Morgunblaðið - 22.03.1994, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. MARZ 1994
9

20-40% alsláttur af öllum vörum
Aðeins þessa viku
Sportbúð Kópavogs
&

Safapressur-Blandarar
Hver vill ekki ferskan
-
I
I
gulrótarsafa eða ávaxtasafa?
Safapressan leysir vandann.
Blandarinn er tilvalinn í
ávaxtadrykki og mjólkurhristing.
Hentar einnig vel til að hræra
vöfflu- og pönnukökudeig.
"FæstTnæstu
raftækjaversiun

GUÐMUNDSSON & Co. hf.
; . . UMBQÐS 06 HEILDVERSLUN :;
SlMt 91-24020 F X 91-623145
ELDU N ARTÆKI
FRÁBÆR TÆKI - Á ENN BETRA VERÐI
DeLonghi innbyggingarofnar
7 gerðir. Hvítir, svartir eða stál.
"Venjulegir" með yfir/undirhita og
snúningsgrilli. "Fjölvirkir" með
yfir/undirhita, blæstri og grilli.
VENJULEGIR frá 30.990,- til 32.530,-
FJÖLVIRKIR frá 34.550,- til 49.949,-
DeLonghi helluborð
"Keramik". Hvít, svört eða stál:
m/4 hraðhellum 39.980,-
m/3 hrað + 1 halogen 45.990,-
m/2 venjul. + 2 halogen 53.880,-
"Venjuleg". Hvít eða stál.
2ja eða 4ra hellu. Frá kr. 13.780
Gas og gas + raf helluborð.
Hvít eða stál. Frá kr. 14.780
Ofangreint verð miðast við
staðgreiðslu. Góð afborgunarkjör,
VISA/EURO raðgreiðslur, MUNALÁN
/FOnix
HÁTÚNI6A REYKJAVÍK SÍMI (91)24420
SVENSKA DAGBLADET
Stockholm söndagen den 13 mars 1994
50 av113
T indbeckkommissionen
/tillsattes sedan Sverige
hösten 1992 hade drabbats
av ánnu en valuta- och kost-
nadskris. Uppdraget frán re-
geringen till gruppen av eko-
nomer och statsvetare under i
av Assar Lindbeck5
fördjupa sig i detaljer eller
hánge sig át kortsiktig op-
portunism. Lindbeckkom-
missionen skrev om ”all-
mánintresset” kontra ”sárin-
tressena” och om hur de se-
nie oftfc tillátits diktera po-
ImsldHFeslut. Som ett slag
slut i Lindbe
nens anda.
enskommeli
pcnsionssj
Men i
att görj
att vg
re.i
Lindbeck ári síðar
Eitt ár er nú liðið frá því að sænska Lindbeck-nefndin skilaði
niðurstöðum sínum. Nefndin var skipuð af Carl Bildt, forsætis-
ráðherra Svíþjóðar, í kjölfar gengis- og kostnaðarkreppunnar
haustið 1992. Sat í henni hópur hagfræðinga og stjórnmálafræð-
inga undir stjórn hagfræðingsins Assars Lindbecks og var verk-
efni nefndarinnar að finna skýringar á því hvers vegna Svíar
hefðu gengið í gegnum hverja efnahagskreppuna á fætur ann-
arri frá miðjum áttunda áratugnum. Um árangurinn af starfi
nefndarinnar er fjallað í forystugrein í Svenska Dagbladet.
Pólitísk
kreppa
í leiðara Svenska Dag-
bladet segin „Þegar
nefndin skilaði af sér fyr-
ir ári var niðurstaða
hennar sú, að rætur efna-
hagskreppu tiunda ára-
tugarins, þeirrar dýpstu
sem Sviar höfðu upplifað
frá því á fjórða áratugn-
um, mætti rekja langt
aftur í tímann og að hún
væri ekki einungis efna-
hagslegs eðlis heldur
væri þetta eimiig kreppa
„stjórnmálanna og stofn-
ananna“. Sænska stjórn-
málakerfið hefði tilhneig-
ingu til að mynda fjár-
iagahalla og stofnanir
vinnumarkaðarins að
grípa til verðbólguhvetj-
andi iaunahækkana. Það
væri því ekki nenia von
að niðurstaðan væri
skuldscttur ríkissjóður og
mikið atvinnuleysi.
„Haldbærar lausnir
ki-efjast grundvallar-
breytinga á stjóramálalíf-
inu og kerfisbreytinga í
efnahagskerfinu sem
njóta breiðs stuðnings
þvert á alla flokkapóli-
tík,“ sagði nefndin í
skýrslu sinni og lagði
fram 113 tillögur til úr-
bóta.
Eftir á að hyggja virð-
ist sem hinn mikli fjöidi
tillagna hafi orðið til þess
að meginboðskapurinn
týndist. Það sem nefndin
lagði nefnilega fyrst og
fremst áherslu á, vai’ að
stj ómmálakernð í heild
sinni, sem og aðrar helstu
stofnanir samfélagsins,
yrði að taka sér tak og
liugsa um efnahagslega
þróun þjóðarinnar til
lengri tima, í stað þess
að sökkva sér ofan í smá-
atriði eða skammtíma-
sjónarmið og tækifæris-
mennsku. Lindbeck-
nefndin ræddi um „al-
mannaluigsmuni" og
„sérhagsmuni" og hvem-
ig pólitískar ákvarðanir
tækju oft mið af þeim síð-
araefndu. Skömmu eftir
að þessi staðhæfing var
sett fram kom upp stjóra-
arkreppa í þinginu, rétt
eins og til að sanna hana.
Nokkrir þingmenn Nýs
lýðræðis þorðu ekki að
samþykkja niðurskurð á
lilutalífeyri vegna al-
menningsálitsiíLS."
50 tillögur af
113
Áfram segir: „Smám
saman lægði þó öldumar
og síðastliðið vor sam-
þykkti meirihluti þings-
ins, þingmenn stjórnar-
fiokkanna og Nýs iýðræð-
is, fimm ára áætlun til að
draga úr fjárlagahallan-
um svo að skuldastaða
ríkisins færi ekki úr
böndunum. Það var eitt
af því sem Lindbeck-
nefndin hafði farið frani
á.
Á ráðstefnu, sem hald-
in var ári eftir íið tillög-
urnar voru lagðar fram,
sagði Assar Lindbeck, að
rfldsstjórnin hefði lagt
fram breytingartillögur,
sem byggðust á 50 tillög-
um nefndarinnar af 113.
Meðal ákvarðana í
anda Lindbeck-nefndar-
innar má nefna áform um
að bæta stöðu ríkisfjár-
mála, tillögu um að kjósa
þing til fjögurra ára í stað
þriggja, um að iækka
ákveðna féiagslega styrki
(vissulega mjög varfæra-
islegar), breytingar á
vinnulöggjöfimii, skatta-
lækkun á einkafyrirtæki,
afnám tvisköttunar á
hlutabréfaarð, herta sam-
keppnislöggjöf og tillögu
þingnefndar um að ijár-
laganefnd þingsins fái
aukið vald við fjárlaga-
gerðina. Hin víðtæka
samstaða um breytt lif-
eyriskerfi er annað dænii.
Margt á þó enn eftír að
gera. Og það er eitt að
hafa uppi áform og annað
að framkvæma.
Lindbeck og
Bjurell
Þegar tillögur
Lindbeck-nefndaiánnar
voru kynntar á sínum
tima tóku velminnugir
eftir þvi að maigt var
sameiginlegt með nefnd-
aráliti Bjurell-nefndar-
innar svokölluðu, „Leiðir
í átt að aukinni velferð",
sem lagt var fram árið
1979. Báðar þessar
kreppunefndir bentu á að
hagvaxtar- og velferð-
arlivetjandi þættir hefðu
verið látnir reka á reið-
anum, að opinbera kerfið
væri orðið of umsvifamik-
ið og að sveigjanleiki á
vinnumarkaði væri ófull-
nægjandi.
Bjurell-nefndin og til-
lögur hennar féllu i
gleytnsku í kjölfar kosn-
ingasigurs jafnaðar-
manna árið 1982 og eftir
að gengisfellmgin og hið
alþjóðlega góðæri komu
efnahagslifínu i gang. Ef
hagvöxtur heldur áfram
og jafnaðarmenn vinna
kosningasigur i haust
bíða líklega sömu örlög
Lindbeck-nefndarinnar.
Innan skamms yrði þá
orðið tímabært að skipa
nýja kreppunefnd til að
greina sama vandann."
MYNDRITAR
& UÓSRITUNARVÉLAR
Eitt mesta úrval landsins af myndritum
sem svara þörfum þínum.
Verð frá 53.950.- stgr.
Leiðandi í myndritum í yfir 10 ár.
^aspararþértíma.
senda bréf í gegn^jU 0
~~ ■ — - — ■ ^
Arvík
ÁRMÚL11 • REYKJAVÍK • SlMI 687222 • MYNDRITI 687295
íslensk málning
- já takk!
Harpa - Sjöfn - Málning og
Slippfélagið - 20% afsláttur.

Filtteppi
frá kr. 3459-
margir litir
Ný sending
af veggfóðri
og veggfóðursborðum:
20% afsl.
Ertu að byggja
Viitu breyta
Þarftu að
bæta