Morgunblaðið - 09.01.1994, Blaðsíða 52

H
FORGANGSPÓSTUR
UPPLÝSINGASÍMI 63 73 00
flfargiiiiÞlafrft
KJÖRBOK
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna
MORGVNBLADID, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK
SÍMl 691100, StMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 3040 /
AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
SUNNUDAGUR 9. JANUAR 1994
VERÐ I LAUSASOLU 125 KR. MEÐ VSK.
Morgunblaðið/Haukur Snorrason
Ævintýranótt íÞórsmörk
JÓLIN og áramótin eru liðin og grámi hversdagsleikans tekinn við.
Um áramót og á þrettándanum er sá siður í heiðri hafður að kveikja
bálkesti og víst er að þeir sem staddir voru á Básum í Þórsmörk um
áramótin gleyma seint þeirri ævintýranótt þegar norðurljós og mána-
skin mögnuðu upp stemmninguna við brennuna.
Kennir
Irönum
að smíða
stálskip
„ÍRANIR hafa áhuga á að hefja
smíði á fiskveiðiskipum úr stáli
og ég legg þeim til þekkingu á
slíkri smíði. Það verður byrjað á
26 metra bátum og ég efast ekki
um að þetta verkefni á eftir að
færa íslendingum ýmis frekari
verkefni og viðskipti," segir Jón
Sveinsson, tæknifræðingur. Hann
hefur verið ráðinn til að stjórna
uppbyggingu skipasmíðastöðvar í
Chah Bahar í suðurhluta íran.
íranir hafa stofnað fyrirtæki um
skipasmíðarnar og hefur það fengið
úthlutað átta hektara landi. Opinber
stuðningur felst í vilyrði fyrir 2 millj-
ónum Bandaríkjadala og skattleysi
fyrirtækisins og starfsmanna þess
næstu 15 árin. Jón segir að leitað
hafi verið til hans þar sem hann var
í ágætu sambandi við Irani frá því
að hann rak skipasmíðastöðina Stál-
vík._
„í íran stunda 70 þúsund manns
fiskveiðar, en skipakosturinn er rýr,“
segir Jón. „Flestir sækja sjó á 6
metra löngum bátum með utanborðs-
mótor, en stærsti báturinn sem nú
er í smíðum er 30 metra langur tré-
bátur. Smíði nýtísku stálbáta þekkist
hins vegar ekki og þar á ég að bæta
úr.
-»■■■♦ »
Sjávarútvegsráðherra reynir að koma viðræðum í sjómannadeilunni í gang
„Það þjónar ekkí tilgangi að
banna verkfall með lögum“
ÞORSTEINN Pálsson sjávarútvegsráðherra boðaði fulltrúa samtaka
sjómanna og útvegsmanna á sinn fund, hvora í sínu lagi, eftir hádegi
í gær, laugardag, til að kanna hvort hægt sé að koma viðræðum
deiluaðila af stað á ný. Þorsteinn sagði í samtali við Morgunblaðið
greinilegt að kjaradeilan hefði farið í algjöran hnút og sagði að
staðan hefði versnað.
Þorsteinn kom til landsins á
föstudagskvöld og ráðgaðist við
ríkissáttasemjara um vandann í
gærmorgun. Að því búnu kallaði
hann fulltrúa sjómanna á sinn fund
eftir hádegi í gær og fulltrúa
vinnuveitenda þar á eftir.
Lífrænn
landbúnað-
ur vænlegur
MARKAÐSRÁÐGJAFINN Carl
Haest ráðleggur íslendingum að
taka upp aðferðir lífræns landbún-
aðar. Hann telur íslenskar afurðir
tæplega samkeppnisfærar á er-
lendum mörkuðum á forsendum
verðs, en gætu átt góða möguleika
á að ná útbreiðslu vegna gæða og
þeirrar sérstöðu að vera lífrænar.
Carl Haest dvaldi hér í liðinni viku
og mun hann í þessum mánuði kynna
stjórnendum og innkaupastjórum
DELHAIZE verslanakeðjunnar í
Belgiu íslenskar landbúnaðarafurðir.
Þessi vérslanakeðja rekur 200 stór-
verslanir í Belgíu og 1.200 í Banda-
ríkjunum.
Sjá bls. 22: „Lífræn framtíð ..."
Viðræðutilboð stendur
Aðspurður hvort einhver breyt-
ing hefði orðið á tilboði ríkisvalds-
ins um hugsanlega lagasetningu
til að koma í veg fyrir þátttöku
sjómanna í kvótakaupum eða hvort
hann teldi kominn tíma til að setja
lög á verkfallið svaraði sjávarút-
vegsráðherra: „Það hefur alltaf
legið fyrir af minni hálfu frá því
síðastliðið vor, að ég væri tilbúinn
til þess að ræþa við samningsaðila
um að finna með einhveijum hætti
lausn á þessum vanda, sem er
óeðlileg þátttaka sjómanna í kvóta-
kaupum. Það viðræðutilboð hefur
staðið af minni hálfu æ síðan. Það
hefur verið afstaða ríkisstjórnar-
innar og verður engin breyting á
því,“ sagði hann. „Eg hef á hinn
bóginn sagt, að ég teldi engin rök
fyrir því að setja lög á sjómenn,
en ef hægt er að hjálpa deiluaðilum
við að finna lausn á þessu með
einhverskonar lagalegri skiptingu
þá hef ég alltaf verið tilbúinn til
þeirrar umræðu, en ég hef ekki
séð að það þjónaði tilgangi að
banna verkfall sjómanna með lög-
um,“ sagði Þorsteinn Pálsson.
25 hafa náð
100 ára aldri
TUTTUGU og fimm landsmenn
eru nú 100 ára og eldri, samkvæmt
upplýsingum Hagstofu íslands.
Elsti Islendingurinn er Valgerður
Friðriksdóttir á Akureyri, hún er 104
ára, fædd 3. maí 1989. Síðust til að
ná þessum merka áfanga var Vaifríð-
ur Guðmundsdóttir frá Heimaskaga
á Akranesi, sem varð tíræð í gær,
laugardag.
Oft áður hefur tala 100 ára íbúa
landsins verið hærri en nú, hún hef-
ur farið yfír 30. Búist er við að þeg-
ar nálgast aldamót fjölgi í 100 ára
hópnum, að sögn Guðna Baldursson-
ar hjá Hagstofunni. 20 núlifandi ís-
lendingar eru fæddir árið 1894 og
gætu því náð 100 ára aldri á þessu
ári.
Ratsjárstofnun fyrir-
mynd að þyrlurekstri
EF TIL þess kemur að íslendingar taki við rekstri þyrlubjörgunar-
sveitarinnar á Keflavíkurflugvelli þykir æskilegt að líta til reksturs
Ratsjárstofnunar. Stofnunin sér um rekstur ratsjárstöðva bandaríska
hersins og segir framkvæmdastjóri hennar, Jón Böðvarsson, að sér
væri til efs að Bandaríkjamenn hefðu nefnt möguleika á að íslending-
ar öxluðu aukna ábyrgð á sviði þyrlubjörgunarstarfa ef reynslan
af samstarfinu við Ratsjárstofnun hefði ekki verið góð.
Niðurstöður viðræðna Jóns Bald-
vins Hannibalssonar utanríkisráð-
herra og Williams J. Perry, vara-
varnarmálaráðherra Bandaríkj-
anna, í byrjun vikunnar voru m.a.
þær, að þyrlubjörgunarsveitin yrði
hér áfram. í bókun ráðherranna er
sá möguleiki nefndur, að íslending-
ar taki aukinn þátt í rekstri sveitar-
innar. Sá möguleiki var ræddur við
Bandaríkjamenn þegar í árslok
1991, en þá fengust þau svör að
annmarkar væru á því og var við-
ræðum hætt. Nú er hins vegar litið
svo á, að yfirlýsing ráðherranna
hafi jjþlitískt vægi, sem skorti þeg-
ar íslenskir embættismenn ræddu
við bandaríska sendiherrann á sín-
um tíma.
Viðmælendur Morgunblaðsins,
sem hafa látið þyrlumál til sín taka,
segja að enn sé ekkert fastmótað
í þessu efni. Hugsanlega yrði rekst-
urinn innan vébanda Landhelgis-
gæslunnar, en flestir lítatil Ratsjár-
stofnunar sem fyrirmyndar, taki
íslendingar við rekstrinum á fjórum
Sikorsky HH-60 G þyrlum varnar-
liðsins.
Sjá bls. 10-11: „Það tekst..."