Morgunblaðið - 12.01.1996, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 12. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Bókaútgáfa sýknuð af
kröfum sty rktarfélags
Aftur síld
til Seyðis-
fjarðar
Seyðisfirði. Morgunblaðið
FYRSTA síldin á þessi ári
barst á miðvikudag til Seyðis-
fjarðar. Keflvíkingur KE 100
kom fyrstur með um 150 tonn
sem landað var í flokkunar-
stöð SR-mjöls. Fóru um 69
tonn af sfldinni til söltunar
hjá Strandarsíld hf. en af-
gangurinn var tekinn til
bræðslu. Björg Jónsdóttir
kom síðan með 424 tonn af
síld sem fór öll í bræðslu.
Að sögn Gunnars Sverris-
sonar, verksmiðjustjóra hjá
SR-mjöli hf. á Seyðisfirði,
hefur verksmiðjan þar tekið
á móti 1.795.711 kílógrömm-
um af íslenskri haustsíld frá
því í haust. Fituinnihald síld-
arinnar er nú nokkuð farið
að minnka.
HÆSTIRÉTTUR staðfesti í gær
niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavík-
ur og sýknaði Klettaútgáfuna hf.
af kröfum Styrktarfélags krabba-
meinssjúkra bama sem krafðist
þess að samningur sem aðilarnir
gerðu með sér vegna útgáfu ljóða-
bókar, sem seld var til styrktar
styrktarfélaginu, yrði endurskoðað-
ur og útgáfunni gert að greiða sam-
tökunum 6,3 milljónir króna.
Um var að ræða ljóðabók, sem
gefin var út að frumkvæði Kletta-
útgáfunnar og seld í ábataskyni
fyrir krabbameinssjúk böm. Sam-
kvæmt samningi aðilanna skyldi
styrktarfélagið fá tiltekna greiðslu
fyrir hvert selt eintak bókarinnar
Bamaljóð en útgáfan skyldi annast
útgáfuna og bera af henni kostnað
og áhættu. Við sölutilraunir var
kaupendum ekki kynnt að styrktar-
félagið fengi aðeins hluta hagnað-
arins.
24 þúsund eintök
seld af ljóðabók
Klettaútgáfan mótmælti fullyrð-
ingum styrktarfélagsins um að í
upphafi hefði verið gert ráð fyrir
að allt að 7 þúsund eintök seldust
af bókinni. Salan varð hins végar
mun meiri og hafa 24 þúsund ein-
tök nú selst af ljóðabókinni, að því
er haft var eftir sérfróðum mönnum
í bókaútgáfu hérlendis í héraðsdóm-
inum.
Styrktarfélagið höfðaði mál þar
sem ekki væri vafi á að hin mikla
sala hafi stafað af vilja fólks til að
styðja krabbameinssjúk börn og án
slíkrar söluhvatningar mætti ætla
að bók á borð við þessa hefði e.t.v.
selst í 100-200 eintökum á löngum
tíma.
Upphaflega hafi ekki verið við
það miðað að útgáfan hefði hagnað
af bókinni og taldi styrktarfélagið
að því bæru 6,3 milljónir til viðbót-
ar og því 9,6 milljónir alls í hagnað
af útgáfu bókarinnar.
Hæstiréttur staðfesti í gær niður-
stöðu héraðsdómara sem sýknað
hafði Klettaútgáfuna af kröfunni. í
dómi Hæstaréttar segir að stórauk-
in sala bókarinnar frá því sem aðil-
ar málsins höfðu gert sér í hugar-
lund hafi verið þeim báðum til hags-
bóta þótt hagnaður Klettaútgáf-
unnar hafi orðið hlutfallslega þeim
'mun meiri, m.a. vegna lægri til-
kostnaðar á hvert prentað eintak
eftir því sem þau urðu fleiri. „Ekki
hefur verið sýnt fram á að við samn-
ingsgerðina hafi hallað á aðaláfrýj-
anda [Styrktarfélag krabbameins-
sjúkra bama] eða framkvæmd við
sölu bókarinnar hafi verið öndverð
hagsmunum hans. Þótt hinar góðu
viðtökur bókarinnar verði að drýgst-
um hluta raktar til velvildar kaup-
enda í garð aðaláfrýjanda [Styrktar-
félags krabbameinssjúkra bama],
sem léði nafn sitt í söluskyni gegn
umsaminni greiðslu, eru ekki skil-
yrði til að breyta samningi aðila,“
segir Hæstaréttur, sem hafnaði
kröfu styrktarfélagsins og gerði því
að greiða útgáfunni 150 þús. kr. í
málskostnað fýrir Hæstarétti.
Morgunblaðið/Þorkell
HITAVEITA Reylgavíkur (HR) stóð fyrír athöfn í Perlunni í
gær í tilefni þess að Páll Valdimarsson var settur í prófessors-
stöðu sem HR styrkir. F.v.: Gunnar Kristinsson, forstjóri HR,
Björk Pálsdóttir prófessorsfrú, Páll Valdimarsson prófessor,
Alfreð Þorsteinsson, formaður stjórnar veitustofnana, og Svein-
björn Björnsson háskólarektor.
Prófessorsstaða
með styrk Hita-
veitu Reykjavíkur
PÁLL Valdimarsson vélaverkfræð-
ingur hefur verið settur prófessor
við véla- og iðnaðarverkfræðiskor
verkfræðideildar Háskóla Íslands
(HÍ). Sérsvið hans er á sviði hita-
veitna. Hitaveita Reykjavíkur
styrkir stöðuna. Af þessu tilefni var
efnt til athafnar í Perlunni í
Reykjavík í gær og flutti Svein-
björn Björnsson háskólarektor þar
ávarp.
Páll Valdimarsson er fæddur 11.
júní 1954 í Reykjavík. Að loknu
stúdentsprófí frá MH 1974 lauk
hann CS-prófí í vélaverkfræði frá
HÍ 1978, Dipl.-Ing-prófí í vélaverk-
fræði frá Technische Universitát í
Karlsruhe, Þýskalandi 1980 og
dr.scient.ing.-gráðu frá HÍ 1993.
Páll hefur starfað á verkfræði-
stofum innanlands og utan. Hann
hefur einnig fengist við rannsóknir
í varmafræði hitaveitukerfa, verið
aðjúnkt við HÍ frá 1987 og kennt
við Jarðhitaskóla Sameinuðu þjóð-
anna.
Lyfjaverðskrá spar-
ar 253 milljónir kr.
TEKIST hefur að ná 253 milljón
króna sparnaði í lyfjaútgjöldum
með viðmiðunarverðskrá á árs-
grundvelli, að sögn Ingibjargar
Pálmadóttur, heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðherra.
Að sögn ráðherra hefur sparnað-
ur í lyfjaútgjöldum náðst með því
að beita viðmiðunarverðskrá þannig
að læknar velja ódýrasta sambæri-
lega lyfið hverju sinni og merkja
sérstaklega á lyfseðilinn. Það væri
ekki þar með sagt að um heildar-
sparnað væri að ræða þar sem sí-
fellt væri verið að taka í notkun
ný, dýrari og virkari lyf. „Það eitt
að velja ávallt lyf sem kostar minnst
hefur skilað 253 milljón króna spam-
aði,“ sagði Ingibjörg. „Þá hefur’sam-
keppni aukist verulega í kjölfar þess-
ara aðgerða og lyf lækkað verulega
í verði. Árangurinn varð því mun
meiri en við bjuggumst við.“
Ekki ríkið eingöngu
Ráðherra benti á að lækkun lyfja-
útgjalda kæmi sjúklingum einnig
til góða, þar sem þeir greiða að
meðaltali um 30% af verði lyfsins.
„Það er því ekki eingöngu ríkið sem
sparar heldur líka sjúklingurinn,"
sagði Ingibjörg.
Tillaga um að fækka heilbrigðisstjórnum
Ein heilbrigðisstj ór n
verði í hverju kjördæmi
NEFND á vegum heilbrigðisráð-
herra hyggst leggja til að heilbrigð-
isstjómum verði fækkað og að ein
yfirstjóm verði í hveiju kjördæmi,
sem sjái um heilbrigðismál og fái
til þess fjárveitingu.
Sparnaður
og betri þjónusta
Ingibjörg Pálmadóttir, heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðherra, segir
að í skipulagi, sem nefnd um fram-
tíðarskipulag og stefnumótun í heil-
brigðismálum væri að vinna, væri
gert ráð fyrir að fækka heilbrigðis-
stjórnum í landinu. Þar væri meðal
annars gert ráð fýrir einni heilbrigð-
isstjóm í hveiju kjördæmi sem fengi
sérstaka fjárveitingu. „Náist sá
árangur að gera þetta skilvirkara
teljum við að til lengri tíma litið
leiði þessi breyting til spamaðar og
betri þjónustu," sagði Ingibjörg.
Fjármagn
fylgi sjúklingi
Heilbrigðisstjómum yrði ætlað
að hafa yfírstjórn yfír öllum heil-
brigðisstofnunum innan kjördæmis-
ins og kaupa þjónustu af þeim, svo'
sem sjúkrahúsum, heilsugæslu og
öldrunarstofnunum svo dæmi séu
tekin. „Þannig næst sá árangur að
fjármagn fylgir hveijum sjúklingi
og raunkostnaður er greiddur
hveiju sinni,“ sagði ráðherra. „Heil-
brigðisstjórnir hafa þá um það að
segja hvert féð fer en það verður
áfram ákveðin stefna hvaða þjón-
ustu heilbrigðisyfírvöld ætla að
veita."
Nefndin hefur enn ekki skilað
áliti en ráðherra sagðist eiga von á
að hún gerði það fljótlega. „Ef af
þessu verður þurfum við að ganga
í gegnum heilmiklar lagabreytingar
þar sem þetta em byltingarkenndar
tillögur," sagði Ingibjörg.
Kalt síldarstríð í uppsiglingu
Kvótaúthlutun
Norðmanna veldur
reiði Rússa
Þórshöfn. Morgunblaðið.
ÁKVÖRÐUN Norðmanna um skipt-
ingu síldarkvóta hefur vakið reiði
Rússa, að því er sagði í Færeyska
útvarpinu í fyrradag. Vitnað var í
rússneska blaðið Murmanskly
Vestnik sem sagði rússneska sjáv-
arútvegsráðuneytið vera að und-
irbúa mótleik gegn ákvörðun Norð-
manna og kynni kalt síldarstríð að
vera í uppsiglingu á milli þjóðanna.
Sagt er að Norðmenn muni bíða
fjárhagslegan skaða ef þeir dauf-
heyrast við sjónarmiðum Rússa.
Blaðamaður Murmanskly Vestn-
ik, Kondratyev, vitnar einkum í
rússneska útgerðarmenn og sjó-
menn í grein sinni. Hann segir
Rússa telja að síldarstofninn sé
sameign Rússa og Norðmanna, því
að síldin afli sér fæðu bæði í rúss-
neska og norska hafinu. Norðmenn
hafí skammtað sér 725.000 tonna
kvóta upp á sitt eindæmi og Rússar
samþykki ekki að fá ekki nema 125
þúsund tonn. Þeir segja að hvert
tonn sé þeim mikiis virði og skipt-
ingin á heildaraflanum skipti þá
miklu.
Hætta viðskiptum við Noreg
Blaðið hefur eftir Georgy
Tishkov, forstjóra útgerðarfyrir-
tækisins Sevryba, að Norðmenn
haldi að Rússland sé fátækt og sjúkt
og erfitt í samstarfi. „Við leyfum
ekki að við séum lítillækaðir á þenn-
an hátt,“ skrifar Murmanskly
Vestnik. „Útgerðarmenn flotans í
Norður-Rússlandi undirbúa nú sam-
eiginlegan mótleik og niðurstaðan
verður sú að við snúum baki við
hinum óvinveitta nágranna okkar.“
Hér vísar blaðamaðurinn til þess
að rússnesk skip muni hætta að
landa físki til vinnslu í Norður-Nor-
egi. I framtíðinni verði siglt fram-
hjá norskum höfnum með þann fisk
sem hægt er að losna við annars
staðar. Þetta muni hafa alvarlegar
afleiðingar. fyrir Norðmenn því í
fyrra hafí norsk fiskvinnsla hagnast
um 10 milljarða króna á því að
kaupa fisk af rússneskum togurum.
Þá er sagt að Rússar muni hvorki
kaupa olíu né vistir í norskum höfn-
um og að engar breytingar verði
gerðar á rússneskum skipum í
norskum skipasmíðastöðvum.
Afstaða Rússa til kvótaákvörð-
unar Norðmanna veldur því að
fundar um síldarstofninn sem ráð-
gert er að halda í Moskvu 22.-23.
janúar næstkomandi er beðið með
eftirvæntingu.
Atlanta í Kolumbíu
Aðvörunar-
ljós vegna
nálægðar
AÐVÖRUNARLJÓS kviknaði í flug-
stjórnarklefa Boeing 747 þotu Atl-
anta á leið milli New York og Bogotá
með rúmlega 100 farþega fyrir
nokkrum dögum til marks um að
hættulega lítið bil væri milli vélar-
innar og annarrar þotu. Að sögn
Arngríms Jóhannssonar, forstjóra
Atlanta, var engin hætta á ferðum
og er ekki óalgengt að slík aðvörun-
arljós kvikni í stjómklefum enda séu
þau til þess ætluð að afstýra hættu
áður en hún skapast.
Traust á flugum-
ferðarstjórum
Arngrímur sagði að ljósið hefði
kviknað þegar vélarnar tvær voru
samtímis að skipta um hæð, önnur
að lækka sig og hin að hækka sig,
og munaði um 1.000 fetum á hæð
vélanna. Arngrímur sagði að hvor
þotan um sig hefði verið „clearuð"
í sína hæð en flugumferðarstjórn
hefði brugðist við þegar ljósin kvikn-
uðu með því að láta flugstjórana
fresta því að breyta flughæð. Málið
hefði ekki komist á það stig að leg-
ið hefði við árekstri eða um svokall-
að „near-miss“ hefði verið að ræða.
Árngrímur sagði að fyllsta traust
væri borið til flugumferðarstjórnar
í Kólumbíu og flugslys það sem þota
American Airlines lenti í þar nýlega
yrði ekki rakið til mistaka í flugum-
ferðarstjóm.
)
I
)
i
i
i
i
i
i
I
í
i
I
I
i