Morgunblaðið - 12.01.1996, Blaðsíða 40

40 FÖSTUDAGUR 12. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Smáfólk
Hér stendur, að þegar Beet-
hoven skrifaði þessa sinfóníu,
þá hafi hann tileinkað Napó-
león hana ...
En þegar Napóleon lýsti Gott hjá honum!
því sjálfur yfir að hann
væri keisari, eyðilagði
Beethoven tiieinkunina.
Hver var Napóleon?
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavik • Sími 5691100 • Símbréf 569 1329
„Áfengismenning“
um miðjar nætur
Frá Jóni K. Guðbergssyni:
EF ÞRJÁR minningargreinar birtast
í Morgunblaðinu á fimmtudaginn
hvað kostar þá hákarlinn í Kolaport-
inu á laugardag?
Ekki er algengt að svona
skemmtilegar spurningar séu lagðar
fyrir lesendur. Hins vegar eru menn
enn svo snjallir að þeir virðast í fúl-
ustu alvöru bera saman áfengi og
alls óskylda hluti. Þó að venjulegt
fólk, að ekki sé talað um sérfræð-
inga, beri bfla saman við önnur far-
artæki, ef grípa þarf til samanburð-
ar, og áfengi saman við önnur vímu-
eða fíkniefni, þá er enn til svo frum-
legt fólk að það ber saman vímuefni
og alls óskylda hluti. Meira að segja
æruverðugir ritstjórar svo sem fram
kom í rabbi í Lesbókinni um helgina.
Fyrst minnst er á áfengi og bíla
er rétt að minna á að fyrir nokkrum
árum þótti Bandaríkjamönnum
banaslys á ungu fólki í umferðinni
helst til mikil. Hvernig brugðust
þeir við? Þeir hækkuðu lögaldur til
áfengiskaupa í 21 ár þar sem hann
var ekki þegar það hár. Og það var
eins og við manninn mælt. Umferð-
arslysum snarfækkaði. Af þessu má
draga margvíslegar ályktanir:
Kannski eru Bandaríkjamenn bara
gamaldags sveitamenn að hafa lög-
aldur til áfengiskaupa ári hærri en
gerist hér. Ef til vill sýnir þetta okk-
ur svart á hvítu að Ronald Reagan
var hvorki alinn upp í höfuðborg
íslands né austur í Hreppum.
Og svo er það áfengismenningin.
Ritstjóranum þykir mikið til koma
menningarlegrar vínyrkju í Frakk-
landi og svokallaðrar áfengismenn-
ingar Frakka yfirleitt. Því miður
virðast ráðamenn í Frakklandi ekki
sammála honum. Þeir halda því fram
að í fjórum af hveijum tíu sjúkra-
rúmum þar í landi sé fólk sem þang-
að er komið vegna áfengisdrykkju
eða þess sem sumir kalla áfengis-
menningu. Það þætti mikið á ís-
landi. Þeir hafa bannað að slíkur
öndvegisdrykkur sem áfengi sé aug-
lýstur í sjónvarpi og þeir hafa hert
viðurlög við ölvunarakstri. Má þar
raunar undarlegt heita að Frakkar
sjálfir skuli leitast við að reisa skorð-
ur við þeirri menningu sem þessi
framleiðsla þeirra sjálfra hefur í för
með sér.
Áreiðanlega eru yrkjendur
fransks vínviðar starfí sínu vaxnir.
Það eru sjálfsagt h'ka hassframleið-
endur við Miðjarðarhafsbotna og
ópíumbændur í „þríhyrningnum
gullna“ enn austar. Hvernig væri
nú að kynna sveitamönnum hér á
íslandi „hassmenningu" og „ópíum-
menningu" sem er ævagömul, jafn-
vel enn eldri en vínviðarrækt í Frans?
Og svo við lítum okkur nær: Hvern-
ig væri að kynna tóbaksmenningu
dálítið? íslensk munntóbaksmenning
er til dæmis sérstæð og skemmtileg.
Eitthvað er rabbarinn ekki sáttur
við áfengismenningu forfeðra okkar.
Sjálfsagt hefur henni verið í ýmsu
ábótavant. Þó skyldum við tala var-
lega um höfunda þeirrar löggjafar
um þessi mál sem fram undir okkar
daga hefur gilt á íslandi. í þeirra
hópi eru þekktustu og bestu laga-
smiðir aldarinnar og sumir þeir
snjöllustu tengdari Morgunblaðinu
en margir þeir sem hafa flest í þess-
um lögum á hornum sér. Þessi lög-
gjöf olli því meðal annars að minna
hefur verið drukkið hérlendis en
annars staðar í Evrópu lengst af
öldinni. En slíkt er náttúrlega ekki
til að hæla sér af.
Eins og fram kemur í rabbinu
hefur áfengismenning íslendinga
aukist mjög á síðari árum. Það sést
best um umgengninni kringum
bjórsjoppur og ofbeldisverkunum í
þeim og í námunda við þær. Það er
nú einhver munur eða ræfílsleg áflog
í réttunum fyrr á tíð. Nú gerist þetta
um hveija helgi og enn betur að
verki staðið en fýrr.
Svo er einhver venjulegur íbúi í
miðborginni að nöldra yfir því í
Morgunblaðinu á sunnudaginn að
hann geti ekki sofíð fyrir menning-
unni. Einkalíf fólks og venjulegt
heimilislíf sé minna metið af yfír-
völdum en hagur þeirra sem standa
í því nánast daglangt og náttlangt
að efla menninguna. Þessi grein
ætti að vera rabbaranum staðfesting
þess sem hann heldur fram. Áfengis-
menningin hefur aukist. Sjoppu-
greifar sjá um að hún nái til sem
flestra. Og mundi ekki einhver
þakka fyrir að fá ekki sofið fyrir
menningu.
JÓN K. GUÐBERGSSON,
Máshóium 6, Reykjavík.
Starfsþjálfun iðnnema
Frá Stefáni Þór Stefánssyni:
í ÞESSU stutta bréfi vil ég segja
eina litla raunasögu um Iðnskólann
í Reykjavík og ég veit að margir
aðrir nemendur hafa svipaða sögu
að segja.
Fyrir þremur árum hóf ég nám í
bifvélavirkjun. Ég hef alltaf verið
laghentur og haft áhuga á bílum.
Til að bytja með gekk allt eins og
í góðri sögu. Ég lauk bóklegu námi
og átti þá eftir starfsþjálfun hjá bíla-
verkstæði til að öðlast mín réttindi
sem bifvélavirki. Nú fyrst skall allt
í baklás. Iðnskólinn hjálpar nemend-
um sínum ekkert að komast í starfs-
þjálfun og varð ég því eins og allir
aðrir að reyna að bjarga mér sjálf-
ur. Ég, því miður, þekkti engan í
þessari atvinnugrein sem gat rétt
mér hjálparhönd. Ég heimsótti hvert
verkstæðið á fætur öðru og fékk
alltaf sama svarið: „Því miður, það
er ekki nógu mikið að gera hér til
að ráða nema í starfsþjálfun."
Ég spyr því, af hveiju er Iðnskól-
inn að mennta nemendur í bóklegu
námi og síðan henda þeim út i óvissu
á erfiðum tímum í efnahagsmálum?
Væri ekki nær að menntamálaráðu-
neytið og Iðnskólinn tækju sig sam-
an og gerðu eitthvað róttækt til að
hvetja verkstæði á einn eða annan
hátt, t.d. með skattaívilnunum, svo
nemendur gætu lokið námi sínu, því
hvaða gagn er það fyrir þjóðina að
kosta fólk í nám sem viðkomandi
getur ekki lokið?
STEFÁN ÞÓR STEFÁNSSON,
Álfheimum 32, Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt f
upplýsingasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu það-
an, hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni tii birtingar t.eljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.