Morgunblaðið - 13.09.1995, Blaðsíða 48
V j K
L#T?#
alltaf á
Miövikudögami
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 KEYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL(S>CENTRUM.IS / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 1995
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Morgunblaðið/Berglind H. Helgadðttir
Hitabylgja í byrjun hausts
VEÐRIÐ hefur leikið við Akur-
eyringa síðustu daga og virðist
ætla að gera það eitthvað áfram
samkvæmt veðurspám. Á hita-
mæli við Ráðhústorg fór hitinn
upp í 21 gráðu í gær, enda not-
uðu margir tækifærið og nutu
veðurblíðunnar, enda aldrei að
vita hvenær endi verður bundinn
á sæluna.
Friðrik Sophusson um starfskostnað þingmanna
Rétt að ræða regl-
ur í ljósi umræðu
FRIÐRIK Sophusson, íjármálaráð-
herra og starfandi forsætisráðherra
segist telja eðlilegt að forsætisnefnd
Alþingis og formenn þingflokka fari
yfir þær reglur sem forsætisnefndin
setti í síðustu viku um þingfarar-
kostnað.
„Ég tel eðlilegt að þingforsetar
og formenn þingflokka ræði þessi
mál öll í ljósi umræðunnar að und-
anförnu," sagði Friðrik í samtali við
Morgunblaðið í gærkvöldi.
Þorsteinn Júlíusson, formaður
Kjaradóms sagði í samtali við Morg-
unblaðið í gær að Kjaradómur hefði
ekki haft upplýsingar um þá ákvörð-
un forsætisnefndar Alþingis að
greiða þingmönnum 40 þúsund krón-
ur á mánuði í starfskostnað þegar
úrskurður Kjaradóms var kveðinn
upp síðastliðinn föstudag.
„Sú ákvörðun lá ekki fyrir þegar
úrskurður Kjaradóms var upp kveð-
inn,“ sagði Þorsteinn Júlíusson.
Kjaradómur vlssi
ekki upphæð
starfskostnaðar
Eftir ákvörðun forsætisnefndar
eiga ráðherrar eins og aðrir þingmenn
rétt á 40 þús. kr. greiðslu vegna
starfskostnaðar. Samkvæmt upplýs-
ingum Morgunblaðsins eru þess engin
dæmi að ráðherrar hafí framvísað
reikningum á skrifstofu Alþingis og
óskað endurgreiðslu vegna útlagðs
kostnaðar enda hafa ráðuneyti greitt
allan starfskostnað þeirra.
Borgarstjóri hækkar í
samræmi við Kjaradóm
Borgarstjóri Reykjavikur fær
sömu laun og forsætisráðherra, en
ekki starfskostnaðargreiðslur.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir sagði
við Morgunblaðið í gær að að
óbreyttu myndu laun hennar og
borgarfulltrúa, sem fá í laun hlutfall
af þingfararkaupi, hækka í samræmi
við úrskurð Kjaradóms. „Ef forsætis-
ráðherra vill beita sér fyrir, sem odd-
viti í þessum hópi, að ráðherrar af-
sali sér þessum hækkunum þá skal
ég ekki láta mitt eftir liggja," sagði
hún.
„Mér finnst ástæða til að bíða
átekta, minnug þess að árið 1992
var tekin slík ákvörðun af Kjaradómi
og tekin til baka af Alþingi. Þannig
að ástæða er til að bíða og sjá hvað
Alþingi gerir eða hvort það gerir eitt-
hvað með þetta mál.“
Aliur kostnaður við opinberar
móttökur borgarstjóra eru á vegum
borgarsjóðs. Borgarstjóri greiðir ekki
símakostnað og hefur til umráða bíl
sem er í eigu borgarsjóðs sem sér
um reksturinn.
■ Rýmri regIur/4
Fyrstu vikur heilbrigðisráðherra í starfi
Beðið um 32 milljarða
króna í ný útgjöld
INGIBJÖRG Pálmadóttir
heilbrigðis- og tryggingaráðherra
sagði á málstofu BSRB um for-
gangsröðun í heilbrigðiskerfinu að
á fyrstu vikum sínum í ráðherra-
embætti hefðu til sín streymt full-
trúar heilbrigðisstofnana með
beiðnir um nýja starfsemi, nýjar
byggingar og endurbætur á bygg-
ingum sem samtals kostuðu um
32 milljarða króna.
í máli heilbrigðisráðherra kom
einnig fram að á síðustu tveimur
árum hefðu öryrkjum á íslandi
fjölgað um 10% og væru nú um
6.600 talsins. Ingibjörg sagði eng-
an vafa leika á að þessa fjölgun
mætti að stærstum hluta rekja til
aukins atvinnuleysis hér á landi.
Atvinnuleysið bryti niður starfs-
þrek hins atvinnulausa og gerði
hann vanhæfan til að taka fullan
þátt í atvinnulífinu.
Fjárveitingar ráðist af
verkefnum
'
Ingibjörg sagði að innan heil-
brigðisráðuneytisins væri unnið að
tillögum sem miðuðu að því að
láta fjárveitingar til sjúkrahúsa
ráðast af fjölda sjúklinga og lækn-
isverka. Hún sagði að þessara til-
lagna myndi gæta í fjárlagafrum-
varpi fyrir árið 1997 samhliða end-
urskoðun á skipulagi á stjórnun
spítalanna. Stjórnunum yrði fækk-
að og þær látnar skipta fjárveiting-
um milli sjúkrastofnana.
Ingibjörg sagði á fundinum að
sú gagnrýni að fjárveitingar tækju
í sumum tilvikum meira mið af
hefð en raunverulegri þörf ætti að
einhveiju leyti rétt á sér.
■ Reynt að ná þjóðarsátt/2
>
Fr amkvæmdastj órn VSI um verðþróun landbúnaðarafurða
Ofurtollvemd ógnar vinnufriði
Forstjóri Þjóðhagsstofnunar segir
verðlagsþróun ekki óhagstæðari hér
FRAMKVÆMDASTJÓRN VSÍ held-
ur því fram að gríðarlegar hækkanir
á landbúnaðarafurðum síðustu mán-
uði ógni nú verðlagsforsendum kjara-
samninga og krefst lækkunar á toll-
vernd innlendrar framleiðslu og að
landbúnaður verði felldur undir
ákvæði samkeppnislaga.
VSÍ bendir á að síðustu þijá mán-
uði hafi verðlag hækkað um 1% að
meðaltali sem svari til ríflega 4%
verðbólgu á heilu ári. Minnt er á að
það sé forsenda gildandi kjarasamn-
inga að verðbólga verði svipuð hér á
landi og í helstu samkeppnislöndum
„Stærsti hluti þessa stafar af stór-
feildum hækkunum á verðlagi land-
búnaðarvara sem skýra liðlega %
hluta allrar verðlagshækkunarinnar
á þessu tímabili. Þessi verðþróun er
fullkomlega úr takti við aðra verð-
myndun í landinu og verður ekki
skýrð með öðru en þeim sérstöku
samkeppnisaðstæðum sem stjórnvöld
hafa skapað innlendri búvörufram-
leiðslu," segir í samþykkt fram-
kvæmdastjórnar VSÍ.
Þórður Friðjónsson, forstjóri Þjóð-
hagsstofnunar, segir að reikna megi
með að verðbreytingamar það sem
eftir er ársins verði ívið hærri en fram-
an af árinu. „En það þarf eitthvað
sérstakt að gerast til að verðbreyting-
amar verði það miklar að þær leiði
til þess að verðlagsþróun hér á landi
verði óhagstæðari en í nágrannalönd-
unum,“ segir Þórður.
Hann segir ljóst að verðlagshækk-
anir síðustu tvo mánuði hafi verið
meiri en reiknað hafi verið með og
ein ástæðan fyrir því sé sú að græn-
meti og hverskonar landbúnaðaraf-
urðir hafi hækkað töluvert. „En það
verður jafnframt að hafa í huga að
verðlagsþróunin framan af árinu var
mun hægari en búist var við, og staf-
aði það að hluta til af því að gengi
krónunnar var að styrkjast á þeim
tírna," sagði Þórður.
Hann segir að verðlagsbreytingar
í nágrannalöndunum séu nú á bilinu
2-2 'h% en verðlagsþróunin hér á
landi síðustu tólf mánuðina hafi ver-
ið um 1,8%.
Tafarlaust endurmat
á tollvernd
í ályktun VSÍ er krafist tafarlauss
endurmats á þeirri tollvernd seni
búvöruframleiðslu var tryggð með
framkvæmd GATT-samkomulags-
ins, og verulegrar lækkunar. „Að
öðrum kosti kunna forsendur gild-
andi kjarasamninga að bresta. Það
er því krafa VSÍ að núverandi tolla-
ígildi samkvæmt GATT-samkomu-
laginu verði tafarlaust lækkuð,“ seg-
ir í ályktuninni.
Friðrik Sophusson, fjármálaráð-
herra, sagði er þessi ályktun var
borin undir hann, að tvær skýringar
hefðu einkum verið nefndar í sam-
bandi við hátt verðlag á grænmeti í
sumar, annars vegar sú sem VSÍ
benti á og hins vegar óhagstætt tíð-
arfar i sumar.
„Nú er unnið að gerð skýrslu um
framkvæmd laganna sem byggjast á
GATT samkomulaginu og mér finnst
eðlilegt að skoða málið þegar skýrsl-
an liggur fyrir, sem væntanlega verð-
ur um næstu mánaðamót, og jafn-
framt þarf að kanna framkvæmdina
í öðrum löndum. Aðalatriðið er að
GATT-samkomulagið tryggi meira
vöruúrval, aukna samkeppni, og þar
af leiðandi lægra verð en ella fyrir
neytendur,“ sagði Friðrik.
Morgunblaðið/Sigrún Sveinbjörnsdóttir
Góð uppskera
KARTÖFLUBÆNDUR eru nú
sem óðast að taka upp úr görðum
sínuni. Virðist vera nokkuð mis-
jafnt eftir landshlutum hver eft-
irtekjan er. Skarphéðinn Larsen
á Lindarbakka í Hornafirði segir
að uppskeran sé mjög góð eða
svipuð og í fyrra og býst við
2-300 tonnum úr görðunum í ár.