. DESEMBER 1993
n
6R?L06£M6ife
M)/
1

r mörg hurc/mt ár hofa- diýnL-
‘.fgw vtrur búíá L hlilcLurn he/ml
sLarcLs.

/. S
GrýUu er forljót kerUng. Jfún. á. þrjei
,OQ. méb þtíhc Sextiu ey ■Nmnt SynL.
þrjói karta-
Vií kollum þernan. fieim- huLimt vegna,
þeíi cá mertn. geto- ekkL seð hann -
'ostjnilegu verumar eru ctf tjmsum stxrium.
TröLUn. geta. verih á. stærh viS foLk. TUsar
eru miklu Sbtrrl. Dvergar milcLu minni.
þessi ögeSfeUcUt shötuhjú. vitja. heist
etoL. cþeJcka. knxkfca..
_ //ChKLOUfl&ue\
Stnxkarnir 13 voru ott sendir tiL oá ná. L bxxkki .
Og koma, meS þá heJnt L greniS. Bins konar
heimsendingarþjónusia-.
f>tir gct huort bömin hafa. sett sfeé é
Qluggann.. Ef barniá hekir ueríi þtégt,
setjcuþeirqjöt L skó/nn. Annars fstr
þOO kexribecu i (c
Sfcnínn.. hr~, ^
Sterk
tjáning-
trúbadúrs
Hljómplötur
Sveinn Guðjónsson
Að baki eru lönd og óraleiðir.
Ljóslifandi var alltaf andlit þitt.
Smæsta sandkom manneskjuna meiðir
ef miðju hjartans komið hefur hitt.
Verst var alltaf einsemdin sem fylgdi,
ég iðraðist að hafa aldrei kvatt.
í einni andrá skripaleik minn skildi.
Skelfing getur lífíð flúið hratt.
Vísan hér að ofan er úr ljóði
Harðar Torfasonar, Firð, af nýrri
plötu hans, Gull. Hún segir ákveðna
sögu og er að því leyti dæmigerð
fyrir annað efni á plötunni. Hér er
Hörður að segja okkur sögur, sem
hann sjálfur segir að sé hlutverk
trúbadúrsins. Sögumar eiga það
flestar sameiginlegt að hafa ein-
hvern boðskap, enda hefur Hörður
frá mörgu að segja. I sögunum fjall-
ar hann um manneskjuna í gleði og
sorg, ýmist í alvarlegum tón eða
slær á léttari strengi. Hann fjallar
um fordóma og umburðarlyndi,
dauðann og hamingjuna, ástina og
draumana. Þetta eru góðar sögur
sem eiga erindi til ailra.
Fáum íslendingum hefur tekist
betur að ná tökum á tjáningarformi
trúbadúrsins en Herði. A plötunni
Gull sýnir hann ótvírætt hæfileika
sína á þessu sviði og það gildir ekki
einungis um kveðskap hans eða tón-
smíðar, heldur er framsetningin með
þeim hætti að eftir því er tekið.
Herði tekst hér býsna vel að sam-
eina ljóðlist, tónlist og leiklist og
koma boðskap sínum til skila með
aðgengilegum hætti. Við fyrstu yfir-
ferð tekur maður fyrst eftir þessu í
iaginu Karl R. Emba þar sem Hörð-
ur setur á svið einskonar grínleik,
sem þó er með grafalvarlegum und-
irtón, eins konar „tragikómedíu" þar
sem hann tekur fyrir fordóma
manna gagnvart litarhætti, kyn-
ferði, kynhneigð og trúmálum. En
það er víðar en í þessu lagi sem
má greina sársauka undir glaðværð-
inni eða sléttu og felldu yfirborðinu.
Plötu eins og Gull verður hver og
einn að upplifa fyrir sig og því hefur
engan tilgang að fara ofan í saum-
ana á hverju lagi eða ljóði í smáatrið-
um. í lögunum leikur Hörður sjálfur
undir á gítar með smávægilegri að-
stoð Þórðar Högnasonar á bassa.
Tónlistin virðist í fljótu bragði vera
dálítið keimlík frá lagi til lags, enda
er hún frekar eins og umbúðir, eða
leiktjöld í kringum boðskap ljóð-
anna, sem skipta auðvitað höfuð-
máli. Sjálfur hef ég fram til þessa
ekki lagt mig sérstaklega fram um
að hlusta á trúbadúra. En eftir að
hafa hlustað á Gull leyfi ég mér að
fullyrða að Hörður Torfason er ekki
minni listamaður en margir þeir sem
nú þiggja framlög úr opinberum
sjóðum ríkisins vegna listsköpunar
sinnar. Og ég sé dálítið eftir því að
hafa látið alla hausttónleikana hans
á liðnum árum fara framhjá mér.
En koma tímar og koma ráð.
Troðnar
slóðir
Fagra veröld er 'heiti á plötu sem
út kom fyrir jólin, en á henni syngja
Egill Ólafsson og Guðrún Gunnars-
dóttir lög við ljóð eftir Tómas Guð-
mundsson. Um kveðskap Tómasar
þarf ekki að hafa mörg orð, ljóð
hans slá í takt við hjörtu lands-
manna enda er hann eitt ástsælasta
skáld þjóðarinnar fyrr og síðar. Á
plötunni eru þrettán lög, þar af sex
eftir Sigfús Halldórsson, og um tón-
smíðar hans gilda sömu orð og sögð
eru hér að framan um kveðskap
Tómasar. Heimir Sindrason á þrju
lög á plötunni og Stefán S. Stefáns-
son, Gylfi Þ. Gíslason, Bergþóra
Árnadóttir og Einar Markan eitt lag
hvert.
Flest lögin hafa áður heyrst í
hefðbundnum útgáfum og útsetjari
plötunnar, Stefán S. Stefánsson,
heldur sig yfirleitt á svipuðum slóð-
um og áður hafa verið troðnar, enda
eru mörg þessara laga orðin samgró-
in þjóðarsálinni. Þó má benda á
nokkur dæmi þar sem Stefán þreifar
aðeins fyrir sér í útfærslunni og
I