Morgunblaðið - 02.07.1996, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
DING, dong.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Sögusýning
HAFSTEINN Hafsteinsson, for-
sfjóri Landhelgisgæslunnar,
ávarpaði fjölda gesta sem voru
viðstaddir opnun sögusýningar
Landhelgisgæslunnar í Hafnar-
húsinu við Tryggvagötu í gær. Á
sýningunni má sjá fjölmarga gripi
úr sögu Landhelgisgæslunnar, svo
sem fallbyssur, varðskip ogtog-
víraklippur. Þorsteinn Pálsson
dómsmálaráðherra var meðal
gesta við opnun sýningarinnar og
skoðaði hann m.a. eftirlíkingu af
loftskeytaklefa úr varðskipinu
Þór í fylgd Helga Hallvarðssonar
skipherra.
Lögreglu-
menn á leið
til Atlanta
TUTTUGU manna hópur ís-
lenskra lögreglumanna lagði af
stað áleiðis til Atlanta í Banda-
ríkjunum í morgun en fólkið mun
starfa við öryggisgæslu á Ólymp-
íuleikunum sem hefjast 19. júlí.
Á myndinni eru standandi Magn-
ús Þór Þórisson, Sigurgeir Sig-
mundsson, Þórir Sigurðsson,
Þorsteinn Þór Guðjónsson, Sæ-
mundur Pálsson, Loftur G. Krist-
jánsson, Kristján Friðþjófsson,
Kristján H. Kristjánsson og Stef-
án Alfreðsson. Fremst á mynd-
inni eru Stefán K. Baldursson,
Sigrún Sigurðardóttir og Grétar
Norðfjörð, en á myndina vantar
Guðjón Grétarsson, Guðmund
Fylkisson, Hall Hilmarsson,
Morgunblaðið/Þorkell
Heiðar Henriksson, Hreiðar
Eiríksson, Kristján Ó. Guðnason,
Rúnar Valsson og Runólf Þór-
hallsson.
Hálf-íslendingar í Brasilíu
Islendingar tala
minnaen
Brasilíumenn
Renato Bertao
SEINT á 19. öld fluttust
margir íslendingar
búferlum til Brasilíu
í leit að betri heimi rétt eins
og vesturfararnir. Brasilíu-
faramir héldu samt ekki við
þjóðlegri arfleifð sinni og
týndu brátt niður tengslum
sínum við ísland. Nú er hins-
vegar kominn upp áhugi
meðal afkomenda Islending-
anna um að hefla rækt við
íslenska menningu. Hefur
Renato Bertano lagt sig
fram um að leggja félaginu
lið við að ná til sem flestra
afkomenda íslendinga og
fræða þá um uppruna sinn
og kenna þeim um ísland
og íslenska menningu.
- Er ekki skrýtið fyrir
fóik að vera að kynnast upp-
runa sínum svona á fullorðinsaidri?
„Jú, mikil ósköp. Þetta verður
erfítt í byrjiin því menn spyija
bara hvar ísland sé. Þú getur
ímyndað þér hvernig það er að
heyra að maður sé afkomandi
manna frá eyju langt úti í hafi.
Og það er ekki eins og það séu
einhver líkindi með íslendingum
nútímans og afkomendum innflytj-
endanna hér því þeir eru dökkir á
brún og brá rétt eins og aðrir
Brasilíumenn. Hið eina sem fólk
veit er að það er hálfíslenskt en
veit ekki hvað það þýðir, þannig
að það er heilmikið starf framund-
an við að kynna fólkinu íslenska
menningu. Við höfum auglýst
stofnun Islendingafélagsins í biöð-
um og hvatt fólk með eftirnöfn
eins og Barrdal og Reykdal að
hafa samband við okkur. Nú eru
rúmlega 40 manns í félaginu, en
við höldum að það séu fleiri afkom-
endur íslendinga, jafnvel hundruð
og að þeim erum við að leita sem
ákafast."
- Nú stendur fyrir dyrum að
kenna afkomendunum að taia ís-
iensku. Verður það gert með
skipulögðum hætti?
„Já, nú erum við að leita að
heppilegu húsnæði undir kennsluna
og þegar fólk fer í frí í ágúst þá
ætlum við að byija. Kennslubókin
verður hin sama og notuð er í
Háskóla íslands í íslensku fyrir
erlenda stúdenta. Kennarar verða
tveir, þ.e. ég og annar sem var
skiptinemi á íslandi í fyrra. Nem-
endur verða um 10 talsins en það
eru ekki margir sem hafa tíma til
námsins, en flestir þeirra sem ætla
að læra íslensku eru í yngri kantin-
um. Þeir hafa sýnt mikinn áhuga
fyrir því að læra íslensku og efla
tengslin."
- Verða haldin íslensk jól eða
þorrablót bráðum?
„Við erum að hugsa um það.
Hálf-íslendingamir þekkja ekki
svona siði, en það sem er skrýtið
er að ég og Brasilíumaðurinn sem
var skiptinemi á íslandi í fyrra, sem
erum ekki Islendingar, erum jafn-
framt þau einu sem kunna íslensku
en ekki þau sem eru hálf-íslending-
ar. Fyrst þarf að kenna þeim um
íslensk jól og þorrablót
og ýmsa aðra siði áður
en farið er út í að halda
slíkar hátíðir. 16. júní
var haldinn smáhátíð í
tilefni af 52 ára afmæli
íslenska lýðveldisins 17.júní. Þó að
flestir skemmtu sér vei vissu fæst-
ir 17.júní væri þjóðhátíðardagur
íslendinga. Við þetta tilefni var
bíómynd Friðriks Þórs Friðriksson-
ar „Böm náttúrunnar“ sýnd og á
eftir s'agði ég viðstöddum frá ís-
landi og íslenskri menningu, t.d.
um hvernig 17. júní væri haldinn
á Islandi og hvemig sagan væri á
► RENATO Bertao er 27 ára
gamall Brasilíumaður sem er
mikill Islandsvinur. Hann starf-
ar sem grafískur hönnuður í
heimalandi sínu, en var skipti-
nemi hér á landi fyrir 10 árum
hjá fjölskyldu sinni á Húsavik.
Þegar hann var í fríi hér hjá
þeim i fyrra frétti hann af því
að hálf-Islendingar ætluðu að
stofna íslendingafélag. í því
skyni bauð hann fram aðstoð
sína enda veit hann fátt
skemmtilegra en að fjalla um
Island.
bak við hann. Svo sagði ég nokkur
orð um stríðsárin á Isiandi."
- Hvernig er þjóðfélagsleg
staða hálf-Islendingana?
„Einn er læknir, annar er kenn-
ari og enn aðrir vinna við fyrir-
tæki. Sumir sjá um börn og er
ekki annað að sjá en þeim vegni
hvorki betur né verr en gengur
og gerist."
- Á hvaða aldri er fólkið í ís-
lendingafélagin u ?
„Þeir eldri, sumir um áttrætt,
eru í stjórn félagsins og vinna að
því að semja lög fyrir félagið. Hin-
ir yngri framkvæma og skipu-
leggja hátíðir, auglýsa félagið og
hringja í fólk. Þetta er fólk á barn-
eignaaldri. En það er verið að skrá
alla sem koma að félaginu og von-
andi verður búið að ná í alla þegar
félagið verður formlega stofnað í
ágúst.
Ennfremur er rannsóknarmið-
stöð hér í Curitibaborg sem starf-
rækir rannsóknir á innflytjendum
til Brasilíu fyrr á tímum, en það
vill svo til að engar upplýsingar eru
til um Islendinga sem hingað komu
á sínum tíma. Við höfum lagt þeim
lið í því tilliti og látið þeim í té
ýmsar mikilvægar upplýsingar."
- Þegar þú ert að segja hálf-
íslendingum frá landi okkar og
þjóð, hvernig lýsir þú þá dæmi-
gerðum íslendingi?
„Ég segi þeim að íslendingar
séu ekki eins mikið fyrir að tala
og Brasilíumenn og sumir séu allt-
af að vinna. Það getur verið erfitt
að nálgast íslendinga en það þýð-
ir ekki að maður geti
ekki eignast góða vini
á Islandi. Þeir eru bara
seinteknari en Brasilíu-
menn. Islendingar eru
mun ánægðari með
landið sitt en Brasilíumenn. Það
kom einmitt ritgerð í blaði hér um
daginn sem íjallaði um rannsókn
á þvi hversu mikið tilteknum þjóð-
um þætti vænt um land sitt, stjórn
o.s.frv.. Niðurstaðan var að íslend-
ingar voru ánægðastir allra, en sú
er alls ekki raunin hér í Brasilíu."
— Ætlið þið að koma til íslands
bráðum?
40 hálf-
íslendingar
fundnir