Morgunblaðið - 12.01.1996, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 12. JANÚAR 1996 37
FRÉTTIR
ÞESSI mynd er ein þeirra sem prýða nýútkomið dagatal og er
tekin af Bolungarvík rétt fyrir aldamótin.
Bol víkingafélagið
í Reykjavík 50 ára í vor
mætti ekki koma inn og ræða við
mig um kvenréttindamál því hún
væri að undirbúa það að stofna kven-
réttindafélag á Eskifirði. Við þekkt-
umst þá nánast ekki neitt en að sjálf-
sögðu tók ég erindi hennar vel og
var það upphafið að ævilangri vin-
áttu okkar. Anna boðaði svo til
stofnfundar í mars og ellefu konur
gengu strax í Kvenréttindafélag
Eskifjarðar og fieiri bættust við síð-
ar. Alls urðu félagskonur þrjátíu.
Þetta var löngu áður en sú kvenrétt-
indavakning sem stafaði af aukinni
atvinnuþátttöku kvenna kom til sög-
unnar og K.R.F.E var eina stað-
bundna kvenréttindafélag á landinu
en Kvenréttindafélag íslands hafði
þá starfað síðan 1907 og var Eski-
fjarðarfélagið deild í því og sendi
fulltrúa á fundi og þing í Reykjavík.
Félagið starfaði svo af miklum
krafti næstu árin, hélt fundi einu
sinni í mánuði á veturna, alltaf í
kaffihúsinu Ásbyrgi. Þar voru rædd
kvenréttindamál bæði hér á landi
og úti í heimi og undruðumst við
oft hve mikið Anna vissi um þau.
Svo var alltaf keypt kaffi og félags-
konur skiptust á um að lesa upp
bæði fróðleiks- og skemmtiefni,
stundum frumsamið.
Anna sá um að dreifa tímaritun-
um Melkorku og 19. júní bæði til
félagskvenna og annarra sem kaupa
vildu.
Fljótlega var svo byijað á að halda
samkomur sem eldra fólkið á staðn-
um var boðið til. Þar var alltaf vönd-
uð dagskrá, leikið, sungið, lesið upp
og dansað. Dagskráin var svo endur-
tekin fyrir almenning til að afla fjár
í félagssjóðinn. Anna átti stærstan
þátt í að skipuleggja þessar dag-
skrár af einstakri samviskusemi og
nákvæmni.
Félagið gekk í Kvenfélagasam-
band Austurlands og sá einu sinni
um að halda sambandsþing hér á
Eskifirði og einu sinni fóru flestar
félagskonur í rútu til Vopnafjarðar
á sambandsfund.
Kvenréttindafélagið var meðeig-
andi í félagsheimilinu Valhöll á Eski-
firði og starfaði við fjáröflun til þess.
Þegar félagið varð fimm ára var
þess minnst með samfelldri dagskrá
í Ungmennafélagshúsinu sem Anna
auðvitað tók saman.
Eitt af því sem Anna gerði var
að skrá allt sem félagskonur unnu
á einu ári við að sauma og búa til
fatnað á heimilisfólkið. Þetta gerði
hún til að færa rök að því að konur
legðu fram mikið verðmæti í þjóðar-
búið sem hvergi væri reiknað með.
Vorið 1957 flutti Anna héðan til
Reykjavíkur með fjölskyldu sinni.
Þá dofnaði fljótlega yfir starfi fé-
lagsins þótt hún reyndi jafnvel að
fjarstýra því að sunnan. Þá kom í
ijós að Iífskraftur félagsins hafði
komið frá Önnu - sá kraftur sem
einkenndi störf hennar fyrr og síð-
ar, áræði, atorka og þrautseigja sem
gerðu henni oft kleift að sigrast á
hindrunum skilningsleysis og tóm-
lætis sem flestir aðrir hefðu gefist
upp fyrir. Hún stofnaði af eigin
rammleik Kvennasögusafn íslands
og hýsti það á heimili sínu um ára-
MINNINGAR
tuga skeið. Og á efri árum sínum
skrifaði hún tvö stór fræðirit um
sögu íslenskra kvenna og gaf út á
eigin kostnað.
Anna Sigurðardóttir ávann sér
virðingu og aðdáun þeirra kvenna
sem störfuðu með henni í Kvenrétt-
indafélagi Eskifjarðar. Ég mun
sakna hennar mikið úr mínum vina-
hóp.
Við Hilmar sendum börnum henn-
ar og fjölskyldum þeirra innilegar
samúðarkveðjur.
Sigxún Sigurðardóttir,
Eskifirði.
Skarð er fyrir skildi. Brautryðj-
andinn í ritun íslenskrar kvennasögu
og forstöðumaður Kvennasögusafns
íslands er fallin frá.
Fyrstu kynni okkar Önnu Sigurð-
ardóttur munu hafa verið, þegar ég
starfaði sem blaðamaður á Vísi. Ég
skrifaði meðal annars sérstaka síðu
þar sem fjallað var um ýmis kvenna-
mál, þar á meðal kvenréttindamál.
Anna hringdi í mig út af þessum
málum og hafði óbilandi áhuga á
að benda mér á eitt og annað málinu
viðkomandi; man ég eftir fundi
kvenna í Norræna húsinu um kven-
réttindi með Rauðsokkahreyfingunni
þar sem Anna hélt ræðu um vinnu-
konurnar í kvenréttindafélaginu og
vitnaði í þau störf sem konur áður
fyrr höfðu rækt af hendi í þágu
kvenréttinda. Þetta voru ný sjónar-
mið fyrir ungu kynslóðina þá. Þessi
ræða Önnu og frásaga af fundinum
birtust á síðunni í Vísi. Þá má nefna
Landspítalasöfnunina, en síðustu
afskipti okkar Önnu á þessum vett-
vangi var grein um breytingar á lög-
um um skattamál hjóna, flókið mál
en við Anna vorum sammála um að
láta greinina fara í prentun þótt ef
til vill væru einhveijar misfellur á.
Þetta mun hafa verið um 1970.
Ég hélt utan til Danmerkur til
framhaldsnáms í bókasafnsfræðum.
Við Anna skrifuðumst á. Aðdrag-
andinn að stofnun Kvennasögu-
safnsins var næstu árin.
Ég man eftir því að Anna sagði
eitt sinn, þegar við vorum að kveðj-
ast á ganginum fyrir framan heimili
Önnu og Kvennasögusafnið að þarna
hefði það verið sem stofnun kvenna-
sögusafns hefði fyrst borið á góma.
Anna sýndi mér eitt sinn plögg frá
samnorrænum kvenréttindafundi
höldnum á Þingvöllum árið 1968 þar
sem rætt var um kvennasögusöfn
og stofnun þeirra á hinum Norður-
löndunum. Eins og Anna skrifaði
sjálf var hún búin að halda til haga
gögnum um líf og starf kvenna um
árabil og kallaði hún þau dótið sitt.
Kvenntsögusafn íslands var svo
stofnað þann 1. janúar 1975 með
vandaðri stofnskrá og voru það þær
Anna og Else Mia Einarsdóttir bóka-
safnsfræðingur sem drifu það af
stað. Kom það af sjálfu sér að Anna
var forstöðumaður safnsins.
Þegar ég kom heim aftur vann
ég smávegis við Kvennasögusafnið
árið 1977 og aftur í tvö ár frá 1978
til 1980 en Anna bauð mér starf,
þegar ég var atvinnulaus, og naut
til þess styrks frá Þjóðhátíðarsjóði,
sem hún sótti um. Þar var ég svo í
hálfu starfi meðan sonur minn ung-
ur var á leikskóla. Þetta voru góð
ár. Við Anna sátum við ritvélarnar,
ég við skráningu eða önnur verk en
Anna við ritsmíðar. Anna var afar
vandvirk. Hún hafði samið bækling,
Ártöl og áfangar í sögu íslenskra
kvenna, og samið fjöldann allan af
greinum, bæði í blöð og tímarit, og
erindi, en á þessum árum skrifaði
hún í Ljósmæðrabókina og Vinnu
kvenna á íslandi í 1100 ár. Það brást
ekki að Anna kæmi með bakka
handa mér með kaffi og meðlæti til
þess að ijúfa vinnudaginn, gestir og
gangandi voru fjölmargir og góð til-
breyting. Anna vildi að ég tæki mér
sumarfrí og lét safnið borga fyrir
mig vikudvöl í orlofi húsmæðra að
Hrafnagili við Eyjafjörð þar sem
Steinunn Finnbogadóttir ljósmóðir
var umsjónarkona hópsins en Anna
lagði á það ríka áherslu að hús-
mæðraorlofið undir stjórn Steinunn-
ar væri sérstakur viðburður.
Ég fór í annað starf en hélt að
sjálfsögðu tengslunum við Önnu og
Kvennasögusafnið áfram og kom
þangað oft. Anna var óþreytandi í
að sýna mér eitt og annað, bækur,
blöð og tímarit, fletti upp í uppslátt-
arritum þegar þess gerðist þörf.
Um norska konu sem kom þangað
sagði hún eitt sinn að hún hefði
sagt að hún gæti hugsað sér að
vera í Kvennasögusafninu í heila
viku til þess að skoða gögnin sem
þar væru.
Anna var hámenntuð kona, menn-
ingarlega sinnuð, ávallt alþýðleg en
með höfðingsiund og mikill íslend-
ingur. Hún fylgdist vel með, hlust-
aði mikið á útvarpið meðan hún
dundaði sér við eitt og annað en þar
hélt hún mörg erindi. Eitt af ein-
kennum Önnu var að þakka ávallt
aliar velgjörðir við sig og safnið.
Um jól og áramót og allt fram á
nýja árið var hún vön að þakka allt
smátt og stórt sem hafði borist til
safnsins með stimpli Kvennasögu-
safnsins og festulegri og fallegri rit-
hönd sinni. Ég fékk þessar kveðjur
undantekningalaust fyrir utan það
að á aðfangadag komu venjulega
jólapakkar til mín og sonar míns.
Anna vann sleitulaust við safnið
meðan ævin entist og hugsaði með
hlýhug til velgjörðarmanna þess. Á
slíkt fólk minntist hún þegar ég hitti
hana síðast á Öldrunarlækningadeild
Landspítala íslands. Þótt hún hefði
eigur sínar ekki hjá sér hafði hún
teppið sitt til þess að sýna mér,
óvenju fallegt teppi í skærum litum,
og röddin hóf sig yfir tíma og rúm
þegar hún sagði „Sérðu húsið
þarna“, um leið og við litum út um
gluggann; þar stendur stórum stöf-
um: Óryrkjabandalag íslands.
Þökk fyrir allt og allt.
Svanlaug Baldursdóttir.
• Fleiri minningargreinar um
Onnu Sigurðardóttur bíða birt-
ingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.
Á ÞESSU ÁRI fagnar Bolvíkingafé-
lagið í Reykjavík 50 ára afmæli
sínu, en félagið var stofnað 27. maí
1946. Fyrsti formaður Bolvíkinga-
félagsins var Jens Níelsson en nú-
verandi formaður er Sæbjörn Guð-
finnsson. Félagsmenn eru nú um
350 og eiga annaðhvort ættir að
rekja til Bolungarvíkur eða hafa
búið þar í nokkum tíma.
Bolvíkingafélagið minnist þess-
ara tímamóta með ýmsum hætti í
ár. Auk hefðbundins félagsstarfs
og skemmtana á árinu, gaf félagið
út nú í ársbyijun vandað dagatal
með gömlum og nýjum myndum frá
Bolungarvík og miklum sögulegum
fróðleik um sögu staðarins.
DREGINN var út aðalvinningur
í Ariel-bílaleiknum 16. desember
sl. Vinningurinn kom í hönd
Valdísar Ingadóttur í Reykjavík
og hlaut hún að launum nýjan
Nissan Micra. Afhendingin fór
fram nýlega hjá Ingvari Helga-
syni, umboðsmanni Nissan-bíl-
Hápunktur afmælisársins er þó
afmælishátíð sem haldin verður í
Bolungarvík helgina 12.-14. júlí í
sumar. Hátíðin er haldin í samvinnu
við Bolungarvíkurkaupstað, ferða-
nefnd bæjarins og ýmis félög á
staðnum. Áf fjölbreyttum dagskrár-
atriðum má nefna sýningu í Ósvör,
markaðsdaga, marhnútakeppni
barna, íþróttamót þ. á m. golf,
hestamennska og knattspyrna.
Stjórn Bolvíkingafélagsins vill
minna alla Bolvikinga hvar sem er
á landinu tímanlega á hátíðina í
sumar og hvetur þá til að mæta
vel og gleðjast með gömlum vinum
og samferðamönnum í heimahög-
um.
anna. Fjöldi annarra þátttakenda
hlaut einnig að launum kvöld-
verð fyrir tvo á Óðinsvéum. Á
myndinni eru Valdís Ingadóttir
og dóttir hennar ásamt Pétri
Jónssyni, markaðsstjóra Islensk-
Ameríska, og Sigþóri Bragasyni
frá Ingvari Helgasyni.
Vinningur í Ariel-bflaleik
SYLVIA
GUNNARSDÓTTIR
+ Sylvía Gunnars-
dóttir fæddist í
Reykjavík 29. des-
ember 1945. Hún
lést í Landspítalan-
um 19. júlí 1993.
MIG LANGAR að
minnast í fáum orðum
elskulegrar systur
minnar, sem varð að
lúta í lægra haldi fyrir
illvígum sjúkdómi.
Elsku Silla mín,
kallið kom og þú fórst
frá okkur, söknuðurinn
sem hún lá
stundir saman og þær
minningar mun ég
geyma í hjarta mínu.
Þú varst perlan hans
pabba og börnunum
mínum þótti einstak-
iega vænt um þig, því
Silla, eins og þau köll-
uðu þig, varst alveg
einstök í þeirra augum.
Elsku Silla mín, þú
hefðir orðið 50 ára
núna í desember og jiá
hefði orðið veisla í Ás-
garði.
Starfsfólkinu á
Landspítalanum þar
og veitti henni ómetan-
varð gífurlegur og enn
í dag er söknuður. Tengdapabbi
lést á aðfangadag 24. desember sl.
og koma þá sárar minningar aftur.
Allt það sem við vorum búnar að
tala um að gera í ellinni okkar verð-
ur ekki, en við áttum margar góðar
lega aðhlynningu, þakka ég allan
þann stuðning sem henni var veitt-
ur, fyrir hönd fjölskyldu minnar.
Elsku Silla ■ mín, mér var það
mikil gæfa í lífinu að eignast
góða systur og fá að vera þér
samferða í lífinu. Guð geymi þig
þangað til við hittumst á ný.
Elsku Dúddi, Gunni, mamma,
pabbi og Kata, missir og söknuð-
ur er mikill, en minning um góða
eiginkonu, mömmu, dóttur og
systur mun hjálpa okkur þangað
til við hittum hana á ný, handan
móðunnar miklu.
Blessuð sé minning Sillu okk-
ar.
Hver minning er dýrmæt perla
að liðnum lífsins degi.
Hin ljúfu og hljóðu kynni
af alhug þökkum vér,
þinn kærleikur í verki
var gjöf sem gleymist eigi
og gæfa var það öllum
sem fengu að kynnast þér.
(Ingibjörg Sigurðardóttir.)
Ég man þig enn og mun þér aldrei gleyma.
Minning þín opnar gamla töfraheima.
Blessað sé nafn þitt bæði á himni og jörðu.
(Davíð Stefánsson.)
Þín systir,
Björg Gunnarsdóttir.
■ FYRSTI vinningur í BKI millj-
ónaleiknum var dregin út á gaml-
ársdag. Vinningurinn 500.000
krónur kom í hendur Stefáns
Jónssonar úr Grafarvogi. Annan
hvern föstudag frá 3. nóvember
til 22. desember voru drengar út
100.000 kr„ alls 500.000 kr. Til
að taka þátt í leiknum þurfti að
festa tvö strikamerki af BKI kaffi-
pökkum á þátttökuseðil og senda
til Bylgjunnar. Sem aukavinningar
voru kvöldverðir á Argentínu steik-
húsi að verðmæti 10.000 krónur
hver og voru þeir dregnir út 6 sinn-
um.
■ SÓLON ÍSLANDUS Föstu-
dags- og laugardagskvöld
skemmta Ég og þú frá Akranesi.
Þriðjudagskvöld spilar Jazztríó
Ólafs Stephensen.
■ DANSBARINN Hljómsveitin
Lúdó og Stefán skemmta föstu-
dags- og laugardagskvöld. Húsið
er opnað kl. 22 og rúllugjald er
500 kr.
■ CAFÉ ÓPERA Á föstudags-
kvöld leikur Ólafía Hrönn ásamt
Þóri Baldurs, Tómasi R. og Ein-
ar Scheving til kl. 3. Á laugar-
dagskvöld leikur Bryndís Ás-
mundsdóttir ásamt Kjartani
Valdimarssyni og Þórði Högna-
syni. Opið til kl. 3.
■ DREGIÐ hefur verið í Mack-
intosh Quality Street og happ-
drætti Danól, Fríhafnarinnar og
Atlantica. Vinningshafi er Dag-
björg Traustadóttir og fær hún
helgarferð fyrir tvo með Flugleið-
um að andvirði 70.000 og Mackint-
osh afmælisdós. Myndin er tekin
við afhendingu verðlaunanna.
Mackintosh-konan, Dagbjört
Traustadóttir og starfsmaður Frí-
hafnarinnar í Leifstöð Guðmundir
Ingi Hildisson. Til gamans má
geta þess að í ár, 1996, eru 60
ár frá því að fyrsta Mackintosh
Quality Street dósin var framleidd
en það var árið 1936. Dósin er
nákvæmlega eins og dósin frá
1936.