Morgunblaðið - 11.03.1995, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 11. MARZ 1995 31
AÐSENDAR GREINAR
Trúnaður
við fólkið
MEGINTILGANG-
URINN með stofnun
hreyfingar fólksins
Þjóðvaka er fjórþættir:
• Sameina jafnaðar-
og félagshyggjufólk
í eina öfluga fjölda-
hreyfíngu.
• Endurreisa trúnað
milli stjórnmála-
manna og fólksins.
• Vinna að nýrri sókn
í atvinnu- og
menntamálum og til
átaks í mannrétt-
inda- og jafnréttis-
málum.
• Breyta skiptingu
þjóðarauðsins með
því að ná fram jafnrétti í eigna-
og tekjuskiptingunni og að
sporna gegn söfnun auðs og
valds á fárra manna hendur.
Lykillinn að þessari íjórþættu
uppstokkun í íslensku samfélagi er
öflug hreyflng jafnaðarmanna og
félagshyggjufólks, sem byggir á
hugsjónum jafnaðarstefnunnar og
nútímalegum fijálslyndum viðhorf-
um. Þannig viljum við endurvekja
mannleg verðmæti í samfélaginu;
mannúð, samhjálp og sjálfsvirðingu
einstaklingsins, andspænis þeirri
óheftu fijálshyggju hægri aflanna,
sem leitt hefur til sundrungar og
stéttaátaka víða í samfélögum
Vesturlanda á siðustu árum. Fólk
hér á landi sem annars staðar krefst
réttlætis og mannúðlegrar jafnað-
arstefnu, ekki bara í orði heldur á
borði. Það ætlast til að mannúð,
virðing fyrir mannréttindum og
jafnrétti i skiptingu þjóðarauðs
skipi æðri sess í samskiptum
manna.
Til þess að það megi gerast hér
á landi þarf m.a. hreinni línur í ís-
lensk stjórnmál og að endurreistur
verði trúnaður milli stjórnmála-
manna og fólksins í landinu. Það
verður einungis gert með nýjum
vinnubrögðum og breyttum áhersl-
um í íslenskum stjómmálum.
Félagshyggjuöflin lykillinn að
breytingu
Trúnaður - velferð - velmegun
eru lykilhugtök Þjóðvaka. Við vilj-
um nýja hugsun inn i íslensk stjórn-
mál og breytt viðhorf, þannig að
hér geti allir lifað við sómasamleg
lífskjör, atvinnu- og afkomuöryggi
og með sjálfsvirðingu og fullri reisn.
Allt of lengi hefur fyrirgreiðsla,
ábyrgðarleysi og slakt siðferði í
stjórnmála- og viðskiptalífi, ásamt
handahófskenndum niðurskurði
velferðarkerfisins og ónýtu launa-
og lífeyriskerfí breikkað bilið milli
ríkra og fátækra í þjóðfélaginu og
dregið lífskjörin niður á fátæktar-
stig hjá fjölda heimila í landinu.
Gamla flokkakerfið hefur í raun
gefíst upp andspænis þessum brýnu
verkefnum í íslenskum stjórnmál-
um. Því þarf uppstokkun og ný
vinnubrögð á öllum sviðum þjóðlífs-
ins - ekki síst í valda- og samtrygg-
ingakerfi stjórnmálanna.
Þjóðvaki stefnir að uppstokkun í
stjórnmálum, stjórnkerfí og at-
vinnulífi til að ná fram breytingum
sem leitt geta til jöfnuðar í íslensku
samfélagi. Þannig stefnum við að
samfylkingu félagshyggjufólks og
jafnaðarmanna í öflug stjórnmála-
samtök, sem njóti meirihlutafylgis.
Við viljum að því ástandi linni að
gömlu flokkarnir til vinstri fari fyr-
ir hveijar kosningar í kapphlaup
um valdastóla undir leiðsögn Sjálf-
stæðisflokksins. Þjóðvaki hafnar
því að fara i þá biðröð, þar sem sá
félagshyggjuflokkanna hlýtur
hnossið við hlið íhaldsins sem mest
slær af sínum loforðum við kjósend-
ur. Þegar þeir segjast vilja ganga
óbundnir til kosninga, þýðir það í
reynd að þeir vilja
ganga óbundnir af lof-
orðum sínum við kjós-
endur til stjórnar-
myndunar. Þeir vilja
geta samið sig frá lof-
orðum sínum við fólkið
fyrir ráðherrastólana.
M.a. þess vegna hefur
orðið trúnaðarbrestur
milli fólksins og
stjórnmálaaflanna í
landinu.
Stefna hægri
aflanna ráðandi
Þjóðvaki aftur á
móti er trúr stefnu-
málum sínum, upp-
stokkun flokkakerflsins og sam-
fylkingu félagshyggjuaflanna og
mun þessvegna ekki taka þátt í rík-
isstjórn með Sjálfstæðisflokknum.
Stefna Sjálfstæðisflokksins gengur
í veigamiklum atriðum þvert á
stefnu Þjóðvaka og við segjum því
skýrt við kjósendur: Við ætlum
ekki að semja okkur frá loforð-
um við ykkur með samstarfi við
Þjóðvaki hefur skorað
á önnur framboð
félagshyggju- og
jafnaðarmanna að taka
þátt í nýsköpun flokka-
kerfis, segir Jóhanna
Sigurðardóttir, með
því að gefa sams-
konar yfírlýsingu og
Þjóðvaki varðandi ríkis-
stjórnarþátttöku.
Sjálfstæðisflokkinn í ríkisstjórn.
Því leggjum við fram 10 áhersluatr-
iði við stjórnarmyndun félags-
hyggjuflokkanna, sem koma eiga
til framkvæmda á kjörtímabilinu.
Miðað við stefnuskrár félags-
hyggjuflokkanna ætti að vera auð-
velt að semja stjórnarsáttmála nú
þegar utan um þessi stefnuatriði,
sem öll miða að því að jafna tekju-
skiptinguna og bæta lífskjörin. Það
gerum við með því að stokka upp
launa- og lífeyriskerfið, hefja nýja
sókn í atvinnu- og menntamálum,
átak í mannréttinda- og jafnréttis-
málum og að endurreisa trúnað
milli fólksins í landinu og stjóm-
málamanna. Þetta eru ný, heiðarleg
og trúverðug vinnubrögð gagnvart
fólkinu í landinu. Það er nýbreytni
í íslenskum stjórnmálum að stjórn-
málaafl taki af skarið og gefi fólki
skýra valkosti fyrir kosningar.
Fylgstu meb í
Kaupmannahöfn
Morgunblabib
fæst á Kastrupflugvelli
og Rábhústorginu
Eitt blab
fyrir alla!
- kjarni málsins!
Jóhanna
Sigurðardóttir
Staðreyndin er sú að kjósendur vita
aldrei hverskonar ríkisstjóm þeir
eru að kjósa yfir sig að loknum
kosningum. Atkvæði greitt Alþýðu-
bandalaginu eða Alþýðuflokknum
gæti þess vegna verið atkvæði
greitt ríkisstjóm undir forsæti
hægri aflanna, sem knýr félags-
hyggjuflokkana til að semja sig frá
sínum loforðum við kjósendur. Und-
ir yfirskyni nauðsynlegrar málam-
iðlunar við hægri öflin eru kjósend-
ur síðan beðnir velvirðingar á því
að félagshyggjuflokkarnir hafí ekki
staðið við loforð sín. Veltum því
fyrir okkur afhveiju við höfum ekki
náð fram jafnrétti í tekjuskipting-
unni, - afhveiju margar ijölskyldur
búa við lífskjör sem nálgast fátækt-
armörk, aftiverju láglaunastörfm
eru ekki metin meira til launa en
atvinnuleysisbætur, og afhveiju
launamunur kynjanna og staða
kvenna í valda- og áhrifastöðum
er með þeim hætti sem við þekkj-
um. Afhveiju hafa grundvallaratr-
iðin í stefnu félagshyggju- og jafn-
aðarmenna ekki komist meira til
framkvæmda í íslensku samfélagi.
Staðreyndin er þó sú að kjósendur
Sjálfstæðisflokksins eru í minni-
hluta meðal þjóðarinnar, þegar
60-70% þjóðarinnar vilja í raun og
sanni framgang og framkvæmd
jafnaðarstefnu og félagshyggju á
íslandi. Engu að síður hefur stefna
hægri aflanna - minnihluta þjóðar-
innar - með stuðningi þessa eða
hins félagshyggjuflokksins verið
alltof ráðandi um stjórn landsins í
áraraðir.
Skýr valkostur
Þjóðvaki hefur skorað á önnur
framboð félagshyggju- og jafnaðar-
manna að taka þátt í nýsköpun
flokkakerfisins með því að gefa
samskonar yfirlýsingu og Þjóðvaki
varðandi ríkisstjórnarþáttöku. Það
gæti orðið upphafí að öflugri breið-
fýlkingu jafnaðarmanna og félags-
hyggjufólks til mótvægis við hægri
öflin í landinu. Þannig yrðu til skýr-
ar línur í íslenskum stjómmálum.
Þannig gætu kjósendur veitt stjórn-
málaöflunum í landinu meira að-
hald, - því þeir gætu þá ekki hlaup-
ið frá sínum loforðum. Skorist önn-
ur framboð félagshyggju- og jafn-
aðarmanna undan því að gefa þessa
yfirlýsingu, til að hafa svigrúm til
að taka þátt í kapphlaupinu til Sjálf-
stæðisflokksins að loknum kosning-
um, eru loforð þeirra við kjósendur
ekki marktæk. Þá hafa jafnaðar-
menn og félagshyggjufólk í þessum
kosningum aðeins einn skýran val-
kost; að leggja sitt af mörkum til
að Þjóðvaki verði svo öflugur að
loknum kosningum að hann verði
forystuafl, sem félagshyggjuflokk-
arnir geta ekki gengið framhjá við
stjórnarmyndun að loknum næstu
kosningum. Með því stöðvum við
sókn hægri aflanna og fijálshyggj-
unnar í þjóðfélaginu.
Höfundur er alþingismadur og
formaður Þjóðvaka.
ÞEGAR þetta er
skrifað er 8. mars að
kvöldi kominn og einn
dag vantar upp á að
verkfall kennara hafi
staðið í þijár vikur.
Afleiðingar verkfalls
eru að koma í ljós og
áhyggjur nemenda,
foreldra og kennara
sem flestir eru foreldr-
ar líka, magnast með
degi hveijum.
Yfirgnæfandi meiri-
hluti kennara sam-
þykkti verkfallsboðun,
ekki til þess að komast
í frí, heldur til þess að
knýja fram kjarabætur
og viðræður um kröfugerð sem lögð
var fram í nóvember sl. Óánægja
kennara hefur farið sívaxandi und-
anfarin ár og stendur skólastarfi
fyrir þrifum í dag. Astæðurnar eru;
lélegir samningar, aukið vinnuálag,
niðurskurður í skólakérfínu, m.a.
niðurskurður á kennslutímum nem-
enda, og yfirlýsingar stjórnvalda á
tyllidögum um stóraukinn metnað í
menntamálum, sem ekkert reynast
nema orðin tóm.
En hvað er í veginum? Maður
skyldi ætla að dag hvern í verkfalli
reyndu deiluaðilar til þrautar að
fínna leiðir til samninga. En svo er
ekki. í seinni fréttatíma sjónvarpsins
í kvöld heyrði ég Indriða Þorláksson,
varaformann samninganefndar rík-
isins, enn einu sinni lýsa tveggja
vikna gömlu tilboði samninganefnd-
ar ríkisins sem gylliboði. Ég ætla
ekki að fjölyrða um það tilboð, en
það er auðvelt að slá ryki í augu
almennings með því að leika sér að
prósentureikningi og það er auðvelt
að fá fram háar tölur með mörgum
núllum þegar margfalda má með 5
þúsund kennurum. En kennarar
hafa haft nægan tíma til að velta
fyrir sér tilboði ríkisins og það segir
allt sem segja þarf að ekki einum
einasta kennara dettur í hug að þetta
tilboð sé ásættanlegt til samninga.
Kennarar eru nefnilega í verkfalli
til að ná fram kjarabótum.
Indriði Þorláksson er auðvitað
bara fulltrúi þeirra stjórnmálamanna
sem með völdin fara. Viðbrögð for-
sætis- og fjármálaráðherra eru fyrst
og fremst þau að gera kennara sem
tortryggilegasta í augum almenn-
ings. Tilgangurinn er sá að knýja
kennara til uppgjafar með aðstoð
almannaróms og viðhalda því launa-
misrétti sem var staðfest enn á ný
í nýgerðum samningum Alþýðusam-
bandsins og ekki er hægt að líta á
sem annað en uppgjöf launafólks.
Indriði Þorláksson
gerði tilraun í áður-
nefndum fréttatíma til
að kasta fleyg milli
kennarafélaganna, því
auðvitað stendur ráð-
herrum okkar helst ógn.
af samstöðu kennara. *
Indriði talaði um há-
skólamenntaða kennara
sem að hans sögn eru
félagsmenn í Hinu ís-
lenska kennarafélagi og
svo hina. Þeir háskóla-
menntuðu áttu jú að
vera aðeins fýrir ofan
eitthvert meðaltal, hinir
fyrir neðan. Indriði hlýt-
ur að vita að í tuttugu
ár hafa grunnskólakennarar og þar
með allir kennarar, útskrifast með
háskólapróf. Getur verið að þessi orð
Indriða tengist þeirri staðreynd að
félagsmenn Kennarasambands ís-
lands eru að stórum meirihluta kon-
ur sem samkvæmt ríkjandi Iauna-
misréttisstefnu eiga ekki að hafa
meira en 70% af launum karla.
Kennarar hafa haft
nægan tíma til að velta
fyrir sér tilboði ríkisins,
að mati Guðlaugar
Teitsdóttur, sem segir
að kennurum detti ekki
í hug að það tilboð sé
ásættanlegt.
Lægstu taxtalaun eru undir út-
reiknuðum framfærslukostnaði Fé-
lagsmálastofnunar og misrétti kynj-
anna í launum hefur verið staðfest
með niðurstöðum úr könnun sem
fjölmiðlar hafa gert ágæt skil. Kjara-
barátta kennara núna er jafnréttis-
barátta. Sú barátta vinnst ekki nema
kennarastéttinni lánist að standa
saman.
Að lokum spyr ég. Hvar er
menntamálaráðherra? Af hveiju
heyrist ekki orð frá þeim ráðherra
sem ber ábyrgð á skólahaldi í land-
inu og menntun þjóðarinnar?
Kannski finnst honum óþægilegt að
taka þátt í þeim leik flokksbræðra
sinna að grafa undan virðingu fyrir
kennarastarfinu og þar með mennt-
un þjóðarinnar.
Höfundur er skólastjóri
Einholtsskóla.
Ráðherrar, ræðið
við kennara af
alvöru og ábyrgð
Guðlaug
Teitsdóttir
Ný sending af sófum og stólum fró
Gjafavörur fró
Úrval rúmteppa fró (jt^pstov) verð fró kr. 19.800
- \ '
Komið og fáið
nýja bæklinginn
frá
Tappatogari kr. 2.990
OpiS í dag frá
kl. 11-16.
Mörkinni 3, sími 588 0640