Morgunblaðið - 15.03.1995, Qupperneq 40

40 MIÐVIKUDAGUR 15. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Tommi og Jenni
„Litlar konur“ Svona bók ættirðu að „Litlir veiðihundar“
reyna að skrifa.
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 5691100 • Símbréf 5691329
Um kvótakaup
Frá Pétrí Bjamasyni:
ÞAÐ gerðist eitt sinn í búskapartíð
Bakkabræðra að er þeir ráku saman
hjarðir sínar um haust að þeir fundu
í safninu kálf sem ekki hafði þrifist.
Þeir létu hann því ekki í hús með
öðrum kálfum, heldur tóku hann inn
í bæ og ólu hann þar á því besta
sem búið hafði uppá að bjóða og
þreifst hann þar vel. Um vorið þegar
átti að hleypa honum út kom í ljós
að hann hafði stækkað svo vel að
hann gekk ekki út um bæjardyrnar
og urðu þeir því að aflífa hann inni
í bænum.
Þetta búskaparlag tóku Austur-
vallabændur upp eftir þeim árum
seinna. Þeir áttu sér kálfræfil, sem
vanalinn hafði verið um allmörg ár.
Þeir nefndú hann Sægreifa. Þeir
tóku hann inn í bæ sinn og báru í
hann það besta sem þeir höfðu und-
ir höndum og dafnaði hann þá vel.
Ekki leið á löngu þar til þarfir hans
jukust svo að ekki var hægt að full-
nægja þeim með þeim efnum, sem
fyrir hendi voru, og tóku þeir fóstrar
hans þá að fara fram á það við þjóð-
ina að leyfa veðsetningu á eignum
hennar til áframhaldandi eldis hans.
Þannig hafa þarfir sægreifanna í
kvótakerfinu vaxið svo að hann rúm-
ast ekki lengur í efnahagskerfi þjóð-
arinnar og verður því að hverfa.
Eitt af þeim atriðum sem nú er
talað um að semja í reglugerð er
að banna netaveiðar á bátum minni
en 30 tonn í 4 mánuði til bjargar
þorskstofninum. En samt verður
áfram leyfilegt að margfalda dýpt
netanna á stærri bátunum svo að
veiði þeirra vaxi að sama skapi.
Það er alltaf sama aðferðin sem
beitt er að aka frá þeim smærri og
flytja til þeirra stærri.
Eðlilegri friðunaraðgerðir hefði
verið að banna alfarið næturlegu
neta í sjó um einhvern tilgreindan
tíma, þannig að sé báturinn í landi
þá séu netin líka í landi. Þá hefði
sá hluti flotans, sem ekki ber veiðar-
færi sín fram og til baka í hverri
sjóferð orðið að snúa sér að öðrum
veiðiaðferðum á meðan og sú hætta
að menn á litlum bátum væru að
leggja net í sjó undir versnandi veð-
ur með hættu á að geta ekki dregið
næsta dag, lagst af. Það er almanna-
rómur að litlir netabátar, sem draga
2-3ja nátta net vegna veðurs, kasti
öllum fiskinum vegna þess að fyrir
hann fæst lítið verð en hann dregst
frá kvóta. Stærri bátarnir mundu róa
með net sín eins og iínu, leggja und-
ir morgun og draga upp að kvöldi,
þannig mundi netagirðingin, sem
nær samfellt frá Hornafirði vestur
með og norður á Breiðafjörð rofna
á hveiju kvöldi og hrygningarfiskur
ná að ganga eðiilega.
Annað sem heyrst hefur er að
banna eigi fleiri vinnsluskip. Eðli-
legra hefði verið að banna fjölgun
vinnsluskipa innan lögsögunnar, en
láta útgerðarmenn sjálfráða ef þeir
vildu byggja vinnslup til veiða utan
lögsögunnar, til dæmis til makríl-
veiða eða annarra tegunda sem við
nytjum ekki ennþá.
Það er löngu orðið tímabært að
beltaskipta lögsögunni og skilgreina
hluta hennar sem strandveiðisvæði
og hluta hennar sem úthafsveiði-
svæði fyrir þau vinnsluskip sem þeg-
ar eru til.
Strandveiðiskip (bátar og ísfisk-
togarar) sem fiska fyrir landvinnslu-
stöðvar hefðu allt svæðið innan 50
mílnanna á vetrum en á sumrum
yrðu togararnir að vera fyrir utan
það svæði. Bátunum sé skipt í stærð-
arflokka og banndagakerfi fyrir
hvern flokk miðað við að hráefnisað-
burður að vinnslustöðvunum yrði
sem jafnastur miðað við þarfir
þeirra.
Sérveiðiskip (rækja, síld og loðna)
séu í sérflokki, eftir ástandi þeirra
stofna hverju sinni.
Fullvinnsluskip séu öll utan 50
mílna allt árið og yfir allan flotann
gildi sú regla til reynslu í 3 ár að
fara algjörlega eftir forsögn Haf-
rannsóknastofnunar þar sem reynsl-
an hefur sýnt að þær stjórnvaldsað-
gerðir sem gripið hefur verið til
umfram það sem Hafrannsókna-
stofnun hefur ráðlagt hafa leitt til
ills eins fyrir afkomu þjóðfélagsins
og ástands fiskistofnanna.
Gildi friðunar fyrir togveiðarfær-
um hefur lengi verið ágreiningsefni
milli fiskimanna. En ég held að frið-
unin í Breiðafirði og við Vestmanna-
eyjar hafi sýnt að þær sanni gildi sitt.
Hér á Vestfjarðamiðum hefur tog-
veiðiálagið verið einna mest á land-
inu. Allt utan frá Hala og upp að
íjórum mílum á köflum og síðan
dragnóta og innfjarðarrækjuveiðar
hafa skafið og skeint slóðina inn á
innstu víkur og fjarðarbotna.
Það er löngu kominn tími til þess
að skipuleggja bæði svæði og tíma-
bundið notkun hinna ýmsu veiðar-
færa, sem notuð eru á Vestfjarða-
miðum með hliðsjón af þeim ár-
angri, sem náðst hefur, bæði í Vest-
mannaeyjum og við Breiðafjörð.
Þyrftu svæðasamtökin svo sem
fjórðungssambönd og verkalýðs-
hreyfingin ásamt sjómannasamtök-
unum að láta málið meira til sín
taka.
PÉTUR BJAR-NASON,
Silfurgötu 2, ísafirði.
Athugasemd við opið
bréf Sverris Olafssonar
Frá Sigurði G. Valgeirssyni:
VEGNA fyrirspurnar Sverris Ólafs-
sonar til Gunnars Kvaran í Morgun-
blaðinu, sunnudaginn 12. mars, sem
hljóðar svo: „Hefur þú einhvern tím-
ann reynt að hafa áhrif á val Ríkis-
sjónvarpsins á „Listamanni vikunn-
ar“?“ vil ég taka eftirfarandi fram:
Gunnar Kvaran hefur aldrei
reynt að hafa áhrif á val myndlistar-
manns vikunnar í Dagsljósi, hvorki
þegar Sverrir Ólafsson var valinn
né aðrir myndlistarmenn.
Eg vil benda Sverri Ólafssyni á
að með þessari fyrirspurn er hann
að gera ritstjórn Dagsljóssþáttarins
tortryggilega.
Eg vona, Sverris vegna, að hann
hafi traustari heimildir á bak við
aðrar fyrirspurnir sínar.
SIGURÐUR G. VALGEIRSSON,
ritstjóri Dagsljóss.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt í
Gagnasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan,
hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari þar að lútandi.