Morgunblaðið - 10.06.1994, Blaðsíða 8

8 FÖSTUDAGUR 10. JÚNÍ 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Þyrlan kemur eftir ár.
Skrifa hérna undir Hafsteinn minn . . .
Reykjavíkurlistinn
Óljóst með
skipan í
nefndir
ENDANLEG ákvörðun um skipan
fulltrúa Reykjavíkurlistans í nefndir
borgarinnar liggur ekki fyrir. Þó
er ljóst að í borgarráði verða Sigrún
Magnúsdóttir, Guðrún Ágústsdóttir
og Pétur Jónsson. Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir verður formaður ráðsins.
. Þá mun Sigrún Magnúsdóttir
oddviti listans gegna formennsku í
skólamálaráði, Guðrún Ágústsdótt-
ir verður forseti borgarstjómar og
Guðrún Ögmundsdóttir verður for-
maður félagsmálaráðs.
Ákvörðun um skipan fulltrúa í
nefndir þarf ekki að liggja fyrir,
fyrr en á fundi borgarstjómar 16.
júní næstkomandi.
TREKKA I4CH-
4ra manna tjald
Innra tjald 100% bómull.
Ytra tjald nælon.
7,85 kg.
Verð kr. 14.980
5% staðgrelösluafsláttur,
elnnlg af póstkröfum
grelddum Innan 7 daga
hsímLíFmm
GLÆSIBÆ • SÍMI812922
Morgunblaðið/Árni Sæberg
JÓANNES Eidesgaard (annar frá vinstri) heimsótti Vog, sjúkra-
hús SAA, í gærmorgun. Með honum á myndinni er fylgdarmað-
ur hans, fulltrúar heilbrigðis- og tryggingaráðuneytis og Vogs.
Heilbrigðisráðherra Færeyja
Eðlilegra að líta til
f slendinga en Dana
HEILBRIGÐISRÁÐHERRAR íslands og Færeyja em sammála um að,
m.a. vegna svipaðra staðhátta, sé ástæða til að auka samstarf landanna
á sviði heilbrigðismála. Jóannes Eidesgaard, heilbrigðisráðherra Færeyja,
segir að þar séu miklar umræður um heilbrigðismál. Hann telur eðlilegra
að Færeyingar líti til íslendinga en Dana á þessu sviði.
Jóannes kom í opinbera heimsókn húsa í Færeyjum. Þijú sjúkrahús eru
hingað ti! lands í boði Guðmundar
Áma Stefánssonar, heilbrigðisráð-
herra, á þriðjudag. Hann hefur heim-
,sótt heilbrigðisstofnanir á borð við
Heilsugæslustöðuna í Hafnarfirði,
Borgarspítala og Vog i því skyni að
kynna sér uppbyggingu heilbrigðis-
kei’físins og meðferð við áfengissýki.
Heimsókninni lauk með kvöldverði á
Þingvöllum í gær.
Heilbrigðiskerfi frá Dönum
Á blaðamannafundi í tengslum við
heimsóknina vék Jóannes að ástandi
heilbrigðismála í Færeyjum. Hann
sagði að efnahagsástand þjóðarinnar
hefði valdið því að ástand velferðar-
mála hefði ekki verið verra frá síð-
ustu heimsstyijöld. Fjármagn hefði
verið skorið niður og miklar umræð-
ur færu fram um að aðlaga heilbrigð-
iskerfið, sem að hluta hefði erfst frá
Danmörku, aðstæðum á eyjunum. í
því tilliti væri eðlilegt að leita til ís-
lendinga enda væru aðstæður í lönd-
unum að mörgu leyti svipaðar. Til
dæmis hefðu töluverðar umræður
skapast um hlutverk héraðssjúkra-
í landinu og er rekstrarkostnaður
þeirra 3 milljarðar á ári.
Jóhannes sagði að fram til 1986
hefðu áfengissjúklingar í Færeyjum
verið sendir til meðferðar á Vog, en
þá hefðu Færeyingar tekið í notkun
eigin meðferðarstofnun. Hann sagði
að Vífílsstaðir hefðu vakið sérstaka
athygli sína hér. Gagnstætt því sem
víða þekktist væri fjölskyldu sjúkl-
inga ekki haldið utan við meðferð
þeirra. Sjúklingurinn fengi að hitta
hana og væri ekki haldið utan við
venjubundið líf, t.d. með banni við
að fylgjast með útvarpi og sjón-
varpi. Jóhannes sagðist ætla að
kynna þessa aðferð í Færeyjum.
Guðmundur Ámi lýsti yfír ánægju
sinni með heimsóknina. Jóannes
væri fyrsti ráðherrann til að heim-
sækja ráðuneytið frá stofnun þess
árið 1970. Heimsóknin var að hans
dómi gagnleg og hann sagði að fram
hefði komið að ástæða væri til að
kanna hvort íslendingar gætu að-
stoðað Færeyinga vegna skorts á
heilsugæslulæknum.
Landsvirkjun græðir landið
5.700 hektarar
lands græddir
á þrjátíu árum
Þegar hafist var
handa við byggingu
Búrfellsvirkjunar
fyrir um 30 árum ákváðu
forsvarsmenn Landsvirkj-
unar að sjá til þess að
bætt yrði úr því jarðraski
sem óhjákvæmilega fylgir
virkjunarframkvæmdum.
Nú 30 árum síðar hefur
Landsvirkjun ein eða í
samstarfí við aðra ræktað
5.700 hektara lands á
virkjunarsvæðum norðan-
lands og sunnan. Þá hefur
Landsvirkjun rekið sumar-
vinnuflokka skólafólks til
að sjá um viðhald á gróðri
við virkjanir og plöntun á
tijám og öðrum gróðri. Eru
rúmlega 200 unglingar
ráðnir á hveiju sumri til
þessara starfa. Reynt hef-
ur verið að fella fræðslu-
starf m.a. um umhverfísmál og
umgengni við landið inn í vinnuna.
„Byggingu vatns- og jarðgufu-
virkjana fylgir röskun á landi og
umhverfíð breytir um svip. Vatns-
aflsvirkjanir þurfa yfírleitt miðlun-
arlón og séu þau staðsett í grónu
landi er afleiðingin gróðureyðing.
Umhverfísmál hljóta óhjákvæmi-
lega að verða veigamikill þáttur í
starfsemi fyrirtækis eins og Lands-
virkjunar,“ sagði Halldór Jónatans-
son forstjóri. „Fyrir tæpum 30
árum, árið 1966, þegar hafist var
handa við byggingu Búrfellsvirkj-
unar var umræða um umhverfis-
mál ekki í brennidepli. En menn
höfðu engu minni áhuga en nú á
umhverfi sínu og vilja til að bæta
það.“ Sagði hann að við byggingu
Búrfellsvirkjunar hafi nýtt land
verið numið í Þjórsárdal. Nauðsyn-
legt hafi verið að byggja um 15
km langan uppbyggðan veg að
virkjunarstað við Sámsstaðamúla
frá efstu bæjum í byggð og reisa
þar bústaði fyrir hundruð manna.
„Allur dalurinn var sem eyði-
mörk á þeim tíma eftir eldgos í
Heklu á síðustu öldum og þrátt
fyrir friðun dalsins frá 1937 hafði
ekki tekist að auka gróðurþekju
svo nokkru næmi,“ sagði Halldór.
„Landsvirkjun hófst handa við
umfangsmikla ræktun í dalnum
stráx við upphaf virkjunarfram-
kvæmda til að fegra og bæta nán-
asta umhverfi virkjun- --------
arinnar. Með þessu Skólafólk sér
átaki tókst að hefta „
öskufok í dalnum að um ræktun og
Halldór Jónatansson
)
►HALLDÓR Jónatansson, for-
sfjóri Landsvirkjunar, fæddist
hinn 21. janúar 1932 í Reykja-
vík. Hann lauk lögfræðiprófi
frá Háskóla íslands árið 1956,
MA prófi í alþjóðarétti og al-
þjóðaviðskiptum árið 1957 frá
Fletcher School of Law and
Diplomacy, Medford, Mass.,
Bandaríkjunum. Halldór var
fulltrúi í dóms- og kirkjumála-
ráðuneytinu l.júlítil 1. sept-
ember árið 1957. Fulltrúi í við-
skiptaráðuneytinu 1. september
1957 til 1. júní 1962 er hann
var skipaður deildarstjóri í
ráðuneytinu. Hann varð skrif-
stofustjóri Landsvirkjunar 26.
október 1965. Aðstoðarfram-
kvæmdastjóri Landsvirkjunar
16. desember 1971 til 1. maí
1983 og forstjóri Landsvirkjun-
ar frá 1. maí 1983. Halldór hef-
ur átt sæti í stjórn Sambands
íslenskra rafveitna síðan 1983.
mestu leyti.“
Hekla gaus
1970, nokkrum
viðhald
árið
dögum eftir að
vígsla virkjunarinnar hafði farið
fram en sem betur fer fór allt vel
og engar skemmdir urðu á virkjun-
inni þrátt fyrir öskufall. Upp-
græðslu var haldið áfram í dalnum
og eldri gróður náði auk þess að
spretta upp úr vikursköflunum. Er
nú svo komið að gróðurþekjan hef-
ur margfaldast og er um 400 hekt-
arar við Búrfell og um 600 hektar-
ar meðfram þjóðveginum.
Við byggingu Hrauneyjafoss- og
Sigölduvirkjana fór nokkurt gróð-
urlendi undir vatn. í þess stað hafa
verið ræktaðir upp um 300 hektar-
ar af örfoka landi og er það veru-
lega stærra land en það gróður-
lendi sem fór undir vatn. „Við
byggingu Sultartangastíflu fóru
um 80 hektarar gróins lands undir
vatn,“ sagði Halldór. „í stað þessa
gróðurs hafa verið ræktaðir upp
um 250 hektarar meðfram þjóð-
veginum ofan Búrfellsstöðvar.
Jafnframt hefur stöðugt verið lögð
áhersla á að fegra og græða upp
nánasta umhverfi virkjananna.
Nýjasta átakið er ræktun land-,'
græðsluskóga undir hlíðum Búr-
fells sem Landsvirkjun hófst handa
við fyrir tveimur árum.“
Veigamesta verkefni Lands-
virkjunar við uppgræðslu til þessa
hefur verið við Blönduvirkjun. „Við'
gerð virkjunarsamnings um
Blönduvirkjun árið 1982:
var eitt meginatriði hans;
að rækta skyldi upp allt
að 3.000 hektara örfoka
lands á Auðkúluheiði og
“” Eyvindarstaðaheiði sem
beitarland í stað þess gróðurs sem
færi undir miðlunarlón virkjunar-
innar,“ sagði Halldór. „Efasemdir
voru uppi um að þessi uppgræðsla
gæti heppnast þar sem hún er í
500 til 600 metra hæð yfir sjó;
Árangur varð hins vegar mun betri
en menn þorðu að vona. Uppskera
hefur orðið svipuð eða meiri en ráð
var fyrir gert og mun meiri síðustu
ár en sá gróður gaf sem fór undir
miðlunarlón." Fram til þessa hefur
árlega verið borinn á áburður eri
líkur benda til að unnt verði að
draga úr áburðargjöf á næstu
árum. Uppgræðslusvæðin vegna
Blönduvirkjunar eru um 4.500
hektarar að stærð og gróðurþekja
þessa svæðis samsvarar um 2.700
hekturum algróins lands.
Loks ber að minnast samstarfs-,
verkefnis Landgræðslunnar,
Landsvirkjunar og Skútustaða-
hrepps um uppgræðslu í Krákár-
botnum. Ræktunin hófst árið 1983
og eru þessi uppgræðslusvæðj
1.450 hektarar.
í