Morgunblaðið - 06.03.1996, Qupperneq 6
6 MIÐVIKUDAGUR 6. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Unnið að stefnumótun í ferðaþjónustu fyrir Reykjavíkurborg
„ Stefnumót
2002“
REYKJAVÍKURBORG hefur
hleypt af stokkunum vinnu við
stefnumótun í ferðaþjónustu í
borginni. Stefrit er að því að 14
vinnuhópar í tengslum við ákveð-
ið framlag til ferðaþjónustu skili
niðurstöðum til verkefnissljórnar
í lok ársins. Með því móti hafi
verkefnisstjórnin fengið nægileg .
gögn í hendurnar til að vinna úr
og skila af sér niðurstöðu haustið
1997. Verkefnið hefur hlotið
vinnuheitið „Stefnumót 2002“.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
borgarstjóri, rakti aðdraganda
verkefnisins á blaðamannafundi á
þriðjudag. Hún sagði að umræðan
um nauðsyn stefnu í ferðaþjón-
ustunni í borginni hefði hafist
innan ferðamálanefndar Reykja-
víkurborgar í mars sl. Eftir að
Atvinnu- og ferðamálastofa
Reykjavíkurborgar hefði verið
sett á laggirnar og ferðamálafull-
trúi ráðinn til starfa hefði svo
eiginlegur undirbúningur hafist,
t.d hefði Anna Margrét Guðjóns-
dóttir ferðamálafulltrúi farið til
Irlands til að kynna uppbyggingu
ferðaþjónustu í Dublin og Cork í
sumar.
Borgarráð samþykkti að hafin
yrði vinna við stefnumótun í
ferðaþjónustu samkvæmt drögum
frá AFR á fundi sínum 21. desem-
ber. Formaður var skipaður Þór-
ólfur Árnason, framkvæmdastjóri
markaðssviðs Olíufélagsins hf.
ESSO, og verkefnisstjóri Anna
Margrét Guðjónsdóttir ferða-
málafulltrúi. Verkefnisstjórn er
skipuð blöndu af fagfólki í ferða-
þjónustu og fólki með reynslu af
öðrum sviðum þjóðlífsins, t.d.
verslun, menningu og fjölmiðlum.
Stjórnarmenn eru ekki fulltrúar
ákveðinna hagsmunahópa heldur
var leitað eftir ólíkum sjónarmið-
um við stefnumörkunina. Um leið
er hvatt til að nálgast viðfangs-
efnið á óhefðbundinn hátt.
Áhugi í borgarstofnunum
Þórólfur Árnason sagði að
ákveðið hefði verið að nota hefð-
bundnar aðferðir í stefnumótun-
arvinnu. Með því að greina styrk-
leika og veikleika, ógnir og tæki-
færi væri sköpuð fótfesta til úr-
bóta. „í vinnu af því tagi hefur
komið á óvart að það sem virðist
veikleiki eða ógnun við fyrstu sýn
reynist oft fela í sér mikil sóknar-
tækifæri. Oft er t.d. talað um
smæð þjóðarinnar og einangrun
en í smæðinni felast ýmis tækfæri
enda er enginn hræddur við okk-
ur og við höfum hraðari og styttri
boðleiðir. Einangrunin gefur okk-
ur náttúruperlu hér í miðju Ati-
antshafinu," sagði hann.
Þórólfur tók fram að af því að
stefnumótun á vegum félagasam-
taka/bæjaryfirvalda væri oft frá-
brugðin stefnumótun fyrirtækja
þar sem gerandinn væri ekki jafn
skilgreindur væri mjög mikilvægt
að virkja sem flesta í verkefninu
á vinnslutímanum. Verkefnis-
sljórnin hefði því ákveðið að
mynda 14 vinnuhópa utan um til-
tekið framlag í ferðaþjónustunni.
Þórólfur vakti t.d. athygli á
vinnuhóp vegna borgarstofnana
og sagði að mikill áhugi væri hjá
ýmsum borgarstofnunum, t.d. raf-
magnsveitu, vatnsveitu og höfn-
inni, fyrir verkefninu. Af öðrum
vinnuhópum má nefna vinnuhóp
í tengsium við skóla/námskeið,
umhverfi, íþróttir, menningu, at-
vinnulíf, samgöngur, nýsköpun
o.fl.
Stefnt er að því að hóparnir
hafi lokið störfum i lok þess árs
og verkefnisstjóm hafi þá nægi-
lega mikið efni til að vinna úr og
móta stefnu sem síðan yrði lögð
fram haustið 1997.
Góð reynsla á írlandi
Anna Margrét Guðjónsdóttir
ferðamálafulltrúi greindi frá ferð
sinni til Irlands á fundinum. Hún
sagði að íslendingar gætu ýmis-
legt lært af írum í ferðamanna-
þjónustu og eðlilegra virtist vera
að sækja fyrirmyndir til
Cork/Keyrry héraðs en Dublinar.
I héraðinu var hafist handa við
uppbyggingu ferðamannaþjón-
ustu fyrir fjármuni frá Evrópu-
sambandinu árið 1987. í kjölfarið
fjölgaði ferðamönnum töluvert,
t.d. varð 50% fjölgun ferðamanna
í héraðinu á árunum 1989 og 1990.
I Cork tókust sambönd við
Frank Donaldsson, aðstoðar-
ferðamálastjóra í héraðinu, en
hann hefur unnið við stefnumótun
í ferðaþjónustu í 25 ár, bæði á
Irlandi og víðs vegar í Evrópu á
vegum Evrópusambandsins. Hann
hefur verið faglegur ráðgjafi
Reykjavíkurborgar frá því verk-
efnið hófst.
Morgunblaðið/Þorkell
HELGI Pétursson formaður ferðamálanefndar, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri, Þórólfur Árnason
formaður verkefnisins og Anna Margrét Guðjónsdóttir kynna verkefnið.
Sakar formann
P.I. um að vega
að biskupi
Þáttur í
valdabaráttu
innan þjóð-
kirkjunnar
RAGNAR Aðalsteinsson, lögmað-
ur biskups íslands, segir að drög
að ályktun, sem Geir Waage, for-
maður Prestafélags íslands, lagði
fram á stjórnarfundi í fyrradag
hafi haft þann eina tilgang að
vega að biskupnum. Þetta sé liður
í valdabaráttu innan kirkjunnar.
Óánægja er innan stjórnar Pre-
stafélagsins með drögin og vinnu-
brögð Geirs Waage.
„Skjalið hefur alveg augljós-
lega aðeins einn tilgang, að vega
að biskupi íslands. Ég tel að sú
tilraun, sem þarna var gerð, sé
þáttur í valdabaráttu innan kirkj-
unnar og komi máli Sigrúnar
Pálínu ekkert við,“ sagði Ragnar
Aðalsteinsson.
Ragnar sagði að málsmeðferð
formanns Prestafélagsins og efni
tillögunnar séu brot á siðareglum
Prestafélagsins og öllum eðlileg-
um samskiptareglum. Aðspurður
hvort þetta kallaði á einhver við-
brögð af hálfu biskupsins sagði
Ragnar að, að sínu mati kallaði
þetta fyrst og fremst á viðbrögð
stjórnar Prestafélags íslands.
Sr. Geir Waage vildi ekki tjá
sig um gagnrýni Ragnars Aðal-
steinssonar þegar Morgunblaðið
leitaði eftir því í gær.
Ólgu gætir innan stjórnar Pre-
stafélagsins vegna þessa máls.
Prestar, sem sæti eiga í stjórn-
inni, sögðu í samtali við Morgun-
blaðið í gær að trúnaðarbrestur
hefði orðið innan stjórnarinnar og
hún yrði að taka málið til umfjöll-
unar á næsta fundi.
Herra Ólafur Skúlason, biskup
íslands, gaf skýrslu um þær ásak-
anir sem á hann hafa verið born-
ar í upphafi prófastafundar í
gær. I kjölfarið urðu umræður
um málið. Von er á ályktun frá
fundinum um málið í dag eða á
morgun.
Fyrrverandi framkvæmdastjóri Almannavarna ríkisins gagnrýnir formann Almannavarnaráðs
Ekkert svigrúm,
skammir og einelti
GUÐJÓN Petersen bæjarstjóri í
Snæfellsbæ og fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri Almannavama ríkis-
ins segist ekki hafa haft svigrúm
til þess að sinna starfi sínu og þess
vegna sagt því lausu. Þetta kemur
fram í viðtali Þorsteins Erlingssonar
við Guðjón í tímaritinu Mannlífi sem
kom út í gær. Guðjón segir í viðtal-
inu að starfið hafi „aftur og aftur
valdið árekstrum og látum“ milli sín
og Hafsteins Hafsteinssonar for-
stjóra Landhelgisgæslunnar og for-
manns Almannavarnaráðs og að
lokum hafi samskiptin verið orðin
þannig að „ekki gekk á öðru en
skömmum". Hafsteinn vildi ekki tjá
sig um gagnrýni Guðjóns í samtali
við Morgunblaðið.
Árið 1979 var lögum um al-
mannavarnir breytt á þann hátt að
gera Almannavarnaráð að stjórn
Almannavarna, stofna embætti
framkvæmdastjóra, sem Guðjón
gegndi fyrstur manna, og að lög-
skipa forstjóra Landhelgisgæslunn-
ar í ráðið. Hafsteinn Hafsteinsson
var skipaður formaður Almanna-
varnaráðs árið 1993. Segir Guðjón
það hafa á sínum tíma „þótt skrýtið
að skipa nýráðinn forstjóra Land-
helgisgæslunnar strax formann Al-
mannavarnaráðs, algerlega án þess
að hafa nokkra reynslu eða yfirsýn
yfír störf Almannavarnaráðs". Jafn-
framt segir hann það hafa tíðkast
að íormaður ráðsins og fram-
kvæmdastjóri Almannavarna sæktu
báðir fundi með dómsmálaráðherra
þegar þurft hafi að koma málum
varðandi starfsemina á framfæri en
slíkt hafi lagst af þegar Hafsteinn
Hafsteinsson tók við.
Stefnumarkandi ákvarðanir
ekki til umræðu
Guðjón segir formann Almanna-
varnaráðs „hafa mikið með það að
segja hvaða málefni eru tekin fyrir,
í hvaða röð og hvenær og stýra
umræðu“. Síðan sé það fram-
kvæmdastjórans að taka þau að sér
og sjá um að af framkvæmdum verði
og koma með hugmyndir og tillögur
sem ráðið geti breytt, staðfest eða
hafnað. Segist hann hafa hitt dóms-
málaráðherra þrisvar til að greina
honum frá áhyggjum yfir því að
„hlutirnir hafi ekki verið eins og
hann vildi“.
„Þessi nýi formaður ráðsins hefur
verið gjörsamlega upptekinn af smá-
málum, sem eru í raun ekki Al-
mannavarnaráðs að skipta sér af,
og hefur það verið á kostnað aðalatr-
iðanna. Hinar stóru og stefnumark-
andi ákvarðanir hafa hreinlega ekki
verið til umræðu," segir hann. Guð-
jón segir einnig að nýr formaður
Almannavarnaráðs hafi tekið að sér
daglega stjórn án þess að kalla ráð-
ið til, sem ekki samrýmist lögum.
Bendir hann ennfremur á að
flutningur höfuðstöðva Almanna-
varna ríkisins að Seljavegi hafi ver-
ið keyrður í gegnum ráðið því sem
næst án umræðu. Hagsýslustofnun
hafði reiknast til að flutningskostn-
aður yrði 320.000 krónur en starfs-
menn Almannavama hafi talið að
mikill kostnaður myndi hljótast af
því að flytja í mikla fjarlægð frá
stjórnstöðinni við Hverfisgötu og
virðist endanleg útgjöld verða um
sjö milljónir króna.
„Það tekur Almannavarnir ríkis-
ins tólf til fimmtán ár að komast
aftur á fjárhagslegan byrjunarreit
ef því verður fylgt eftir sem Hag-
sýslustofnun lagði til ... rekstrar-
kostnaður kemur til með að aukast
töluvert," segir Guðjón og nefnir
sem dæmi dýrara símkerfi og bens-
ínkostnað vegna vegalengdar frá
stjórnstöð og tíðra ferða starfs-
manna á milli. „En það má reikna
með um sex kílómetra ferðalagi fyr-
ir hvert viðvik sem þarf að fram-
kvæma í stjórnstöðinni," segir hann.
Guðjón segir auk þess að „skorið
hafi verið á“ alþjóðlegt samstarf og
Almannavarnir ríkisins ekki getað
sinnt því vegna stefnu formanns
Almannávarnaráðs. „Flestum virðist
vera Ijóst að áhugi hans hafi ekki
verið mikill á þessu starfi," segir
hann. „Ástæðan fyrir því að ég segi
upp núna er að mér fannst þróunin
í almannavörnum landsins vera farin
að verða allt öðruvísi en ég vildi sjá
hana. Ég gat hreinlega ekki hugsað
mér að vinna við þetta áfram miðað
við þá einangrunarstefnu sem komin
var upp, ekki bara varðandi þessi
alþjóðasamskipti ... heldur það að
ég þurfti nánast alltaf að gera grein
fyrir því við hvaða innlenda aðila
ég talaði, hvenær og hvers vegna.
Þá er náttúrlega farið að setja
manni slíkar skorður að það var
orðið lítið svigrúm til að vinna sína
vinnu. Þegar ég var farinn að reka
mig á það dag eftir dag að hið dag-
Iega starf olli árekstrum og jafnvel
látum ákvað ég að slá striki yfir það
í eitt skipti fyrir öll ... Staðan milli
mín og formanns Almannavarna-
ráðs var orðin þannig að það gekk
ekki á öðru en hreinum skömmum
... Hann átti það til að hella sér
yfir mig í tíma og ótíma ef hann
vissi að ég hefði talað við einhvern
málsmetandi einhvers staðar og það
má hreinlega líkja þessu við einelti
svo furðulega sem það kann að
hljóma í þessu sambandi. Ég var
einfaldlega búinn að fá alveg nóg
af þessu ... Það var orðið alveg
óbærilegt fyrir mig að vinna við
þessar aðstæður."
Loks segir Guðjón að vinnuandi
stofnunarinnar hafi verið orðinn lé-
legur. Starfsmenn hafi séð að ékki
var hægt að koma nokkru í verk sem
hafi haft niðurdrepandi áhrif.
Starfsandi hafi verið góður og styst-
ur starfsaldur verið tíu ár, sem segi
nokkuð, en nú tali starfsmennirnir
um að hætta.