Morgunblaðið - 02.07.1996, Síða 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FORSETAKJÖR
„Sigur allrar
þjóðarinnar“
Morgunblaðið/Sverrir
ÓLAFUR Raguar Grímsson, nýlyörinn forseti íslands, ásamt eiginkonu sinni, Guðrúnu K. Þor-
bergsdótttur og dætrum þeirra, Tinnu og Döllu, fagnar með fjölmennum hópi stuðningsmanna á
kosningahátíð þeirra hjóna á Hótel Sögu á laugardagskvöld.
Hreinræktuð sigurvíma einkenndi kosningahátíð Ólafs Ragnars
Grímssonar á Hótel Sögu á laugardagskvöld. Sindri Freysson
fylgdist með hátíðinni og höfðu margir á orði við hann að sjaldan
eða aldrei hefði jafnmikið fjölmenni verið saman komið í Súlnasal.
Hátíðin fór þó rólega af stað, meðan beðið var fyrstu talna.
SAMEIGINLEGRI útsendingu Sjón-
varpsins og Stöðvar 2 var varpað á
stórt tjald fyrir ofan svið Súlnasalar,
auk þess sem hvarvetna mátti beija
augum dagskrána af sjónvarpsskjám
sem komið var fyrir vítt og breitt
um salinn. Viðstaddir fylgdust
grannt með dagskrá í fyrstu og var
ekki laust við að nokkurs kvíða gætti,
enda skoðanakannanir misvísandi
seinustu daga fyrir kjörfund. Niður-
staða úr talningu atkvæða á Reykja-
nesi breytti óvissunni hins vegar í
einlægan fögnuð gallharðra fylgis-
manna; sigur var í sjónmáli.
Frambjóðanda vel fagnað
Ólafur Ragnar kom í hús á Hótel
Sögu eftir viðtalsfund frambjóðenda
í sjónvarpssal, um klukkan 10.30,
umvafinn ljósmyndurum, frétta-
mönnum og dyggum stuðningsmönn-
um sem virtust ekki í neinum vafa
um að það gengi sem fyrstu tölur
gáfu til kynna, héldi áfram. Nokkrir
stuðningsmenn afhentu Ólafi Ragn-
ari og Guðrúnu Katrínu Þorbergs-
dóttur eiginkonu hans blómvendi og
leituðu færis á að heilsa frambjóð-
andandanum, en hann virtist taka
fylginu samkvæmt fyrstu tölum af
jafnaðargeði.
Fjöldi gesta óx brátt og áttu marg-
ir erfítt með að fínna sæti og var
hitinn ekki minni innandyra en á
sneisafullum skemmtistað stundu
fyrir lokun. Gestir voru á öllum aldri,
allt niður í ung böm sem væru und-
ir venjulegum kringumstæðum kom-
in í háttinn, en þó vom miðaldra
stuðningsmenn og eldri í áberandi
meirihluta á kosningahátíðinni í upp-
hafí kvölds.
Fólk klappaði og hrópaði þegar
nýjar tölur bárust frá kjördæmunum,
ekki síst þeim sem sýndu að forysta
Ólafs var ótvíræð eins og á Austur-
landi og Vestfjörðum, þar sem hann
naut stuðnings tæplega helmings
kjósenda. Á milli talna slógu kosn-
ingahátíðargestir á létta strengi en
þegar sjónvarpsmenn ræddu við Ólaf
og ijölskyldu hans, sussuðu liðsmenn
hver á aðra og þögðu þunnu hljóði
meðan á viðtölum stóð. Skvaldrið
hófst síðan að nýju, án þess að áber-
andi spennu eða hugaræsings gætti,
enda vom tölur þess eðlis að fáir
óttuðustu að breyting yrði á.
Samkeppni hefði aukið spennu
Ýmsir höfðu raunar á orði að þeir
hefðu viljað skæðari samkeppni, því
þótt afgerandi forysta væri af hinu
góða, hefði minni munur fyrst í stað
hleypt meira rafmagni í andrúmsloft-
ið. Stöðugur straumur gesta var á
kosningahátíðina og yngdist hópur-
inn talsvert eftir því sem leið á nótt-
ina. Þar mátti líta ýmsa þjóðþekkta
einstaklinga, svo sem listamenn,
menn úr viðskiptalífi, stjómmála-
menn, fjölmiðlafólk og fræðimenn
auk margvíslegs fólks úr öllum stétt-
um.
Margir litu greinilega inn fyrir
forvitnisakir, sumir studdu að vísu
frambjóðandann leynt eða ljóst, aðrir
úr andstæðum fylkingum komu til
að skoða sigurliðið, viðurkenna ósig-
ur eigin manna með viðeigandi stolti
eða grafa stríðsöxina. Flestir þeirra
sem svo var ástatt um báru höfuðið
hátt, en einhverjir höfðu þó séð
ástæðu til að fjarlægja barmmerki
með andlitsmyndum af öðrum fram-
bjóðendum áður en þeir blönduðu
geði við hátíðargesti.
Glaðværð setti svip á samkomuna,
fólk tókst í hendur og faðmaðist og
ámaði hvert öðru til hamingju með
sætan sigur, en sigurgleðin var samt
sem áður hófstillt og ölvun var ekki
áberandi framan af. Hátíðarskapið
var hins vegar vökvað af meiri þrótti
þegar á leið, eins og við mátti búast.
Áhuginn á útsendingum sjónvarps
dvínaði í réttu samræmi við aukið
öryggi um niðurstöðu kosninga, hóp-
ur manna stóð þó lengi vel þolinmóð-
ur og reyndi að heyra bollaleggingar
fréttamanna og frambjóðenda í
gegnum kliðinn og skarkalann.
Ferðir um landið dýrmætur
bakhjarl
Um korteri fyrir eitt um nóttina
stigu Ólafur Ragnar og Guðrún Katr-
ín eiginkona hans á svið Súlnasalar
og flutti hann stuðningsmönnum sín-
um um fimmtán mínútna langt
ávarp, sem var ákaflega vel tekið:
„Það er með hrærðum hug sem
við Guðrún Katrín komum hér aftur
til ykkar í kvöld, til að þakka ykkur
fyrir þann mikla stuðning, vináttu
og hlýhug sem við höfum fundið á
þessari löngu ferð síðan við stóðum
tvö saman í stofunni heima hjá okk-
ur með Döllu og Tinnu í lok mars.
Þetta hefur satt að segja verið ævin-
týraleg ferð og okkur óraði ekki fyr-
ir því í upphafi að við ættum eftir
að standa hér saman í kvöld. En það
eru ekki aðeins við sem erum hér í
LANGAR raðir bíla mynduðust á
öllum leiðum að heimili Ólafs Ragn-
ars Grímssonar og fjölskyldu hans
á Sehjarnarnesi á sunnudagskvöld,
þegar fjöldi manna hélt þangað til
að hylla nýkjörinn forseta. Sam-
kvæmt upplýsingum frá lögregl-
unni í Reykjavík er talið að á fjórða
þúsund manns hafi hyllt Ólaf Ragn-
ar og Guðrúnu Katrínu Þorbergs-
dóttur að loknum kosningum.
Efnt var til tæplega hálfs annars
klukkustundar langrar dagskrár
fyrir hina mörgu gesti, og meðal
annars flutti hornaflokkur tónlist,
karlakórinn Fóstbræður söng valin
lög, flautuleikari lék og meðal
þeirra sem fluttu ávörp voru Elsa
Þorkelsdóttir framkvæmdastjóri
Skrifstofu jafnréttismála ogÞórar-
inn Tyrfingsson yfirlæknir. Arni
Gunnarson framkvæmdastjóri
NLFÍ stýrði dagskrá.
í ávarpi sínu til mannfjöldans
flutti Ólafur Ragnar Grímsson
meðal annars þakkir sínar til þjóð-
arinnar fyrir kjör sitt og til með-
frambjóðenda sinna fyrir heiðar-
lega og drengilega samvinnu. Hann
þessum sal, heldur vil ég einnig
þakka þeim þúsundum sem ég veit
að nú eru saman komin á Vestfjörð-
um, á Norðurlandi, á Austurlandi, á
Suðurlandi, á Reykjanesi og á Vest-
urlandi fyrir þann mikla stuðning
sem þessi breiða sveit hefur veitt
okkur á undanfömum mánuðum.
Þessi sigur er ekki aðeins okkar hjón-
anna, hann er ykkar og þjóðarinnar
allrar," sagði Ólafur Ragnar og brut-
ust þá út mikil fagnaðarlæti á Hótel
Sögu.
„Sú lífsreynsla sem við höfum orð-
ið fyrir á undanfömum mánuðum í
heimsóknum okkar til nær allra
þakkaði þeim fyrir hlýjar kveðjur
og árnaðaróskir í kjölfar úrslita
og sömuleiðis forsætisráðherra og
rikisstjórn allri, forseta Alþingis
og biskupi íslands.
„Þetta hefur verið dýrðlegur
dagur, sólin heilsaði okkur í morg-
un og ég var þakklátur fyrir það
tákn sem mér fannst hún gefa sjálf-
um mér og vonandi einnig þjóðinni
allri,“ sagði hann. „Á þessari
stundu vil ég lýsa einlægum vilja
mínum til að eiga gott og farsælt
samstarf við rikisstjórnina alla, við
Alþingi, við kirkju landsmanna og
hver þau samtök og einstaklinga
sem vilja vinna að hag lands og
þjóðar. Ég vil einnig þakka Vigdísi
Finnbogadóttur fyrir hennar góðu
orð sem fram komu í samtali okkar
í dag.“
Ólafur Ragnar lýsti þeirri ósk
sinni að þjóðin gæti í sameiningu
sinnt þeirri skyldu sinni að gera
íslandi allt það gagn sem hún frek-
ast má. „Scnn munum við og heims-
byggðin öll fagna nýrri öld. Slík
tímamót eru einstæð og það er
rétt að við, þjóðin 811, tökum hönd-
byggðarlaga landsins, hefur smátt
og smátt orðið að vegarnesti sem
nú á þessu kvöldi mun reynast okkur
dýrmætasti bakhjarlinn í þeirri
ábyrgð sem þjóðin virðist vera að
leggja á mínar herðar. Ég vil hér i
kvöld þakka öllum þeim þúsundum
sem hafa á undanförnum mánuðum
komið á viðræðustundir okkar Guð-
rúnar Katrínar í fámennum þorpum
og stærri byggðarlögum, í hádeginu,
síðdegis og á kvöldin, með börnin
sín, í vinnugallanum, stundum spari-
búin, þjóðin sjálf eins og hún hefur
birst okkur á þessum tíma.
Þær áherslur og sá hugblær sem
um saman og hefjum undirbúning
að því hvernig við Islendingar í
sameiningu viljum marka þessi
tímamót og fagna nýrri öld með
heitstrengingum um nýja sókn
lands og þjóðar, um leið og við
efnum til hátíðar til að minnast
1000 ára afmælis kristnitöku á ís-
landi.“
Hann minntist þeirra sem börð-
ust fyrir sjálfstæði landsins fyrir
röskiri öld og minnti á að íslensk
tunga, menning okkar og bók-
menntir væru umfram allt „sá
klettur sem við byggjum sjálfstæði
okkar á. Það er menningin sem
gerir okkur að þjóð, en það er
mannauðurinn í okkur sjálfum sem
skapar þá hagsæld að við kjósum
öll að vera um alla framtíð Islend-
ingar."
Að lokum hrópuðu viðstaddir
ferfalt húrrahróp fyrir íslandi, og
leikin voru lög, en að því loknu
flutti Guðrún Katrín nokkur orð
og færði gestum og listamönnum
þakkir sínar. Dagskránni lauk síð-
an með því að nýlgörinn forseti og
eiginkona hans voru hyllt.
við fundum strax í upphafi ferðar
okkar og fylgdi okkur alla leið til
þess fjöldafundar sem var fyrir fram-
an miðstöð okkar á Hverfísgötu í
fyrrakvöld, hefur smátt og smátt
orðið okkur að ógleymanlegum
stundum sem við munum leita til á
næstu árum, þegar við þurfum að
sækja styrk til þess að geta gegnt
þeirri ábyrgð sem felst í embætti
forseta íslands."
Tengja þjóðina í eina heild
Mannfjöldinn hrópaði því næst
sexfalt húrrahróp fyrir nýkjörnum
forseta og fagnaði ákaft. „Þótt við
séum samankomin hér í kvöld eru
þúsundir samheija okkar um allt
land. Nú skulum við þó umfram allt
hafa það í huga á þessari nóttu og
næsta morgun, að frá þessari stundu
er það verkefni mitt og okkar Guð-
rúnar Katrínar saman að tengja þjóð-
ina alla í eina heild.
Ég vil hér í kvöld, í viðurvist ykk-
ar, þakka ykkur sérstaklega fyrir það
að þið hafíð fylgt þeim tilmælum
mínum sem ég setti fram í upphafi,
að gæta í hvívetna heiðarleika og
drengskapar í málflutningi og fram-
göngu á undanförnum mánuðum.
Það var mér dýrmætt að svo gæti
verið, til þess að ef þjóðin fæli mér
þessaábyrgð, þá gæti orðræða okkar
öll orðið efniviður í að tengja þjóðina
saman.
Ég vil hér í kvöld þakka þeim
Pétri Hafstein, Guðrúnu Agnarsdótt-
ur og Ástþóri Magnússyni fyrir
þeirra heiðarlegu og drengilegu
framkomu. Einu sinni var sagt af
einum fremsta leiðtoga þessa lands,
að forsetakjör væri eins konar sjálf-
stæð lýðræðishátíð þjóðarinnar. Þess
vegna er það þannig að í raun og
veru eru allir sem hafa tekið virkan
þátt í því að styðja sinn frambjóð-
anda í þessu kjöri, sigurvegarar
kvöldsins. Ég vil senda kveðju til
þeirrar fjölmennu sveitar sem hefur
stutt Pétur Hafstein, hefur stutt
Guðrúnu Agnarsdóttur og hefur stutt
Ástþór Magnússon. Þeirra sigur er
einnig mikill.
Tími sátta og samstöðu
Ég veit að í þeirri sveit sem hefur
staðið á bak við þau hvert fyrir sig,
alveg eins og hér í kvöld í stuðnings-
sveit okkar Guðrúnar Katrínar, hafa
verið þúsundir af einstaklingum sem
unnið hafa óeigingjarnt starf, sjálf-
boðastarf daga og vikur, vegna þess
að allt þetta fólk ann íslenskri þjóð
og virðir embætti forseta íslands.
Ég sagði í upphafi þessarar ferðar
að við yrðum að gæta þess að það
er sameiginlegt verkefni þjóðarinnar
að velja nýjan forseta.
Auðvitað skil ég vel að á þessu
kvöldi, þessari nóttu, viljum við
fagna, en mig langar að lokum til
að setja fram þá ósk að hvert og
eitt ykkar sem hér eru í kvöld og
hvert og eitt ykkar sem heima sitjið
eða eru saman komin út um land,
virði þá ósk mína að taka af heilum
huga um hönd þeirra sem aðra hafa
stutt í þessu kjöri. Nú fer í hönd tími
sátta og samstöðu. Hvað sem líður
afstöðu okkar í kosningum til emb-
ættis forseta íslands, er sú skylda
öllu æðri að vera íslendingur og virða
embætti forseta íslands. Kæru vinir,
megi gæfa fylgja íslenskri þjóð um
alla framtíð."
Yfir þúsund gestir?
Gestir fögnuðu þeim hjónum með
fimmföldu hrópi og langvinnu lófa-
klappi, meðan þau föðmuðu dætur
sínar og gengu af sviði í fylgd stuðn-
ingsmanna sinna sem sættu lagi að
taka í hönd Ólafs, nýs forseta ís-
lenska lýðveldisins, og Guðrúnar
Katrínar eða samfagna þeim með
faðmlagi. Gríðarlegur fjöldi fólks var
viðstaddur þegar Olafur flutti ávarp
sitt og má áætla að um eða yfir
þúsund manns hafí verið í Súlnasal
Hótel Sögu meðan á því stóð, og var
ekki auðan blett að sjá.
Eftir brottför þeirra hjóna brast
stór hópur gesta í söng, en þá var
málum svo komið að erfitt var að
stýra raddböndum jafn margra og
sundurleitra einstaklinga til fagurrar
sönglistar. Gáfust söngmenn upp
eftir virðingaverðar tilraunir og
hljómsveit hússins hóf leik fyrir
dansi, sem dunaði til hátíðarloka.
Ortröð við heimili Olafs
E
i
í,
i
i
i
<
I
i
li
(
i
h
'(
i
(
|(
i<
(
(
(
(
(
(
(
(
(
(