Morgunblaðið - 09.12.1995, Qupperneq 30

VIKU
K
MORGUNBLAÐIÐ
80
LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 1995
Afhveiju myndast flasa?
MAGNÚS JÓHANNSSON LÆKNIR SVARAR SPURNINGUM LESENDA
Spurning: Hvemig má
bregðast við of háu blóðsjkursh-
lutfalli eða of lágu hjá fullorðnu
fólki? Hver eru einkennin í
hvom tilfellinu um sig?
Svar: í spumingunni er talað
um blóðsykurshlutfall en eflaust
er átt við blóðsykur. Blóðsykur
er óeðlilega hár í sykursýki, en
svokölluð fullorðinssykursýki
byrjar oftast eftir 40 ára aldur.
Algengustu einkennin em þorsti,
aukin þvaglát, þreyta, ógleði, up-
pköst, endurteknar sýkingar
(t.d. í húð, leggöngum og
þvagblöðru) og sjóntruflanir.
Mjög mikilvægt er að fara til
læknis og fá ömgga sjúkdóms-
Hár
blóðsykur
greiningu og meðferð. Meðferðin
er margþætt, þeir sem era of
feitir þurfa að grenna sig, fylgja
þarf ströngum reglum um
mataræði, fylgja þarf reglum um
líkamlega áreynslu og í sumum
tilvikum þarf lyfjameðferð (oft-
ast töflur). Lágur blóðsykur staf-
ar oftast af ofskömmtun
sykursýkilyfja eða ef sjúklingur
sem tekur sykursýkilyf missir úr
máltíð. Helstu einkennin era
skjálfti, máttleysi, kaldur sviti,
hungur, hvítt eða grátt hörand,
pirringur í höndum og fótum og
sljóleiki en ef ástandið versnar
koma hraður hjartsláttur, ragl,
svimi, ósamhæfðar hreyfingar en
að lokum krampar og meðvitun-
darleysi. Á vissu stigi getur
þetta líkst áfengisvímu. Þetta er
hættulegt ástand sem verður að
taka mjög alvarlega. Ef sjúkling-
urinn drekkur glas af sætum
safa eða borðar 2?3 sykurmola
þá lagast ástandið á 10?15 mínút-
um. Aldrei má reyna að gefa
meðvitundarlausum einstaklingi
að drekka en í slíkum tilvikum
þarf að gefa lyf í æð eða vööva.
Spurning: Áf hverju myndast
flasa? Er mögulegt að losna við
Húð
flagnar af
hana án þess að þurfa að nota
sérstakt sjampó eða meðal það
sem eftir er ævinnar?
Svar: Ysta lag húðarinnar er
stöðugt að flagna af okkur og er
það ofur eðlilegt. Stundum
verður þessi flögnun svo mikil úr
hársverði (e.t.v. einnig úr and-
liti) að hún verður sýnileg á föt-
um okkar og er það kallað flasa.
Stundum gerist þetta vegna of-
starfsemi fitukirtla í hársverði
en stúndum getur verið um
sveppasýkingu að ræða.
Einstaka sinnum dugir að skipta
um sjampó eða hætta að nota
hámæringu. í öðram tilvikum er
ráðlegt að nota flösusjampó í
fáein skipti og sjá hvað setur. í
mörgum tilvikum dugir að grípa
til flösusjampósins einstaka
sinnum, kannski bara á nokkurra
mánaða eða ára fresti. Ef ekkert
af þessu dugir eða ef ástandið er
mjög slæmt er sjálfsagt að fara
til læknis (heilsugæshilæknis eða
sérfræðings í húðsjúkdómum).
• Lesendur Morgunblaðsins geta
spurt lækninn um það sem þeim
liggur á hjarta og er tekið á móti
spurningum á virkum dögum milli
klukkan 10 og 12 í síma 5691100

Böðvar Kvaran
^Auðlegð
Islendinga
Í3-
Broí úi sögu íslenzkrar
bókaútgáfu og prenlunar
frá öndvcrðu fram á þessa öld
Auðlegð Islendinga
eftir Böðvar Kvaran
Raktir eru meginþættir úr sögu prentunar og bókaútgáfu á Islandi
frá upphafi og fram á þessa öld, getið þeirra er þar komu mest við
sögu og hins helsta sem þeir létu frá sér fara. Jafnframt er greint frá
íslenskri bókaútgáfu erlendis, fyrst og fremst í Danmörku
og í Vesturheimi. Állítarlega er greint frá helstu heimildum er
að gagni mega koma við bókfræðistörf og söfnun, enda tilgangur
bókarinnar að veita slíka alhliða þekkingu á efninu.
Þá eru forvitnilegir þættir um nokkra þekkta bókamenn og stórsafnara.
í ritinu sem er 447 bls, eru viðamiklar heimilda- og nafnaskrár,
auk fjölda mynda m.a. af bókum og titilblöðum bóka og tímarita,
og er mikill fengur aðþeirri yfirsýn.
Höfundur er með bókfróðustu mönnum og kunnur bókasafnari
og í safni hans mun hafa verið eitt stærsta blaða- og tímaritasafn
í einkaeigu hér á landi.
Gagnrýnendur hafa sagt þetta um Auðlegð íslendinga:
"Þetta œviverk Böðvars Kvarans mun fá virðulegan stað
í mínum bókahillum meðal eftirlœtisverka. Og oft mun ég leita
til þess umfrœðslu og ánœgju". ,
- Siguijón Bjömsson, Mbl. 14. okt. 1995.
"Rit Böðvars er... ákaflega vandað og mjög skemmtilegt, náma \
upplýsinga um íslenska bókfrœði... það œtti að vera skyldulesning
bókasafnsfrœðinga og nemenda í þvífagi og einnig
í sagnfrœði sem menningarsaga".
- Siglaugur Brynleifsson, Tíminn 6. okt. 1995.
-Í3-
VÖAf¥
HIÐ ÍSLENSKA BÓKMENNTAFÉIAG
SÍÐUMÚLA 21 • 108 REYKJAVÍK • SÍMI 588 9060 • FAX 588 9095
-E3-
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Húðflút i
ýmsum myndum
EINBEITING - Jón Páll
Halldórsson einbeittur á
svip viö vinnu sína.
BAKFLÚR - Algengasti
staðurinn fyrir húðflúr er
vöðvi upphandleggs, en í
sumum tilvikum dreifast
myndírnar á hina ýmsu
líkamsparta.
IDREKINN - Kínverski
1 drekinn birtist f ýmsum
myndum.
QSKJALDARMERKI -
“ Algengt er að menn velji
skjaldarmerki sem
skreytingu.
rjUNDIRBÚNINGUR Fjölnir
“^Bragason gerir skyssu af
húðflúrskreytingu
■ TRÚRÆKNI - Ekki er óal-
'gengt að menn láta flúra
mynd Krists á húð sína.
lúrað á húðir
m YRIR
nokkram
áram lærði
Jón Páll
Halldórsson
húðflúrslist-
ina í Aþenu á
Grikklandi, hann var þar á ferð og
kynntist húðflúrmeistara þarlendum,
sem bauðst til að taka hann í læri.
Jón Páll haföi áður verið í
Myndlista- og handíðaskólanum
enda drátthagur vel, sem er
nauðsynlegt til að ná árangri „tattó-
veringum“, eins og það heitir á fag-
málinu.
Þegar Jón kom heim, stofnaði
hann stofuna, Tattoo JP. Segir hann
að aðsókn fari sífellt vaxandi.
Húðflúr var lengi vel einkenni
sjómanna, eins konar staðfesting á
því að menn hefðu siglt um heim-
sins höf og lent í ævintýrum í
erlendum hafnarborgum. Þetta er
liðin tíð og nú er það einkum ungt
fólk sem sækir í að láta mynd-
skreyta hörund sitt, ívið fleiri karl-
ar en konur, sem þó sækja stööugt
í sig veörið. „Helsti munurinn er sá
að karlmenn vilja stórar myndir,
en konurnar vilja hafa þær minni.
Þær eru skynsamari að þessu
leyti,“ sagði Jón Páll.