Morgunblaðið - 11.03.1995, Side 23
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
LAUGARDAGUR 11. MARZ 1995 23
Aðvörun til ungra lækna
ÞEGAR ég lauk prófí í tann-
lækningum fyrir nokkrum árum,
var ég svo „heppinn" að eftir mér
var falast í vinnu hjá kunnum at-
vinnurekanda í læknastétt. Taldi
ég lán mitt ekki minna fyrir þær
sakir að mín beið tilbúinn tann-
læknastóll á stofu skammt utan
Reykjavíkur og síðan bættist annar
við í höfuðstöðvum fyrirtækisins í
Reykjavík. Það var því að vonum
að ég taldi mig lánsaman að geta
gengið í starf, nýskriðinn frá próf-
borðinu, og það hjá fyrirtæki í full-
um rekstri.
Eins og eðlilegt er, var gerður
við mig ráðningarsamningur og var
hann á flestan máta venjulegur,
að því er ég taldi. Þar var kveðið
á um kaup og kjör og annað þess
háttar, en þó var hann óvenjulegur
að einu leyti; í samningnum var
ákvæði um takmörkun á starfs-
frelsi mínu, ef svo ólíklega færi að
mér myndi einhvem tíman hugnast
að hætta hjá hinu eðla fyrirtæki.
Kvað atvinnurekandinn, læknirinn,
að þetta væri í fyllsta máta venju-
legt og reyndar alþekkt hér á landi
og illu heilli trúði ég honum, og
skrifaði undir.
Til að gera ykkur ljóst, sem
hugsanlega eigið von á „kostaboði"
af þessu tagi, hvað málið snýst um,
ætla ég að segjá ykkur eftirfarandi
sögu.
Ég var ráðinn til starfa hjá Árna
Jónssyni sem er fjölmenntaður
maður. Hann er ekki einasta lækn-
ir og tannlæknir, heldur líka sér-
fræðingur í nálastungulækningum
og auglýsir sig sem slíkan, eftir
að hafa sótt nokkurra daga nám-
skeið erlendis í þeim þúsund ára
fræðum. Hann rekur tannlækna-
stofur í Reykjavík og á Selfossi,
ásamt læknastofu og nálastunguf-
irma í Reykjavík. Var það að von-
um, að ég taldi lífíð brosa við mér
þegar ég hóf störf hjá þessu merki-
lega fyrirtæki. Einn hængur var
þó þama á, ég hafði undirgengist
það að ef ég einhvem tímann í
framtíðinni myndi setja upp eigin
tannlæknastofu einhvers staðar á
Suðurlandsundirlendinu, þá væri
ég bótaskyldur gagnvart Áma. í
samningi okkar var hann þannig
orðinn nokkurs konar „eigandi"
starfsréttinda tannlækna á þessu
landsvæði og skyldi ég greiða hon-
um heilar sex milljónir króna, ef
ég vildi einhvem tíman síðar sinna
sjúklingum mínum á Suðurlandi
úr öðmm ranni en í skjóli Áma.
Nú kann einhver að spyija: Af
hveiju skrifaðir þú
undir þennan samning?
Því er til að svara
að látið var að því
liggja að samningurinn
væri nánast til mála-
mynda, að svona
ákvæði væm alþekkt í
samningum lækna og
að vísast yrði þessu
ákvæði aldrei beitt.
Líður nú og bíður.
Ég sinnti störfum mín-
um á Selfossi og í
Reykjavík og undraðist
ég fljótt hvað rólegt
var að gera í vinnunni
þar eystra; þar virtist
tannheilsa almennings
með slíkum fádæmum
sjaldan varð vart við
að furðu
sjúkling á
biðstofu Áma. Fóru þá að renna á
mig tvær grímur; enda var ég ráð-
inn upp á nokkurs konar hluta-
skipti, þannig að laun mín reiknuð-
ust sem hlutfall af veltu stofunnar.
Furðaði mig þetta nokkuð, bæði
hafði hinn íjölmenntaði læknir lýst
starfsemi sinni með þeim hætti að
ástandið á biðstofunni væri líkast
útsölu í Hagkaupi, þar sem slegist
væri um hvem stól og að fólk
kæmi af gjörvöllu Suðurlandi og
reyndar víðar að til þess eins að
láta gera við tennur sínar á Sel-
fossi.
En reyndin varð því miður önn-
ur, fáir sjúklingar komu og ég fór
að verða uggandi um minn hag.
Ég sá þá þann kost vænstan að
reyna að drýgja tekjur mínar með
því að kaupa mér notuð tæki og
búnað tannlæknastofu í Kópavogi
og hóf þar starfsemi í frítíma mín-
um, tíma sem ég taldi mér heimilt
að ráðstafa að eigin vild. Um það
vom reyndar flestir sammála, en
þó ekki læknir, tannlæknir og nála-
stungufræðingur, sem sameinuðust
um það í Árna Jónssyni að finna
þessu allt til foráttu sem endaði
með því að Ámi rak mig á staðn-
um. Honum snérist reyndar hugur
nokkmm klukkutímum síðar, dró
uppsögnina til baka, kvað þó nær-
vem minnar ekki óskað lengur á
stofunni í Reykjavík, en í „gullnám-
unni“ á Selfossi skyldi ég vinna,
en þó aðeins tvo daga í viku. Féllst
ég á þetta, því einhveijar tekjur
varð ég að hafa, á meðan ég var
að byggja upp starfsemina í Kópa-
vogi og lítið var betra en ekki neitt.
Líður nú og bíður. Ég sinnti
skyldum mínum þar eystra, en erf-
itt reyndist þó að láta plön okkar
nálastungufræðings-
ins falla saman, því
honum var sífellt að
snúast hugur um,
hvaða daga ég ætti að
vera á stofunni á Sel-
fossi. Var það ýmist
að ég skyldi vinna þar
á þriðjudögum og
föstudögum, eða þá á
þriðjudögum og mið-
vikudögum o.s.frv.
Sem vonlegt var,
reyndist mér erfitt að
bóka sjúklinga fram í
tímann með slíkum
Ragnar Kr. hringlandahætti og
Árnason þannig kom það ítrek-
að fyrir að ég þurfti
að færa tímapantanir sjúklinga á
milli daga til þéss að þóknast hugd-
ettum Ama. Endaði þetta allt sam-
an með því að Árni kallaði mig til
fundar við sig á heimili sínu eitt
kvöldið og rak mig þar og þá og
sparaði sér reyndar að gefa upp
nokkrar ástæður fyrir brottrekstr-
inum. Reyndar var uppsögnin ekki
skrifleg og því ólögleg, en svo mjög
lá honum á að hann heimtaði lykl-
ana að stofunni á Selfossi tafar-
laust og fékk ég hvorki að ljúka
þeim aðgerðum á sjúklingum mín-
um sem hafnar voru, né sækja föt
mín eða persónulega muni til Sel-
foss. Ekki fékk ég heldur að nálg-
ast nauðsynleg gögn um störf mín
á Selfossi og ekki fékk ég greiddar
þær upphæðir sem ég átti inni hjá
hinum fjölmenntaða lækni, enda
hrifsaði hann til sín öll gögn þar
um.
Var mér að vonum brugðið við
þetta, enda hafði það aldrei hent
mig að vera rekinn úr vinnu, hvorki
fyrr né síðar. Mér létti þó aðeins
við, þegar tannlæknir sem starfar
Námskeið
í líföndun
SKRÁNING á námskeið í líföndun
hjá Sálfræðiþjónustu Gunnars
Gunnarssonar, Laugavegi 43,
stendur nú yfír en nýtt námskeið
hefst miðvikudaginn 15. mars
næstkomandi.
í fréttatilkynningu kemur fram
að markmið námskeiðsins sé að
auka sjálfsöryggi þátttakenda og
efla þor og þol þeirra til að takast
á við erfiðleika og bera ábyrgð á
fullnægju þarfa sinna líkamlegra
jafnt sem tilfínningalegra. Á nám-
skeiðinu verður farið í lykilatriði
sem tengjast lífeflisæfingum Alex-
anders Lovens en unnið verður í
anda gestalt-meðferðar.
Ég þakka innilega mikla vináttu og hlýhug á
70 ára afmœlinu mínu.
Sveinn Björnsson, listmálarí.
á Selfossi, bauð mér vinnuaðstöðu
á stofu sinni. Taldi ég mér heimilt
að þiggja það boð, enda hafði Árni
sagt mér upp ráðningarsamningi
mínum og þar með févítisákvæðinu
sem áður er getið um.
En þar með er sagan ekki öll
sögð. Þegar þar var komið sögu
stefndi Ámi mér fyrir dómara og
flaggaði þar ákvæði því í ráðn-
ingarsamningi mínum, sem aðeins
var sett þar „til málamynda", um
að mín biði sex milljóna króna fé-
víti, ef ég skyldi dirfast að stíga
Ég vil vara félaga mína
við, segir Ragnar Kr.
------------------------------
Arnason, að skrifa
undir samning sem
takmarkar vinnufrelsi.
fæti mínum á sunnlenska grund í
tannlæknasloppi.
Virðast Sunnlendingar álíta að
heimilt sé að gera mönnum svona
afarkosti, því dómari á Selfossi
dæmdi mig til greiðslu skaðabóta
vegna brots á samningnum við
Áma. Fagnaði Ámi þessu mjög og
hélt hann upp á daginn með því
að hringja í blaðamann DV og tjá
honum hvemig færi fyrir þeim
tannlæknum sem dytti í hug að
gæta tannheilsu sjúklinga í hans
guðs-eigin-landi. Var enda skil-
merkilega greint frá örlögum mín-
um í blaðinu skömmu síðar.
Þannig fór nú það. En nú er það
sem sagt skjalfest og greypt í
dómabækur sunnlenskar að hveij-
um þeim sem unnið hefur hjá Áma
Jónssyni, lækni, tannlækni og nál-
astungufræðingi, er fast að því
óheimilt að láta sjá sig á Selfossi
eða i nærsveitum, að viðlögðum
fébótum.
Það er af þeim ástæðum sem ég
set saman þetta greinarkom, að
ég vil gjarnan vara félaga mína í
tannlæknastétt við því að gera
sömu mistökin og ég gerði, að
skrifa undir samning sem takmark-
ar atvinnufrelsi þeirra, samning
sem í raun er ólöglegt að gera.
Enda hlýtur hveijum að vera heim-
ilt að stunda vinnu sína hvar sem
er, svo lengi sem hann kýs. Ég er
ekki viss um að Sunnlendingar til
dæmis séu ánægðir með að einhver
nálastungufræðingur í Reykjavík
skuli reisa skorður við því hveijir
geti boðið tannlæknaþjónustu þar
eystra.
En við Árna Jónsson vil ég segja
þetta: Næst þegar þú ræður tann-
lækni til starfa, ef þú þá nokkurn
tíman færð einhvern til þess að
starfa hjá þér, skalt þú hlífa honum
við því að setja nafn sitt við afar-
kosti slíka sem þú gerðir mér. Það
er ekki eðlilegt að þú getir sölsað
undir þig persónuréttindi manna
með þessum hætti. Ég nenni ekki
frekar að troða illsakir við þig og
ætla ekki að reyna að setja fótinn
fyrir þig, þótt þú t.d. túlkir æði
fijálslega siðareglur lækna gagn-
vart auglýsingum og auglýsir
lækningastarfsemi þína undir yfír-
skyni sérfræðikunnáttu í nálast-
ungum sem byggð er á nokkurra
daga seminari í útlöndum. Ég ætla
heldur ekki að gera athugasemdir
við ummæli þín um þitt eigið ágæti
sem féllu í viðtali við þig í sjón-
varpsþætti nýlega, en ýmsir kollega
þinna urðu all langleitir undir þeim
lestri. Skýringin á sjálfshólinu er
kannski sú að ekki verða aðrir til
þess?
Ég vona svo að þér farnist vel
í framtíðinni enda takir þú þá upp
háttemi þar sem rangindi og brigð
em ekki höfð í öndvegi.
Höfundur er tannlæknir.
Leiðbeinandi á námskeiðinu er
Gunnar Gunnarsson sálfræðingur
en hann hefur um alllangt skeið
sérhæft sig í úrvinnslu sál-líkam-
legs vanda.
♦ » ♦-----
Dagur harm-
onikunnar
á morgun
DAGUR harmonikunnar verður
haldinn í Danshúsinu í Glæsibæ
v/Álfheima sunnudaginn 12. mars
kl. 15.
Leikin verður létt tónlist úr ýms-
um áttum og em flytjendur á öllum
aldri. Fram koma Léttsveit Harm-
onikufélags Reylqavíkur auk
ýmissa minni hópa og einleikara.
Kaffíveitingar verða á boðstólum.
15-20% afsláttur
af rúmdýnum í sýningarsal.
15-20% afsláttur
af höfðagöflum, náttborðum
og kommóðum úr basti.
Sófarúm með dýnu
og rúmteppasetti
kr. 39.920
15-20% afsláttur
af hvíldarstólum.
30% afslattur
af amerískum handklæðum.
V
20% afsláttur
af amerískum eldhúsborðum
og stólum.
50% afsláttur
af ýmsum útlitsgölluðum
svefnherbergishúsgögnum.
20-50% afsláttur
af rúmteppasettum
og gardínum.
Marco
húsgagnaverslun
Langholtsvegi 111,
sími 91-680 690.