Morgunblaðið - 30.01.1994, Blaðsíða 2

2 FRETTIR/INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 30. JANUAR 1994
EFNI
Davíð Oddsson forsætisráðherra segir
atvinnuleysistölur í samræmi við spár
Verður að skoða
í réttu samhengi
DAVÍÐ Oddsson, forsætisráðherra, segir að menn verði að skoða I
réttu samhengi þær atvinnuleysistölur sem nú birtast. Hröð hækkun
þeirra stafi sérstaklega af sjómannaverkfallinu og ekki þýði að vera
með æsing út af því.
4.000 færri
ársverk en
árið 1988
FÆKKAÐ hefur um 6.800 árs-
verk þjá fyrirtækjum síðan árið
1988, mest í iðnaði. Á móti hefur
á sama tíma fjölgað um 2.100
ársverk hjá hinu opinbera og um
650 ársverk í annarri starfsemi.
Atvinnuleysi er mest meðal ófag-
lærðs fólks af yngri kynslóðinni.
Þessar upplýsingar komu fram hjá
Jóhönnu Sigurðardóttur félagsmála-
ráðherra á Alþingi. Mest hefði árs-
verkum fækkað í iðnaði eða um 4.200
ársverk, þar af um 1.800 í fiskiðn-
aði. Fækkað hefði um 1.400 ársverk
í verslun, veitinga- og hótelrekstri,
um 40 ársverk í byggingastarfsemi,
f landbúnaði hefur fækkað um 570
ársverk, um 450 í peningastofnunum
og 315 í samgöngum og fjarskipta-
starfsemi. Á móti hefði orðið aukning
í þjónustustarfsemi um alls 200 árs-
verk og fiskveiðum um 90 ársverk.
Þá hefur ársverkum hjá hinu opin-
bera Qölgað um 2.100 og um 650
ársverk í annarri starfsemi. Því hefur
samtals fækkað um 4.000 ársverk á
þessu tímabili.
Verst hjá ófaglærðu fólki
Jóhanna sagði að atvinnuleysi
væri verst hjá ófaglærðu fólki. { síð-
asta nóvembermánuði var ófaglært
fólk þriðjungur atvinnulausra og
hefði vafalaust fjölgað mjög í desem-
ber og janúar. Þetta væri hátt hlut-
fall þegar á það væri litið, að um
17% af fólki á vinnumarkaði væri
ófaglært.
Útifundur verkalýðsfélaganna á
höfuðborgarsvæðinu gegn at-
vinnuleysi sem haldinn var síðast-
liðinn fímmtudag samþykkti
áskorun til ríkisstjómarinnar þar
sem krafíst er tafarlausra aðgerða
til að ráða bót á atvinnuleysi.
Þróunin stöðvuð
„Meginmálið er það að ef ekki
hefði verið gripið til allra þeirra
ráðstafana gagnvart íslensku at-
vinnulífí sem gripið hefur verið til
og komið á stöðugleika í verðlagi
og á vinnumarkaði væri atvinnu-
leysið hjá okkur orðið það sama
og hjá öðrum þjóðum. Það hefur
verið stöðvað," sagði Davíð af
þessu tilefni. Núna hækki atvinnu-
leýsistölumar hratt, sérstaklega
vegna sjómannaverkfallsins og
verði að skoða málið í því sam-
hengi.
Snýst við á næsta ári
„Við erum núna að ganga í
gegnum síðustu dýfuna og þá
dýpstu í þorskskerðingunni og þær
tölur um atvinnuleysi sem nú eru
nefndar koma engum á óvart, þær
eru nákvæmlega í samræmi við
þær spár sem gerðar hafa verið.
Reyndar spáði Þjóðhagsstofnun í
byrjun síðasta árs 5% atvinnuleysi
en það varð 4,3%. Stofnunin hafði
áður spáð 6% atvinnuleysi á árinu
1994 en hefur lækkað þá spá nið-
ur í 5% og telur enn að sú spá
muni standast, en síðan muni at-
vinnuleysi fara minnkandi eftir því
sem hagvöxtur muni aukast á ár-
inu 1995 með aukinni veiði. Menn
verða því að skoða þetta mál í
eðlilegu samhengi og vera ekki
með æsing út af því,“ sagði Davíð
Oddsson.
Prófkjör Sjáifstæðisfiokksins
Morgunblaðið/Kristinn
Prófkjör í Hafnarfirði
PRÓFKJÖR Sjálfstæðisflokksins í Hafnarfirði vegna bæjar-
stjórnarkosninganna í vor hófst í gær og lýkur því kl. 19. í
kvöld. Þrátt fyrir leiðindaveður í gærmorgun mættu Hafnfirð-
ingar snemma á kjörstað.
Kosið á þremur
stöðum í dag
PRÓFKJÖR Sjálfstæðisflokksins vegna borgarstjórnarkosn-
inganna í vor hefst í dag og byrjar kjörfundur kl. 9 og stend-
ur til kl. 22. Prófkjöri í Hafnarfirði og á ísafirði sem hófst í
gær lýkur í dag og ei búist við að niðurstaða liggi fyrir á
báðum stöðunum um miðnætti. Prófkjör fór fram á Akranesi
og í Njarðvík í gær.
í Reykjavík fer prófkjör fram
í dag og á morgun, mánudag.
Kosið er í sex kjörhverfum í dag
og hefst kjörfímdur kl. 9 og
stendur til kl. 22.
Kjörhverfí 1 er á Hótel Sögu
A-sal fyrir Nes- og Mela-, Vest-
ur- og Miðbæjar- og Austur-
og Norðurmýrarhverfí að Rauð-
arárstíg. Kjörhverfí 2 er í Val-
höll, vestursal Háaleitisbraut 1,
fyrir Hlíða- og Holta-, Laugar-
nes- og Langholtshverfí. Kjör-
hverfí 3 er í Valhöll, austursal,
fyrir Háaleitis- og Smáíbúða-,
Bústaða- og Fossvogshverfí.
Kjörhverfi 4 er í Hraunbæ 102,
suðurhlið, fyrir Árbæjar- og
Seláshverfí og Ártúnsholt. Kjör-
hverfí 5 er í Álfabakka 14a,
Mjódd, fyrir alla byggð í Breið-
holti. Kjörhverfí 6 er í Hvera-
fold 1—3, fyrir byggð í Grafar-
vogi. Á mánudag er eingöngu
kosið í Valhöll, Háaleitisbraut,
og hefst kjörfundur þar kl. 13
og stendur til kl. 21.
í Hafnarfírði er kosið í Sjálf-
stæðishúsinu við Strandgötu 29
og hefst kjörfundur kl. 10 og
stendur til kl. 19.
Á ísafírði er kosið í Sjálf-
stæðishúsinu Hafnarstræti 12,
2. hæð, og hefst kjörfundur kl.
13 og stendur til kl. 19.
Forsætisráðherra segir að deilan um tollflokkana hafi komið sér á óvart
Trúi ekki öðru en að bú-
vörudeilan leysist fljótlega
FORSÆTISRÁÐHERRA segir að deila ráðherra ríkisstjórnar-
innar um tollflokka í búvörulagafrumvarpinu komi sér mikið
á óvart því menn hafi nánast verið búnir að ná saman áður
en hann fór á fund Alþjóða efnahagsráðstefnunnar (WEF) í
Davos í svissnesku ölpunum. „Eg hef sagt í gríni að menn
ættu að finna tollflokk yfír tittlingaskít því menn eru að
ræða tittlingaskít í þessu sambandi." Segist Davíð Oddsson
ekki trúa öðru en að deilan leysist fljótlega eftir að hann
komi heim en hann er væntanlegur frá Sviss í dag.
Ósmekklegar getgátur í garð
forseta íslands
Davíð sagði að staðið hefði ver-
ið að setningu bráðabirgðalaga á
verkfall sjómanna með eðlilegum
og venjubundnum hætti og
ásakanir þingmanna stjómarand-
stöðunnar um að hann hafí ekki
veitt forseta íslands réttar upplýs-
ingar um þingmeirihluta að baki
bráðabirgðalögunum væru óviður-
kvæmilegar og þeim mönnum til
skammar sem viðhefðu slík um-
mæli.
„Þetta er afskaplega sérkenni-
legt. Ekki vita þeir hvað okkur
forseta íslands fór á milli, ekki
hef ég skýrt frá því og ekki hefur
forsetinn heldur gert það. Slíkar
getgátur eru afskaplega ósmekk-
legar í minn garð og ekki síður í
garð forsetans. Þessir menn, sem
meira segja hafa verið í ríkis-
stjóm, eiga að vita það að bráða-
birgðalöggjafínn, það er ráðherr-
ann sem ber ábyrgð á útgáfu lag-
anna, þarf aðeins að vera í nokkuð
öruggri vissu um að lögin verði
samþykkt. Hann getur ekki lofað
því fyrirfram, það er aldrei hægt
því lögin eiga eftir að fara til
umræðu í Alþingi, og er það ekki
gert í neinum samtölum við for-
seta íslands. Það leikur hinsvegar
enginn vafí á því að þessi lög verða
samþykkt," sagði Davíð.
Fundur með utanríkisráð-
herra ísraels
Á fundi Alþjóða efnahagsráð-
stefnunnar í Davos er fjöldi póli-
tíska forystumanna allsstaðar að
úr heiminum, meðal annars marg-
ir forsætis- og fjármálaráðherrar,
seðlabankastjórar, þekktir menn
úr atvinnulífí heimsins og fjöl-
miðlamenn. Davíð sagði að fund-
urinn væri mjög gagnlegur. Auk
hins formlega ráðstefnuhalds
væru smærri fundir og menn hitt-
ust auk þess á fömum vegi. í
gærmorgun þegar Morgunblaðið
náði sambandi við forsætisráð-
herra hafði hann nýlokið fundi
með Shimon Peres, utanríkisráð-
herra Israels, og var að fara á
fund með Valdis Birkavas, for-
sætisráðherra Lettlands, sem Lett-
ar höfðu óskað eftir, og um kvöld-
ið var fyrirhugaður fundur for-
sætisráðherra allra Norðurland-
anna með forsætisráðhermm
Eystrasaltsríkjanna.
Aðspurður um fundinn með
Peres sagði Davíð að hann hefði
verið haldinn í framhaldi af heim-
sókn utanríkisráðherrans til ís-
lands í sumar. Peres hefði rifjað
upp samskipti þjóðanna og farið
yfír þau mál sem væru framund-
an, meðal annars stöðu friðarvið-
ræðnanna, en fundur Peresar og
Arafats var ákveðinn á laugar-
dagskvöld. Sagði Davíð að þetta
hefði verið góður fundur.
Bjartsýni í efnahagsmálum
heimsins
Davíð sagði að á ráðstefnunni
væri ríkjandi ákveðin bjartsýni um
framvinduna í efnahagsmálum
heimsins. Hann sagði að menn
sæu fram á efnahagsbata, eftir
mikinn samdrátt, en reiknuðu með
að batinn yrði hægur. í þessu sam-
bandi hefðu menn þó áhyggjur af
þróuninni í Rússlandi og öðrum
ríkjum Austur-Evrópu.
Forsætisráðherra kemur heim í
dag og tekur því ekki þátt í skíða-
dagskrá ráðstefnunnar sem hefst í
dag.
►Rætt er um hvort hægt sé að
lauma lögum gegnum alþingi og
þá vakna spumingar hvort löggjöf-
inni hraki vegna tíðra málamiðl-
anna stjómmálamanna, tímahraks
og skorts á sérfræðiþekkingu og
í þessu felist valdaafsal þingsins í
reynd. /10
Blekkingar undir brjál-
semisstjórn
►Rúmenarera smám saman að
fá mynd af fáranleikanum og spill-
ingunni sem einkenndi stjómartíð
Ceausescus. /18
LífiA er heilagt
►John O’Connor kardináli í við-
tali við Morgunblaðið. /14
Kvótaþing fær dræm-
ar viðtökur
►Útgerð og vinnsla á móti en sjó-
menn fá nokkrar úrbætur. /16
► l-32
Læra frönsku hjá
gangbrautarverði
►Allaoua Sisaid fæddist í N-Afr-
íku, er alinn upp í Frakklandi og
rafmagnsverkfræðingur að mennt.
Hann heitir nú Ægir upp á ís-
lensku ogergangbrautarvörður
við Hólabrekkuskóla milli þess sem
hann kennir krökkunum frönsku
sem taka hana sem valgrein. /1-2
Roy Jenkins
►Upphaf flokks viðtala Jakobs
F. Ásgeirssonar við breska stjóm-
málamenn sem nú sitja á friðar-
stóli og byijað á þeim manni sem
stundum hefur verið nefndur besti
forsætisráðherrann sem Bretar
fengu aldrei. /6
Um Valgerði Briem
Haraldsdóttur
►Ólafur Oddsson menntaskóla-
kennari hefur ýmislegt við þá ætt-
artölu að athuga sem gert hefur
föðurömmu hans að afkomanda
Hans Jonathans hins svarta frá
Þrælaeyjunum. /8
Sönn ást
►Hallur Helgason ræðir við aðal-
leikenduma í True Love þau
Christian Slater og Patricia Arqu-
ette. 16
BÍLAR_____________
► L4
Norðurlandamót ítor-
færuakstri
►íslendingar og Svíar taka upp
samvinnu./2
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/6/bak
Leiðari 26
Helgispjall 26
Reykjavíkurbréf 26
Minningar 30
Iþróttir 46
Útvarp/sjónvarp 48
Gárur 51
Mannlífsstr. lOb
Kvikmyndir 18b
Dægurtónlist
Fólk í fréttum
Myndasögur
Brids
Stjömuspá
Skák
Bíó/dans
Bréf til blaðsins
Velvakandi
Samsafnið
innlendar fréttir-
2/6/BAK
erlendar fréttir-
1/4
19b
20b
22b
22b
22b
22b
23b
28b
28b
30b