Morgunblaðið - 30.01.1994, Blaðsíða 36
;
36
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 30. JANUAR 1994
4
Listmálarafélagið
Myndlist
Eiríkur Þorláksson
Nýlega var opnuð í Hafnarborg,
menningar- og listastofnum Hafn-
arfjarðar, samsýning ellefu félaga
í Listmálarafélaginu. Á sýningunni
getur að líta yfir sextíu málverk
og vatnslitamyndir eftir ólíka lista-
menn, sem hver um sig hefur í
gegnum árin þróað sína sjálfstæðu
listsýn, og því ná verk þeirra hveiju
sinni að skapa sér sitt eigið rými,
þannig að ekki hallast á. Slíkt jafn-
vægi hlýtur að vera keppikefli
hverrar samsýningar listamanna,
því aðeins þapnig fá listunnendur
tækifæri til að bera saman efnis-
tök, viðhorf og vinnuaðferðir.
Listmálarafélagið hefur um ára-
bil haldið samsýningar í svipuðu
formi, og hópur þátttakenda breyt-
ist aðeins lítillega frá einni sýningu
til annarrar. Að þessu sinni eiga
verk á sýningunni listamennirnir
Bragi Ásgeirsson, Einar Þorláks-
son, Elías B. Halldórsson, Guð-
munda Andrésdóttir, Gunnlaugur
St. Gíslason, Jóhannes Geir, Jó-
hannes Jóhannesson, Kjartan Guð-
jónsson Pétur Már Pétursson, Sig-
urður Sigurðsson og Vilhjálmur
Bergsson.
A sýningunni getur ekki að líta
nein straumhvörf, heldur öruggt
framhald þess sem viðkomandi
hafa verið að fást við um langt
skeið. Uppsetning sýningarinnar
gerir gestum ágætlega kleift að
nálgast hvem listamann fyrir sig,
þar sem hér er nær eingöngu um
ný verk að ræða. Eins og verða
‘vill ná sumir sér betur á strik en
aðrir, og er athyglisvert að sjá að
þar skiptir aldur engu máli.
Sigurður Sigurðsson heldur
ótrauður áfram að mála hefð-
bundnar landslagsmyndir, óháð
tískusveiflum; í tveimur myndum
hér tæpir hann á þokkafullan hátt
á hinni einkennilegu bleiku birtu
íslensku sumarnæturinnar, sem
listmálarar hafa oft átt erfitt með,
og kemur henni einkar vel til skila
í „Sumardraumur" (nr. 5). Bragi
Ásgeirsson sýnir í efri salnum þrjú
ólík verk, þgr sem e.t.v. má sjá
vel vinnuferli og uppbyggingu
málverka hans; „Himnafar" (nr.
8) er einkar sterkt í hreinleika lit-
anna, þar sem flöturinn ólgar þó
með ólíkum hætti undir niðri.
Elías B. Halldórsson heldur sig
við hin mjúku blæbrigði litanna í
málverkinu, þar sem stemmning
lands og lofts ræður ríkjum. Þessi
mýkt krefst nálægrar skoðunar,
en getur þá verið afar gefandi, t.d.
í „Morgunsól" (nr. 23). Kjartan
Guðjónsson nýtur þess að gera
myndmál sitt stöðugt margræðara
og myndfletina ríkulegri, jafnvel
um of; báturinn er áberandi tákn
í verkum Kjartans, sem nýtur sín
vel hér í ágætu verki, „Bátur
gömlu mannanna“ (nr. 34).
Verk Jóhannesar Jóhannessonar
skipa nokkuð öndvegi á besta vegg
sýningarsalarins. Það er mikill
leikur í myndum Jóhannesar, sem
byggir verkin upp af reglulegu
gotnesku bogaformi, og þeim línu-
skiptum sem verða þegar formin
skerast. í sumum myndanna • er
útkoman nær skrautleg, en í öðrum
næst fram ágætt jafnvægi forms
og lita, eins og hér má sjá í „Svif“
(nr. 14).
Sýningin hefur einnig iagt undir
sig Sverrissal á neðri hæð hússins,
og þar eru vatnslitamyndir Gunn-
laugs St. Gíslasonar mest áber-
andi. Sem fyrr eru veðrabrigði
himins og hafs helsta viðfangsefni
hans, og vald hans á þeim mynd-
efnum kemur vel fram í t.d. „Byl-
ur“ (nr. 47); en honum hentar einnr
ig ágætlega að vinna einfaldari
verk, og einangrunin sem kemur
fram í „Brúsi“ (nr. 52) minnir um
margt á landslagsverk .Hrings Jó-
hannessonar.
Við nánari umhugsun er athygl-
isvert, hversu fáar sýningar af
þessu tagi eru haldnar hér á landi
í seinni tíð, þ.e. sýningar nokkuð
stórs hóps listamanna, þar sem
Sem myndskreytingu með um-
sögninni má nota merkið fram-
an á meðfylgjandi skrá, og þá
án texta.
hver ber fram það sem viðkomandi
telur tilhlýðilegt. Árlega er haldið
nokkuð af samsýningum þar sem
örfáir vinir eða vinnufélagar taka
sig saman um sýningarpláss; einn-
ig eru haldnar samsýningar um
ákveðin afmörkuð viðfangsefni eða
tækniatriði, en þær eru þá oftast
skipulagðar af opinberum söfnum
eða öðrum en listamönnum sjálf-
um. Fijáls samtök listamanna eru
nánast horfin af þessu sviði, þó
samsýningar þeirra hafi á árum
áður verið einn sterkasti þátturinn
í starfsemi þeirra. Hvað veldur
þessum doða?
Sýning Listamálarafélagsins er
þannig að verða sjaldgæft dæmi
um framtak listamanna sjálfra, og
gefur hún listunnendum ágætt
tækifæri til að riíja upp kynni sín
við verk listamálara, sem hafa
lengi verið þekktir á þessum vett-
vangi.
Sýning Listmálarafélagsins í
Hafnarborg í Hafnarfirði stendur
til sunnudagsins 6. febrúar.
Ólafur Þ. Þórðarson alþingismaður
Þingmeim látnir standa
frammi fyrir orðum
sínum í kosningum
ÓLAFUR Þ. Þórðarson, þingmaður Framsóknarflokksins og einn
flutningsmanna frumvarps um breytingar á útvarpslögum, segir
að það sé mikill misskilningur að þingmenn séu ekki látnir standa
frammi fyrir orðum þeim sem þeir láta falla í ræðustóli á Ál-
þingi því á fjögurra ára fresti séu þeir dregnir fyrir dóm þjóðar-
innar í kosningum og sá dómur ráði því hvort þeir fari aftur á
þing. Salome Þorkelsdóttir, forseti Alþingis, staðfestir orð Sigurð-
ar G. Tómassonar, dagskrárstjóra Rásar 2, í Morgunblaðinu á
föstudag þess efnis að þingmenn geti óhindrað fjallað um einstakl-
inga sem ekki geti borið hönd fyrir höfuð sér á Alþingi. Ekki
sagðist hún hafa hugleitt sérstaklega hvort breyta ætti þingsköp-
um til að vernda rétt einstaklinga utan þings en slíkt yrði eflaust
mjög vandasamt.
Ólafur segir að fyrir utan dóm
þjóðarinnar í kosningum séu sumir
flokkar með síu, sem séu prófkjör-
in, og þannig gangist þeir undir
tvöfaldan dóm. Aðrir flokkar hafí
fulltrúakerfi til að meta hvort þeir
séu hæfir og sé það líka dómsstig.
Þá bendir hann á að forseta
Alþingis sé ætlað að hafa eftirlit
með orðfæri þingmanna. „Honum
er ætlað að spretta upp og hafa
eftir þau orð sem þingmaður lætur
falla og eru óviðkvæmileg og segja
um leið: „Ég víti þessi orð.“ Hitt
er svo aftur annað mál að það
getur verið misjafnt mat á því
hvenær beri að gera slíkt.“
Ummæli slitin úr samhengi
„Höfundarréttarlög, sem við
sömdum einu sinni, ná aðeins yfir
listamenn. Við höfum spurt okkur
að því hvort þingmenn eigi ekki
að fá að.njóta sama réttar. Þá er
ég ekki að tala um tekjuþáttinn
sem er til staðar, STEF-gjöld og
allt það, heldur hitt hvort heimilt
sé að slíta úr samhengi ummæli
manna í ræðum, eins og við mátt-
um búa við og búum enn við að
sé því miður gert. Stundum af
Det Nodvendige Seminarium
Danmörku
i
GETUR TEKIÐ INN ÍSLENSKA
NEMENDUR ÞANN 1. SEPT. 1994
4ra ára alþjóðlegt, nútíma kennaranám, sem veitir réttindi til kennslu í mörg-
um skólum og uppeldisstofnunum í Evrópu og þriðja heiminum. Námið er:
• 1 ár með alþjóðlegu námsefni, innifalin 4ra mánaða námsferð til Asíu.
• 1 ár námsefni innanlands, innifalið er 6 mánaða þátttaka í dönsku atvinnu-
lífi.
• 2ja ára fagnám, innifalið 2x6 mánaða starfsnám í grunnskóla og öðrum
skölum innanlands og utan.
Eftir útskrift tekur við eins árs vinna í skóla í Afríku.
Allír nemendur búa í skólanum. Kynningarfundur um skólann verður haldinn
í Reykjavík í lok febrúar. Ef þú hefur áhuga, hringdu í síma 90 45 65 91 40
45 eða sendu símbréf 90 45 66 11 50 61.
Det Nedvendige Seminarium, DK - 6990 Ulfborg.
STEINAR WAAGE
r
Candita
Sveppaóþolsnámskeið
Hefst 14. febrúar, 4 skipti.
Hefst 15. febrúar, 4 skipti.
Hefst 28. febrúar, 4 skipti.
Sólveig Eiríksdóttir býður upp á námskeið í matreiðslu
grænmetisrétta úr hráefni sem er laust við
sykur, hvítt hveiti, ger og óæskileg aukaefni.
Leiðbeiningar frá ónæmissérfræðingi fylgja. ,
Námskeiðin verða haldin á
Matstofúnni á „Næstu grösum“, Laugavegi 20B.
Upplýsingar og bókanir í síma 671812.
SKOVERSLUN
Rúmgóðir, vandaðir
og fallegir skór frá JIP
íotKHí'r
aKÚur
Litur: Svartur, naturbrúnn og vínrauður.
Stærðir: 21-40.
Verð frá kr. 3.990 Pantanir óskast sóttar
POSTSENDUM SAMDÆGURS • 5% STAÐGREIÐSLUAFSLATTUR
SENDUM NOTAÐA SKÓ TIL ÞRÓUNARLANDAl
Domus Medica, Krínglunni, Toppskórinn
Egilsgötu 3, Kringlunni 8-12, Veltusundi,
sími 18519 sími 689212 sími 21212
JKJÓSUM Ki \TRÍNU GUNNARSDÓTTUR
ÁGÆTU SJÁLFSTÆÐISMENN! Kjósum Katrínu Gunnarsdóttur í 6. sætið í prófkjöri sjálfstæðisflokksins í Reykjavík þann 30. og 31. janúar. Kosningaskrifstofa Katrínar er í Skipholti 35 "S 81 33 50 og 81 33 69
heiðarlegri vinnu þess fréttamanns
sem fjallar um verkið — hann veit
að hann kemur ekki öllu að og
þarf að velja úr — stundum er
beinlínis höggvið sundur til þess
að gera merkinguna tortryggilega
eða koma á framfæri annarlegum
sjónarmiðum. Við höfum stundum
spurt okkur sjálfa, eða í það
minnsta ég, hvort eðlilegt sé að
þetta atriði sé leyft.“
Misnotkun hættulegasti óvinur
frelsisins
„Ég held að ekki fari á milli mála
að fjölmiðlar eru eitt af því sem við
í þessu landi viljum öll að haldi velli
á fijálsræðisvísu en maður spyr sig
að því hvort misnotkun sé ekki þar
sem annars staðar einmitt hættuleg-
asti óvinur frelsisins. Mér finnst
stundum að menn þurfi að gá að sér
í þeim efnum að gefa ekki þeim sem
eru kannski á móti hinu mikla rit-
frelsi sem við búum við, tækifæri til
að finna rök fyrir slíku þannig að
óvönduð blaðamennska eða frétta-
flutningur taki gjörsamlega yfir,“
sagði Olafur Þ. Þórðarson.
Mat hvers og eins
„Staðreyndin er sú að engar
reglur í þingsköpum kveða á um
að menn megi ekki nafngreina eða
tala um í ræðum sínum menn sem
ekki geta svarað fyrir sig. En mér
finnst vera mat hvers og eins hvað
honum finnst við hæfi að gera í
slíkum tilvikum. Forseti getur ekk-
ert við þessu gert. Hitt er annað
mál að manni fínnst oft að menn
mættu fara hóflegar í sakirnar
þegar verið er að taka fyrir ein-
hveija aðilá úti í þjóðfélaginu sem
ekki hafa tækifæri til að svara
fyrir sig,“ sagði Salome Þorkels-
dóttir, forseti Alþingis, þegar um-
mæli Sigurðar voru borin undir
hana.
Hún sagði að í þingsköpum
væri aðeins tekið fram að vítavert
væri að bera brigslyrði á þing-
menn, ráðherra og forseta íslands
eða víkja með öllu frá umtalsefn-
inu. Ekki sagðist hún hafa hug-
leitt sérstaklega hvort breyta ætti
þingsköpum til að vernda rétt ein-
staklinga utan þings en slíkt yrði
eflaust mjög vandasamt,
Þegar Salome var spurð hvort
til greina kæmi að setja tafarbúnað
á útsendingar Sýnar frá Alþingi
minnti hún á að ef svo færi væri
ekki verið að gefa rétta mynd af
þinginu. „Þessar útsendingar Sýn-
ar eru þannig að það er í raun og
vera verið að gefa fólki kost á því
að fylgjast með því sem er að ger-
ast í þingsalnum; að vera vitni að
ræðum manna beint. Og ef ætti
að fara að ritskoða það er ekki
lengur um opinn ræðustól að ræða.
Þá yrði það eitthvað annað. Ég
held að það hljóti að vera erfitt,“
sagði Salome og endurtók að ekk-
ert í reglum Alþingis kvæði á um
að umdræddur búnaður væri nauð-
synlegur. Hins vegar viðurkenndi
hún að henni þætti oft afar óþægi-
legt að hlusta á þegar verið væri
að gagnrýna menn utan þings, sem
ekki hefðu tækifæri til að svara
fyrir sig á þeim vettvangi þó þeir
gætu gert það utan þings.