Morgunblaðið - 20.05.1995, Qupperneq 18

18 LAUGARDAGUR 20. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VERIÐ
Sjávarútvegsráðherra á aðalfundi rækjuframleiðenda
Stefnt að aukningu
þorskveiðiheimilda í
200 þúsund t á ári
ÞORSTEINN Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra segir að menn geti ekki
vænst þess að svigrúm sé til að
auka þorskveiðiheimildir á næsta
fiskveiðiári. Hins vegar ætti að vera
hægt að setja það markmið að auka
aflaheimildirnar upp í 200 þúsund
tonn innan þriggja ára. í ávarpi á
aðalfundi Félags rækju- og hörpu-
diskframleiðenda í gær benti ráð-
herra fundarmönnum jafnframt á
að vegna samhengis í lífríki náttúr-
unnar gæti uppbygging þorsk-
stofnsins bitnað á rækjuveiður.um
og varaði þá við auknum fjárfest-
ingum.
Þorsteinn sagði í ávarpi sínu að
svo væri að sjá að þær ströngu
aðhaldsaðgerðir sem fylgt hafi ver-
ið, einkum varðandi þorskveiðarnar,
væru að skila árangri. „Við erum
að byija að sjá árangur þeirra erfið-
leika sem við höfum gengið í gegn
um við niðurskurð þorskveiðiheim-
ilda. Ég geri mér vonir um að á
næstu árum getum við farið að sjá
fyrsta vísi að því að auka aflaheim-
ildirnar á ný. En ég vara við því
ef menn ætla á þessu stigi að stór-
auka veiðarnar á nýjan leik, í einum
grænum hvelli. Ég vara við því að
menn verði of veiðibráðir. Við verð-
um að nýta þann árangur sem við
höfum verið að ná og erum að ná
á þann veg að hann skili okkur sem
mestum arði til lengri tíma litið.
Það væri rangt af okkur að hverfa
af braut uppbyggingarstefnu þegar
við sjáum fyrstu vísbendingarnar
um að sú leið er að skila árangri,“
sagði Þorsteinn.
Hann sagði að þess væri ekki
að vænta að svigrúm væri til að
auka þorskveiðiheimildir á næsta
fiskveiðiári. „En við sjáum að við
erum að ná árangri og við ættum
að geta sett okkur það markmið
að innan þriggja ára getum við
aukið aflaheimildimar upp í 200
þúsund lestir á ári.“ Þorsteinn sagði
skynsamlegra að halda þannig á
málum að þorskstofninn fái að vaxa
sem hraðast en að taka of mikið
úr honum I byrjun og draga með
því úr möguleikum til þess að taka
meira úr stofninum til lengri tíma
litið.
Ekki gönuhlaup í
fjárfestingum
Hann benti rækjuframleiðendum
á samhengi í lífríki náttúrunnar.
Fall þorskstofnsins hefði leitt til
þess að aðrir stofnar, þar á meðal
rækjan, hefði vaxið og rækjuveiðar
hefðu aukist um 100% frá árinu
1990. Líklegt væri að uppbygging
þorskstofnsins á nýjan leik myndi
á sama hátt hafa áhrif á þróun
rækjuveiðanna. Hann benti fundar-
mönnum á að líta til framtíðar og
leggja á ráðin í atvinnugreininni í
ljósi þeirrar þróunar sem væri lík-
legust en fara ekki gönuhlaup í fjár-
festingum.
Morgunblaðið/Sverrir
HALLDÓR Jónsson leggur áherslu á mál sitt í gangaspjalli við Arnar Kristinsson
og Þorstein Má Baldvinsson.
„Nægilega háleitt mark-
mið að halda verðinu“
TRYGGVI Finnsson, formaður
stjórnar Félags rækju- og hörpu-
diskframleiðenda, segir að það setji
að mörgum ugg þegar verð afurð- /
anna hækki jafn snögglega og það
hefur gert frá því í júlí. „Það reyn-
ir á þolrífin á markaðnum og ekki
gott að segja hvenær er of langt
gengið. Ætla má að það sé nægi-
lega háleitt markmið að halda þvi
verði sem nú er og þurfa helstu
viðskiptamenn rækjuiðnaðarins, svo
sem hráefnis- og kvótaseljendur,
að taka mið af því.“
í setningarræðu aðalfundar fé-
lagsins í gær vakti Tryggvi athygli
á því að enn eitt íslandsmetið hafi
verið sett í rækjuiðnaðinum á árinu
1994. Alls veiddust tæplega 73
þúsund tonn sem er tæplega 20
þúsund tonnum meira en árið áður
og nemur aukningin 37%. „Aukning
rækjuveiða síðustu ár er afar at-
hyglisverð og hefur gert rækjuveið-
ar og vinnslu að einni mikilvægustu
grein íslensks sjávarútvegs. Ut-
flutningur á skelflettri rækju var
einnig meiri en nokkru sinni áður
og jókst jafnvel meira en veiðarnar
vegna mikils birgðahalds um ára-
mótin 1993-94,“ sagði Tryggvi.
Góðæri ríkir í
rækjuiðnaðinum
Hann sagði að flutt hafí verið út
21.258 tonn í fyrra á móti 14.990
árið áður. Aukningin nemur 42%.
Auk skelflettrar rækju voru flutt
út 8.669 tonn af rækju í skel sem
er 34% meira en árið áður.
Næst mikilvægasti
nyljastofninn
Verðmæti rækjuútflutnings að
frátaldri niðursoðinni rækju og
rækjumjöli var því 12.386 milljónir
kr. á móti 8.487 milljónum árið
1993 og hefur aukist um 45,9%.
„Rækja er því sem fýrr næst mikil-
vægasti nytjastofn við Island, á
eftir þorski sem gefur af sér 23.885
milljónir króna.“
Fram kom hjá Tryggva að verð
á skelflettri rækju hefur verið afar
bágborið mörg undanfarin ár. I júlí
varð umtalsverð breyting til batnað-
ar. „Síðan þá hefur verðið haldið
áfram að hækka og verður nú að
teljast vel viðunandi þótt mikið
vanti á að það sé jafn hátt og það
komst hæst. Ekki er að fullu vitað
hvað veldur þessum hækkunum en
ljóst er að minni veiðar í Barents-
hafi og í Oregon í Bandaríkjunum
hafa haft eitthvað að segja. Þá
hefur einnig verið bent á að erfið-
leikar í rækjueldi á árinu 1993 hafi
haft áhrif á væntingar kaupenda
um framboð og eftirspum eftir
rækjuafurðum," sagði Tryggvi.
Markaðsátak í Þýskalandi
Minna var veitt af hörpudiski á
síðasta ári en árið áður, eða 8.401
tonn á móti 11.466 tonnum árið
áður. Samdrátturinn er 26,7%.
Verðmæti hörpudiskútflutnings á
síðasta ári var 740 milljónir kr., 25%
minna en árið áður.
í ræðum Tryggva og Péturs
Bjarnasonar framkvæmdastjóra fé-
lagsins kom fram að eftir hálfan
mánuð hefst með formlegum hætti
norrænt markaðsátak til að kynna
skelfletta kaldsjávarrækju í Þýska-
landi. „Ég held að flestir, sem hafa
kynnt sér þessi mál og hafa ein-
hveija þekkingu til þess að meta
þau, séu sammála um að hér sé að
fara af stað afar merk og mikilvæg
aðgerð,“ sagði Tryggvi.
FRÉTTIR: EVRÓPA
Reuter
CHIRAC og Hánsch í höfuðstöðvum Evrópuþingsins í Strassborg.
Chirac óttast ekki
Evrópuþingið
Strassborg. Reuter.
HEIMILDIR innan Evrópuþmgsins
herma að Jacques Chirac Frakk-
landsforseti hafi greint Klaus
Hansch þingforseta frá því, á fundi
þeirra á fimmtudag, að hann óttað-
ist ekki sterkari stöðu þingsins.
Chirac á að hafa skýrt Hansch
frá því að það hafi ekki verið tilvilj-
un, að hann kaus að heimsækja
þingið í Strassborg, einungis degi
eftir að hann tók við embætti, að
sögn Angelina Hermanns, tals-
manns Hánsch.
Þá bætti hún við að Chirac hygð-
ist greina þinginu frá niðurstöðu
leiðtogafundar Evrópusambands-
ins, sem haldinn verður í Cannes í
júní.
Kohl Ijáir sig ekki
Helmut Kohl, sem einnig átti
fund með Hánsch, kaus hins vegar
að tjá sig ekki um líkur þess að
völd þingsins yrðu aukin á ríkjaráð-
stefnu ESB, sem hefst á næsta
ári. Hann gaf Hánsch engar vís-
bendingar um það hvort að Þjóð-
veijar hygðust styðja kröfur Évr-
ópuþingsins um aukin áhrif.
Samningi
við ísrael
frestað?
• BEITING neitunarvalds
Bandaríkjanna gegn ályktun
Sameinuðu þjóðanna um inn-
limun ísraels á landi í Austur-
Jerúsalem hefur hleypt illu blóði
í stjómvöld sumra ESB-ríkja.
Búizt er við að staðfestingu við-
skiptasamnings við Israel seinki
jafnvel vegfna þessa.
• DOUGLAS Hurd, utanríkis-
ráðherra Bretlands, sagði í ræðu
á fimmtudag að hann væri
hlynntur fullkominni fríverzlun
yfir Atlantshafið og hvatti Evr-
ópu- og Bandaríkjamenn til að
taka til við afnám allra viðskipta-
hindrana, annarra en tolla.
• Á MEÐAL fulltrúa á fundi
Eystrasaltsráðsins, þar sem ís-
land verður meðal annars tekið
inn í ráðið, er Hans van den Bro-
ek, sem fer með utanríkismál í
framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins. Hann mun leggja fram
skýrslu um stefnu ESB í málefn-
um ráðsins.
• FRÁogmeðl.maí, eraðild
Liechtenstein að EES-samningn-
um varð virk, hefur eftirlitsfull-
trúi ríkisins verið skipaður við
Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) í
Bmssel. Nýi eftirlitsfulltrúinn
heitir Bernd Hammermann og
ber ábyrgð á frelsi í fólks- og
fjármagnsflutningum og þjón-
ustuviðskiptum, auk þess sem
neytendavernd, umhverfismál,
fyrirtækjalöggjöf og félagsmála-
stefna heyra undir hann.
Reuter
Finnar finnast
FINNSKI forsætisráðherrann,
Paavo Lipponen, heilsar upp á
samlanda sinn, Erkki Liikanen,
sem situr í framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins í Brussel.
Lipponen kom í gær í eins dags
opinbera heimsókn hjá stofnun-
um ESB.