Morgunblaðið - 02.07.1996, Síða 2
2 ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Guðrún Agnarsdóttir
íhugar framhald
Umræður um að Guðrún Pétursdóttir
fari í framboð fyrir Sjálfstæðisflokk
GUÐRÚN Agnarsdóttir, sem hlaut
26% atkvæða í forsetakosningun-
um á laugardag, segist velta fyrir
sér einhvers konar framhaldi á
kosningabaráttu sinni. Hún segir
þó óráðið með hvaða hætti það
yrði.
„Það fer ekki hjá því, þegar ég
geri mér grein fyrir þessari miklu
samstöðu og lífskrafti, sem rennur
í sama farvegi hjá stuðningsmönn-
um mínum og að þeir hafa verið
reiðubúnir að standa þétt að baki
þeim málefnum og lífsgildum, sem
ég hef kynnt í kosningabarátt-
unni, að ég velti fyrir mér hvernig
sé hægt að nýta þennan jákvæða
lífskraft til að bæta samfélagið,
því að það var einmitt ætlun okk-
ar,“ segir Guðrún í samtali við
Morgunblaðið, aðspurð hvort hún
hyggist nýta sér stuðning og tengsl
úr kosningabaráttunni á vettvangi
stjómmála.
Hún segir að fjölmenni hafi ver-
ið á kosningavöku sinni og þar
hafi hún rætt við margt ungt fólk,
sem greinilega hafi gefið til kynna
að það vildi eitthvert framhald,
hvert sem það yrði. „Við, sem unn-
ið höfum mest að þessu framboði,
eigum eftir að hittast og gera okk-
ur glaðan dag og ráða jafnframt
ráðum okkar,“ segir Guðrún. „Mér
finnst staðan opin og full af mögu-
leikum, hvað sem úr verður.“
Tek einar kosningar í einu
Guðrún segir að hún og fylgis-
menn hennar vilji ekki láta setja
sig á flokkspólitískan bás. „Hvað
sem úr verður, verður það eitthvað
sem yrði nýtt og eitthvað, sem all-
ir sem stóðu saman um mitt fram-
boð gætu einnig sameinazt um,“
segir hún.
Guðrún Pétursdóttir, sem dró
framboð sitt til forseta til baka,
hefur að undanförnu verið nefnd
innan Sjálfstæðisflokksins sem
hugsanlegur frambjóðandi fiokks-
ins, annaðhvort í Reykjaneskjör-
dæmi fyrir næstu þingkosningar
eða á lista fyrir næstu borgar-
stjómarkosningar í Reykjavík.
Guðrún sagðist í samtali við
Morgunblaðið kannast við þessar
vangaveltur. „Ég tek einar kosn-
ingar í einu. Það er ótímabært að
tjá sig nokkuð um þetta á þessu
stigi. Það þarf margt að skoða
áður en að því kemur," segir hún.
■ Persónulegur sigur/10
Ráðherra
býst við
hnökrum í
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
í LEIFSSTÖÐ var um helgina verið að koma fyrir skiltum sem segja að
lágmarksaldur við kaup á tóbaki sé 18 ár.
byrjun
NÝ LÖG um tóbaksvarnir tóku
gildi í gær, 1. júlí, og samkvæmt
þeim er bannað að selja ungling-
um yngri en 18 ára tóbak og
eru viðurlög við því fjársektir.
Þá banna lögin reykingar í
grunnskólum, leikskólum, hvers
konar dagvistun barna, í húsa-
kynnum sem ætluð eru til fé-
lags-, íþrótta- og tómstunda-
starfa barna og unglinga og á
samkomum innanhúss sem eink-
um eru ætlaðar börnum og ung-
lingum. Þá eru reykingar bann-
aðar í framhaldsskólum, sér-
skólum, heilsugæslustöðvum, á
læknastofum og öðrum stöðum
þar sem veitt er heilbrigðisþjón-
usta, en sjúklingar á sjúkrahús-
um geta þó fengið leyfi til að
reykja í vissum tilvikum.
Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra sagði í samtali
við Morgunblaðið að búast mætti
við því að einhveijir hnökrar
yrðu á framkvæmd nýju tóbaks-
vamalaganna til að byija með,
en í framtíðinni ættu lögin eftir
að koma að góðu gagni.
Vinnuveitandi verði ábyrgur
Ingibjörg sagði að þótt það
væri ekki afdráttarlaust þá væri
andi laganna í þá átt að þeir sem
yngri væru en 18 ára mættu
ekki selja tóbak, en ljóst væri
að slíkt þyrfti Ianga aðlögun. í
lögunum væri ekkert kveðið á
um þetta beint, en spurningin
væri hvernig passa ætti upp á
það að unglingar yngri en 18
ára keyptu ekki tóbak væri þeim
heimilt að selja það.
„Þetta er auðvitað atriði sem
fleiri en við íslendingar hafa
glímt við. Sumir hafa sett
ákveðinn aldur í lögin, en aðrir
hafa sett ábyrgðina á þá sem
þessir unglingar vinna hjá. Það
verðum við auðvitað að gera
svona í upphafi. Við munum
vinna að því í samvinnu við
verslunarmenn að finna út
hvernig við getum framfylgt
þessu. Þetta er andi laganna en
þarf sína aðlögun, og það eru
tilmæli til verslunarmanna að
beina þessari afgreiðslu til
þeirra sem eldri eru. En það
er ekki hægt að banna þetta,“
sagði Ingibjörg.
Veruleg vandkvæði
Sigurður Jónsson, fram-
kvæmdasljóri Kaupmannasam-
taka íslands, sagðist sjá veruleg
vandkvæði á því að framfylgja
ákvæði ef það yrði sett um að
fólk yngra en 18 ára fengi ekki
að selja tóbak.
„Þetta myndi bókstaflega
þýða það að námsfólk gæti ekki
fengið vinnu jafn greiðlega og
það hefur fengið, og það yrði
að ég held erfitt að manna t.d.
sjoppur þar sem gjarnan vinnur
ungt fólk sem auðveldara á en
aðrir sem eru eldri með að
vinna á kvöldin," sagði Sigurð-
ur, sem sagði þetta einnig vekja
spurningar um hvernig háttað
væri sölu áfengis og tóbaks á
veitingastöðum þar sem ungt
fólk ynni gjarnan við fram-
reiðslustörf.
Umfjöllun um Ástþór
ekki lögbrot
Jafnt hjá
Margeiri
og Jóhanni
ÁTTA umferðum er lokið á
opna skákmótinu í Kaup-
mannahöfn, sem er hið ann-
að í röðinni í norrænu bikar-
keppninni, Nordisk Visa
Cup.
Margeir Pétursson og Jó-
hann Hjartarson tefldu sam-
an í gær og gerðu jafntefli.
Þeir hafa staðið sig bezt ís-
lendinga og eru með 5,5 vinn-
inga af 8 mögulegum. Héðinn
Steingrímsson hefur 4 vinn-
inga, Bragi og Björn Þor-
finnssynir og Davíð Kjartans-
son hafa 3 vinninga og Atli
Hilmarsson 2 vinninga.
Á mótinu tefla 30 stór-
meistarar. Alls verða tefldar
11 umferðir.
ÚTVARPSRÉTTARNEFND hefur
komist að þeirri niðurstöðu að um-
ijöllun fréttastofu Stöðvar 2 um
Ástþór Magnússon forsetaframbjóð-
anda hafi ekki brotið í' bága við út-
varpslög. Ástþór kærði umfjöllunina
til nefndarinnar, á þeim forsendum
að þar hafi verið fjallað um meintar
ávirðingar hans í opinni dagskrá en
svör hans sýnd í iæstri dagskrá.
Forsendur úrskurðar Útvarpsrétt-
amefndar eru í þremur liðum, og er
í fyrsta lagi bent á að Ástþór hafi
verið boðaður til kynningarfundar
vegna umfjöliunar um forsetafram-
bjóðendur í lok maí, en ekki mætt.
Þar hefði gefist kostur á að koma
fram með athugasemdir, og/eða
mótmæla fyrirkomulagi útsending-
arinnar.
Honum hafi einnig verið kynnt
fyrirkomulag útsendingarinnar áður
en útsending hófst, þannig að honum
hafi átt að vera ljóst hvaða háttur
yrði hafður á útsendingunni, sem
hann tók þátt í, að því loknu. í niður-
stöðum nefndarinnar segir einnig
að samkvæmt upplýsingum frá
fréttastjóra Stöðvar 2 hafi Ástþóri
verið boðið að koma í fréttaviðtal
degi eftir að umfjöllunin birtist í
opinni dagskrá um hann. Þessu hafi
Ástþór hafnað.
Fréttastofan hafi síðan unnið frétt
upp úr umfjölluninni og viðtalinu við
Ástþór sem var í læstri dagskrá og
birt hana í opinni dagskrá 14. júní
sl. Þar með hafi athugasemdum
Ástþórs við umfjöllun þeirri sem birt-
ist f opinni dagskrá, verið komið á
framfæri í ólæstri dagskrá eins og
óskað hafði verið eftir.
Ástþór sagðist í samtali við Morg-
unblaðið ekki alls kostar sáttur við
niðurstöðu nefndarinnar, en hins
vegar yrði ekki framhald á af hans
hálfu. Hann kveðst aldrei hafa verið
boðaður til fyrrnefnds kynningar-
fundar í maílok, auk þess sem hann
hafi mótmælt því fyrir útsendingu
hvernig fyrirkomulagi umfjöllunar-
innar yrði háttað.
„Mér var sagt frá því að þetta
yrði í læstri dagskrá og lýsti ég yfir
óánægju minni, en mér var þá tjáð
að þetta væri undir ströngum reglum
frá útvarpsstjóra Stöðvar 2 og ekki
næðist í hann og þessu yrði því ekki
breytt. Ég hafði um það að velja að
ganga út, en fannst það rangt gagn-
vart áhorfendum og sat því þátt-
inn,“ segir Ástþór.
Hús
Hæstarétt-
ar undir
áætlun
STEFNT er að því að Hæsti-
réttur, sem nú er í réttarhléi,
flytjist inn í nýtt hús sitt um
mánaðamótin ágúst og sept-
ember þegar hann tekur til
starfa að nýju. Gert er ráð
fyrir að verklok standist og
fullbúnu húsi verði skilað í lok
ágúst.
Framkvæmdir við nýtt hús
Hæstaréttar hófust um miðj-
an júlí 1994 og hefur miðað
vel áfram að sögn Ágústs
Þórs Gunnarssonar, bygg-
ingastjóra hússins, að frátöld-
um smávægilegum töfum
sem munu ekki koma að sök.
Björn H. Skúlason, deildar-
stjóri hjá Framkvæmdasýsl-
unni, segir að samkvæmt
áætlunum muni bygginga-
kostnaður á föstu verðlagi
nema um 440 milljónum
króna, sem er um 20 millj-
ónum króna lægri upphæð en
áætlanir stofnunarinnar
gerðu ráð fyrir í október
1993.
Ovíst um nýtingu
eldra húss
Dagný Leifsdóttir deildar-
stjóri í dómsmálaráðuneytinu
segir ákvörðun um nýtingu
núverandi húss Hæstaréttar
ekki liggja fyrir, en búast
megi við að það ráðist síðari
hluta sumars. Ýmsir kostir séu
til athugunar, m.a. þeir að
starfsemi nærliggjandi ráðu-
neyta teygi sig þangað. „Hús-
ið er í frekar slæmu ásigkomu-
lagi, þannig að viðgerðar er
þörf, en ekki er ljóst hvort og
hversu mikið verður lagfært,"
segir hún.
■ Flókið í einfaldleika/18
Verð á
tóbaki
hækkar
VERÐ á tóbaki hækkaði frá
og með gærdeginum og nemur
meðalhækkunin 3,11% miðað
við sölu síðustu 12 mánaða.
Verðhækkun einstakra teg-
unda er mismikil og verð á
nokkrum tóbakstegundum
stendur í stað, að sögn Bjarna
Þorsteinssonar hjá Áfengis- og
tóbaksverslun ríkisins. Þannig
hækkar verð á pakka af al-
gengum bandarískum vindl-
ingum úr 267 kr. í 272 kr„
eða um 1,88%. Verð á pakka
af svissneskum vindlingum
hækkar um 15,53% og verð á
dönskum smávindlum hækkar
úr 21 kr. í 23 kr. eða um 9,5%.
Samkvæmt lögum um tó-
baksvarnir, sem gildi tóku í
gær, hækka framlög til tó-
baksvarna um fjárhæð sem
nemur 0,5% af brúttósölu tó-
baks og segir Bjarni þetta
vera eina skýringuna á verð-
breytingunum. Önnur skýring
sé sú að tóbaksverð hafi verið
óbreytt frá því í maí 1994, en
frá þeim tíma hafi gengi er-
lends gjaldeyris breyst nokkuð
og með mjög mismunandi
hætti sé litið til einstakra
gjaldmiðla.
Áætlað er að skil Áfengis-
°S tóbaksverslunar ríkisins til
ríkissjóðs að meðtöldum
virðisaukaskatti aukist um
138 milljónir króna vegna
hækkunarinnar á næstu 12
mánuðum að óbreyttu gengi.