Morgunblaðið - 09.03.1995, Page 21

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 9. MARZ 1995 21
ÚR VERINU
Kristján Ragnarsson formaður útvegsmanna
„Tel miðstýrt fískverð
ekki koma til greina“
FORYSTUMENN samtaka sjómnna
og útvegsmanna greinir mjög á um
það, hvort nauðsynlegt sé að skoða
nýjar leiðir í verðlagningu á fiski.
„Ég fagna öllum hugmyndum um
lausn þessa máls,“ segir Sævar
Gunnarsson, formaður Sjómanna-
sambands íslands. „Ég sé enga þörf
á breytingu á þessum málum. Fisk-
markaðir verða áfram við lýði fyrir
þá, sem sjá sér hag í því að skipta
við þá. Aðrir verða að leysa verð-
myndun á fiski með samningum án
tilstillis heildarsamtaka útvegs-
manna eða sjómanna svo ekki sé
talað um framkvæmdavaldið," segjr
Kristján Ragnarsson, formaður LIÚ.
Þorsteinn Pálsson, sjávarútvegs-
ráðherra, sagði í frétt í Morgunblað-
inu í gær, að margt benti til þessað
verðlagning á fiski væri ófullkomin.
Því væri eðlilegt að menn skoðuðu
aðrar leiðir en nú væru farnar, eink-
um viðskipti milli tengdra aðila,
kannað yrði hvort hægt væri að
sníða af þá agnúa og galla sem
fylgdu núgildandi löggjöf.
Brýnt að leysa
ágreiningínn
Sævar Gunnarsson segir að mjög
brýnt sé að leysa ágreininginn um
verðmyndun á físki og í sínum huga
komi helzt sú leið til greina að allur
fiskur farið á markaði. Aðrir forystu-
menn sjómanna, svo sem Helgi
Laxdal, formaður Vélstjórafélags
íslands, vilja á hinn bóginn að tekið
verði upp fast lágmarksverð.
„Ég tel að ekki komi til greina
að taka aftur upp miðstýrt fisk-
verð,“ segir Kristján Ragnarsson.
Það var síðast gert af yfirnefnd
Verðlagsráðsins fyrsta júlí 1991. Sú
ákvörðun var markleysa, sem enginn
fór eftir. Aðstæður eru svo breyttar
að fiskverð getur aldrei aftur orðið
eitt og hið sama alls staðar á land-
inu eða til allra fiskverkunaraðferða.
Því er tilgangslaust að tala um Verð-
Allur fiskur fari á
markað, segir
Sævar Gunnars-
son formaður SSÍ
lagsráð eins og það var og er enn
að nafninu til. Þetta er dautt ráð í
dag og endurvakning þess kemur
ekki til greina.
Gegn því að allur fiskur
fari á markað
Hvað varðar hugmyndir um að
allur fiskur fari á markaði, líst mér
ekki heldur á þær. Það hefur þróast
hér áratugum saman að veiðar og
vinnsla séu á einni hendi. Með því
að skylda menn til að setja allan
fisk á markaði, eru þessi tengsl rof-
in og viðkomandi fískvinnsla getur
ekki treyst á að hafa fisk til vinnslu
með þeim hætti, sem verið hefur og
þarf að vera, til að haldið sé uppi
fiskvinnslu úti á landi. þetta merkir
að allar útgerðir, sem ekki eru með
vinnslu, selja sinn fisk á mörkuðum
og eiga ekki í neinum samskiptaerf-
iðleikum við sjómenn sína.
Þar eru menn einnig að veiða
heimildir annarra og sjá sér þá hag
í því að geta aukið afla sinn. Færi
allur fískur á markaði, myndi það
rjúfa þau tengsl, og óhagræði myndi
aukast. Þessu hefur sjómennafor-
ysta verið að setja sig upp á móti
en hinn almenni sjómaður ekki.
Hann sér samhengi þess að geta
fengið leyfi til að veiða meiri fisk
og fá hlut skipt úr sama verðmæti
og útgerðin fær í þeim tilfellum.
Upplýsingar um fiskverð
um land allt
Fiskvinnsla allt í kringum land
stendur og fellur með þeirri hráefni-
söflum, sem þar á sér stað. Gerist
það að einn daginn sé sá fiskur
keyptur af öðrum, stendur vinnslan
eftir aðgerðarlaus vegna þess að
fískurinn hefur verið keytpur annað,
til dæmis á suðvesturhornið þar sem
aðstæður eru beztar til að nýta sér
möguleika eins og útflutning á fersk-
um flökum. í þessum tilfellum, þar
sem útgerð og vinnsla eru á sömu
hendi, eru samskiptaörðugleikar við
sjómenn. Við tókum þátt í því að
stofna samstarfsnefnd með sjó-
mönnum, sem er lögbundin til ára-
móta. Hún aflar nú upplýsinga um
allt land um fiskverð, bæði milli
skyldra og óskyldra aðila. Öllum
gefst því kostur á því að vita hvaða
fiskverð er greitt um allt landið. Það
er hjálpartækið til að leysa ágreining
þar sem veiðar og vinnsla eru á sömu
hendi.
Ekki bara mál sjómanna
Til að undirstrika andstöðu mína
við að allur fiskur farið á markað,
vil ég benda á, að það er ekki bara
mál sjómanna á togara, til dæmis á
Raufarhöfn, að fá eitthvað hærra
verð einhvern tíma fyrir fískinn.
Þetta kemur fólkinu á staðnum einn-
ig við. Það byggir afkomu sína á
að verka þennan fisk, konurnar
mannanna á togaranum eru í frysti-
húsinu að vinna við að verka fisk-
inn, sem þeir veiða. Þetta er því
ekki bara mál sjómannanna á þess-
um tiltekna togara, heldur þess sam-
félags, sem byggt er upp í kringum
þessar veiðar og vinnslu. Þess vegna
verða menn að sýna sanngirni á
bóða bóga og leysa málin. Það getur
líka verið tímabært í þessu tilfelli
að endurskoða hlutaskiptakerfið.
Kanna hvort ekki sé eðlilegra að
hafa fast kaup sem væri hærra hlut-
fall af tekjum sjómanna og aflapr-
emíu, sem vægi minna. Það myndi
draga úr mismun á tekjum sjómanna
og hugsanlega leyst þessi ágrein-
ingsmál," segir Kristján Ragnars-
son.
Ahugi á viðskiptum við Kóreu
ÚTFLUTNINGSRÁÐ stendur fýrir
kynningu á viðskiptum við Suður-
Kóreu á Hótel Sögu í dag klukkan
14.00. Þar munu Hr. Yong Chul
Yeon framkvæmdastjóri KOTRA
(kóresku viðskiptatengsla samtak-
anna), Stefán L. Stefánsson frá Ut-
anríkisráðuneytinu og Þorgeir Páls-
son frá Útflutningsráði fjalla um
Suður-Kóreu og möguleika íslenskra
fyrirtækja á viðskiptum við landið.
Á fundinum verður kynnt skýrsla
sem Útflutningsráð hefur gert um
Suður-Kóreu - land morgunkyrrðar-
innar eins og heimamenn kalla land
sitt. í skýrslunni er einkum fjailað
um sjávarútveg í Suður-Kóreu og þá
möguleika sem breytt viðskipta-
umhverfi í heiminum - með tilkomu
GATT-samninga - hefur fært íslensk-
um fyrirtækjum. Einnig er rætt al-
mennt um Suður-Kóreu og viðskipti
íslands og landsins undanfarin ár.
Þorgeir Pálsson höfundur skýrsl-
unnar fór til Suður-Kóreu í nóvem-
ber síðastliðnum til að kynna sér
aðstæður í landinu af eigin raun.
Hann segir í Fréttaskeyti Útfiutn-
ingsráðs að forráðamenn í kóreskum
sjávarútvegi hafi mikinn áhuga á
samstarfi við íslenska aðila. „Þeir
hafa mikinn áhuga á tækniþekkingu
Islendinga í sjávarútvegi, einkum
varðandi vélar og tæki. Samstarf á
sviði úthafsveiða bar einnig á góma
og þar að auki spurðu Kóreumenn-
imir mikið um ráðgjafastarf ís-
lenskra fyrirtækja í erlendum sjávar-
útvegi."
Fræðslumiðstöð Náttúrulækningafélagsins
Sími5528191
Maturinn okkar

Ódýrt matreiöslunámskeið þar sem fjallaö er um hráefnisval út frá verði og
hollustu. Sýning í gerð nokkurra úrvals hversdagsrétta sem nýta hráefnið.
Námskeiðið verður haldið í Matreiðsluskólanum okkar 13. og 14. mars frá
kl. 18.00 til 21.00 og kostar aðeins 3.000 kr. Skráning og frekari upplýsingar fást í
síma 552 8191 eða á skrifstofu Náttúrulaekningafélagsins, Laugavegi 20b.
Hælaskór í st. 36-42,
drapplitað nubuk og brunt leður.
Verð kr. 4.380.
SKO
■$kæ>iÍ5
*.ÓBU f>
GLUGGINN
50-IM654275 KRINGLUNNI8-12 S. 689345 LAUGAVEGI 61-63, SÍMI 10655
Póstsendum samdægurs.
ídagkl. 17.30 mun
Björn Bjamason fjalla um
ísland og umheiminn.
Fundurinn vcrður í
kosningamiðstöðinni
við Lækjartorg,
Hafnarstræti 20,2. liæð. ISLAND
KOSNINGAFUNDIR í REYKJA VIK
BETRA
Faxafeni 14, símar 643340 - 687480
Göngunámskeið
Vegna mikillar eftirspurnar
verða Módelsamtökin
með stutt
gögunámskeið: Ganga,
sviðsframkoma, snúningar,
pósur, tískusýning og
viðurkenning lok
námskeiðsins fyrir ungar
stúlkur 13-15 ára og 16
ára og eldri.
Kynningartími og innritun
verður mánudaginn 13.
mars kl. 16.00-17.00 í
Faxafeni14. Ath.:
Kennslustaðir Reykjavík og
Hafnarfjörður.
Kennarar: Linda Kettler
sýningarstúlka og Unnur
Arngrímsdóttir. Notið tímann
og komið og kynnið ykkur ódýrt
og skemmtilegt námskeið sem
er fyrir alla.
boðið á fund
ídag