Morgunblaðið - 15.03.1995, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 15. MARZ 1995 2C
AÐSENDAR GREIIMAR
Traust á forsætisráðherra
og Sjálfstæðisflokknum
ALLAR kannanir
sýna, að miklar vænt-
ingar eru bundnar við
Sjálfstæðisflokkinn í
komandi kosningum
og að þeim loknum.
Mikill meirihluti kjós-
enda telur, að Davið
Oddsson verði áfram
forsætisráðherra og
Sj áifstæðisflokkurinn
sitji því áfram í ríkis-
stjórn. Er langt síðan
forystumaður í ís-
lenskum stjórnmálum
hefur notið svo afger-
andi trausts.
Á það hefur hvað
eftir annað verið bent, að kannanir
nokkru fyrir kosningar sýni jafnan
meiri styrk Sjálfstæðisflokksins, en
hann nýtur, þegar kjósendur ákveða,
hvetjum þeir veita atkvæði sitt. Hér
skal engum getum að því leitt, hvers
vegna Sjálfstæðisflokkurinn virðist
almennt fara hallloka í kosningabar-
áttunni. Við frambjóðendur flokks-
ins erum líklega síst til þess fallnir
að dæma um það.
Fram hjá þeirri staðreynd verður
þó ekki litið, þegar um þetta er
rætt, að andstöðuflokkar Sjálf-
stæðisflokksins eru margir, þótt þeir
séu ekki sérstaklega öflugir hver um
sig. í kosningarbaráttu,
sem eðlilega byggist á
þeirri meginforsendu, að
allir eigi sama aðgang
að umræðuþáttum í fjöl-
miðlum og sitji við sama
borð í dagblöðum, sem
ekki eru hrein flokks-
málgögn, verða raddir
andstæðinga sjálfstæð-
ismanna óhjákvæmilega
fleiri en hinna, sem
halda fram stefnu hans.
Sj álf stæðisflokkurinn
gefur ekki út eigið mál-
gagn eins og Alþýðu-
flokkur, Framsóknar-
flokkur og Alþýðu-
bandalag. Sumir fjölmiðlar telja
nauðsynlegt að minna á sjálfstæði
sitt með því að gera meiri kröfur til
Sjálfstæðisflokksins en annarra
flokka. Sjálfstæðismenn telja, að
einkum á Rás 2 Ríkisútvarpsins sé
sleginn óvinsamlegur tónn í garð
flokks þeirra, gefist minnsta átylla
til þess. Af því, sem gerist á vett-
vangi fjölmiðlanna, mótast andrúms-
loftið síðustu daga og vikur fyrir
kosningar.
Einföld sannindi
Sjálfstæðismönnum dugar auðvitað
ekki að gleðjast yfír því, að flokkur
þeirra og formaður njóta trausts, eft-
ir að hafa leitt þjóðina farsællega í
gegnum fjögur erfíð ár. Þeir verða á
næstu dögum og vikum að koma þeim
einföldu sannindum á framfæri, að
væntingar manna um að flokkurinn
fari áfram með forystu rætast ekki
nema kjósendur greiði Sjálfstæðis-
flokknum atkvæði á kjördag.'
Jóhanna Sigurðardóttir, leiðtogi
Þjóðvaka, hefur gengið fram fyrir
skjöldu og sagt Sjálfstæðisflokknum
einkastríð á hendur. Hún vill með
öllum ráðum útiloka hann frá aðild
að ríkisstjórn. Líklega er einsdæmi
að stjórnmálaforingi gangi fram með
slíku offorsi í lýðræðisríki. Kjósend-
um ætti að vera ljóst, að þeir efla
Sjálfstæðisflokkinn ekki til áhrifa
með því að kjósa Þjóðvaka.
Forystumenn annarra vinstri
flokka líta enn á það, sem fyrsta
verkefni sitt að mynda ríkisstjórn
án Sjálfstæðisflokksins. Þeir hafa
allir með einum eða öðrum hætti
játast undir fyrirheit um að sameina
svokölluð félagshyggjuöfl gegn
Sjálfstæðisflokknum. Sundrungin á
vinstri kantinum sýnir þó raunar
best, hve marktækir þessir stjórn-
málamenn eru.
Sporin hræða
1971 tókst vinstri flokkunum að
Miklar væntingar eru
bundnar við Sjálfstæðis-
flokkinn, segir Björn
Bjarnason, og bendir
á, að þær rætist ekki
nema menn kjósi flokk-
inn 8. apríl.
koma Sjálfstæðisflokknum úr ríkis-
stjórn, eftir að hann hafði leitt við-
reisnarstjórnina í tólf ár. Þeirri stjórn
tókst að gjörbreyta íslensku þjóðfé-
lagi, sigrast á erfiðleikum og skapa
stöðugleika í efnahags- og stjórn-
málum. Á fáeinum misserum helltu
vinstri flokkarnir þjóðinni út í póli-
tískan glundroða og óðaverðbólgu.
Við ákvarðanir nú dugar kjósend-
. um ekki frekar en endranær að líta
á kosningaloforð líðandi stundar.
Þeir verða að líta á bakgrunn flokka
og stjórnmálamanna. Sagan kennir
okkur, að mestu skiptir, að við
stjórnvölinn séu menn, sem taka
réttar ákvarðanir á grundvelli heil-
Björn Bjarnason
brigðrar stjórnmalastefnu og með
hliðsjón af stöðu íslendinga í samfé-
lagi þjóðanna.
Hvernig hefði staðan verið ef sós-
íalistar og Moskvuvinir hefðu haft
úrslitaáhrif, þegar íslandi var boðið
að gerast stofnaðili að Atlantshafs-
bandalaginu (NATO)? Ætli það hefði
síðar vérið gerður varnarsamningur
við Bandaríkin? Ástæða er til að
minna á andstöðu Framsóknar-
flokksins og Alþýðubandalagsins við
samninginn við Álusuisse um álverið
í Straumsvík um miðjan sjöunda
áratuginn. í lok áttunda áratugarins
og upphafi þessu níunda unnu vinir
austur-þýskra kommúnista, Hjör-
leifur Guttormsson, Ingi R. Helga-
son og Svavar Gestsson markvisst
að því að spilla áliti erlendra fjár-
festa á íslandi með sérstakri aðför
að Alusuisse. Hvað skyldu þau spell-
virki hafa kostað þjóðarbúið? I lok
sjöunda áratugarins snerust félags-
hyggjuöflin gegn aðild íslands að
EFTA. Sama sagan endurtók sig
árið 1993, þegar þau greiddu at-
kvæði gegn aðild að evrópska efna-
hagssvæðinu. Nú segir fulltrúi
Kvennalistans í ræðu á Alþingi, að
hún vilji ekki neinn zink-óþverra inn
í landið.
Kjósendur efla ekki Sjálfstæðis-
flokkinn til áhrifa í íslenskum stjórn-
málum með því að kjósa andstæð-
inga hans. Aðeins með því að leggja
Sjálfsræðisflokknum öflugt lið á
þeim fáu vikum, sem enn eru til
kosninga, tekst að halda kollsteypu-
og úrtöluflokkunum frá stjórnartau-
munum.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Hvar lærðir þú að umgangast
sannleikann, Svavar Gestsson?
Mér bárust af tilviljun
fréttir af umræðum á
Alþingi fyrir skömmu
um Lánasjóð íslenskra
námsmanna. Þar mætti
Svavar Gestsson, al-
þingismaður og fyrrver-
andi menntamálaráð-
herra, fyrir frumvarpi
alþýðubandalagsmanna
um breytingu á lögum
um Lánasjóð íslenskra
námsmanna. Mál sjóðs-
ins voru rædd í fram-
haldi af því. Oft hafa
mér fundist pólitískar
umræður á þingi ómáh
efnalegar og fráleitar. {
þetta sinn þekkti ég
staðreyndir máisins og þá satt að
segja ofbauð mér. Er hægt þrátt
fyrir alla nútíma fjölmiðlun og
fræðslu að gera staðreyndir að al-
gjörum öfugmælum í málflutningi
manna á Alþingi íslendinga? Svavar
Gestsson, fyrrverandi menntamála-
ráðherra, fullyrti í umræðunni m.a.
að námsmenn hafi „hrakist frá nárni"
jafnvel hundruðum eða þúsundum
saman vegna nýrra laga og reglna
um LÍN. Ofugmælin eru aigjör. Stað-
reyndin er sú að íslenskum náms-
mönnum hefur fjölgað í lánshæfu
námi síðan lögin um LÍN voru sett
á árinu 1992.
Öfugmæli að hætti
lærimeistara?
Svavar hélt því m.a. fram í áður-
nefndri umræðu að núverandi ríkis-
stjórn, með menntamálaráðherra í
broddi fylkingar, hafi skorið niður
framlög ríkisins til LÍN síðustu ár.
Hann tók þar sérstaklega sem við-
miðun fjárveitingu til sjóðsins skv.
ríkisreikningi árið 1991. Svavar
komst að þeirri niðurstöðu að núver-
andi ríkisstjórn hafi skorið fjárfram-
lög til sjóðsins niður m.v. þá ijárhæð
í ríkisreikningi! Hið sanna er, eins
og Svavari er mæta vel kunnugt
sjálfum, að núverandi ríkisstjórn
þurfti, þegar hún komst til valda
vorið 1991, að hækka sérstaklega í
aukafjárlögum fjárveitingu til sjóðs-
ins árið 1991 um 700 milljónir króna.
Að auki þurfti núverandi ríkisstjórn
að heimila ótæpilegar lántökur á því
Gunnar Birgisson
ári til þess hreinlega
að forða sjóðnum frá
greiðsluþroti. Þessa
aukafjárveitingu nú-
verandi ríkisstjórnar
árið 1991 þakkar Sva-
var sér í þessari dæma-
lausu ræðu! Spurningin
er sú, Svavar: Fékkstu
kannski sérstaka þjálf-
un í svona málflutningi
þegar þú varst í námi
forðum daga?
Sannleikurinn um
afskipti Svavars af
LÍN
HLUTFALL FJÁRVEITINGA 1988-91
1 7. af nfimsaftstoð 1 heild
1966 1969 1990 1991
Mt&*6 cr rl6 {JtrlOf 1991
Þessi málflutningur
Svavars er ekki síst athyglisverður
vegna þess að hann gerðist sekur
um það á valdatíma sínum sem
menntamálaráðherra með tilstyrk
Olafs Ragnars, fyrrv. íjármálaráð-
herra, að skera íjárframlög ríkisins
Færri námsmenn taka
lán, segir Gunnar Birg-
isson, sem ekki þurfa á
námsaðstoð að halda.
ótæpilega niður en hækka útlán
sjóðsins gífurlega á sama tíma, m.a.
með sérstakri reglugerð. Þetta má
glöggt sjá á meðfylgjandi súluriti,
sem sýnir á föstu verðlagi hækkun
útlána LÍN og lækkun ríkisframlaga,
svo og hlutfall fjárveitinga m.v. útlán
á þeim árum sem Svavar og Olafur
Ragnar fóru með málefni LIN í
stjómarráðinu. Skammtímalán voru
tekin til að brúa bilið. Svo skarplega
var að verki staðið á örskömmum
tíma að greiðsluþrot blasti við sjóðn-
um árið 1991. Sem betur fer fyrir
Vilt þú hætta að reykja?
Ég get hjálpað þér.
Orkustöðvahreinsun og orkugjöf.
Bryndís Hrólfsdóttir, heilun & ráðgjöf,
sími 567 3613.
NAMSAÐSTOD FRA UN
og fj&rveitingar
1966 1960 1990 1991
FJirTelllnj 2017 2416 2546 1693
Nimt>6(U>6 3206 3543 4359 4651
námsmenn tókst núverandi ríkis-
stjórn og stjórn LÍN að koma í veg
fyrir það stórslys.
Fjárveitingar síðustu ár hafa
styrkt sjóðinn
Núverandi ríkisstjórn og stjórn-
endur LÍN hafa lagt á það höfuð-
áherslu að reisa fjárhag sjóðsins við
eftir m'áðsíu Svavars og Ólafs Ragn-
ars. í því skyni var lögum um sjóðinn
og úthlutunarreglum breytt. Mennta-
mála- og fjármálaráðherra hafa enn
fremur fylgt þeirri reglu að sá kostn-
aður sem LÍN hefur af því að veita
námsmönnum lán sé greiddur hveiju
sinni af ríkissjóði. Þá er um að ræða
kostnað vegna niðurgreiðslu vaxta,
afskrifta af lánum og annan kostnað
við námsaðstoðina. Þessi kostnaður
hefur verið reiknaður af Hagfræði-
stofnun Háskóla íslands og Ríkisend-
urskoðun og fyrst metin 54% af út-
lánum sjóðsins eftir samþykkt lag-
anna en hefur verið endurmetinn 51%
nú við afgreiðslu fjárlaga fyrir árið
1995. Fjárveitingar hafa undanfarin
árin 1992-93 og ’94 í raun verið
mun hærri en sem nemur þessum
kostnaði. Því hefur ríkisstjórnin
I FJirvelUDf ^ Nimta6ito6
styrkt LÍN með háum fjárveitingum
fremur en hið gagnstæða.
Fleiri stunda lánshæft nám
eftir gildistöku nýrra laga
Menntamálaráðherra, Ólafur G.
Einarsson, og stjórn LÍN settu sér í
upphafi kjörtímabils í meginatriðum
tvö markmið, þ.e. að reisa fjárhag
sjóðsins við og tryggja þannig öllum
jafnrétti til framhaldsnáms án tillits
til efnahags. Þessi markmið hafa
náðst.
1. Lánasjóði íslenskra námsmanna
hefur verið forðað frá greiðsluþroti
og sjóðurinn er nú viðunandi stæður
fjárhagslega.
2. Fleiri íslenskir námsmenn
stunda nú lánshæft framhaldsnám
hér heima og erlendis eftir að ný lög
og reglur tóku gildi um Lánasjóð
íslenskra námsmanna.
I áðurnefndum fáheyrðum umræð-
um á Alþingi fjallar Svavarum fækk-
un lánþega LIN eins og um væri að
ræða fækkun námsmanna! Það er
rétt að færri taka nú lán til þess að
ljúka framhaldsnámi, en þeim mun
fleiri ljúka slíku námi af sjálfsdáðum.
Fækkun lánþega LÍN er mikilvæg
ástæða fyrir minni fjárþörf sjóðsins
og batnandi fjárhag hans. Ástæðan
fyrir fækkun lánþega er fyrst og
fremst sú að nú taki færri námsmenn
lán sem ekki þurfa á námsaðstoð að
halda til þess að stunda framhaldn-
ám. Það sýna svart á hvítu, Svavar,
tölur um að námsmönnum í láns-
hæfu námi hefur fjölgað en ekki
fækkað!
Höfundur er formaður stjórnar
Lánasjóðs íslenskra námsmanna.
Happdrætti Slysavarnafélags íslands
Dregið hefur verið í fyrsta útdrætti happdrættisins
(aukavinningar).
Aðeins dregið úr greiddum miðum.
Eftirtaldir aðilar hlutu vinning:
1. Ferð fyrir tvo í tvær vikur til Mallorka eða Benidorm,
miði nr. 92907,
Birgitta Ebenesersdóttir, Kópavogi.
2. Ferð fyrir tvo til Dublin, miði nr. 129131,
Steinunn L. Þorvaldsdóttir, Reykjavík.
3. Ferð fyrir tvo.til Dublin, miði nr 1507,
Stefnir hf., Reykjavík.
Næsti útdráttur úr seldum miðum er
mánudaginn 20. mars.
Af tæknilegum ástæðum verða vinningar ekki birtir fyrr en 21. mars,
kl. 20.55 á RÚV og kl. 20.30 á Stöð 2 og í Morgunblaðinu 22. mars.