Morgunblaðið - 08.09.1994, Blaðsíða 26
26 FIMMTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
STEINAR WAAGE
SKOVERSLUN
Yfir 30 tegundir
af
Stærðir: 36-41.
Litir: Hvítur, blár,
vínrauður og svart lakk
POSTSENDUM SAMDÆGURS
5% STAÐGREIÐSLUAFSLATTUR
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
Kringlunni,
Kringluiuii 8-12, s. 689212.
Domus Medica,
Egilsgötu 3, s. 18519.
Toppskórinn
Veltusundi,
y^^ngólfetorgj^súni^l^^^^
AÐSENDAR GREINAR
Frumvarp til nýrra
grunnskólalaga
Réttur þúsunda barna til sérkennslu að engu gerður
NU LIGGJA fyrir
frumvarpsdrög til laga
um grunnskóla eftir
tveggja ára vinnu sér-
stakrar nefndar ráð-
herra. í þeim lagadrög-
um sem nú liggja fyrir
er sérstakur réttur þús-
unda grunnskólabama til
sérkennslu að engu gerð-
ur. Þúsundir bama sem
eiga v margvíslegum
námsörðugleikum eiga
nú ekki lagalegan rétt til
sérkennslu samkvæmt
fmmvarpsdrögunum. í
54. grein núverandi
grunnskólalaga er laga-
legur réttur þessara bama enn betur
tryggður en fram kemur í 2. grein
laganna (markmiðsgrein). I núver-
andi lögum er tekið fram að böm
sem eiga við námsörðugleika, fé-
lags- og tilfínningalega örðugleika
og/eða fötlun eigi rétt á sérkennslu.
Sérkennsla er í
núverandi sér-
kennslureglugerð
skilgreind sem
kennsla sem feli í sér
verulegar breytingar
á námsmarkmiðum,
námsefni, námsað-
stæðum og/eða
kennsluaðferðum
miðað við það sem
öðmm nemendum er
boðið upp á. Til þess
að tryggja fjármagn
til sérkennslu til við-
bótar við aðra
kennslu, er í sér-
kennslureglugerð
sett inn ákvæði sem tryggja nem-
endum innan grunnskólans upphæð
til sérkennslu sem í dag nemur 450
miljónum króna. (Hér er ekki tekið
með íjármagn sem fer til barna í
sérskólum.)
Samkvæmt 36. grein frumvarps-
Arthur Morthens
Afcfosoft
Iflilílflfl
CO-ÐEVEIOPER
SekviceNews
Með varaaflgjafa frá APC tryggir þú
fyrirtækisins og dregur úr bilanatíðni tölvubúnaðarins um allt að 70%
APC varaaflgjafinn verndar ekki eingöngu
búnaöinn fyrir spennufalli,
spennutruflunum og spennutapi, heldur
kemur hann í veg fyrir að starfsfólk þitt geti
ekki unnið eöa þurfi aö endurvinna
verkefnin vegna ofangreindra þátta. Meö
APC varaaflgjafa eykst framleiðnin og
starfsöryggi sem leiðir af sér betri
þjónustu viö viöskiptavini sem tryggir svo
betri afkomu rekstursins.
HEFUR ÞU HUGLEITT..
...að 70% allra
bilana í tölvu-
búnaði er vegna
rafmagnstruflana?
EVTE
Lab's Choice
...varaaflgjafi er
eina lausnin sem
þú hefur til aö
vernda bæði
tölvuna og þau
gögn sem I henni
eru fyrir rafmagns-
truflunum?
...að þremur
mánuðum eftir að
tölvan var tekin í
notkun eru gögnin
sem hún hefur aö
geyma oröin
verömætari en
tölvan sjálf?
...hversu mikill tími
myndi sparast ef
skyndilegt
rafmagnsleysi
heföi engin áhrif á
tölvuna þína og þú
gætir unnið áfram
hindrunarlaust?
...aö ódýrasti APC
varaaflgjafinn er
ódýrari en 3 til 5
tíma útkall tölvu-
viögerðarmanns?
PREFERRED
a
s.
American Power Conversion er einn af stærstu
framleiöendum varaaflgjafa í heiminum. APC hefur
fengiö fleiri alþjóðleg verðlaun fyrir framleiöslu
sína en allir samkeppnisaöilarnir til samans.
Verð fró kr.
PC World
20 Best
Upgrades
Net'Abré
Tesfed and
Approved
21.000 m/VSK
NÝHERJI
SKAPTAHLlO 24 - SlMI 69 77 OO
Alltaf skrefi á undan
Eitt blab
fyrir alla!
- kjarni málsins!
Að óbreyttu frumvarpi
munu þúsundir barna
sem eiga við námsörð-
ugleika að stríða missa
núverandi rétt til sér-
kennslu, segir Arthur
Morthens, og það stríð-
irgegnjafnrétti.
draganna eru gerðar fjölmargar
veigamiklar breytingar á núverandi
lögum hvað varðar réttindi barna:
- Réttur barna sem eiga við
námsörðugleika að stríða til sér-
kennslu er felldur niður.
- Réttur þessara barna til sér-
staks fjármagns sem notað er þeim
til góða með sérkennslu er felldur
niður.
- Réttur þessara barna til
kennslu sérmenntaðs kennara er
felldur niður.
- Réttur þessara barna til reglu-
gerðar sem kveður nánar á um rétt-
indi þeirra og útfærslu á sérkennslu
er felldur niður (þetta á við öll börn
sem þurfa á sérkennslu að halda).
- Sérkennsluráðgjöf er felld niður.
- Sérkennsluhugtakið er fellt nið-
ur.
Jafnframt er heitið „sérkennari"
sem fagheiti á kennurum með sér-
menntun í sérkennslufræðum fellt
niður.
Þörf nemenda fyrir sérkennslu
Talið er að allt að 20% barna í
grunnskólum hafí þörf fyrir sér-
kennslu ýmsra hluta vegna. í rann-
sókn dr. Sigríðar Valgeirsdóttur
sem birt var af hálfu menntamála-
ráðuneytisins 1992 er þörfin talin
18%. í sérkennslukönnun sem
Fræðsluskrifstofa Reykjavíkur ger-
ir árlega kemur í ljós að skólarnir
telja að um 2.400 börn þurfi á sér-
kennslu að halda á ári hveiju eða
um 20% nemenda. Jafnframt kemur
fram að um 1.800 hundruð þessara
barna þurfa á sérkennslu að halda
vegna námsörðugleika af ýmsu
tagi. Ef frumvarpsdrögin fara
óbreytt í gegn eiga þessi börn ekki
rétt á sérkennslu. Hér er um að
ræða böm með margvíslega náms-
örðugleika s.s.:
Böm með lestrarörðugleika, skrift-
ar- og stafsetningarörðugleika.
Börn með stærðfræðiörðugleika.
Börn með skertar fínhreyfíngar.
Börn með skertan málþroska og
talörðugleika.
Börn með væga heyrnarskerðingu.
Börn sem eru seinþroska/seinfær
með almenna námsörðugleika.
Þessi börn njóta í dag lögboðins
réttar til sérkennslu samkvæmt 54.
grein grunnskólalaga og sér-
kennslureglugerð. Þau em svift
þessum lögbundna rétti samkvæmt
frumvarpsdrögunum.
Jöfnuður í skólum og misjöfn
staða barna
Öllum er væntanlega ljóst að
börn eru jafn misjöfn og þau eru
mörg. Þau þroskast misjafnlega og
hafa inismunandi námsíega og fé-
lagslega fæmi. Þau koma úr mis-
munandi félagslegu umhverfi og fá
því ólíkan stuðning og atlæti heim-
anað frá. Skólakerfíð hefur ekki
farið varhluta af þessari staðreynd
og eitthvert erfiðasta verkefni hvers
kennara er að vinna að því að veita
þessum mjög svo mismunandi nem-
endum kennslu við hæfi hvers og
eins. í velferðarríkjum hefur sá
skilningur verið ríkjandi að mæta
þyrfti þessum mismun nemenda
með sérstakri kennslu sem kölluð
er sérkennsla og þúsundir nemenda
njóta í dag innan grunnskólans.
Menntamálaráðuneytið, Kenn-
araháskólinn og Fræðsluskrifstof-
urnar hafa á undanförnum árum
staðið með myndarlegum hætti um
allt land að menntunarátaki til að
mennta sérkennara. Nú hafa á ann-
að hundrað kennarar lokið eða eru
að ljúka fýrri hluta sérkennslunáms
í þessu átaki. Höfuðáherslan hefur
verið lögð á kennslu barna með
margvíslega námsörðugleika. Jafn-
framt hafa stjórnvöld á undanförn-
um árum veitt auknu fjármagni til
sérkennslu. Allt er þetta gert í anda
þess jöfnuðar sem pólitísk sátt hef-
ur ríkt um á undanförnum áratug-
um. Ef þetta frumvarp nær fram
að ganga í núverandi mynd verður
breyting á, og allt uppbyggingar-
starf sérkennslunnar innan al-
menna grunnskólans verður í upp-
námi.
Hver er tilgangurinn?
Engin rök koma fram fyrir þeirri
ætlun menntamálaráðherra að fella
niður rétt barna með námsörðug-
leika af ýmsu tagi til sérkennslu.
Engin rök eru heldur sett fram fyr-
ir því að að felia niður lagalega
skyldu stjórnvalda til að setja reglu-
gerð um sérkennslu og þannig
tryggja börnum ákveðnar reglur og
fjármagn til slíkrar kennslu. Engin
rök eru sett fram fyrir því að fella
niður lagalegan rétt barna til að
njóta kennslu sérmenntaðs kennara
innan almenna grunnskólans, eða
af hveiju þessi réttur er einungis
bundinn við kennslu í sérskólum,
sem er auðvitað mjög aðgreinandi
og ekki í anda blöndunar. Þau rök
eru sett fram um þá ákvörðun að
fella brott sérkennsluhugtakið, að
það sé í mótsögn við þá stefnu um
blöndun sem áréttuð er í frumvarp-
inu!!! Sérkennsluhugtakið og sér-
kennslan er tæki/leið sem fram
hefur verið sett til að tryggja
ákveðnum hópi barna lagalegan og
jafnan rétt í skólum út frá þeim
jafnréttissjónarmiðum sem hafa
verið ríkjandi í velferðarríkjum.
Tæki sem tryggir börnum sérhæfða
kennslu með auknu ljármagni sem
skólafólk hefur kallað sérkennslu.
Leið sem farin er til að tryggja
börnum námsmarkmið við hæfi,
námsefni við hæfi og vandaða
kennslu sem byggir á greiningu og
þörfum nemenda. Hugtakið sér-
kennsla er því ekki í mótsögn við
hugmyndir okkar um blöndun held-
ur þvert á móti. Vönduð sérkennsla
í almenna grunnskólanum sem unn-
in er af sérmenntuðum kennurum
í nánu samráði við bekkjarkennara,
þar sem námsgögn, tækjabúnaður,
góð aðstaða og jákvæð viðhorf til
blöndunar eru fyrir hendi er for-
senda þess að blöndun fatlaðra og
ófatlaðra eigi sér stað innan grunn-
skólans. Hitt er svo annað að þetta
fyrirkomulag má þróa og bæta með
markvissri þróunarvinnu. Skóla-
menn hér á landi hafa gert sér grein
fyrir þessu og í því ljósi ,verður
meðal annars að skoða stefnu
stjórnvalda á undanförnum mörg-
um árum til að styðja og styrkja
uppbyggingu sérkennslunnar og
rétt barna til sérkennslu. Það frum-
varp til laga um grunnskólann sem
nú liggur fyrir, leggur til atlögu við
þá pólitísku sátt sem ríkt hefur um
þá leið að nota m.a. sérkennsluna
sem tæki til að styrkja jafnrétti til
náms í grunnskólum. Eins og frum-
varpið liggur nú fyrir munu þúsund-
ir barna sem eiga við margþætta
námsörðugleika að stríða missa
þann rétt sem þau hafa haft til
sérkennslu samkvæmt 54. grein
grunnskólalaga og reglugerðar um
sérkennslu. Hver tilgangurinn er
með þessari gjörð er ekki gott að
segja, því ekki er neinn rökstuðning
að finna í greinargerð með frum-
varpinu né „bláu bókinni" um þetta.
Auðvitað er hægt að skilja það, að
gjörningsmenn vilja ekki hafa hátt
um málið og reyna að læða því í
gegn í skjóli tilfærslu grunnskólans
til sveitafélaganna, en ekki er það
stórmannlegt.
Höfundur er kennari.