Morgunblaðið - 11.08.1994, Blaðsíða 32

32 FIMMTUDAGUR 11. ÁGÚST 1994
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUNNAR JÓNASSON
+ Gunnar Jónas-
son fæddist á
Fáskrúðsfirði 9. jan-
úar 1924. Hann and-
aðist í Reykjavík 3.
ág'úst síðastliðinn.
Gunnar var sonur
hjónanna Sigríðar
Gunnarsdóttur frá
Torfum í Eyjafirði
og Jónasar Jónsson-
ar frá Gestsstöðum
í Fáskrúðsfirði.
Gunnar átti eina
hálfsystur, sam-
feðra, Oddnýju
Jónasdóttur, sem
lést 1936, og albróður, Karl
Jónasson, sem lést 1983. Auk
þess ólst upp með Gunnari sem
uppeldissystir systurdóttir
hans, Þorgerður Guðjónsdóttir.
Gunnar gekk að eiga eftirlif-
andi eiginkonu sína, Sigur-
björgu Bergkvistsdóttur, frá
Sjólyst á Fáskrúðsfirði, 9. jan-
úar 1949. Gunnar og Sigur-
björg eignuðust fjögur börn,
en þau eru: Jóna Gunnarsdótt-
ir, sambýlismaður hennar er
Agnar Jónsson, þau búa á Fá-
skrúðsfirði; Bjarney Gunnars-
dóttir, eiginmaður hennar er
Sigurður Valgeirsson, þau búa
í Keflavík; Hörður Gunnarsson,
kvæntur Fannýju Gunnarsdótt-
ur og búa þau í Reykjavík, eins
og yngsti sonurinn, Helgi Þór
Gunnarsson, en kona hans er
Guðlaug Halldórsdóttir. Gunn-
ar starfaði lengst af fyrir Kaup-
félag Fáskrúðsfirðinga, fyrst
sem bílstjóri, síðan við almenn
innanbúðarstörf, verkstjóri í
frystihúsi, útgerðarstjóri og
síðast skrifstofumaður. A yngri
árum starfaði hann auk þess
sem bílstjóri og ökukennari.
Útför hans fer fram frá Fá-
skrúðsfjarðarkirkju í dag.
MIÐVIKUDAGINN h. 3. ágúst bár-
ust þær fregnir að Gunnar Jónasson
frá Fáskrúðsfirði hefði verið fluttur
með sjúkraflugi á sjúkrahús í
Reykjavík. Síðar sama dag kom
sorgarfregnin. Ekkert réðst við
heiftarlegar innri blæðingar, Gunn-
ar var dáinn. Þótt vitað sé að hann
kenndi lasleika að undanfömu sem
lýsti sér einkum í slappleika og
þolleysi komu endalokin vissulega
á óvart. Líklegt er þó að hann einn
hafí vitað meira um heilsufar sitt
en hann tjáði öðrum, enda voru
honum velferðarmál annarra ofar í
huga en sín eigin.
A uppvaxtarárum Gunnars voru
götuheiti og númer ekki skráð í
smærri byggðarlögum. íbúðarhús
foreldra Gunnars og síðar Gunnars
og íjölskyldu heitir Grund. Gunnar
var því af kunnugum fremur kennd-
ur við húsið heldur en föðumafn.
Börn Sigríðar og Jónasar urðu
tvö, Karl og Gunnar. Karl var um
10 árum eldri, hann er látinn fyrir
allmörgum árum. Sem nábúi
Grundarfólksins man ég eftir Gunn-
ari allt frá fyrstu tíð minna minn-
inga. Málefni fólks í smáum byggð-
um eru náskyld og því fremur sem
Erfidrykkjur
(ilæsileg kiiííi-
hlaðlxirð lidlegir
Sídir og mjcig
«()ð jljÓlllIStiL
Ipplýsingar
í súiia 2 23 22
FLUGLEIDIR
IÍTBL LIFTLIIIIt
t.d. samgöngur milli
staða eru strjálari. í þá
daga var Fáskrúðs-
fjörður ekki í vegasam-
bandi við aðra fírði og
fólk leysti sín mál í
rneira mæli innan sveit-
ar heldur en nú gerist.
Náið samband var milli
fjölskyldna okkar sem
aldrei bar skugga á.
Gunnar fór fljótt að
styðja við sitt foreldra-
heimili. Eitt var það að
ungur að árum og fram
eftir aldri hafði hann
nokkurn fjárbúskap
eins og títt var í þá
daga. Þannig háttaði til að skammt
var milli fjárhúsa hans og -minna
foreldra. Því var samstarf töluvert
um þá þætti sem sameiginlegir
gátu verið, svo sem göngur, slátrun
o.fl. Ekki gleymist heldur hjálpsemi
Gunnars við gegningar í okkar fjár-
húsum þegar faðir minn var á vetr-
arvertíðum og vetrarbyljirnir geis-
uðu. Oft var móðir mín fegin að
þurfa ekki að búa sig út í hríðina.
Þannig var hjálpsemi Gunnars,
enda sérlega vinnusamur og hraust-
ur.
Ungur að árum kynntist Gunnar
glæsilegri stúlku frá Fáskrúðsfírði,
Sigurbjörgu Bergkvistsdóttur. Þau
kynni leiddu til hjónabands og
langrar sambúðar. Alla sína bú-
skapartíð bjuggu þau í farsælu
hjónabandi að Grund á Fáskrúðs-
firði. Böm þeirra urðu fjögur, þau
eru þessi:
Jóna húsmóðir á Fáskrúðsfírði.
Sambýlismaður Agnar Jónsson.
Jóna á 2 drengi og eina stúlku úr
hjónabandi. Bjamey sjúkraliða og
húsmóður í Keflavík. Hennar maður
er Sigurður Valgeirsson. Þau eiga
tvo drengi.
Hörður rekstrarstjóri hjá Olíufé-
laginu hf. Kona hans er Fanney
Gunnarsdóttir kennari og húsmóðir.
Þau eiga soninn Gunnar.
Yngstur er Helgi Þór. Hann
starfar sem bílstjóri. Hans kona er
Guðlaug Halldórsdóttir, húsmóðir.
Hún vinnur einnig við hjúkrun aldr-
aðra. Þau eiga tvo drengi.
Sem ungur maður stundaði
Gunnar alla þá vinnu sem bauðst.
Einkum þó í sambandi við sjó-
mennsku eins og títt er í sjávarþorp-
um. Á seinni hluta fimmta áratug-
arins voru mikil umsvif hjá Tré-
smiðju Austurlands. M.a. voru
smíðaðir þar nokkrir svokallaðir
nýsköpunarbátar. Gunnar vann þar
við smíðar um skeið. Fljótlega eign-
aðist Trésmiðjan vömbíl og gerðist
hann þá bílstjóri hjá fyrirtækinu í
nokkur ár. Upp úr 1950 fór Gunnar
að starfa hjá Kaupfélagi Fáskrúðs-
fírðinga. Fyrst sem vömbílstjóri en
síðar við afgreiðslustörf og deildar-
stjórn. Árið 1976 tók hann við fram-
kvæmdastjóm útgerðardeildar
Kaupfélagsins sem m.a. rekur tog-
arana Ljósafell og Hoffell. Um fjög-
urra ára skeið sinnti hann þessu
erilsama starfi með sérlega góðum
árangri. í mörg ár var Gunnar í
stjórn Kaupfélagsins og stjómarfor-
maður í nokkur ár. Að því kom að
hann vildi draga úr álagi og ábyrgð,
enda færðust árin yfir. Hann sagði
því starfi sínu lausu sem útgerðar-
stjóri. Ekki settist hann þó í helgan
stein en vann áfram á skrifstofu
félagsins við ýmis störf og seinustu
árin í launadeild.
Fljótt skipast veður í lofti. Gunn-
ar hefur kvatt í bili, en góðar minn-
ingar eru gulli betri. Með þessum
fátæklegu orðum viljum við kveðja
góðan vin og um leið sendum við
Sigurbjörgu, bömum þeirra, bama-
bömum og aðstandendum öllum,
innilegar samúðarkveðjur.
Ágúst og Erla.
ERFIDRYKKJUR
ríá
P E R L A N sími620200
Ég kynntist Gunnari tengdaföður
mínum fyrir um 18 árum og frá
fyrstu stundu sá ég að þama fór
góður og grandvar maður.
Það fór strax vel á með okkur og
í gegnum tíðina höfum við átt marg-
ar góðar samverustundir, auk
margra símtala sem öll byrjuðu á
staðgóðri lýsingu á veðrinu og veð-
urhorfum. Þegar fylgst var með
Gunnari í daglegu lífí fyrir austan
tók ég sérstaklega eftir vinnusemi
hans og ólýsanlegri snyrtimennsku.
Ég get ekki ímyndað mér samvisku-
samari mann í vinnu en tengdaföð-
ur minn, hann lét alltaf hag vinnu-
veitanda sitja í fyrirrúmi, góð sam-
vinna var honum hugleikin og
Gunnar var einlægur samvinnu-
maður í bestu merkingu þess orðs.
í raðir starfsmanna Kaupfélags
Fáskrúðsfírðinga hefur myndast
stórt skarð sem erfítt verður að
brúa.
Gamli tíminn og horfnir starfs-
hættir voru Gunnari ofarlega í
huga, hann hafði upplifað miklar
breytingar á lifnaðarháttum og lífs-
gildum fólks. Hann mundi vel eftir
gömlu verklagi og hafði gaman af
að ræða þessar breytingar og hvað
við sem lifum og störfum í dag
getum lært af lífsmáta og hugsun-
arhætti eldri kynslóða.
Það leitaði einnig mjög á huga
Gunnars ýmis óskýrð fyrirbæri í
náttúrunni, svo sem máttur steina,
merking drauma og óhefðbundnar
lækningaaðferðir. Það er ekki á
hverjum degi sem maður hittir fólk
á Gunnars aldri sem er eins opið
og leitandi í þessum málum og hann
var.
Sterk átthagabönd bundu Gunn-
ar við Fáskrúðsfjörð, þar fæddist
hann, ólst upp, starfaði og bjó allan
sinn búskap. Hvergi leið honum
betur en á Grund, sem er gamall
franskur spítali frá dögum franskra
sjómanna á Fáskrúðsfírði. Foreldr-
ar hans keyptu húsið af franska
ríkinu og þar bjó Gunnar allt sitt
líf, ef frá eru teknir fyrstu sex
mánuðimir.
Það hefur verið skemmtilegt að
fylgjast með þeim breytingum sem
Grundarhúsið hefur tekið síðustu
árin. Þau hjónin hafa verið óþreyt-
andi í að endurbæta húsið, bæði
að utan og innan og ekki má gleyma
lóðinni sem haldið hefur verið við
af stakri natni og ber Grand gott
vitni vinnusemi og óþijótandi áhuga
þeirra á að bæta og fegra þetta
gamla og fallega hús.
Ég efast ekki um að þeir sem
skilað hafa eins góðu dagsverki hér
á jörðinni og Gunnar fái góðar
móttökur á öðram tilverastigum.
Hann var sannfærður um líf eftir
dauðann og oft taldi hann sig hafa
fengið sannanir þess. Ég kveð hér
með þessum fáu orðum kæran
tengdaföður minn og þakka honum
fyrir alla þá umhyggju sem hann
sýndi okkur Herði og Gunnari nafna
sínum alla tíð.
Fanný Gunnarsdóttir.
Nú hallar degi svo hægt og rótt
og húmið læðist um sumarnótt.
íjólumar glitra, fíflamir titra,
en jallgolan þýtur um nátthvolfín blá.
Döggin hún fellur á dimmgræn strá.
Draumblærinn andar á lukta brá.
(Freysteinn Gunnarsson.)
í dag verður til moldar borinn
frá Fáskrúðsfjarðarkirkju Gunnar
Jónasson fyrrverandi stjórnarfor-
maður Kaupfélags Fáskrúðsfirð-
inga og starfsmaður þess félags
samfellt frá því um 1950 til dauða-
dags.
Gunnar var ávallt kenndur við
íbúðarhúsið Grund á Fáskrúðsfirði
þar sem hann átti heimili sitt nær
alla ævi. Grund var byggð 1897
af Frökkum sem sjúkrahús og
einnig var kapella reist fast við
vesturgafl hússins. Foreldrar
Gunnars, Sigríður Gunnarsdóttir
frá Torfum í Eyjafirði og Jónas
Jónsson sem fæddur var á Gests-
stöðum í Fáskrúðsfírði, keyptu
Grund af franska ríkinu skömmu
eftir fæðingu Gunnars.
Sigríður var seinni kona Jónas-
ar, en áður var hann kvæntur
Guðnýju Guðmundsdóttur frá
Bakkagerði í Stöðvarfirði og eign-
aðist eina dóttur, Oddnýju. Arið
1936 lést Oddný og var þá dóttir
hennar Þorgerður Guðjónsdóttir
tekin í fóstur að Grund. Gunnar
var yngri sonur hjónanna á Grund,
en 8. janúar 1914 eignuðust þau
soninn Karl.
Gunnar missir föður sinn 16 ára
gamall, en heldur heimili með móð-
ur sinni, bróður og fóstursystur.
Þegar hann stofnar sitt eigið heim-
ili býr hann á neðri hæðinni á
Grund, en móðir hans og Karl á
þeirri efri. Karl var síðan til heimil-
is hjá Gunnari eftir að Sigríður
lést, til dauðadags 18. maí 1983.
Við fráfall Gunnars streyma
fram í hugann ljúfar minningar um
náinn samstarfsmann, vin og ná-
granna. Með honum er genginn
eftirminnilegur persónuleiki, sem
öllum þótti vænt um er honum
kynntust. Gunnar var einlægur
samvinnu- og félagshyggjumaður,
sem taldi það mikla gæfu fyrir
hvert byggðarlag að eiga öflugt
samvinnufélag.
Gunnar naut ekki mikillar skóla-
göngu, en með fjölbreyttum störf-
um sínum hafði hann aflað sér
þekkingar á mörgum sviðum. Hann
hafði alltaf mikinn áhuga á land-
búnaði og kindur hafði hann áram
saman. Hann fór ungur á vertíðir
bæði til Vestmannaeyja og Akra-
ness, var bæði landmaður og á sjón-
um. Þá vann hann um tfma við tré-
smíðar hjá Einari Sigurðssyni í
Odda á Fáskrúðsfírði.
Gunnar kom til starfa hjá Kaup-
félagi Fáskrúðsfírðinga um 1950
eins og fyrr er getið. Hann starfaði
fyrst við verslun félagsins, því næst
sem vörabílstjóri, sláturhússtjóri og
verkstjóri við frystihúsið. Um 1973
hóf hann störf á skrifstofu kaupfé-
lagsins. Árin 1976-1982 var hann
útgeðarstjóri skuttogaranna Ljósa-
fells og Hoffells og síðustu árin
vann hann við launabókhald félags-
ins.
Hann sat í stjórn Kaupfélags
Fáskrúðsfírðinga 1970-1991 og
var formaður stjórnar 1975-1986.
Auk þess átti hann sæti í stjómum
dótturfyrirtækja kaupfélagsins,
Hvalbaks hf. 1977-1978 og Hrað-
frystihúss Fáskrúðsfjarðar hf.
1978-1979.
Gunnar helgaði því Kaupfélagi
Fáskrúðsfírðinga starfskrafta sína
um 45 ára skeið og hefur sinnt fjöl-
breyttari störfum innan þess en
nokkur annar. Það er óhætt að
segja að fyrir utan hans heimili og
fjölskyldu hafi Kaupfélag Fáskrúðs-
fírðinga verið hans hjartans áhuga-
mál.
Gunnar vann öll sín störf af mikl-
um dugnaði, samviskusemi og
heiðarleika, og ávann sér traust
þeirra sem með honum störfuðu eða
áttu við hann samskipti. Hann var
mjög hjálpsamur og greiðvikinn og
eru þeir ófáir sem leitað hafa til
hans um dagana og notið velvilja
hans.
í einkalífí sínu var Gunnar mik-
ill gæfumaður, sem átti fallegt og
hamingjuríkt heimili. Hann kvænt-
ist eftirlifandi eiginkonu sinni Sig-
urbjörgu Bergkvistsdóttur 9. janúar
1949. Þau eignuðust fjögur mann-
vænleg böm, sem öll hafa stofnað
sín heimili, barnabörnin era átta
og bamabarnabörnin tvö.
Gunnar og Sigurbjörg hafa verið
einstaklega samhent um dagana við
að gera fallegt og vistlegt í kringum
sig og vekur Grund og umhverfi
þess athygli fólks fyrir fádæma
snyrtimennsku. Hjónin höfðu mikla
ánægju af því að taka á móti gest-
um og minnist ég margra gleði-
stundanna með þeim á Grand.
Að leiðarlokum vil ég fyrir hönd
Kaupfélags Fáskrúðsfirðinga færa
fram þakkir til hins látna vinar fyr-
ir ómetanleg störf hans í þágu fé-
lagsins og fyrir samstarfið góða
sem við höfum átt í gegnum tíðina.
Við Sigrún og börn okkar þökk-
um persónuleg kynni og vottum
Sigurbjörgu og fjölskyldunni allri
okkar innilegustu samúð.
Blessuð sé minning Gunnars
Jónassonar.
Gísli Jónatansson.
Látinn er Gunnar Jónasson, ná-
granni frá æskuáram mínum. í
byggðarlagi sem okkar er hver ein-
staklingur hluti af tilveru manns,
og þar var Gunnar einn af fram-
vörðunum, vinnusamur, virtur og
hjálplegur.
Gunnar bjó að Grund í Búða-
kauptúni, og í daglegu tali var hann
kenndur við heimili sitt. Reisn hefur
ætíð fylgt því nafni og svo var þar,
ekki síður.
Faðir hans hafði keypt kapellu
franskra sjómanna og gert sér þar
bústað. Þar varð seinna heimili
Gunnars og fjölskyldu hans. Gunnar
vann alla tíð að endumýjun þessa
húss og söfnun minja þess og sögu,
svo að mikill sómi er af. Segja má
að með þessu framtaki hafí þeir
feðgar unnið að einu dýrmætasta
minnismerki þeirra er áður fyrr
reru til fískjar, fjarri löndum sínum,
og komu sér upp aðstöðu til þeirra
andlegu og veraldlegu nauðsynja
sem þurfti. *
Gunnar kvæntist Sigurbjörgu
Bergkvistsdóttur og áttu þau fjögur
böm, Jónu, Bjamey, Hörð og Helga,
samferðafólk mitt og enn mína
bestu vini. Svo var á heimili þeirra,
að þar vár ég, sem á mínu væri og
saman eigum við margar góðar
minningar. Ekki síst úr heyskapn-
um, en ógleymanlegar era þær
stundir, sem við veltumst saman
þar.
Gunnar var samvinnumaður í
orði og verki, og til síðasta dags
helgaði hann Kaupfélagi Fáskrúðs-
firðinga og fyrirtækjum þess starf
sitt. Lengst af hraðfrystihúsinu, við
verkstjórn þess, og síðar stjómun
útgerðarinnar. I seinni tíð, eftir að
starfsorka hans skyndilega þvarr,
vann hann við skrifstofustörf. Auk
þessa sat hann í stjórn Kaupfélags-
ins svo lengi sem ég man. Störf
Gunnars einkenndust mjög af þeirri
vandvirkni, snyrtimennsku og
gætni, sem hjá honum gat alls stað-
ar að líta, og ekki var lengd vinnu-
dagsins stjómað af klukkunni, held-
ur þeim verkefnum sem fyrir lágu.
Trúi ég að stundum hafí næturhvíld
hans hafi verið naum.
Með atvinnu sinni stundaði
Gunnar, framan af, lítils háttar fjár-
búskap. Þetta kallast líklega
„hobbýbúskapur" í dag. En Gunnar
var af þeirri kynslóð, er menn hugs-
uðu fyrst og fremst um að eiga
nóg, fyrir sig og sína. Oftar en
ekki var hann í forystu þeirra er
slíkan búskap höfðu. Ljóst sá mað-
ur þar þá ánægju, sem hann hafði
af dýram og þá virðingu sem hann
sýndi þeim og náttúra okkar al-
mennt og þar gat, svo af bar, að
líta þá snyrtimennsku og reisn, sem
Gunnari fylgdi alla tíð. Gleggst sá
maður þarna, þótt Gunnar hafi í
fasi verið alvörugefinn maður, og
oft þegar naumur var tíminn, hvers
konar glettni og glaðlyndi Gunnar
bjó yfír.
Tvívegis barðist Gunnar við veik-
indi, sem sumir komust ekki yfír.
Ekki hugsar maður til lífshlaups
hans, svo að upp komi í huganum
hversu hetjulega og með hjálp
læknavísinda hann vann á krabba-
meini og hjartasjúkdómi, þar var
harka hans og viljastyrkur ljós.
Þótt víst sé að enginn veit sinn
næturstað fyrirfram og sjaldnast
eru menn ferðbúnir þegar almættið
kallar, hugsa ég að frekar hafí
hann búist við slíku þá en nú.
Um leið og ég minnist góðs vin-
ar, votta ég Sigurbjörgu og fjöl-
skyldu þeirra samúð mína. Ég kveð
Gunnar Jónasson með virðingu.
Guðmundur Karl.
í dag er jarðsettur frá Fáskrúðs-
fjarðarkirkju heiðursmaðurinn
Gunnar Jónasson. í litlum byggðar-
lögum eins og Búðakauptúni í Fá-
skrúðsfírði koma sérkenni manna
betur í ljós, menn hverfa síður í
flöldann. Gunnar var einn af þeim
mönnum sem ég tók strax eftir
þegar ég flutti til Fáskrúðsfjarðar
1974. Kunningsskapur myndaðist