Morgunblaðið - 20.07.1995, Blaðsíða 34

— 34 FIMMTUDAGUR 20. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
BREF
HL BLAÐSINS
Kringlunni 1103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Indíánar
V estur-Kanada
Frá Tryggva V. Líndal:
INGÓLFUR Guðbrandsson ferða-
málafrömuður skrifaði nýlega
grein í Mbl. um töfra Vestur-
Kanada. Þykir okkur í Vináttufé-
lagi íslands og Kanada það gleði-
efni. Þó er undirrituðum, sem lærði
mannfræði í Kanada, annt um að
skýra betur það sem hann segir
um indíána Vesturstrandarinnar.
Það er rétt hjá Ingólfi að indíán-
arnir eru eina fólkið í Kanada sem
ekki er aðflutt. Að vísu eru þeir
einnig aðfluttir; frá Síberíu, fyrir
um allt að þrjátíu þúsund árum.
(Indíánar Vesturstrandarinnar
höfðu reyndar skipasamband yfir
sundið til þessara gömlu heim-
kynna sinna allt fram á þessa öld.)
Ingólfur nefnir Salish-indíána
sem dæmi um kanadíska indíána,
en þeir munu einnig ná niður í
Bandaríkin, líkt og flestir helstu
indíánahópar Kanada.
Indíánahópar Vesturstrandar-
innar höfðu um sumt sameiginlega
menningu. Þeir hétu nöfnum svo
sem Haida og Tlingit, en þeir
bjuggu frá Alaska niður í Kanada.
Tsimishian og Kwakiuti voru að-
eins til í Kanada. Salish bjuggu
bæði í Kanada og Bandaríkjunum,
sem fyrr segir, þótt frændur
þeirra, Bella Coola, væru eingöngu
búsettir Kanadamegin.
Indíánar þessir skáru mikið út
í tré, enda trjáviður mikill og stór
í skjóli Klettafjallanna. Hús sín
gerðu þeir úr tréplönkum, og hinar
frægu tótemsúlur hófu þeir að
skera út á síðustu öld: Sýndu þær
tákngervinga ætta þeirra og voru
vottur um auðlegð eigenda sinna.
Þessir indíánar stunduðu einnig
veislur sem hafa orðið táknrænar
um oflátungshátt, svonefndar
potlatch, en með þeim kepptust
þeir um að slá hvern annan út í
útdeilingu hvers konar dýrra
gjafa. Þótti sá vera mestur virð-
ingarmaður orðinn sem hafði
þannig mest efni á að slá um sig.
Fáir gátu þó keppt við grónar
höfðingjaættir, en fleiri nutu góðs
af gjöfunum.
Eftir því sem norðar dró, urðu
þessi höfðingjasamfélög flóknari,
með allt að fjórum stéttum: Prins-
um, aðalsmönnum, alþýðu og
stríðsþrælum. Lifði þetta fólk mest
af veiðum á fiski og landdýrum.
Það kunni og að steypa málma frá
fornu fari, og að vefa og mála
fagurlega. Setti það upp leikrit og
hafði flókin félagasamtök.
Þeir töluðu ýmis tungumál, sem
voru lítt eða ekki skyld öðrum
tungumálum. Þó hljóta þau sem
og önnur Ameríkumál að vera
komin frá Gamla heiminum, líkt
og forfeður þeirra af „gula kyn-
stofninum".
Er gleðiefni að vita að heims-
klúbbur Ingólfs hyggist nú end-
urnýja kynni Vestur-íslendinga
við þetta fólk.
TRYGGVIV. LÍNDAL,
Skeggjagötu 3, Reykjavík.
Guð í kvenkyni?
Frá Kvennakirkjunni:
INGIBJÖRG R. Magnúsdóttir
skrifaði hér í blaðið miðvikudag-
inn 12 júlí um hvort rétt gæti
verið að tala um Guð í kvenkyni
og biðja Móðir vor í staðinn fyrir
Faðir vor. Okkur þótti þetta góð
hugieiðing og viljum leggja orð í
belg, enda tölum við um Guð í
kvenkyni og finnum að það hefur
góð áhrif á okkur. Við erum sam-
mála litla frændanum hennar um
að Guð sé reyndar hvorki kven-
kyns né karlkyns, Guð er einfald-
lega Guð. í Biblíunni sjálfri er
Guði lýst á margan hátt, Guð er
vindurinn og eldurinn, kletturinn,
ástin, faðirinn, móðirin, ljósmóðir-
in og margt fleira. Hvað sem við
köllum Guð er ómögulegt að kom-
ast hjá því að tala um Guð sem
persónu, og það gerum við líklega
öllum stundum, tölum við um Guð
í kvenkyni eða karlkyni.
Það hefur áreiðanlega haft djúp
áhrif á allt mannkynið að tala um
Guð í karlkyni. Það hefur gefið
körlum vald og gert konur valda-
lausar. Með orðfæri sínu hefur
Bíblían þess vegna stuðlað að
mismunun kvenna og karla. Þess
vegna breytum við þessu orðalagi
í messum okkar, tölum um Guð í
kvenkyni og umorðum ritningar-
textana þannig að konur séu líka
ávarpaðar. Dæmi um þetta er
texti Páls í Fil. 4.4: Verið ávallt
glaðir í Drottni.
Við í Kvennakirkjunni höfum
hins vegar ekki breytt Faðir vor-
inu í Móðir vor. Það er samt að
okkar mati mögulegt að segja
Móðir vor í stað Faðir vor, eða
segja Faðir vor og móðir, eða
Guð, þú sem ert á himnum, eins
og Ingibjörg leggur til. í kristinni
trú er talað um þríeinan Guð,
Föður, Son og Heilagan anda. Við
teljum nauðsynlegt að hætta að
nota þessa karlkynsmynd og
leggjum til að í staðinn fyrir að
segja: Guð, faðir, sonur og heilag-
ur andi, sé sagt: Guð sem skapar,
Jésus sem frelar og Heilagur andi
sem helgar. Þá er hvorki talað um
Guð í kvenkyni né karlkyni en
samt sagt það sem þrenningin
segir um Guð.
Fyrir hönd Kvennakirkjunnar,
AUÐUR EIR VILHJÁLMSDÓTTIR.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt !
Gagnasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan,
hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari þar að lútandi.