Morgunblaðið - 22.03.1994, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. MARZ 1994
15
Lausir þankar, út og suður,
um skipulagsmál í Reykjavík
Seinni grein
eftir Sjöfn Kristjánsdóttur
í fyrri hluta þessarar greinar
ræddi ég um hversu óheppileg nýting
það væri á lóðinni bakvið Safnahúsið
að reisa þar hæstaréttarhús. Það
yrði þar homreka. Hvað það gerði
miðbæ Reykjavíkur miklu skemmti-
legri og betri ef þar kæmi lýðveldis-
eða þjóðhátíðargarður með torgi fyr-
ir útileikhús.
Hvað á að gera við Safnahúsið?
- Menningarmiðstöð miðbæjar
Ef skynsemin næði nú tökum á
mönnum og hætt yrði við byggingu
hæstaréttarhúss á lóðinni á bak við
Safnahúsið þá er énnþá óleyst hvað
gera eigi við Safnahúsið þegar
Landsbókasafn er komið í Þjóðarbók-
hlöðu og Þjóðskjalasafn allt flutt á
Laugaveginn.
Best færi á gefa því hlutverk sem
færi vel við uppruna þess og garð-
inn. Menn hafa sagt að þetta hús
hafi sál. Þeir sem taka svona til orða
skynja, að ég held, fegurð - fegurð
þá sem stafar af samræmi og jafn-
vægi, því sem veldur að gott er at-
hafna sig við það sem húsið er ætlað
til. Slíkum húsum tengjast þægilegar
tilfinningar og saga þeirra verður
oftar en ekki áhugaverð og ánægju-
leg. Þetta á svo sannarlega við um
Safnahúsið. Því þarf allur almenn-
ingur að eiga áfram rétt á aðgangi
í þetta húsi. Það er alls ekki réttlæt-
anlegt að stjórnsýslan leyfi sér í skjóli
valds síns að draga til sín húsnæði
eða annað sem hefur komið í hlut
menningarinnar - olnbogabarns
þjóðarinnar. Almenningur og menn-
ingargeirinn eiga allan rétt á þessu
húsi. Húsið væri mjög vel komið sem
Safnahús og menningarmiðstöð -
Menningarmiðstöð miðbæjar. Það
vantar meira líf i miðbæinn. Það
vantar tilfinnanlega fleiri söfn til að
gefa íslenskru æsku innsýn í fyrri
tíð. Það vantar söfn fyrir ferðamenn.
Það er út í bláinn að ætla sér að
auka ferðamannastraum og það á
öllum árstímum ef ekkert er til að
sýna gestum. Æska landsins er líka
ferðamenn í sögu og fortíð þjóðarinn-
ar og þarfir þessara tveggja hópa
fara að nokkru saman. Það var mik-
ið slys þegar íslenska ríkið eignaðist
hús með svo til ósnertu aldamóta-
heimili í Þingholtunum en tvístraði
því. Nú er tækifæri til að bæta fyrir
það. Það er vísast dýrt að halda úti
mörgum og misjöfnum söfnum og
gæti því verið hagkvæmt að hafa
fjölbreytt safn undir einum hatti. Þar
mætti hafa standandi sýningar frá
hinum ýmsu söfnum. Hugsanlega
mætti setja upp stofur heldri borgara
frá fyrri tíð eða minningarstofur
skálda. Við hér í Reykjavík eigum
engin skáldahús, Akureyringar eiga
tvö. Hugsanlegt væri að koma upp
stofu Jóns Sigurðssonar eða eftir-
mynd þingsalarins í Menntaskólan-
um og margt margt fleira í þeim
dúr. I þessu húsi mætti líka koma
upp kaffistofu, þar mætti hafa (ef
t.d. hljómburður er góður) tónleika,
upplestur, fyrirlestra og svo ótal
margt annað. Lestrasal með dagblöð-
um, tímaritum, þemaefni í tengslum
við sýningar. Nýútgefnar bækur eða
hvað sem þætti henta að vel athug-
uðu máli. Þjóðhátíðarsýningu, sem
opnuð væri 17. júní ár hvert, mætti
setja upp fyrir sumarið fyrir böm
og ferðamenn. í garðinum og torginu
á bak við væri á sama tíma þjóðhátíð-
ardagskrá sem dreifðist yfir Arnar-
hól og Lækjartorg.
Nú er tímabært að menn staldri
við, fari með minna kappi og meiri
forsjá. Gefi sér tíma til að hugsa sig
um. Líti ekki svo á fylkingar séu að
takast á um auða lóð. Arkitektar á
móti safnamönnum, með eða móti
hæstaréttardómurum. Hér er um
mikilvægar ákvarðanir að ræða sem
varðar alla landsmenn og varða
miklu um útliti og starfhæfni borgar-
innar. Ef vel tekst til gæti þess borg
fengið sál, fegurð og samræmi. Þá
gæti Ingólfur hugsað á þessa leið:
Það var nú alls ekki svo vitlaust hjá
mér að koma öllu> þessu af stað.
Þeim er nú ekki alls varnað.
Þjóðarbókhlaða
Fyrirhyggja réð í upphafi þegar
Safnahúsið var byggt og gert ráð
fyrir stækkun þess á þessari lóð, sem
styrinn stendur nú um. Þessa fyri-
hyggju mætti taka til fyrirmyndar
og framkvæmd hennar sem víti til
varnaðar. Nú þegar ætti að taka frá
næstu lóð til stækkunar Bókhlöðunn-
ar. All langur t.ími er síðan bókhlað-
an var teiknuð og má draga þann
tíma sem tekið hefur að byggja þetta
hús frá líftíma þess. Öll upplýsinga
„Húsið væri mjög vel
komið sem Safnahús og
menningarmiðstöð -
Menningarmiðstöð mið-
bæjar.“
og námsþörf hefur aukist geysilega
síðan. Bókhlaðan á ekki bara að
þjóna háskólastúdentum, kennurum
þeirra og örfáum öðrum. Hún á líka
að þjóna kennurum annarra skóla
og öllum almenningi í landinu. Öllu
því fólki sem farið hefur í gegnum
nám við Háskóla íslands og aðra
skóla landsins og þarf að halda þekk-
ingu sinni við og auka hana stöðugt,
öllum þeim sem hafa hlotið nám er-
lendis sem ekki er hægt að afla hér
og einnig þurfa að halda menntun
sinni í fullu gildi og síðast en ekki
síst þeim sem hafa takmarkað nám
að baki og þurfa að takast á við
samkeppni í tæknivæddum þekking-
arheimi. Þjóðbókasafnið okkar verð-
ur lunga allrar menntunar og þekk-
ingar í landinu.
Höfundur er handritavörður í
Landsbókasafni.
Sjöfn Krisljánsdóttir
Sjónvarpjmarkaðurinn hefdt 5. apriL
Ný verslun með
70.000 útsöluslaði!
Sjónvarpsmarkaðurinn er nýtt og áhrifaríkt sölutæki Sjónvarpsmarkaðurinn veitir kjörið tækifæri
sem hefur víðtæk áhrif. Með Sjónvarpsmarkaðnum til markaðssetningar
gefst kaupmönnum og innflytjendum kostur # Ahrifarík leið til að koma vöru á framfæri
á að koma vörum sínum á framfæri
Ódýr og hentug aðferð
á nær öllum heimilum landsins.
Sjónvarpsmarkaðurinn er á Stöð 2 alla
virka daga kl. 18.45 og hefst þann 5. apríl.
Fljótvirkur og hvetjandi viðskiptamáti
Tíð áminning — bein tengsl við neytendur
Sjónvarpsmarkaðurinn
Aflacfu þér frekari upplýjuiga í
dímum 91-622070 og 91-12111
Ahr ifaríkur og þœgilegur viðokiptaniátiJyrir kaupnienn og innflytfeiuhir
HVlTA HÚSID / SlA